background image

 
Pieczęć szkoły  

 

 

 

 

 

 

kod ucznia 

…………….. 

 

KONKURS HISTORYCZNY 

dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 

20 marca 2009 r.  –  zawody III stopnia (wojewódzkie) 

 

Witamy  Cię  na  kolejnym  etapie  konkursu  przedmiotowego  z  historii.  Pamiętaj,  abyś 

przed  rozwiązaniem  zadania  uwaŜnie  przeczytał  polecenie

.  Na  wykonanie  wszystkich  zadań 

masz 90 minut.

 

 

 

 

  śyczymy powodzenia! 

 

W pytaniach od 1. do 6. zakreśl właściwą odpowiedź

 

 

 

(0-6) 

 

1.

 

Unia polsko-litewska w Lublinie miała miejsce za panowania: 
A.

  Zygmunta Augusta. 

B.

  Henryka Walezego. 

C.

  Stefana Batorego. 

D.

  Jana Kazimierza. 

 

2.

 

Po raz pierwszy wybór króla polskiego na drodze tzw. wolnej elekcji miał miejsce w: 
A.

  I połowie XVI wieku. 

B.

  II połowie XVI wieku. 

C.

  u schyłku XVI wieku. 

D.

  na początku XVI wieku. 

 

3.

 

Autorem słów: „…będę Waszym królem prawdziwym, nie malowanym. Będę rządził  
i rozkazywał” był: 
A.

  Zygmunt Stary. 

B.

  Henryk Walezy. 

C.

  Stefan Batory. 

D.

  Jan Kazimierz.  

 

4.

 

Najwybitniejszy polski jezuita, Piotr Skarga (1536-1612), był spowiednikiem  
i jednocześnie bliskim współpracownikiem: 
A.

  Jana Kazimierza. 

B.

  Zygmunta III Wazy. 

C.

  Michała Korybuta Wiśniowieckiego. 

D.

  Władysława IV Wazy. 

 

5.

 

Herb rodu Sobieskich nosił nazwę: 
A.

  Ciołek. 

B.

  Nałęcz. 

C.

  Janina. 

D.

  Leliwa. 

 

6.

 

Jerzy Franciszek Kulczycki załoŜył pierwszą w Wiedniu: 
A.

  piekarnię. 

B.

  herbaciarnię. 

C.

  kawiarnię. 

D.

  cukiernię. 

  

background image

Na  podstawie  danych  z  tabeli,  dotyczących  liczby  ludności  Korony  w  wiekach  XVI-XVII,  wykonaj 
zadanie 7. i 8.    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(0-2) 

 

 

Dzielnica 

 

Powierzchnia  

tys. km²       

Liczba mieszkańców w milionach w roku: 

1578 

1650 

1660 

Wielkopolska 

57,9 

1,2 

1,5 

1,0 

Małopolska 

55,9 

1,2 

1,6 

1,4 

Mazowsze 

31,8 

0,8 

0,8 

0,5 

Prusy Królewskie 

24,0 

0,3 

brak danych 

brak danych 

 
 

7.

 

Porównaj dane demograficzne z lat 1650 i 1660. Jakie dostrzegasz róŜnice po upływie zaledwie 
10 lat? 

 ............................................................................................................................................................. 

 ............................................................................................................................................................. 

 ............................................................................................................................................................. 

 ............................................................................................................................................................. 

 
8.

 

Wyjaśnij, co było przyczyną tych róŜnic. 

 ............................................................................................................................................................. 

 ............................................................................................................................................................. 

 ............................................................................................................................................................. 

 ............................................................................................................................................................. 

9.

 

Polacy walczyli pod: 

 

 

 

 

 

 

 

 

(0-3) 

 

A.

  Kłuszynem – z armią ……………………………………………. 

B.

  Oliwą – z armią ………………………………………………….. 

C.

  Wiedniem – z armią ……………………………………………… 

 

 

10.

  Do podanych przydomków dopisz właściwe imię i nazwisko. 

 

 

 

(0-3) 

 

A.

  „Lew Lechistanu” …………………………………………………………………………… 

B.

  „nasz Hektor” ………………………………………………………………………………... 

C.

  „Bruderherz” …………………………………………………………………………………. 

 

11.

  Wymień trzy uchwały podnoszące stan obronności państwa, które powziął sejm warszawski 

obradujący od 12 marca do 13 kwietnia 1673 roku. 

 

 

 

 

(0-3) 

 

A.

 .................................................................................................................................. 

 

 
B.

 .................................................................................................................................. 

 

 
C.

 .................................................................................................................................. 

 

 
 
 

background image

12.

  Wpisz w kolejne rubryki tabelki podane niŜej nazwy miejsc, do których odnoszą się informacje.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(0-6) 
 

A.  (…)  dzięki  swemu  korzystnemu,  obronnemu  połoŜeniu, 
uchodziła  za  „cud  natury”.  Stała  na  skalistym,  stoŜkowatym 
półwyspie,  okolonym  rzeką  Smotrycz.  Tylko  wąski  pas  ziemi, 
jakby  przesmyk  łączył  ją  z  krajem.  Smotrycz  tworzyła  więc 
pewnego  rodzaju  naturalną  fosę,  jej  obronność  zwiększały  bardzo 
strome brzegi (…) 

 

B.  W  takim  stanie rzeczy,  16  października  1672 r.,  pełnomocnicy 
polscy  podpisali  w  obozie  sułtańskim  (…)  haniebny  traktat. 
Rzeczpospolita  nie  tylko  zrzekła  się  na  rzecz  Porty  Ukrainy  
i  Podola  wraz  z  Kamieńcem,  ale  zobowiązała  się  płacić 
padyszachowi  roczny  haracz  w  wysokości  22  tysięcy  czerwonych 
złotych. 

 

C.    Zaświtał  wreszcie  pamiętny  dzień  11  listopada  1673  r.  Gdy 
tylko się nieco rozwidniło, Sobieski stwierdził z zadowoleniem, Ŝe 
na  wałach  tureckich  wznosiła  się  wprawdzie  ta  sama  liczba 
chorągwi,  ale  znacznie  przerzedziły  się  szeregi  janczarów. 
WraŜliwi  na  zimno  Turcy,  wyczerpani  ostrym  pogotowiem 
trwającym  całą  dobę  (…)  nie  byli  w  stanie  wytrzymać  dalszego 
czuwania (…). Na taką właśnie chwilę czekał hetman. 

 

D.  Zamek  wznosił  się  w  miejscu  dogodnym  do  obrony,  bo  na 
samym cyplu dość wysokiego wzgórza, okolonego z dwóch stron: 
od  wschodu  i  od  południa  rzeczką  Gniezną,  z  zachodu  głębokim 
jarem, na którego dnie płynął potok Peczernia. (…) Twierdza miała 
kształt  wydłuŜonego  trójkąta.  Wierzchołek  jego  na  cyplu  góry 
zamykała  wielka  baszta,  w  dwu  pozostałych  rogach  wznosiły  się 
równieŜ wielokątne baszty (…). 

 

E.    Jazda  turecka  pośród  gromkich  okrzyków  runęła  na  wojska 
hetmana  Jabłonowskiego  i  Lotaryńczyka.  Wkrótce  gęsty  ogień 
piechoty  austriackiej  powstrzymał  uderzenie  w  centrum.  Główny 
bój rozgorzał na lewym skrzydle. Coraz to nadbiegały nowe posiłki 
tureckie;  z  uporem  rzucał  je  Kara  Mehmed  przeciwko 
Jabłonowskiemu, chcąc tam właśnie, od strony wzgórz, oskrzydlić 
nieprzyjaciela. Nie zdawał sobie sprawy z tego,  ze taki właśnie był 
plan Sobieskiego.  

 

F.  Po  długich  naradach  zawarto  traktat  26  stycznia  1699  r. 
Cesarzowi  przyznała  Turcja  posiadanie  terytorium  królestwa 
węgierskiego w granicach z 1526 r. bez Banatu; Wenecji – Moreę  
i  Dalmację  bez  Raguzy.  Polska  odzyskała  tylko  Kamieniec 
Podolski.  Był  to  owoc  zwycięstw  Sobieskiego,  spóźniony  
i  niewielki,  zwłaszcza  gdy  się  zwaŜy  rozległość  i  znaczenie 
nabytków habsburskich i weneckich. 

 

 

Trembowla, Chocim, Parkany, Karłowice, Buczacz, Kamieniec Podolski 

 
 

13.

  Jaki „dar” otrzymał od padyszacha za przegraną kampanią wiedeńską Kara Mustafa? 

(0-2) 

 
 ............................................................................................................................................................. 

 ............................................................................................................................................................. 

 

background image

  
14.

  W 

wyniku 

najazdów 

tureckich 

język 

polski 

wzbogaciły 

słowa 

pochodzące  

z  mowy  agresorów.  Do  wymienionych  słów  przyporządkuj  niŜej  podane  określenia,  wpisując 
odpowiednie cyfry od 1 do 4.   

 

 

 

 

 

 

(0-4) 

 

a) jasyr ............  

b) haracz ............. 

c) orda .............  

d) buńczuk ………. 

 

1. Nazwa pochodzi od tureckiego słowa określającego obóz, wojsko. 
2. To podatek, jaki nakładali Turcy na podbite przez siebie ludy. 
3. Znak wojskowy, na który składa się ogon konia lub jaka, ujęty w misterną plecionkę z włosia 
    barwionego, osadzony na długim drzewcu, zwieńczony np. metalową kulą. 
4. To niewola tatarska lub turecka. Nazwano tak teŜ jeńców uprowadzonych przez Tatarów  
    bądź Turków dla okupu. 

 
15.

  Pamiętnikarzem wojen polsko-tureckich w XVII wieku był: 

 

 

 

(0-1) 

A.

  Kara Mustafa. 

B.

  Henryk Sienkiewicz. 

C.

  Jan Chryzostom Pasek. 

D.

  Andrzej Morsztyn. 

 

16.

  Przeciw armiom jakich krajów Napoleon walczył pod:   

 

 

 

(0-3) 

 

A.

  Austerlitz? ………………………………………………………… 

B.

  Jeną? ………………………………………………………………. 

C.

  Borodino? …………………………………………………………. 

 

17.

  Jakie niekorzystne zmiany przyniósł Europie rozwój cywilizacji przemysłowej w XIX wieku? 

Podaj dwa konkretne przykłady. 

 

 

 

 

 

 

(0-2) 

 

A.

 ........................................................................................................................ 

 

 ....................................................................................................................................................... 

B.

 .................................................................................................................................. 

 

 ....................................................................................................................................................... 

 

18.

  WskaŜ miasta, w których kolejno urzędował polski rząd emigracyjny. 

 

 

(0-1) 

A.

  Warszawa i Londyn 

B.

  Angers i Londyn 

C.

  Rzym i Londyn 

D.

  Berlin i Bruksela 

 

19.

  Wyjaśnij, co oznaczają pojęcia:  

 

 

 

 

 

 

(0-4) 

 
ład (porządek) jałtański. .......................................................................................................................

 ............................................................................................................................................................. 

 
holocaust  .............................................................................................................................................

 .............................................................................................................................................................