Konspekt
Klasa II
Temat: Renesans w Europie i przewrót kopernikański.
Główne zagadnienia lekcji:
Co wpłynęło na rozwój renesansu po za Włochami?
Machiavelli: filozofia i główne dzieło.
Osoba Erazma z Rotterdamu.
Tomasz Morus- angielski filozof.
Mikołaj Kopernik i jego teoria heliocentryczna.
Cele lekcji:
Ogólne:
Odpowiedzenie na pytanie dlaczego Włochy miały tak wielki wpływ na rozwój renesansu w innych krajach Europy.
Zapoznanie ucznia z osobą Machiavellego i jego wizją idealnego władcy.
Przedstawienie uczniowi Erazma z Rotterdamu jako pierwszego krytykanta ówczesnego kościoła.
Przedstawienie osoby Tomasza Morusa i zapoznanie ucznia z filozofią zawartą w dziele Utopia.
Zapoznanie ucznia z Mikołajem Kopernikiem jako typowym przykładem człowieka renesansu i jego teorią heliocentryczną.
Operacyjne:
Po zakończonych lekcjach uczeń potrafi:
Odpowiedzieć dlaczego Włochy odegrały tak ważną rolę w rozwoju renesansu w innych krajach Europy.
Wymienić podstawowe cechy władcy zawartych w dziele Książę, Machiavellego.
Przedstawić co krytykował w Pochwale głupoty Erazm z Rotterdamu.
Podać cechy idealnego ustroju państwowego według Tomasz Morusa zawartych w Utopii.
Wyjaśnić dlaczego Mikołaj Kopernik był wybitnym uczonym swoich czasów oraz ukazać wpływ jego teorii na ówczesne myślenie.
Metody dydaktyczne
Pogadanka
Elementy wykładu
Praca w grupach
Praca z tekstem źródłem
Środki dydaktyczne:
- Podręcznik do klasy II gimnazjum: Bliżej historii, I. Kąkolewski, A. Plimińska- Mieloch, WSiP, Warszawa, 2009
- portrety wymienionych myślicieli europejskich, obraz przedstawiający teorię geocentryczną.
- fragmenty Księcia, Pochwały głupoty, Utopii
Przebieg lekcji:
Czynności porządkowe:
Przywitanie praktykanta z uczniami
Sprawdzanie obecności.
Praktykant podaje temat lekcji: „Renesans w Europie i przewrót kopernikański”, zapisując go na tablicy i prosząc uczniów by zapisali go w zeszytach.
Następnie przedstawia krótko czego będzie dotyczyła dzisiejsza lekcja.
Kolejno dzieli uczniów na 3 grupy rzędami. Rozdaje każdej z par danej grupy ksero z fragmentami: Księcia, Pochwały głupoty oraz Utopii. Prosi by uczniowie zapoznali się z rozdanymi tekstami oraz w trakcie czytania wypisywali:
Z Księcia: Jak są najważniejsze cechy jakie powinien owy idealny władca posiadać?
Z Pochwały głupoty: co krytykuje Erazm z Rotterdamu w swoim dziele?
Z Utopii: Jakie według Morusa powinno być idealne państwo?
Uczniowie mają ok. 15 minut na wykonanie powierzonego im zadania.
Po upływie wyznaczonego czasu praktykant prosi by pierwsza grupa wymieniła cechy idealnego władcy według Machiavellego (np. władca nie jest tylko dobry, posiada także ułomności, powinien unikać zachłanności oraz tchórzostwa, hojny w przypadku cudzej własności a skąpy gdy chodzi o swoją własność, w walce kierować się powinien rozumem jak człowiek i siłą jak zwierze, silny jak lew, sprytny jak lis, nie może być zbytnio pobłażliwy i ludzki, musi być sprawiedliwy, państwo dobrem najwyższym dlatego dla jego dobra Książę może posłużyć się fałszem, przemocą, podstępem). Praktykant zapisuje je na tablicy i prosi by uczniowie owe cechy zapisywali do zeszytów oraz obok nazwiska uczonego w nawiasie napisali, iż pochodził on z Włoch.
Kolejno druga grupa przedstawia krytykę Erazma z Rotterdamu- niderlandzkiego uczonego (np. głupota jest wynikiem lenistwa, głupota zadowala się zlodzeniami i pozorami, pierwszy pacyfista, krytyka hipokryzji i przekupstwa, przeciwstawianie się rygorystycznym metodom nauczania, nieznajomość historii doprowadza do powtarzania błędów przeszłości).
Wreszcie prezentuje się ostatnia grupa zaprezentowała wizję idealnego państwa według Tomasza Morusa (np. złem jest wartość prywatna oraz rozwój przemysłu, obywatele pracują po 6 godzin dziennie, wszyscy prowadzą skromne życie, moralność rzeczą najważniejszą, brak pieniędzy, ludzie są wolni, tolerancja religijna, ale zabrania się ateizmu, kapłani nie mają żadnych przywilejów, zniesienie celibatu).
Gdy wszystkie grupy zaprezentują się praktykant przechodzi do krótkiej charakterystyki ostatniego myśliciela jakim był Mikołaj Kopernik. Mówi o szerokim wachlarzu jego zainteresować i wykształceń oraz iż był to typowy przedstawiciel okresu renesansu. Zadaje uczniom pytanie: Czym zasłyną Kopernik? Po czym zadaje następne: Jak nazywa się najsłynniejsze dzieło?
Kolejno praktykant wyjaśnia jak doszło do tego wielkiego odkrycia i na czym Kopernik obserwując niebo się opierał. Podaje również kilka ciekawostek dotyczących wielkiego polskiego uczonego.