Metale poddawane 

obróbce plastycznej

• Metale posiadają specyficzną cechę łatwego, 

trwałego odkształcania się na zimno i gorąco 
pod wpływem działania określonej wielkości 
siły, bez naruszenia ich wewnętrznej spójności

• Dają się one zatem łatwo kuć, walcować, 

ciągnąć, tłoczyć, zginać itp. bez wywoływania 
rys i pęknięć.

• Przy odkształceniu metalu następują zmiany 

jego struktury, które wywołują zmianę jego 
własności mechanicznych

Obróbka plastyczna

• proces technologiczny podczas którego, działając na 

obrabiany metal odpowiednio wielką siłą 
zewnętrzną, dzięki odkształceniom trwałym metalu 
(odkształceniom plastycznym) uzyskujemy jego 
żądane ukształtowanie bez zniszczenia obrabianego 
materiału

• Proces ten może być przeprowadzany na zimno lub 

gorąco

• obróbka taka stosowana jest dla podwyższenia 

wytrzymałości metalu i jego twardości

• Za pomocą tej obróbki uzyskuje się także wyroby, 

np.: rury i pręty o dużej dokładności wymiarowej

Podstawowe rodzaje procesów 

obróbki plastycznej

• Walcowanie
• Wyciskanie
• Ciągnienie
• Kucie i prasowanie
• Tłoczenie
• Cięcie
• Gięcie

WPŁYW ODKSZTAŁCENIA PLASTYCZNEGO NA ZIMNO

NA ZMIANĘ WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH METALI

• W czasie odkształcenia plastycznego na zimno, to jest w 

temperaturze poniżej tzw. rekrystalizacji zachodzą 
zmiany w budowie krystalicznej, które powodują 
zwiększenie własności wytrzymałościowych i obniżenie 
własności plastycznych ( zjawisko zgniotu )

• Oprócz zmian własności mechanicznych, zgniot wywołuje 

zmianę niektórych własności fizycznych, np.przewodności 
elektrycznej, gęstości itp.

• Umocnienie polega na tym, że odkształcenie plastyczne 

zwiększa liczbę defektów w sieci, a w miarę jego 
postępowania powoduje coraz silniejsze blokowanie 
deformacji; aby je dalej kontynuować, trzeba stosować 
większe obciążenia

• Przebieg procesu technologicznego 

wytwarzania wyrobu w procesach 
obróbki plastycznej ma istotny wpływ 
na końcowe własności mechaniczne 
materiału

• Ten sam materiał poddany różnym 

zabiegom technologicznym ma 
zupełnie inne końcowe własności 
mechaniczne