Roztoczański Park Narodowy

Roztoczański Park
Narodowy został
utworzony w 1974 r.,
jest jednym z
23 parków
narodowych na
terenie Polski –
położony
na Roztoczu. Siedziba
dyrekcji parku i
muzeum
przyrodniczego
znajduje się
w Zwierzyńcu.

Godłem parku
jest konik
polski typu tarpan

Roztoczański Park Narodowy

Roztoczański

Park Narodowy

leży w środkowo-

wschodniej

części kraju,

w województwie

lubelskim.

Obejmuje

najcenniejsze

przyrodniczo

obszary Roztocza

. Park utworzony

został

w1974 roku na

obszarze 4801

ha. Aktualna jego

powierzchnia

wynosi 8483 ha,

z czego lasy

zajmują 8102 ha

(95,5%). Ochroną

ścisłą objęto 806

ha (9,5%).

Tradycje ochrony przyrody na Roztoczu sięgają

końca XVI w. kiedy obszar ten włączono do Ordynacji

założonej przez Kanclerza Jana Zamoyskiego. Wówczas

utworzono tutaj "zwierzyniec" otoczony wysokim

parkanem o długości ok. 30 km. Obejmował on

powierzchnię obecnego obwodu ochronnego Bukowa

Góra oraz część obwodu ochronnego Florianka w

granicach dzisiejszego Roztoczańskiego Parku

Narodowego. W zwierzyńcu tym trzymano

jelenie, dziki, wilki, rysie, żbiki i tarpany. Z braku funduszy

"zwierzyniec" zlikwidowano pod koniec XVIII bądź na

początku XIX w., a zwierzęta wypuszczono do

otaczających lasów, a także rozdano okolicznym

mieszkańcom.

Historia powstania

Mimo zlikwidowania zwierzyńca tradycje

ochrony przyrody i zwierząt przetrwały aż do

roku 1974, kiedy utworzono w tym miejscu

Roztoczański Park Narodowy.

Należy podkreślić, że teren ten był uważany

przez wielu naukowców za interesujący, którzy

widząc cenne walory przyrodnicze terenu

chronili go za wszelką cenę

Park znajduje się w urozmaiconym krajobrazie Roztocza
Środkowego w dolinie górnego Wieprza. Jest to obszar
oddzielający Wyżynę Lubelską od Kotliny Sandomierskiej o
zróżnicowanej budowie geologicznej. Garb Roztocza budują
skały górno kredowe (opoki, gezy i margle). W strefie
krawędziowej występują utwory trzeciorzędowe.
Utwory czwartorzędowe cienką pokrywą zalegają w Dolinie
Wieprza i Padole Zwierzyńca. Główne typy rzeźby to
zrównanie wierzchowinowe, ostańce, krawędzie, padoły i
doliny. W części północnej parku wśród gleb
przeważają rędziny i pararędziny brunatne. Na pozostałym
terenie jest większe urozmaicenie, przy czym największą
powierzchnię zajmują piaszczyste gleby bielicowe właściwe.

Geologia, geomorfologia i gleby

Główny ciek wodny Roztocza Środkowego i
parku to rzeka Wieprz. Na odcinku
przepływającym przez teren parku
sklasyfikowana jest w II klasie czystości. Z
terenu parku biorą początek
strumienie: Szum i Świerszcz odprowadzające
swe wody do Tanwi i Wieprza. Wody potoku
Świerszcz zasilają kompleks stawów
"Echo" oraz staw Kościelny w centrum
Zwierzyńca.

Wody

Flora naczyniowa parku liczy około 700
gatunków, w tym liczne górskie (m.in. tojad
dzióbaty, czosnek siatkowaty), borealne
(widłak wroniec, zimoziół północny, pomocnik
baldaszkowy), pontyjskie (szczodrzeniec ruski)
oraz atlantyckie (rosiczka pośrednia, sporek
wiosenny, sit sztywny, żarnowiec
miotlasty, szczotlicha siwa, itd.). Na terenie
parku występuje około 400 drzew
pomnikowych.

Flora

Z dużych ssaków na terenie parku
występują: jelenie, sarny, dziki, wilki, rysie, lisy, kuny
leśne, borsuki. W 1979 roku reintrodukowano bobry, które
zadomowiły się w dolinie rzeki Wieprz. W 1982 roku do parku
sprowadzone zostały koniki polskiebędące potomkami
dawnych dzikich koni leśnych – tarpanów. Drobne ssaki
reprezentują chronione gatunki owadożernych: ryjówka
aksamitna i ryjówka malutka, zębiełek białawy oraz liczne
gatunki nietoperzy. Żyją tu także: orzesznica,
popielica, koszatka. Spośród około 190 gatunków ptaków
spotykanych na terenie parku na uwagę zasługują: orlik
krzykliwy, trzmielojad, bocian czarny, liczne dzięcioły (w tym
rzadko występujący dzięcioł białogrzbiety), muchówka mała i
białoszyja, gołąb siniak, czyż oraz pliszka górska.

Fauna

Gady reprezentują jaszczurki
(zwinka, żyworodna i padalec – dość często
odmiany turkusowej), żmija
zygzakowata i zaskroniec oraz rzadko
spotykany żółw błotny. Z płazów warto
wymienić salamandrę plamistą, traszkę
grzebieniastą, rzekotkę drzewną, grzebiuszkę
ziemną, ropuchę zieloną i kumaka
nizinnego oraz żabę śmieszkę. Interesująca
jest także fauna bezkręgowców parku, a
szczególnie świat owadów, spośród których
tylko samych chrząszczy jest ponad 2000
gatunków.

Największym ośrodkiem turystycznym okolicy
jest Zwierzyniec. W mieście tym znajduje się zespół
budynków, w których dawniej mieściła się
administracja Ordynacji Zamojskiej. W starannie
odremontowanym domu plenipotenta (zarządcy
ordynacji) mieści się obecnie siedziba dyrekcji parku.
Uwagę zwraca także pięknie architektonicznie
wkomponowana w otoczenie bryła wybudowanego
w 1994 r. Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego.
Chętnie odwiedzane przez turystów
jest muzeum etnograficzno-przyrodnicze w Guciowie.
W okolicy tej miejscowości znajdują się pozostałości
grodziska z IX w., a także cmentarzyska kurhanowe.

Walory turystyczne

Document Outline