background image

Osie, płaszczyzny i okolice 

ciała

background image

• Nauka o budowie narządów i układów 

ciała człowieka, wchodzi w skład 
morfologii i posługuje się metodami 
na poziomie makroskopowym (np. 
obserwacji żywych organizmów i 
badań sekcyjnych zwłok).

background image

• Anatomia prawidłowa, która zajmuje się normalnie 

zbudowanymi, zdrowymi osobnikami w odróżnieniu 

od; 

• Anatomia patologiczna mającej za zadanie opisanie 

zmian chorobowych zachodzących w narządach 

podczas choroby. 

• Anatomia mikroskopowa - w odróżnieniu od 

klasycznej anatomii, posługującej się okiem 

nieuzbrojonym, ten dział posługuje się mikroskopem 

świetlnym - histologia, lub elektronowym - cytologia, 

w związku z czym zajmuje się badaniem 

mikroskopowej struktury poszczególnych narządów. 

Narządy zbudowane są z tkanek, te zaś z niezwykle 

drobnych elementów - komórek. 

background image

Anatomia radiologiczna - pierwotnie opisywała organizm ludzki 

przy użyciu zdjęć rentgenowskich układu kostnego. Ostatnio w 
związku z wprowadzeniem kontrastów i tomografii jej zakres 
znacznie się poszerzył. 

Anatomia topograficzna (po grecku topos znaczy "położenie", 

"miejsce", graphe - "opis") - zajmuje się położeniem 
poszczególnych narządów w ustroju i wzajemnym ułożeniem 
ich względem siebie. Doskonała znajomość anatomii 
topograficznej ma szczególnie duże znaczenie praktyczne dla 
chirurgii. Z tego względu nazywana jest również anatomią 
chirurgiczną. 

Anatomia plastyczna - ma na celu badanie kształtów 

zewnętrznych i wzajemnych proporcji poszczególnych części 
ciała oraz w ogóle zdobywaniem wiadomości potrzebnych dla 
artystów plastyków. 

background image

POZYCJA ANATOMICZNA

W celu opisu ciała ludzkiego, przyjmujemy określoną 

pozycję ciała tzw. POZYCJE ANATOMICZNĄ CIAŁA.

Przedstawia ją:
- postawa stojąca, wyprostowana, 
- kończyny górne zwisające swobodnie po obu stronach 

tułowia, 

- powierzchnie dłoni zwrócone są do przodu, 
- głowa i oczy zwrócone do przodu, 
- pięty złączone, 
- śródstopie wraz z palcami odwiedzione nieco na 

zewnątrz.

background image

OSIE CIAŁA

Wyróżniamy następujące osie ciała:
- pionowe - ta która biegnie przez 

szczyt głowy określana jest jako 
główna

- poprzeczne - prostopadle do 

poprzedniej, biegnące z prawa na 
lewo

- strzałkowe - prostopadle do obu 

poprzednich, biegną od przodu ku 
tyłowi

background image

PŁASZCZYZNY CIAŁA

Płaszczyzny:
- czołowa - wyznaczone przez osie 

pionową i poprzeczną,

- strzałkowe - wyznaczone przez osie 

strzałkową i pionową, tą która 
biegnie przez oś główną określamy 
płaszczyzną pośrodkową

- poprzeczne - wyznaczone przez osie 

poprzeczną i strzałkowa, biegną 
poziomo

background image

PŁASZCZYZNY I OSIE CIAŁA

background image

WZAJEMNY STOSUNEK I 

KIERUNEK

W celu określenia położenia poszczególnych 

struktur anatomicznych, używamy 
specjalnych mian określających ich położenie 
względem wymienionych osi i płaszczyzn

W określeniu do płaszczyzn czołowych 

wyróżniamy kierunki: przedni i tylni (jeśli 
mówimy o tułowiu to brzuszny i grzbietowy)

W stosunku do płaszczyzny pośrodkowej 

wyróżniamy kierunki: przyśrodkowy i boczny

background image

WZAJEMNY STOSUNEK I KIERUNEK

W stosunku do płaszczyzn poprzecznych wyróżniamy 

kierunki: górny i dolny (jeśli chodzi o tułów  to 
czaszkowy i ogonowy). W przypadku kończyn 
używa sie określeń bliższy i dalszy (bliższy to ten 
który znajduje sie bliżej przyczepu do tułowia)

Narządy znajdujące się bliżej powierzchni określamy 

jako położony powierzchownie lub zewnętrznie, 
położony dalej od powierzchni określamy jako 
położony głęboko lub wewnętrznie.

Strukturę leżącą w płaszczyźnie pośrodkowej 

określamy jako położoną pośrodkowo.

background image

WZAJEMNY STOSUNEK I 

KIERUNEK

Struktury znajdujące sie bliżej przyczepu 

określamy jako bliższe, przeciwległe jako 
dalsze

Brzegi przyśrodkowe i boczne  ( na 

przedramieniu i ręce odpowiednio łokciowy i 
promieniowy, na podudziu i stopie odpowiedni

o strzałkowy i piszczelowy)
Kierunki na stopie i ręce są grzbietowe oraz 

przeciwległe odpowiednio podeszwowy i 
dłoniowy.

background image

WZAJEMNY STOSUNEK I 

KIERUNEK

background image

OKOLICE CIAŁA

OKOLICE
- głowy i twarzy
- szyi
- klatki piersiowej
- brzucha
- grzbietu
- kocza
- kończyny górnej
- kończyny dolnej


Document Outline