Maria Gańczak

UMAN

MMUNODEFICIENCY

IRUS

LUDZKI

WIRUS

UPOŚLEDZENIA

ODPORNOŚCI

LUDZKI

WIRUS

UPOŚLEDZENIA

ODPORNOŚCI

ZESPÓŁ

NABYTEGO

UPOŚLEDZENIA

ODPORNOŚCI

ZESPÓŁ

NABYTEGO

UPOŚLEDZENIA

ODPORNOŚCI

CQUIRED

MMUNE

EFICIENCY

YNDROME

HIV - budowa

integraza

proteaza

nić RNA

odwrotna transkryptaza

rdzeń p24

p17

gp 41

gp120

otoczka lipidowa

HIV - fakty



1981:

W Los Angeles rozpoznano u pięciu uprzednio

zdrowych homoseksualistów zapalenia płuc wywołane

przez Pneumocystis carini



1982:

choroba otrzymuje nazwę "acquired

immunodeficiency syndrome", AIDS



1983:

wykrycie wirusa HIV



1985:

w marcu zarejestrowano w USA, a w maju w

Europie - test ELISA anty-HIV; umożliwiło to masowe

badania krwiodawców i osób z grup zwiększonego ryzyka



1987:

rozpoczęto wytwarzanie AZT ("Retrovir",

"Zidovudine"), leku o udowodnionym działaniu anty-HIV



1995:

wprowadzenie do leczenia

inhibitorów

.....

proteazy



1996:

wprowadzenie terapii zestawem

.....

leków (HAART)



2001

& future:



kraje rozwinięte: walka z AIDS skupiona

....

prewencji, ograniczeniu działań

niepożąda-

....

nych HAART i oporności

leków



kraje rozwijające się: walka z AIDS

skupiona

....

na: prewencji, diagnozowaniu,

poszerzeniu

....

dostępu do opieki

zdrowotnej, opiece paliatywnej

HIV - fakty

Źródło: The Hopkins HIV report 2001



28.1 mln

Sub-Saharan Africa

440 000

560 000

North Africa, Middle
East

Western Europe

15 000

1.4 mln

940 000

420 000

6,1 mln

South-East Asia

1 mln

Eastern
Europe,
Central Asia

Pandemia HIV

(dane WHO na koniec

r. 2001)

Zakażonych ogółem:

40 mln



3,4 mln

Sub-Saharan Africa

80 000

30 000

North Africa, Middle
East

Western Europe

500

130 000

45 000

60 000

800 000

South-East Asia

270 000

250 000

Eastern
Europe,
Central Asia

Nowe zakażenia w 2001

roku

Wszyscy: 5 milionów



 2,3
mln

Sub-Saharan Africa

 30
000

 6 800

North Africa, Middle
East

Western Europe

 120

 80 000

 20 000

 30 000

 400 000

South-East Asia

 35 000

 23 000

Eastern
Europe,
Central Asia

Zgony w wyniku AIDS w

2001 roku

Wszyscy: 3 miliony

Zakażenia HIV i zachorowania na

AIDS w Polsce (wg PZH)

Nowo wykryte zakażenia HIV we

wrześniu 2002

zakaż. w wyniku używania narkotyków

drogą dożylną

zakaż. bez informacji o drodze

zakażenia

zakaż. drogą ryzykownych kontaktów

homoseksualnych

Zakaż. drogą kontaktów

heteroseksualnych

Nowo wykryte zakażenia HIV we

wrześniu 2002

zakaż. w wyniku używania narkotyków

drogą dożylną

zakaż. bez informacji o drodze

zakażenia

zakaż. drogą ryzykownych kontaktów

homoseksualnych

Zakaż. drogą kontaktów

heteroseksualnych

Od wykrycia pierwszego

przypadku zakażenia HIV w

Polsce (1985)

zajerestrowano wg PZH

zakażenia obywateli polskich

7733

zakaż. w wyniku stosowania

narkotyków drogą dożylną

4713

zachorowania na AIDS

1207

Zgony w wyniku AIDS

601

zakażenia obywateli polskich

7733

zakaż. w wyniku stosowania

narkotyków drogą dożylną

4713

zachorowania na AIDS

1207

Zgony w wyniku AIDS

601

Potencjalnie zakaźny

materiał biologiczny



Materiał biologiczny człowieka: krew, nasienie,

wydzielina pochwowa, płyny: mózgowo rdzeniowy,

opłucnowy, osierdziowy, otrzewnowy, owodniowy, maź

stawowa, mleko kobiece, jakikolwiek materiał

biologiczny, który jest w sposób widoczny skażony krwią;



jakakolwiek oddzielona tkanka lub narząd człowieka

żywego lub martwego;



komórki lub hodowle tkankowe zawierające HIV, hodowle

narządów, pożywki oraz inne roztwory zawierające HIV;



krew, narządy i inne tkanki

zwierząt doświadczalnych

zakażonych HIV.

Przekazywanie wirusa HIV

jest możliwe

1 Poprzez kontakt seksualny

zakaźne są wszystkie wydzieliny układu

płciowego męskiego i żeńskiego

2 Poprzez krew

a) narkomania dożylna

b) transfuzja krwi

c) inne zakażenia szpitalne

3 Przez matkę - dziecku

a) w czasie ciąży

b) podczas porodu

c) przy karmieniu piersią

1 Poprzez kontakt seksualny

zakaźne są wszystkie wydzieliny układu

płciowego męskiego i żeńskiego

2 Poprzez krew

a) narkomania dożylna

b) transfuzja krwi

c) inne zakażenia szpitalne

3 Przez matkę - dziecku

a) w czasie ciąży

b) podczas porodu

c) przy karmieniu piersią

Bardzo wysokie ryzyko

zakażenia!

Wspólne używanie

strzykawek i igieł

przez narkomanów,

wstrzykniecie

narkotyku

zabrudzonego krwią.

Przyjście na świat z

zakażonej wirusem HIV

matki.

przeciwciała

ODPORNOŚĆ KOMÓRKOWA

NK T

komórka
zakażona

ODPORNOŚĆ
HUMORALNA

makrofag

LIKWIDACJA

DROBNOUSTROJÓW

HIV

Układ odpornościowy

1000

Limfocyty
w 1 mm

wiremia

Etap

Grupa
objawów
kliniczny
ch

Objawy

Zakażenie      ostra infekcja               okres utajenia              wczesne
zakażenie       AIDS                                              ....HIV
retrowirusowa                    (PGL)                           objawowe

I II III
IV

objawy

paragrypowe

bezobjawowy

(powiększone

węzły chłonne)

Gorączka, chudnięcie,

zmęczenie,

potliwość nocna,

biegunka, wysypka

PCP CMV

HSV MAC

Tbc KS

5 dni - 3 mies.

1-2 tygodnie

Kilka - kilkanaście lat (?)

Kilka lat (?)

Historia naturalna rozwoju

AIDS

Ostra choroba

retrowirusowa



uczucie zmęczenia



bóle mięśniowo-stawowe



bóle głowy



zapalenie gardła, kaszel



wysypka plamisto-grudkowa



powiększenie w. chłonnych



objawy i zespoły neurologiczne:



zapalenie opon mózgowo-

rdzeniowych



zapalenie mózgu



neuropatia obwodowa



radikulopatia



zespół Guillain-Barre

Źródło: The Journal of HIV Combination Therapy 1997

1000

Limfocyty
w 1 mm

wiremia

Etap

Grupa
objawów
kliniczny
ch

Objawy

I II III
IV

objawy

paragrypowe

bezobjawowy

(powiększone

węzły chłonne)

Gorączka, chudnięcie,

zmęczenie,

potliwość nocna,

biegunka, wysypka

PCP CMV

HSV MAC

Tbc KS

5 dni - 3 mies.

1-2 tygodnie

Kilka - kilkanaście lat (?)

Kilka lat (?)

Historia naturalna rozwoju

AIDS

1000

Limfocyty
w 1 mm

wiremia

Etap

Grupa
objawów
kliniczny
ch

Objawy

I II III
IV

objawy

paragrypowe

bezobjawowy

(powiększone

węzły chłonne)

Gorączka, chudnięcie,

zmęczenie,

potliwość nocna,

biegunka, wysypka

PCP CMV

HSV MAC

Tbc KS

5 dni - 3 mies.

1-2 tygodnie

Kilka - kilkanaście lat (?)

Kilka lat (?)

Historia naturalna rozwoju

AIDS

Współistnienie zakażenia

HIV i tbc

1-9

10-99

100-

999

>999

Range of

rates (per

100 000)

Pobranie krwi

TEST ELISA

Pobranie krwi

TEST ELISA

Powtórzenie po

6 miesiącach

Pobranie krwi

TEST ELISA

Powtórzenie po

6 miesiącach

Pobranie krwi

TEST ELISA

BRAK

ZAKAŻENIA

Procedura testowania w

kierunku zakażenia HIV

Powtórny

TEST ELISA

Powtórny

TEST ELISA

Test potwierdzenia

WESTERN BLOT

Test potwierdzenia

WESTERN BLOT

STWIERDZONE

ZAKAŻENIE

Test ELISA

Faza stała

gp160

HIV1

p24 HIV1

gp36 HIV2

Anty-HIV1/HIV1

podtyp O,

Anty-HIV2 w

surowicy

Koniugat

sprzężone

HRP

gp160 HIV1

p24 HIV1

gp36 HIV2

Substrat

TNB

Test potwierdzenia Western

Blott (modyfikacja LiaTek)

Faza stała

gp120

HIV1

gp41 HIV1

p24 HIV1

p31 HIV1

p17 HIV1

gp105 HIV

gp36 HIV 2

Anty-HIV1/ 2

w surowicy

Koniugat

sprzężone z

HRP anty-IgG

człowieka

Substrat

TNB

Grupy leków

antyretrowirusowych

Nukleozydowe inhibitory

odwrotnej transkryptazy

Nienukleozydowe inhibitory

odwrotnej transkryptazy

Inhibitory proteazy

Nukleozydowe inhibitory

odwrotnej transkryptazy

Nienukleozydowe inhibitory

odwrotnej transkryptazy

Inhibitory proteazy



ABSTYNENCJA SEKSUALNA



TRWAŁY ZWIĄZEK Z JEDNYM

NIEZAKAŻONYM PARTNEREM

OPARTY NA WZAJEMNEJ WIER-

NOŚCI



ABSTYNENCJA SEKSUALNA



TRWAŁY ZWIĄZEK Z JEDNYM

NIEZAKAŻONYM PARTNEREM

OPARTY NA WZAJEMNEJ WIER-

NOŚCI

Przed zakażeniem wirusem HIV drogą

płciową chronią

wyłącznie:

Zmniejsza

ryzyko zakażenia:



OPÓŹNIANIE INICJACJI SEKSUALNEJ



UŻYWANIE PREZERWATYW WE

WSZYSTKICH PRZYGODNYCH

KONTAKTACH SEKSUALNYCH



OPÓŹNIANIE INICJACJI SEKSUALNEJ



UŻYWANIE PREZERWATYW WE

WSZYSTKICH PRZYGODNYCH

KONTAKTACH SEKSUALNYCH



stosowanie jednorazowego

sprzętu



zakaz pobierania narkotyku

ze wspólnego naczynia



terapia metadonowa



stosowanie jednorazowego

sprzętu



zakaz pobierania narkotyku

ze wspólnego naczynia



terapia metadonowa

Przed zakażeniem wirusem HIV drogą

narkomanii dożylnej chronią

Zawodowe zakażenia HIV

na świecie

Zawód

Potwierdzone Prawdo-

podobne

Razem

Pielęgniarka

112

Lekarz

Chirurg

Laborant

Dentysta

Wg Eurosurv.1999

Ryzyko zakażenia przy

pojedynczym kontakcie



HIV - ekspozycja

przezskórna 0,3%



HIV - ekspozycja

przez śluzówki

0,03-0,09%



HIV - kontakt

seksualny

0,05 - 30%



HBV ( HBsAg-)

ekspozycja

przezskórna

6-30%



HCV - ekspozycja

przezskórna 2

- 3%

Czynniki zwiększające ryzyko

nabycia zakażenia po

parenteralnej ekspozycji na

HIV

(wg: Problemy HIV i AIDS, 1998;4,1)

CZYNNIK

 Głębokie zakłucie igłą

zawierającą światło

 Widoczna krew na kaleczącym

narzędziu

 Skaleczenie igłą wprowadzoną

do naczynia

 Zaawansowane stadium

AIDS

RYZYKO

16 x większe

5 x większe

6 x większe

Zasady profilaktyki

przedekspozycyjnej



Zachowanie uniwersalnych środków ostrożności (rękawiczki,

fartuch, maska, okulary) w przypadku

każdego

kontaktu z

wydzielinami i wydalinami organizmu pacjenta



Zabezpieczenie skaleczeń i otarć naskórka nieprzemakalnym

opatrunkiem



Przestrzeganie zasad odkażania i sterylizacji narzędzi i sprzętu

zgodnie z zaleceniami producenta



Stosowanie bezpiecznych technik operacyjnych



Przystępowanie w rękawiczkach do mycia i sterylizacji ostrych

narzędzi



Zakaz dotykania rękawiczkami i narzędziami zabrudzonymi

krwią sprzętu znajdującego się w otoczeniu (klamki, krany)

Zasady postępowania po

ekspozycji na krew i inny

potencjalnie infekcyjny materiał

(IPIM) mogący zawierać HIV



W każdym przypadku, bezpośrednio po ekspozycji, przeprowadź

odkażenie:



Jeżeli doszło do przekłucia skóry należy dobrze umyć zranioną

okolicę wodą i mydłem (przy braku wody można użyć płynów do

mycia rąk na bazie alkoholu [60-90%]);



Jeżeli na skórze znajduje się krew, niezależnie od tego, czy skóra

jest uprzednio uszkodzona (czy są, na niej zmiany, otarcia itp.)

należy umyć ją dobrze wodą i mydłem;



Jeżeli skażone są oczy, należy wypłukać okolicę oczu delikatnie,

lecz dokładnie wodą, lub 0,9% NaCI, przy otwartych powiekach;



Jeżeli krew dostanie się do ust, należy wypluć ją i przepłukać

jamę ustną wodą kilkanaście razy

Document Outline