background image

Pomiar 

Pomiar 

parametrów 

parametrów 

życiowych

życiowych 

background image

Pomiar temperatury ciała

Pomiar temperatury ciała

 

Temperatura ciała 

Temperatura ciała 

– 

– 

to wartość pomiarowa 

to wartość pomiarowa 

odczytywana na skali termometru. Może być mierzona 

odczytywana na skali termometru. Może być mierzona 

termometrami wykorzystującymi skalę Celsjusza lub 

termometrami wykorzystującymi skalę Celsjusza lub 

Fahrenheita(pkt zamarzania +

Fahrenheita(pkt zamarzania +

32, pkt wrzenia +212).

32, pkt wrzenia +212).

Temperatura  ciała człowieka ulega nieznacznym 

Temperatura  ciała człowieka ulega nieznacznym 

wahaniom w ciągu dnia; jej wzrost lub spadek mogą 

wahaniom w ciągu dnia; jej wzrost lub spadek mogą 

spowodować różne czynniki. Temperaturę ciała mierzy 

spowodować różne czynniki. Temperaturę ciała mierzy 

się metodami zewnętrznymi lub wewnętrznymi. W 

się metodami zewnętrznymi lub wewnętrznymi. W 

warunkach szpitalnych mierzy się temperaturę 2 razy 

warunkach szpitalnych mierzy się temperaturę 2 razy 

dziennie. Badanie przeprowadza się u każdego 

dziennie. Badanie przeprowadza się u każdego 

pacjenta hospitalizowanego. Częstszym pomiarom 

pacjenta hospitalizowanego. Częstszym pomiarom 

poddaje się gorączkujących, w hipotermii, 

poddaje się gorączkujących, w hipotermii, 

poddawanych intensywnej obserwacji w ciężkim 

poddawanych intensywnej obserwacji w ciężkim 

stanie. 

stanie. 

background image

Pomiar temperatury ciała

Pomiar temperatury ciała

Temperaturę ciała mierzy się metodami: 

1. Zewnętrznymi:

pod pachą

w pachwinie

2. Wewnętrznymi:

w odbycie

w pochwie

w ustach

w przewodzie słuchowym zewnętrznym 

background image

Pomiar temperatury ciała

Pomiar temperatury ciała

Temperatura ciała ulega wahaniom: 

w ciągu dnia w zakresie 0,5 – 1st C – 
najniższa jest nad ranem ok. 4.oo, 
najwyższa wieczorem ok..16.oo

w ciągu cyklu miesiączkowego u 
kobiet – spada w czasie owulacji i 
podwyższa się w drugiej połowie 
cyklu

background image

Pomiar temperatury ciała

Pomiar temperatury ciała

Prawidłowa temperatura ciała jest różna w zależności 

od miejsca pomiaru:

pod pachą – 36-37 st C

w pachwinie – 36-37 st C

w odbycie – wyższa o 0,5 st C

w jamie ustnej wyższa o 0,3 st C niż pod pachą

w przewodzie słuchowym różna, w zależności od 

wieku:
* 0-2 r.ż. – 36,4-38,0 st C
* 3-10r.ż – 36,1- 37,8 st C
* 11-65 r.ż. – 35,9-37,6 st C
* powyżej 65 r.ż. 35,8-37,5 st C

w pochwie – wyższa o 0,3-1 st C niż pod pachą(w 

zależności od fazy cyklu miesiączkowego)

background image

Pomiar temperatury ciała

Pomiar temperatury ciała

Czynniki powodujące wzrost temperatury 

ciała:

1. Fizjologiczne;

wzmożony wysiłek fizyczny

stany emocjonalne

owulacja i II faza cyklu miesiączkowego

2. Patologiczne;

drobnoustroje patologiczne

choroby zwiększające przemianę materii

urazy ośrodkowego układu nerwowego

background image

Pomiar temperatury ciała

Pomiar temperatury ciała

Czynniki powodujące obniżenie temperatury 

ciała:

1. Fizjologiczne;

brak aktywności ruchowej

zimna kąpiel

2. Patologiczne;

wstrząs 

wyniszczenie organizmu

odwodnienie

background image

Pomiar temperatury ciała

Pomiar temperatury ciała

Błędy pomiaru:

Błędy pomiaru:

nieprzestrzeganie czasu trwania  pomiaru

niewłaściwe przygotowanie termometru(niestrzepnięcie)

niewłaściwe włożenie i trzymanie

nałożenie za dużo wazeliny na termometr- bad. w 
odbycie

wykonanie badania w j.ustnej po wypiciu płynu,jedzeniu

niedokładne odczytanie wyniku

niezastosowanie się się do instrukcji obsługi 
(elektroniczne)

Oceniając wartość temperatury należy uwzględnić; wiek, 

płeć, porę dnia, miejsce badania oraz rodzaj 
termometru.

background image

Pomiar temperatury ciała

Pomiar temperatury ciała

temperatura subnormalna – niższa niż 36 st C
temperatura normalna      - 36 – 37 st C
stan podgorączkowy         - 37,1 – 38 st C
gorączka umiarkowana     - 38,1 – 39 st C
gorączka wysoka              - powyżej 39 st C

Człowiek może znieść max. temperaturę 42-3 st C, 
powyżej zachodzą w organizmie procesy denaturacji 
białka
Temperatura 26 st C określana jest jako krytyczna, 
powoduje porażenie ośrodka oddechowego i 
naczynioruchowego, prowadząc do śmierci.  

background image

Struktura czynności

I. Czynności przygotowawcze

Przygotowanie pielęgniarki:

mycie i dezynfekcja rąk

założenie rękawiczek

Przygotowanie sprzętu

przygotowanie zestawu; termometr, środek do 

dezynfekcji, waciki/gaziki, miska nerkowata

przygotowanie sprzętu do dezynfekcji

Przygotowanie pacjenta

poinformowanie o celu i sposobie wykonania pomiaru

uzyskanie zgody, pozyskanie do współpracy

zapewnienie wygodnej pozycji

poinformowanie o konieczności unikania 

wykonywania gwałtownych ruchów

background image

Pomiar termometrem rtęciowym – 

pod pachą – 10 min. włożenie końcem, w którym znajduje 

się rtęć w dół pachowy, przyciśnięcie ramienia do klatki 
piersiowej,

w odbycie – ok. 3 min. nałożenie osłonki, pokrycie cienką 

warstwą wazeliny końcówki termometru, ułożenie 
pacjenta w pozycji bocznej, 

w jamie ustnej – ok.. 5 min. nie wykonywać u dzieci 

poniżej 5 roku i niespokojnych, włożenie do ust pod język, 
pacjent powinien lekko przymknąć usta,

w pochwie – indywidualny termometr, wykonywać rano 

przed wstaniem z łóżka, ok. 3 min 

Czynności końcowe –

 

Udokumentowanie, zgłoszenie 

nieprawidłowości lekarzowi,

dezynfekcja, spłukanie wodą, osuszenie, przechowywanie w 
suchym, czystym, zamkniętym pojemniku. 

background image

Pomiar oddechu 

Pomiar oddechu 

Oddychanie – 

to proces wymiany gazowej w 

organizmie, mający na celu pobranie tlenu, a 

wydalenie dwutlenku węgla.

Dokonując pomiaru oddechu, zwracamy uwagę 

na: obecność, częstość, jakość, rytm oddychania.

Badając oddech należy uwzględnić:

częstość oddechów w czasie 1 minuty;

obserwację charakteru oddechu;

obserwację ruchów klatki piersiowej;

ocenę zapachu oddechu.

Szybkość oddechów jest uzależniona od wieku 

badanego:

  

noworodki i niemowlęta – ok. 40 – 50/ min 

  małe dzieci – ok. 18 – 25/ min   

  dorośli – ok. 12 – 20 / min 

background image

Pomiar oddechu

Pomiar oddechu

Oddech prawidłowy jest: 

miarowy, średniogłęboki, 

wykonywany bez wysiłku, bezwonny, niesłyszalny, wydech nieco 

dłuższy niż wdech.

Czynniki przyspieszające oddech:

Fizjologiczne: 

wzmożony wysiłek, reakcje emocjonalne

Patologiczne: 

gorączka, zmniejszona objętość oddechowa,

upośledzone krążenie, zmniejszenie ilości krwi, zmniejszenie 

ilości tlenu w powietrzu wdychanym

Czynniki zwalniające oddech:

Fizjologiczne: 

sen, hiperwentylacja 

Patologiczne: 

zatrucie śr. nasennymi,

 

narkotycznymi, 

uszkodzenia  czaszkowo – mózgowe, hipotermia,
 

 

 

background image

Pomiar oddechu

Pomiar oddechu

Błędy fałszujące wynik:

 pacjent wie, że ma badany oddech 

 chory jest ubrany – trudno ocenić ruch klatki, pracę 

dodatkowych mięśni oddechowych, symetrię ruchów,

Szybkość – prawidłowa, przyspieszona, zwolniona,

Jakość oddechów – oddech efektywny

- nieefektywny (hipo-,hiperwentylacja)

Oddechom patologicznym towarzyszy duszność, 
zmiana zabarwienia skóry. 

background image

Pomiar oddechu

Pomiar oddechu

Charakter oddechów:
1. oddech prawidłowy (regularny)
2. oddech patologiczny;

oddech Biota – bezdech i bezpośrednio po nim 
występujący szybki głęboki oddech

oddech Cheyne’a – Stokesa – stopniowe 
narastanie częstości i głębokości oddechu, 
kończące się chwilowym bezdechem

oddech Kussmaula – pogłębienie i 
przyspieszenie z krótkimi okresami bezdechu 

 oddech świszczący tzw. stridor

background image

Pomiar tętna

Pomiar tętna

Tętnem nazywa się spowodowane przez 

skurcz serca wyczuwalne uderzenie o 

ścianę  naczynia fali krwi, która 

przepłynęła przez układ tętniczy.

Tętno wyczuwa się tam

gdzie tętnice 

przebiegają powierzchownie i można je 

docisnąć do twardych struktur tkankowych. 

Pomiarów dokonujemy w celu wykrycia 

zaburzeń w zakresie liczby (częstości), napięcia 

(siły), miarowości (rytmu) tętna. W warunkach 

szpitalnych pomiaru dokonuje się dwa razy 

dziennie.

background image

Pomiar tętna

Pomiar tętna

Tętno badamy:

1.

Metodą palpacyjną ;

2.

Za pomocą stetoskopu osłuchując czynność serca;

3.

Podłączając pacjenta do monitora;

4.

Metodą elektroniczną;

Miejsce badania:

tętnica promieniowa

szyjna

udowa

ramienna 

nad koniuszkiem serca

W zaburzeniach krążenia obwodowego tętno bada się na 

tętnicy : grzbietowej stopy, podkolanowej, piszczelowej 
tylnej.

background image

Pomiar tętna

Pomiar tętna

Szybkość tętna czyli ilość uderzeń na minutę, 

uzależniona jest od wieku badanego.

średnia wartość tętna

noworodek  -

140

1 – 6 m.ż.- 

130

6 -  12 m.ż.

115

1 – 2 r.ż. 

110

2 – 6 r.ż.

103

6 – 10 r.ż. 

95

10 – 14 r.ż. 

85

dorośli

64 – 72

wiek geriatryczny ok.. 60 może być przyspieszone 

90-95

background image

Pomiar tętna

Pomiar tętna

Prawidłowe tętno – 

wszystkie uderzenia mają 

jednakową siłę, przerwy między nimi są równe.

 Napięcie prawidłowe – gdy puls w naczyniu jest 

dobrze wyczuwalny, a tętnica jest elastyczna, jest 

uwarunkowane stanem naczyń i ilością krwi 

krążącej.

Czynniki powodujące wzrost szybkości tętna:

fizjologiczne; 

wiek, stany emocjonalne, wysiłek fizyczny, 

spożycie alkoholu, nikotyny

patologiczne; 

choroby gorączkowe( wzrost temperatury 

o 1 st odpowiada wzrostowi tętna o 10-20 u/min), 

choroby serca, hipowolemia (utrata krwi, odwodnienie)

Czynniki powodujące zwolnienie tętna:

- fizjologiczne; 

sen, pozycja leżąca, sportowcy,

- patologiczne; 

wzmożone ciśnienie śródczaszkowe, 

zatrucia (wew. mocznica, zew. grzybami),hipotermia

background image

Pomiar tętna

Pomiar tętna

Najczęstsze błędy podczas pomiaru, które mogą 

rzutować na wynik:

niewłaściwe ułożenie opuszek nad tętnicą

wyczucie własnego tętna 

krótki czas badania

niedokładne określenie czasu pomiaru

Szybkość tętna mierzymy przez 15 sek. i mnożymy przez 

4, aby ocenić miarowość mierzymy przez 1 minutę. 

Tętno niemiarowe określamy jako arytmię

.

Wyróżniamy niemiarowość:

ekstrasystoliczną (skurcze dodatkowe, zanim skończy się 
faza rozkurczu)

oddechową (przyspieszanie i zwalnianie zależnie od faz 
oddychania)

całkowitą – zupełnie niemiarowe tętno

Bradykardia – zwolnienie tętna poniżej 60 u/min.
Tachykardia – przyspieszenie tętna powyżej 100 u/min.

background image

Miejsca badania tętna

.

W stanach nagłych:

o

Tętnica szyjna

o

Tętnica udowa

o

Tętnica ramieniowa

o

Tętnica nad koniuszkiem serca

W zaburzeniach krążenia obwodowego:

o

Tętnica grzbietowa

o

Tętnica podkolanowa

o

Tętnica  piszczelowa tylna

Oprócz tego wyróżniamy jeszcze:

o

Tętnice strzałkowa

o

Tętnice skroniowa

o

Tętnice twarzowa

o

Tętnice łokciowa

o

Tętnice pachwinowa

o

Tętnice promieniowa

o

Tętnice grzbietu stopy

o

Aortę brzuszną

background image

Charakterystyka tętna. 

Cechy 

tętna

Prawidłowe 

tętno

Odchylenia 

chorobowe

Częstość 

tętna

(uderzeń/

min)

 

Płód 140-160

 1-6 m-c życia

                 130-140

 Roczne dziecko 

                   110-130

 Dorosły 66-76

1. Tachykardia(częstoskurcz)
przyspieszenie ponad 100 

uderzeń/min

Np. w czasie gorączki, chorób 

serca.

2. Bradykardia(rzadkoskurcz) 

poniżej

60 uderzeń/min Np.w przebiegu 

bloków

serca, urazach czaszkowo- 

mózgowych,

zatruciach.

Napięcie 

(siła)

 

Dobrze 

wypełnione

 Dobrze napięte 

1. Nitkowate, miękkie, słabo 

napięte, ledwo wyczuwalne tętno, 

np. przy spadku ciśnienia 

tętniczego krwi, krwotoki
2. Twarde, drutowate, silnie 

napięte np. w miażdżycy, 

nadciśnienie.

Rytm 

(miarowoś

ć)

 

miarowe, zgodne 

z cyklem pracy 
serca 

(zwalnianie i 

przyspieszanie podczas 

oddychania – tzw. 

Niemiarowość 

oddechowa ).

Niemiarowość :

Wypadanie tętna

Niemiarowość całkowita

Skurcze dodatkowe

Częstoskurcz napadowy

background image

Pomiar tętna

Pomiar tętna

Struktura czynności: 

   Czynności   przygotowawcze 

Przygotowanie pielęgniarki; higiena rąk, ustalenie wskazań 

do pomiaru

II Przygotowanie sprzętu i otoczenia: zegarek, stoper, cisza 

na Sali

III Przygotowanie pacjenta: 
- poinformowanie o sposobie badania
- uzyskanie zgody, pozyskanie do współpracy
- zapewnienie wygodnej pozycji 
- zalecenie pacjentowi odpoczynku przed badaniem ok. 5 

min.

Czynności właściwe

opuszkami palców 2,3,4 lekkie uciskanie na tętnicę

- kciuk powinie znajdować się poza polem badanej tętnicy
- liczenie uderzeń przez 15 sek.
- jeżeli wykryto zaburzenia rytmu , liczyć przez 1 minutę

background image

- określanie szybkości, napięcia, typu niemiarowości

Czynności końcowe:

- mycie i dezynfekcja rąk
- udokumentowanie pomiaru
- zgłoszenie rozpoznanych nieprawidłowości lekarzowi

background image

POMIAR CIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWI

POMIAR CIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWI

Definicja: Ciśnienie krwi to siła , z jaką krew 

uderza w ściany naczyń krwionośnych

.

Ciśnienie zmienia się w sposób ciągły ,ponieważ serce 

wyrzuca krew do tętnic pulsacyjnie ,jednakże przez 

włośniczki płynie nieprzerwanie.

CIŚNIENIE SKURCZOWE –to najwyższe ciśnienie w układzie 

tętniczym, osiągane w czasie wyrzutu komorowego.

CIŚNIENIE ROZKURCZOWE-to najniższa wartość ciśnienia 

w układzie tętniczym w fazie poprzedzającej początek 

wyrzutu  komorowego.

CIŚNIENIE TĘTNA-czyli amplituda skurczowo-rozkurczowa

Pomiaru ciśnienia tętniczego dokonuje się metodą 

pośrednią (palpacyjną, osłuchową) i bezpośrednią 

(inwazyjną).

Ojcem metody pośredniej jest Riva-Rocci , który 

skonstruował pierwszy sfigmomanometr.

background image

Metoda palpacyjna

 określa tylko wielkość ciśnienia 

skurczowego.

 

Metoda inwazyjna

 to ciągły pomiar ciśnienia skurczowego i 

rozkurczowego za pomocą cewnika umieszczonego wewnątrz 

naczynia oraz monitora.

Metoda osłuchowa Korotkowa

 oparta jest na zasadzie 

osłuchiwania tonów pojawiających się w uciśniętej z 

zewnątrz przez mankiet tętnicy (ramiennej, 

promieniowej,podkolanowej), a później tonów znikających, w 

miarę zmniejszania się tego ucisku podczas obniżania 

ciśnienia w mankiecie(po owinięciu ramienia mankietem 

,pompujemy do niego powietrze ,w miarę wypełniania uciska 

on tętnicę,aż zamknie przepływ krwi, następnie powoli 

wypuszczamy powietrze, w ten sposób otwieramy przepływ 

krwi i nasłuchujemy przez słuchawki, ponieważ wtedy krew 

zaczyna wygrywać rytmy Korotkowa).

Pomiaru ciśnienia dokonuje się za pomocą aparatów: 

rtęciowych. sprężynowych, automatycznych, 

półautomatycznych 

background image

CELE:

rozpoznanie nadciśnienia, niedociśnienia

kontrola skuteczności leczenia nadciśnienia

ocena stanu chorego

diagnostyka stanów ,w których zmiany 

ciśnienia mogą być przyczyną odczuwanych 

przez pacjenta dolegliwości

WSKAZANIA DO WYKONANIA POMIARU:

u każdego chorego hospitalizowanego

w przebiegu ścisłego nadzoru chorego(po 

operacjach, u ciężko chorych )

u chorych otrzymujących leki obniżające 

ciśnienie

u chorych z chorobami serca

background image

CZYNNIKI  OBNIŻAJĄCE  CIŚNIENIE

Związane z pacjentem :ciche tony Korotkowa, 

niedawno spożyty posiłek, przeoczona przerwa 

osłuchowa, przyzwyczajenie do badania, 

zwolnienie czynności serca, spadek oporu 

naczyniowego, zmniejszenie objętości krwi 

krążącej

związane z otoczeniem ,sprzętem: 

hałas,niesprawny aparat sprężynowy, niski 

poziom rtęci, nieszczelna gruszka

związane z osobą wykonującą pomiar: 

zaokrąglanie wyniku w dół o 5 lub 10mm Hg, 

niedosłuch, nietrzymanie wzroku na wysokości 

słupa rtęci

związane z samym pomiarem:łokieć ułożony za 

wysoko. za szybkie wypuszczanie powietrza, za 

mocne przyciskanie lejka stetoskopu

background image

CZYNNIKI  PODWYŻSZAJĄCE  CIŚNIENIE

związane z pacjentem: ciche tony Korotkowa, 

przeoczona przerwa osłuchowa ,reakcja białego 

fartucha ,pomiar na ramieniu porażonym, bół,lęk, 

wypalenie papierosa, wypicie alkoholu napoju z 

kofeiną, wypełniony pęcherz moczowy, rozmowa, 

(przyspieszenie czynności serca, wzrost obwodowego 

oporu naczyniowego, wzrost współczynnika 

sprężystości)

związane z otoczeniem ,sprzętem: hałas, nieszczelna 

zastawka gruszki, zablokowane wentyle manometru, 

zimne ręce badającego, zimny stetoskop

związane z osobą wykonującą : niedosłuch

związane z samym pomiarem : za wąski mankiet, 

mankiet założony nierówno, za luźno, założony na 

rękaw, łokieć ułożony za nisko, za krótki odpoczynek 

przed pomiarem, niewygodna pozycja pacjenta 

(nieodparte ramię ,plecy) za wolne lub za szybkie 

wypuszczanie powietrza, rejestrowanie IV fazy, za 

krótka przerwa między kolejnymi pomiarami, chłodna 

pora roku

background image

PRAWIDŁOWE  WARTOŚCI CIŚNIENIA  

MIERZONE METODĄ POŚREDNIĄ

DZIECI  :

niemowlęta- 90/60  mmHg

                  3-6 rż.        -95/65  mmHg
                  6-9rż         -100/65 mmHg  
                  9-12 rż.     -110/70 mmHg
                  13-15 rż    -120/80 mmHg

DOROŚLI (W 18 r ż i starsi)

optymalne……………………..<120………i  <80

prawidłowe……………………<130………i <85

wysokie prawidłowe………….130-139……85-

89

background image

INTERPRETACJA WYNIKU :

nadciśnienie:

 podwyższenie ciśnienia 

skurczowego i/lub rozkurczowego powyżej 

wartości prawidłowych, rozpoznanie powinno 

być oparte na wynikach kilkakrotnych 

pomiarów (równe/powyżej 140/90)  Gdy 

przyczyna nadciśnienia jest znana mówimy o 

nadciśnieniu wtórnym (ch.nerek, w ch. 

gruczołow dokrewnych-akromegalia 

,ch.Cushinga,)
jeśli nie udaje się ustalić przyczyny mówimy  o 

nadciśnieniu pierwotnym(samoistnym)

 

nadciśnienie  :

stopień I  (łagodne) ……………….140-159…………90-99

stopień II(umiarkowane)………….160-179…………100-

109

stopień III(ciężkie)…………………>180  …………..>110

background image

niedociśnienie:

 

obniżenie przejściowe , napadowe ciśnienia 
skurczowego i/lub rozkurczowego poniżej 
wartości prawidłowych (zapaść 
ortostatyczna) lub stałe utrzymywanie się 
niskiego ciśnienia poniżej 100 mmHg.Może 
być konstytucjonalne (pierwotne) lub 
objawowe (wtórne).Niedociśnienie 
objawowe może być spowodowane 
np.niedoczynnością kory nadnerczy 
,zmniejszoną objętością krwi krążącej

.

background image

PRZYGOTOWANIE  PACJENTA

 :

poinformowanie o celu i przebiegu badania

uzyskanie zgody na wykonanie pomiaru

wykonanie pomiaru na ramieniu na którym nie 

ma założonego cewnika żylnego czy przetoki  u 

chorych dializowanych

wykonywanie pomiaru o stałej porze , w tej 

samej pozycji w pomieszczeniu o temperaturze 

pokojowej

położenie lub posadzenie pacjenta w wygodnej 

pozycji(plecy podparte,stopy spoczywające 

płasko na podłodze)

zdjęcie ubrania z ramienia

podparcie ręki tak ,aby tętnica była na 

poziomie serca

background image

odwrócenie ręki stroną zgięciową do góry,w lekkim 

odwiedzeniu,z niezaciśniętą dłonią  

mierzenie ciśnienia po zmianie pozycji na stojącą aby 

określić stopień hipotonii ortostatycznej u osób 

przyjmujących niektóre leki obniżające ciśnienie

mierzenie ciśnienia na kończynach dolnych np. u 

osób podejrzanych o zmiany naczyniowe poniżej 

odejścia od aorty tętnicy podobojczykowej i pnia 

ramienno- głowowego,brak k.górnych, gips (w 

pozycji leżącej ,przy użyciu szerszych mankietów, 

osłuchując tętno na tętnicy podkolanowej)

poinformowanie chorego że:

-co najmniej 15-30  min. przed badaniem nie może :pić 

kawy i mocnej herbaty, denerwować się , wykonywać 

dużego wysiłku fizycznego, śpieszyć się,

-minimum 5 min. przed badaniem odpocząć
-badanie nie daje powikłań i może być powtarzane
-w czasie napełniania mankietu może wystąpić 

niewielki ból

background image

PRZYGOTOWANIE  SPRZĘTU

aparat do mierzenia ciśnienia rtęciowy lub 
sprężynowy(mankiet powinien przykrywać 2/3 
ramienia nad zgięciem łokciowym)

słuchawki lekarskie

ciśnieniomierz automatyczny do pomiaru 
ciśnienia na przegubie ręki, urządzenie mieści 
obwody pomiarowe i wyświetlacz cyfrowy 
zintegrowane z mankietem opasującym przegub 
ręki

ciśnieniomierz półautomatyczny-do mankietu 
zostaje wtłoczone powietrze za pomocą gruszki 
,czynności pomiaru przebiegają automatycznie

background image

PRZEBIEG  WYKONANIA

 

umycie rąk

podczas pierwszego pomiaru należy zmierzyć ciśnienie na obu 

ramionach, okresowe pomiary kontrolne wykonywać na 

ramieniu ,na którym ciśnienie było wyższe

zapewnienie ciszy

sprawdzenie sprzętu(szczelny mankiet, pompka ,przewody, rtęć, 

wskazówka na zero)

ustawienie manometru rtęciowego pionowo na twardym podłożu

ułożenie chorego (ręka w lekkim odwiedzeniu ,ramię podparte na 

wysokości serca

założenie pustego mankietu

sprawdzenie czy mankiet równo i ściśle przylega do ramienia ,ale 

nie uciska go i czy znajduje się ok.2-3cm powyżej zgięcia 

łokciowego oraz czy przewody gumowe znajdują się na 

zewnętrznym boku ramienia 

ustawienie manometru na wysokości ramienia lub umocowanie go

zamknięcie zaworu pompki ,aż do oporu

odszukanie tętna

szybkie wtłoczenie powietrza do mankietu, kontrolując tętno nad 

tętnicą, gdy się go już nie wyczuwa ,zwiększenie ciśnienia w 

mankiecie o 30 mmHg

umieszczenie słuchawki w zgięciu łokciowym na tętnicy ramiennej 

obniżanie powolne ciśnienia w mankiecie o 2-3 mmHg/s ,poprzez 

otwieranie zaworu pompki

background image

odczytanie wartości ciśnienia skurczowego przy pierwszym 

słyszalnym tonie

obniżanie dalsze ciśnienia w mankiecie

odczytanie wartości ciśnienia rozkurczowego na 

manometrze ,przy ostatnim słyszalnym tonie lub przy 

wyraźnym obniżeniu głośności tonów

mierzenie z dokładnością nie mniejszą niż 2 mmHg i nie 

zaokrąglanie do 5 mm

wypuszczenie reszty powietrza przez całkowite odkręcenie 

pompki

powtórzenie pomiaru w razie potrzeby po upływie 1-2 min.

polecenie pacjentowi gdy tony ciche, uniesienia 

ramienia ,otworzenia i zaciśnięcia pięści kilkakrotne , po 

czym ponowne zmierzenie ciśnienia metodą osłuchową lub 

palpacyjną(ciśnienie skurczowe jest niższe o 7 mmHg niż 

osłuchową)

zdjęcie mankietu z ramienia , a przy powtarzalnych 

pomiarach luźne pozostawienie na ramieniu

zapisanie wyniku pomiaru w dokumentacji chorego

zgłoszenie odchyleń od normy lekarzowi

uporządkowanie zestawu, przed pomiarem u kolejnego 

chorego odkażenie mankietu i stetoskopu

umycie rąk

background image

NAJCZĘSTSZE BŁĘDY POMIARU CIŚNIENIA TĘTNICZEGO

NAJCZĘSTSZE BŁĘDY POMIARU CIŚNIENIA TĘTNICZEGO

pomiar bez uprzedniego 5 minutowego odpoczynku

nie trzymanie ramienia na wysokości serca w trakcie 

badania

niecałkowite opróżnienie mankietu z powietrza i 

niestosowanie 1-2 min.przerw przed kolejnym pomiarem

błąd badającego wynikający z upośledzenia słuchu, 

preferowaniu niektórych cyfr lub nieświadomej 

tendencji do zaniżania lub zawyżania wyniku

nie utrzymywanie wzroku na wysokości słupa rtęci

zbyt szybkie wypuszczanie powietrza –prawidłowo z 

szybkością 2-3mmHg/s

użycie mankietu o niewłaściwym rozmiarze, 

zastosowanie mankietu małego u osób otyłych 

powoduje zawyżenie odczytu, mankiet powinien 

przykrywać 2/3 ramienia nad zgięciem łokciowym

złe umiejscowienie mankietu-jego dolny brzeg 2-3 cm 

powyżej zgięcia łokciowego

nieodpowiednia temperatura otoczenia ,hałasy i inne 

rozpraszające bodźce

błędy pomiaru wynikające ze znacznej bradykardii u 

osoby badanej

background image

Stan

świadomości

background image

Świadomość

Stan psychiczny, w którym człowiek 

zdaje sobie sprawę z tego, co się 

dzieje wokół niego, posiada zdolność 

do prawidłowej percepcji, czyli 

odbierania bodźców i reagowania na 

nie. Jest to również zdolność do 

krytycznej, obiektywnej oceny 

rzeczywistości i umiejętności 

ustosunkowania się do niej, 

określenie swojego miejsca. 

background image

Stan świadomości chorego.

Zaburzenia stanu 
świadomości.

background image

I. Pełen kontakt.

1.

Opis objawów - właściwe odpowiedzi, 
szybkie, spontaniczne, zróżnicowana 
mimika, polecenia natychmiast 
wykonywane.

2.

Czynność motoryczna, czucie - ruchu 
spontaniczne, pełne, odczuwanie 
lekkiego dotknięcia.

3.

Odruchy - wszystkie obecne.

4.

Reakcja źrenic - prawidłowa, obecna.

background image

II. Oszołomienie 
(odurzenie).

1.

Opis objawów- lekki stopień przyćmienia 
świadomości, uczucie dużego znużenia, 
spowolnione myślenie, spowolnienie ruchowe, 
zaburzenia orientacji czasowej i miejscowej, 
polecenia wykonywane z opóźnieniem. Zawsze 
można chorego obudzić. 

2.

Czynność motoryczna, czucie- ruchy 
zwolnione, krotka rozmowa jest możliwa, 
odczuwanie ukłucia, szczypania, ruchy równe z 
obu stron, polecenia wykonane w sposób 
niecelowy.

3.

Odruchy- wszystkie obecne. 

4.

Reakcja źrenic- obecna.

background image

III. Senność.

1.

Opis objawów- dezorientacja, apatia, 
senność, brak spontanicznych 
odpowiedzi, zaburzenia mowy, zła 
artykulacja, mimika niezróżnicowana.

2.

Czynność motoryczna ,czucie- tylko na 
żądanie, rozmowa niemożliwa, 
odczuwanie szczypania, ukłucia, celowe 
ruchy obronne w kierunku miejsca bólu.

3.

Odruchy- wszystkie obecne.

4.

Reakcja źrenic- obecna.

background image

IV. Głęboki sen.

1.

Opis objawów- całkowita dezorientacja, 
stan zbliżony do głębokiego snu , 
chorego nie można obudzić. Mimika tylko 
podczas bólu.

2.

Czynność motoryczna, czucie- reakcja 
tylko po najsilniejszych bodźcach, np. 
ukłucie, niemożliwy kontakt słowny, 
niecelowe ruchy obronne w czasie bólu.

3.

Odruchy- obecne

4.

Reakcja źrenic- obecna

background image

V. Śpiączka

1.

Opis objawów- zaburzenie świadomości, 
którego nie można przerwać bodźcami 
zewnętrznymi. Brak nawiązania kontaktu. 
Podstawowe czynności życiowe, tj. 
oddychanie, mogą być zachowane.

2.

Czynność motoryczna, czucie – brak 
jakichkolwiek spontanicznych. Brak 
motoryki własnej, brak czucia.

3.

Odruchy- osłabione lub nieobecne.

4.

Reakcja źrenic- spowolnione lub 
nieobecne.

background image

Skala Glasgow dla dorosłych.

Otwieranie oczu:

o

4 punkty - spontaniczne 

o

3 punkty - na polecenie 

o

2 punkty - na bodźce bólowe 

o

1 punkt - nie otwiera oczu 

Kontakt słowny:

 

o

5 punktów - odpowiedzi logiczne z zachowaną orientacją miejsca, czasu i 

własnej osoby 

o

4 punkty - odpowiedź splątana, chaotyczna, jednak uwaga jest zachowana, a 

poszkodowany zastanawia się nad odpowiedzią 

o

3 punkty - odpowiedź bez związku, nie na temat lub krzyk 

o

2 punkty - dźwięki niezrozumiałe, nieartykułowane, pojękiwanie 

o

1 punkt - żaden 

Reakcja ruchowa:

 

o

6 punktów - odpowiednia do poleceń, np. słownych, migowych ( np. uściśnięcie 

dłoni 

o

5 punktów - celowa, lokalizująca bodziec 

o

4 punkty - reakcja obronna na ból - próba usunięcia bodźca bólowego 

o

3 punkty - odruch zgięcia (na ból lub spontanicznie), sugerujący odkorowanie 

o

2 punkty - odruch wyprostowania (na ból lub spontanicznie), sugerujący 

odmóżdżenie 

o

1 punkt - żadna

background image

Skala Glasgow dla dzieci i niemowląt.

Otwieranie oczu:

4 punkty- spontaniczne

3 punkty – na polecenie głosowe

2 punkty – na bodziec bólowy

1 punkt – brak reakcji

Reakcja ruchowa:

6 punktów - spontaniczna aktywność

5 punktów – cofanie na dotyk

4 punkty – cofanie na ból

3 punkty – sztywność typu odkorowania

2 punkty – sztywność typu odmozdzeniowej

1 punkt – brak reakcji

Odpowiedz słowna:

5 punktów - gaworzy

4 punkty – pobudzenie

3 punkty – płacze

2 punkty – jęczy

1 punkt – bez reakcji

background image

Wyniki.

Można uzyskać od 3 do 15 punktów

Wynik testu:

14 - 15 - poszkodowany ma zachowaną przytomność z obniżona 
reaktywnością 

11 - 13 - półśpiączka, półprzytomny 

5 - 7 - nieprzytomność umiarkowana 

3-4 głęboka nieprzytomność, odmóżdzenie

Na podstawie powyższych punktów można również ocenić ciężkość 

urazu głowy (uszkodzenie mózgu):

- 8 lub mniej punktów - ciężki uraz głowy,
- 9 - 12 punktów - średni uraz głowy,
- 13 - 15 punktów - lekki uraz głowy.


Document Outline