1

Zakres 

Zakres 

i główne trendy

i główne trendy

 

globalizacji.

globalizacji.

Najistotniejsze zmiany społeczne, ekonomiczne, 

polityczne i technologiczne, kształtujące lata 90.

2

  W

zrastająca globalizacja działań gospodarczych.

 Burzliwość i zmienność wynikające z gwałtownych, 
zasadniczych 
   zmian w życiu gospodarczym.

 Wzrastająca złożoność i współzależność  gospodarki 
światowej.

3

 Deindustrializacja Ameryki Północnej i Europy i globalne przesunięcie 

wielu 

     gałęzi tradycyjnego przemysłu do krajów rozwijających się.

 Napięcia handlowe zarówno pomiędzy krajami uprzemysłowionymi i 

nowo uprzemysłowionymi, jak i samymi krajami uprzemysłowionymi, 
np. pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, Europą i Japonią.

 Podział świata na regionalne bloki handlowe, takie jak wspólny rynek 

europejski  i  NAFTA,  zjawisko  ściśle  związane  z  napięciami 
handlowymi pomiędzy krajami uprzemysłowionymi.

4

 Dług finansowy wielu krajów rozwijających się, hamujący ich wzrost 

gospodarczy.

 Trudności napotykane w negocjacjach GATT (Układ Ogólny w sprawie 

Taryf Celnych i Handlu) w sprawach redukcji napięć handlowych.

5

 Zmiany  polityczne  w  Europie  Wschodniej  oraz  transformacja   

gospodarek  

     centralnie sterowanych do gospodarki rynkowej.

 Chwiejność polityczna, mająca swe potwierdzenie w konfliktach w 

Zatoce 

     Perskiej, Afryce i byłej Jugosławii.

 Wzrastająca waga zagadnień ekologicznych.

6

Omawiając zjawiska związane z globalizacją

poznawczo przydatne jest określenie trendów występujących w 

gospodarce. 

Mamy do czynienia z dwojakiego rodzaju trendami:

Główne trendy globalizacji

Główne trendy globalizacji

7

Trendy jako ogólne siły,

Trendy jako ogólne siły,

które doprowadziły do szeroko spotykanej

 globalizacji działalności gospodarczej 

od czasów II wojny światowej. 

1.  Wzrastające podobieństwo krajów na wielu ważnych 

obszarach popytu.

2.  Zwiększona płynność na globalnych rynkach 

kapitałowych.

3.  Zmniejszające się bariery celne.
4.  Restrukturyzacja i usprawnienie technologiczne.
5.  Integrująca rola technologii.

       6.  Pojawienie się nowych konkurentów globalnych. 

8

Trendy przekrojowe

Trendy przekrojowe

 

to te czynniki, które sprawiły, 

że schematy konkurencji międzynarodowej zmieniły 

się 

i stały się bardziej złożone, poczynając od lat 60. i 

70. 

1. Malejące stopy wzrostu gospodarczego w niektórych 

krajach promujących umiędzynarodowienie firm.

2. Deprecjacja niektórych typów przewagi konkurencyjnej 

(np. kosztów pracy, które naruszyły tradycyjną równowagę 
konkurencyjną pomiędzy krajami).

3. Nowe rodzaje preferencji rządowych zmierzających do 

uatrakcyjnienia inwestowania w danym kraju.

4. Wzrost koalicji tak pomiędzy firmami jak i krajami.
5. Rosnąca zdolność dopasowywania produktów do popytu 

lokalnego.

9

Ogólnym trendom w otoczeniu globalnym towarzyszy 

Ogólnym trendom w otoczeniu globalnym towarzyszy 

równie ważny rozwój w

światowych przepływach inwestycji, handlu międzynarodowym 

i strategiach firm globalnych.

Wśród najważniejszych trendów w tym zakresie znajdują się:

1. Bardziej zrównoważona dystrybucja zagranicznych inwestycji 

bezpośrednich 

    (ZIB), odzwierciedlająca gwałtowny wzrost przepływów 

zewnętrznych inwestycji bezpośrednich z Europy i Japonii, a także 
malejąca potęga Stanów Zjednoczonych.

2.  Fala połączeń i przejęć międzynarodowych zastępujących 

zakładanie nowych filii jako dominujących form ZIB.

10

Ogólne trendy w otoczeniu globalnym – c.d.

Ogólne trendy w otoczeniu globalnym – c.d.

3. Zmieniający się skład sektorów ZIB, z gwałtownym wzrostem w 
sektorze usług 
   kosztem tradycyjnej produkcji.

4. Wzrastające znaczenie współpracy w strategii działalności globalnej 
za 
    pośrednictwem różnorodnych form sprzymierzeń strategicznych.

5. Pojawienie się firm międzynarodowych wywodzących się z krajów 
nowo 
    uprzemysłowionych .

11

Czy świat stał się już gospodarką globalną,

Czy świat stał się już gospodarką globalną,

 

 

a jego sektory i rynki są już w pełni 

a jego sektory i rynki są już w pełni 

zglobalizowane? 

zglobalizowane? 

Poszczególne kraje uległy trendom globalnym w różnym 

stopniu.

Handel światowy nadal zdominowany jest przez „triadę”,

czyli Europę Zachodnią, Amerykę Północną i kraje Azji z okolic Pacyfiku. 

Te trzy obszary wytwarzają 80% produkcji światowej, 

reprezentując jedynie 20% populacji świata.

Są one jednocześnie w światowym centrum gospodarki globalnej na 

skutek dominacji technicznej i gospodarczej. 

12

Inne części świata, jak Europa Wschodnia, Afryka i Ameryka Południowa,
pozostają w niekorzystnym położeniu ekonomicznym i technologicznym. 

Konsekwencją tego jest fakt,

że procesy globalizacji nadal trwają 

i daleko jest jeszcze do ich zakończenia w sensie geograficznym. 

Istnieje również wiele rynków i sektorów, 

które pozostają w dużym stopniu lokalne

i nawet w samych sektorach globalnych istnieją firmy,

które odnoszą sukcesy tylko na skalę lokalną lub regionalną.

13

Dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej 

szansą dla zmiany pozycji na gospodarczej mapie 

świata 

stało się wejście do Unii Europejskiej.