Tematy konferencji z

21.10.2009

1.Planowanie pracy dydaktyczno-wychowawczej na lekcjach języka

obcego.

a) plany i rozkłady materiału

b) metody kształcenia ( szczególne zwrócenie uwagi na metody

aktywizujące i projektu )

2.Pomiar dydaktyczny.

a) rodzaje testów

3.Informacje:

a) konkursach ( jęz.ang. do szkół podstawowych,Wiedzy o GB,

festiwal ‘BABEL’, fotograficzne + warsztaty dla młodzieży)

b) lekcjach otwartych, warsztatach ( wczesane nauczanie kl.I-III,

Jewish Culture,life and Holocaust’)

c) ciekawe strony internetowe

Planowanie pracy

dydaktyczno-

wychowawczej

na lekcjach języka

obcego.

Dydaktyka

teoria nauczania i uczenia
się

Przedmiotem
zainteresowań

dydaktyki jest wychowanie

umysłowe, czyli

metody,

formy,

środki, treści i zasady
skutecznego
nauczania i uczenia
się

.

Pracę wychowawczo – dydaktyczną

opieramy na planach dydaktycznych

Roczny plan dydaktyczny

( roczny plan nauczania w zakresie swojej

specjalności )

zwany także rozkładem materiału

Okresowy plan dydaktyczny np.

miesięcznych

eksponuje się tematy poszczególnych zajęć

lekcyjnych Codzienny plan dydaktyczny

Wszystkie treści programowe, z każdego obszaru

edukacyjnego traktujemy jako równie ważne.

Planowanie całego etapu edukacyjnego!!!!.

Stosujemy różne metody, formy i pomoce w
celu lepszej aktywizacji wychowanków i
wzbogacenia zasobu ich wiadomości, bardzo
dużo dodatkowych ćwiczeń i zajęć
wzbogacających mowę i wypowiedzi dzieci

Przy różnych okazjach prowadzimy ćwiczenia
słuchu fonematycznego przygotowujące do
przyszłej nauki czytania.

W zajęciach ruchowych i muzycznych stosujemy
dużo elementów metod twórczych, dużo muzyki
rozwijającej ekspresję ruchową i wrażliwość
muzyczną.

Metody kształcenia

Metody kształcenia obejmują ogólne kształcenie
uczniów, zmianę ich osobowości mając na uwadze
przede wszystkim czynności uczniów, ich aktywność
poznawczą, emocjonalną lub praktyczną
(E.Pasternak)

Nauczyciel stosując różnorodne metody nauczania
wywołuje, ukierunkowując i wspomagając
te operacje ucznia, dzięki którym następuje uczenie
się, a w wiadomościach, umiejętnościach i
systemie wartości ucznia następują planowe
zmiany. (K.Kruszewski)

METODY

PRACY

1.PODAJĄCE

2.PROBLEMOWE

3.EKSPONUJĄCE

5.PROGRAMOWE

4.PRAKTYCZNE

Metody asymilacji tz. metody podające, wiedza
oparte głównie na aktywności poznawczej o
charakterze reproduktywnym

1.Pogadanka - pogadanka wstępna

- pogadanka przedstawiająca nowe wiadomości

- pogadanka utrwalająca

2. Dyskusja ( charakter dowolny, charakter dowolny wraz z

regulaminem, z moderatorem, panelowa, metaplan)

3. Wykład informacyjny

4. Opis

5. Prelekcja, odczyt

6. Opowiadanie

7. Anegdota

8. Praca z książką

Metody samodzielnego dochodzenia do

wiedzy zwane problemowymi, oparte

na twórczej aktywności poznawczej

polegające na rozwiązywaniu

problemów

(W.Okoń)

1. Klasyczna metoda problemowa

- wytwarzanie sytuacji problemowej

- formułowanie problemów i pomysłów ich
rozwiązania

- weryfikacja pomysłów rozwiązania

porządkowanie i stosowanie uzyskanych wyników w
nowych zadaniach o charakterze praktycznym lub
teoretycznym

Metody problemowe

Wykład
problemowy

Wykład
konwersatoryjny

Metoda
klasyczna

Metody
aktywizujące

Wykład:

Wykład z mapą mentalną
Wykład z wykorzystaniem środków
wizualnych ( błędy: mały print prosto z
książki), pokaz, demonstracja
Wykłady + mini wykłady uczniów w trakcie
Wykład + reakcja zwrotna ( zadania,
ćwiczenia dla uczniów co mają wynotować,
streścić)
Wykład jako podsumowanie i
uporządkowanie nabytej wiedzy i
doświadczenia

Metody aktywizujące

Metoda przypadków
Metoda sytuacyjna
Inscenizacja
Gry dydaktyczne
Seminarium
Dyskusja dydaktyczna ( okrągły stół,
metaplan, dyskusja związana z
wykładem, burza mózgów, panelowa)

metoda przypadków

polega na rozpatrzeniu przez niewielką grupę uczniów opisu
jakiegoś przypadku np. na temat odkryć naukowych, handlu, prawa
i rozwiązywania trudności w celu wyjaśnienia tego przypadku

MATERIAŁ: udramatyzowany, poruszający wyobraźnię, fabularny,
wyraźny, prezentujący problem
otrzymanie opisu, wycinka prasowego, artykułu np.o anoreksji,
Aids,’na gigancie’
sesja formułująca pytania dotyczące tego przypadku, nauczyciel
udziela wyjaśnień.
podczas dyskusji ustala się problem główny,
kilka możliwych rozwiązań,

ich konfrontacji, znalezienia różnic, ewentualnych błędów w
rozumowaniu uczniów

.

Do metod problemowych należą:

Co się stało
Jak ktoś coś zrobił
Jakie to miało konsekwencje
Jak ocenić postępowanie bohatera bohaterów
omawianego przypadku
Kto ponosi odpowiedzialność
Co spowodowało że obraz jest właśnie taki
Dlaczego ktoś postąpił w ten sposób
Co mógł zrobić innego
Co należało zrobić
Co ty byś zrobił w podobnym przypadku

*Metoda gier dydaktycznych – wspólną
cecha tych metod jest obecność
pierwiastka zabawy

*Metodę sytuacyjną

*

Metoda symulacyjna

*Metoda inscenizacyjna

*

Burza mózgów

*Gry decyzyjne

*Gry psychologiczne

Metoda symulacyjna

Poznanie relacji i zasad określających tę
sytuację; opis typowych zachowań ludzi
Wybrane odpowiednio do doświadczenia
życiowego tematy zadań
Testuje emocje, wrażenia, opinie
Co to był za problem,był on dla ciebie trudny
czy łatwy
Co myślałeś, co czułeś...
Czego byś chciał się jeszcze nauczyć...
Co można było pominąć...
Jak inaczej można było się zachować...

Brainstorming

Team-collaboration

Stop and go

Metoda 635

Word -Delphi

Brainwriting pool

Collective notebook

Metoda B-B-B

Metody waloryzacyjne zwane też

eksponującymi o dominacji

aktywności emocjonalno –

artystycznej

1. Metody
impresyjne

2. Metody
ekspresyjne

Metody impresyjne
kształtują wewnętrzne emocje, przeżycia,
mają wywołać głębsze uczucia
u wychowanków,
wpłynąć pozytywnie na ich system wartości,
postawy,
sprawić by uczniowie utożsamili się z
właściwymi wartościami poprzez „spotkanie” z
dziełami literackimi, muzycznymi, cenną
architekturą, dziełami sztuki plastycznej itd.

Metody ekspresyjne
kształtują sfery psychiczne, emocjonalne ucznia
poprzez zewnętrzne wyrażanie stanów uczuciowych;
wskazują na właściwe postawy uzewnętrzniana
emocji ze względów społecznych oraz zdrowotnych,
ukierunkowują emocje

*pokaz łączony z przeżyciem –*przedstawienie
szkolne –

*pokaz prac - *happening- wielowątkowa scenka z
udziałem osób

i przedmiotów, w której scenariusz dopuszcza
przypadkowość sytuacji;

*psychodrama-wyrażanie różnych przeżyć w formie
improwizowanych scen.

*wystawa, ekspozycja

Metody praktyczne cechujące się

przewagą aktywności praktyczno –

technicznej, zmieniającej otoczenie

lub stwarzającej nowe jego formy

1.Metody ćwiczebne -niezbędna dla

wytworzenia u uczniów odpowiednich
umiejętności i nawyków.

2.Metody realizacji zadań wytwórczych

Metody praktyczne

1.Pokaz
Ćwiczenia przedmiotowe
Ćwiczenia laboratoryjne
Ćwiczenia produkcyjne

Metoda projektu

Metoda przewodniego tekstu

Metoda

problemowa

–

uczeń

poprzez

rozwiązanie problemu zdobywa nową wiedzę
teoretyczną oraz praktyczną. W każdym problemie
musi być coś znane oraz nieznane. Rozwiązywanie
problemu dokonuje się w trzech fazach:

a)      tworzenie sytuacji problemowej;

b)      szukanie pomysłów rozwiązania;

c) sprawdzenie rozwiązania połączone

z usystematyzowaniem nabytych
wiadomości.

Zalety

PROJECT WORK:

Pozwala uczniom wykorzystać wszystkie
sprawności językowe
Pozwala uczniom wskazać się innymi
umiejętnościami (muzyczne, plastyczne)
Sprzyja kreatywnemu i logicznemu myśleniu
Pozwala uczniom przejąć odpowiedzialność za
uczenie się
Zachęca do współpracy z innymi uczniami
Pozwala uczniowi pracować w jego własnym
tempie
Sprzyja poszerzeniu wiedzy
Pozwala uczniom wykazać się przed innymi
(koledzy, rodzice, nauczyciele) swoimi talentami

Etapy organizacji

PROJECT WORK

1.Wypracowanie listy tematów(burz mózgów
negocjacje)
Budowanie grup tematycznych
Ustalenie struktury projektu
Przydział zadań w grupach
Materiał językowy
Materiały pomocnicze
Praca nad projektem
Prezentacja produktu finalnego.
Ewaluacja

PROJECT WORK

ZADANIA UCZENIA:

Analizuje jakiej informacji
potrzebuje
Podejmuje decyzję co do procedury
gromadzenie materiału
Zbiera materiały,dane,dokonując
selekcji
Prezentuje zebrany materiał w
ciekawej formie,
Analizuje ostateczny rezultat
swojej pracy

PROJECT WORK

ROLA

NAUCZYCIELA:

Incjator
Pomaga z zaplanowaniu pracy
Udostępnia,wskazuje pomoce : słowniki,
leksykony, encyklopedie, inne materiały,
strony internetowe
Stwarza odpowiednią atmosferę do pracy
grupowej i indywidualnej
Służy jako konsultant językowy
Dokonuje ewaluacji pracy uczniów

z użyciem komputera
z użyciem maszyny dydaktycznej
z

użyciem

podręcznika

programowego

5.metody
programowe

Współczesna dydaktyka wyróżnia
następujące

rodzaje lekcji, jako najmniejszej jednostki
metodycznej:

            a) podająca (wprowadzająca);

            b) utrwalająca;

    c) kombinowana (utrwalająco –
sprawdzająca);

d)
sprawdzająca.

Zadania nauczyciela

 stwarzać warunki sprzyjające uczeniu się;
motywować ucznia do pracy, ułatwiać mu
uczenie się;
uczyć to znaczy organizować przestrzeń
edukacyjnej aktywności dla uczniów
 nauczyciel schodzi na drugi plan, jest tylko
trenerem- uczenie się pod okiem trenera,
przewodnika, doradcy językowego.

Nie ma jednej słusznej i dobrej, skutecznej
metody nauczania języka obcego.

Eklektyzm, ( metoda współczesna ) a
więc łączenie elementów i technik
pochodzących z różnych metod ma
skuteczność

i

atrakcyjność

tegoż

nauczania.

Metody tradycyjne/konwencjonalne

Metoda bezpośrednia:

      to najwcześniejsza metoda stosowana od czasów

greckich
      naturalny kontakt nauczyciela z uczącym się
      sprawność mówienia, komunikacji, konwersacji
      guwernantki-cudzoziemki
      odrzucała systematyczne uczenie się gramatyki,

nawet słownictwa
 błędy gramatyczne w zasadzie nie były poprawiane,
ponieważ głównym celem było zachęcanie uczących się
do konwersacji

Metody tradycyjne/konwencjonalne

Metoda bezpośrednia:

      to najwcześniejsza metoda stosowana od czasów

greckich

      naturalny kontakt nauczyciela z uczącym się

      sprawność mówienia, komunikacji, konwersacji

      guwernantki-cudzoziemki

      odrzucała systematyczne uczenie się gramatyki,

nawet słownictwa

błędy gramatyczne w zasadzie nie były poprawiane,

ponieważ głównym celem było zachęcanie uczących się

do konwersacji

Metoda gramatyczno-tłumaczeniowa

 główny cel uznawała opanowanie gramatyki i słownictwa

języka obcego,

po to, aby uczący się był w stanie samodzielnie czytać i

rozumieć

teksty literackie (jak łacina)

Metoda audiolingwalna (II wojny światowej w USA /
metoda wojskowa- na potrzeby żołnierzy / oparta na
behawioryzmie Skinnera /  oraz lingwistyce strukturalnej
/Leonard Bloomfield w USA.

wykształca nawyki językowe w sposób mechaniczny,
nierefleksyjny, poprzez wielokrotne powtarzanie odgrywanie
scenek ( tzw. Drilling = dryl językowy )

• relacja między bodźcem a reakcją oraz pochwała
nauczyciela

• błędy językowe były zwalczane, nie dopuścić do tworzenia
się błędnych nawyków       
•zbędne tłumaczenia czy analiza gramatyczna
•sprawność słuchania przede wszystkim, potem ćwiczeniach
uruchamiają sprawność mówienia, następnie czytania i
pisania/ w tej kolejności/

 

Metoda kognitywna,

lata 70tych na bazie teorii Noama Chomskiego, twórcy
językoznawstwa

transformacyjnego,

była

zaprzeczeniem metody  audiolingwalnej.
       uczący się powinni język obcy rozumieć i

tworzyć samodzielnie coraz to nowe zdania na
podstawie tzw. kompetencji językowej
      uczący muszą znaleźć się w sytuacji naturalnej,

przyswajać język za pomocą prób i błędów, a błąd nie
jest czymś potępianym; błąd pokazuje, czy uczenie się,
postęp w nauce ma miejsce.
       twórcze, refleksyjne, analityczne przyswajanie

języka obcego to trwałe elementy zapożyczone z tej
metody obecnie w dydaktyce języków obcych.

Metody niekonwencjonalne/alternatywne

 

Niewątpliwie wielkim atutem metod alternatywnych,

które rozwijają się od lat 60tych XX wieku, to ogólnie

znany humanizm w nauczaniu, który stawia osobę

uczącego się w centrum zainteresowania.

To już nie nauczyciel, ale jego uczeń będzie zawsze

ważniejszy w procesie nauczania i wokół jego potrzeb,

stylu uczenia się, rodzaju inteligencji /8 inteligencji:

matematyczno-logiczna, językowa, wizualno-

przestrzenna, przyrodnicza, muzyczna, interpersonalna,

intrapersonalna /refleksyjna, ruchowa/kinestetyczna/ ,

preferowanych strategii uczenia się, jego poczucia

bezpieczeństwa, motywacji i  emocji będzie rozwijał się

proces dydaktyczny

Metoda reagowania całym ciałem ( TPR ) lata 70te w USA,

James Asher

    milczące przysłuchiwanie się i ruch fizyczny

    uczący się reagują na polecenia w języku obcym

demonstrowane przez nauczyciela, jak najmniejszej ilości

wypowiadanych słów, a uczący kojarzyli słowo z ruchem,

reagując całym ciałem /zaktywizowanie całego mózgu: lewej

półkuli, odpowiedzialnej za język i prawej, odpowiedzialnej za

ruch fizyczny/ modelu interakcji:

matka-dziecko, poznawanie języka ojczystego oznacza

rozumienie i wykonywanie szeregu poleceń zanim dziecko

zacznie mówić

stosowana w nauczania poleceń, trybu

rozkazującego/gramatyki i słownictwa w nauczaniu

najmłodszych, dzieci, bo wykazują potrzebę ruchliwości; ich

motoryczność pozwala na nieuświadomione uczenie się wielu

poleceń nauczyciela

sprzyja uczeniu się/ nauczaniu bezstresowemu, pozwala na

relaks w czasie lekcji, pokonuje zahamowania i strach przed

mówieniem, a także niewątpliwie uatrakcyjnia proces

nauczania.

Metoda The Silent Way ( twórca Caleb Gattegno ) ,

przyswajanie języka obcego w ciszy, skupieniu, medytacji.

Nauczyciel demonstruje nowy materiał

językowy/zazwyczaj tylko jeden raz/, uczący się natomiast

przejmują jego rolę, powtarzając te same czynności i

wypowiadając te same frazy, tak aby stopniowo tworzyć

nowe. W trakcie procesu nauki, nauczyciel mówi coraz

mniej / tzw. wyciszenie nauczyciela/  a uczeń coraz więcej.

Mowa ciała/body language/ i gesty odgrywają ważną rolę

w procesie nauczania

Metoda Community Language Learning

USA lata 70-te

wywodzi się z doświadczeń działań terapeutycznych, gdzie

interakcje językowe

,

posługiwanie się językiem  ma miejsce

w grupach,

między członkami grupy, a uczący się naprawdę czują

potrzebę porozumiewania się między sobą nauczyciel jest

obserwatorem,

stoi zewnątrz i tłumaczy z języka rodzimego na obcy,

następnie nagrywa wersję obcojęzyczną na taśmę i uczący się

ją powtarzają.

Odpowiedzialność w tym procesie spoczywa na uczącym się

głównie,

tak więc rośnie jego autonomia i motywacja.

Potrzeby uczącego się są najważniejsze.

Relacja nauczyciel-uczeń opiera się na empatii i partnerstwie.

 

Metoda naturalna /The Natural Approach/ USA

sukces w nauce języka obcego zależy od wyeliminowania

stresu, zahamowań i  lęku przed popełnianiem błędów.

nauka powinna odbywać się w sposób podobny do akwizycji

języka ojczystego, tak, jak uczy się niemowlę, słuchając,

przyglądając się mimice

i gestom mówiącego/nauczyciela, a kiedy będzie gotowe na

produkcję języka, wypowiadając zdania.

Metoda naturalna zwróciła uwagę na sprawność rozumienia

ze słuchu, która przecież w naturalnej akwizycji języka

ojczystego rozwija się jak pierwsza, zanim dziecko zacznie

mówić.

 

Metoda nauczania języków obcych podejście

komunikacyjne popularne w latach 80tych, na bazie

wszystkich poprzedzających je metod konwencjonalnych i

niekonwencjonalnych, dlatego nosi znamiona eklektyzmu.

Celem nadrzędnym jest opanowanie sprawności mówienia,

a więc autentyczna komunikacja, porozumiewanie się w

języku obcym.

Uczyć języka obcego oznacza uczenie dla komunikacji

poprzez komunikację.

Dopuszcza popełnianie błędów, o ile nie powodują one

zakłócenia komunikacji; innymi słowy, najważniejsze, żeby

przekazać to, co się

chce przekazać, tak, aby być zrozumianym.

Materiał językowy to głównie dialogi, symulacje,

odgrywanie ról, gry, zabawy i dyskusje prowadzone w

parach i grupach

.

Formy:

a) prezentacja materiału przez nauczyciela,

b) rozmowa z całą grupą sterowana przez

nauczyciela,

c) rozmowa (dyskusja) w grupie,

d) praca indywidualna,

e) praca w parach lub grupach.

Thanks !!! ( : opr. Iwona
Grajner