1

1

Ocena pacjenta po urazie

Ocena pacjenta po urazie



Pacjenci z obrażeniami lekkimi - ocena

Pacjenci z obrażeniami lekkimi - ocena

wstępna, potem badanie miejscowe,

wstępna, potem badanie miejscowe,



Pacjenci z obrażeniami ciężkimi - ocena

Pacjenci z obrażeniami ciężkimi - ocena

wstępna, potem szybkie badanie urazowe

wstępna, potem szybkie badanie urazowe

( w drugiej kolejności interwencje

( w drugiej kolejności interwencje

terapeutyczne, transport, badanie

terapeutyczne, transport, badanie

szczegółowe i dalsze w drodze do szpitala )

szczegółowe i dalsze w drodze do szpitala )

2

2

Badanie wstępne BTLS

Badanie wstępne BTLS

-

Ocena miejsca zdarzenia:

Ocena miejsca zdarzenia:

1.

1.

Bezpieczeństwo własne

Bezpieczeństwo własne

2.

2.

Bezpieczeństwo m. zdarzenia

Bezpieczeństwo m. zdarzenia

3.

3.

Liczba poszkodowanych

Liczba poszkodowanych

4.

4.

Czy jest potrzebna pomoc, sprzęt

Czy jest potrzebna pomoc, sprzęt

5.

5.

Mechanizm urazu

Mechanizm urazu

3

3

Szybkie wydobycie

Szybkie wydobycie



Ocena miejsca zdarzenia wskazuje na bezpośrednie

Ocena miejsca zdarzenia wskazuje na bezpośrednie

zagrożenie chorego lub ratownika ze strony czynnika

zagrożenie chorego lub ratownika ze strony czynnika

zewnętrznego:

zewnętrznego:

-

Pożar lub bezpośrednie zagrożenie zapłonem

Pożar lub bezpośrednie zagrożenie zapłonem

-

Niebezpieczeństwo wybuchu

Niebezpieczeństwo wybuchu

-

Niebezpieczeństwo utonięcia

Niebezpieczeństwo utonięcia

-

Zawalenie się budynku

Zawalenie się budynku

-

Trwająca ekspozycja na środki trujące

Trwająca ekspozycja na środki trujące

4

4



Wstępne badanie chorego wskazuje na istnienie

Wstępne badanie chorego wskazuje na istnienie

stanu wymagającego niezwłocznej interwencji, która

stanu wymagającego niezwłocznej interwencji, która

nie może być wykonana bez wydobycia chorego:

nie może być wykonana bez wydobycia chorego:

-

Niedrożność dróg oddechowych mimo zastosowania

Niedrożność dróg oddechowych mimo zastosowania

toalety jamy ustnej i luksacji żuchwy

toalety jamy ustnej i luksacji żuchwy

-

Zatrzymanie oddechu lub krążenia

Zatrzymanie oddechu lub krążenia

-

Obrażenia klatki piersiowej wymagające

Obrażenia klatki piersiowej wymagające

wspomagania oddechu

wspomagania oddechu

-

Wstrząs lub krwawienie nie dające się zatamować

Wstrząs lub krwawienie nie dające się zatamować

5

5

Ocena wstępna

Ocena wstępna



Ogólne wrażenie

Ogólne wrażenie



Stan przytomności AVPU i

Stan przytomności AVPU i

stabilizacja ręczna

stabilizacja ręczna

kręgosłupa szyjnego

kręgosłupa szyjnego



A (odpowiednie udrażnianie )

A (odpowiednie udrażnianie )



B ( ocena drożności) częstość

B ( ocena drożności) częstość

i jakość oddechu

i jakość oddechu



DECYZJA O TLENOTERAPII

DECYZJA O TLENOTERAPII

6

6

Prawidłowa i nieprawidłowa liczba oddechów

Prawidłowa i nieprawidłowa liczba oddechów

Norma poza normą

Norma poza normą



Dorosły 12-20 <12 lub

Dorosły 12-20 <12 lub

>24

>24



Małe dziecko 15-30 <15 lub

Małe dziecko 15-30 <15 lub

>35

>35



Niemowlę 25-50 <25 lub

Niemowlę 25-50 <25 lub

>60

>60

7

7

C - Ocena krążenia

C - Ocena krążenia



T. szyjna i promieniowa (ramienna u niemowląt)

T. szyjna i promieniowa (ramienna u niemowląt)

szybkość i jakość tętna

szybkość i jakość tętna



Obecność dużych krwotoków zewnętrznych

Obecność dużych krwotoków zewnętrznych



Temperatura skóry

Temperatura skóry



Kolor skóry; nawrót włośniczkowy

Kolor skóry; nawrót włośniczkowy



Wilgotność skóry

Wilgotność skóry

Blada, zimna, wilgotna skóra, nitkowaty puls

Blada, zimna, wilgotna skóra, nitkowaty puls

na tętnicy promieniowej oraz zaburzenia

na tętnicy promieniowej oraz zaburzenia

świadomości są najpewniejszym objawem

świadomości są najpewniejszym objawem

zmniejszonej perfuzji (wstrząsu)

zmniejszonej perfuzji (wstrząsu)

8

8

Podejmij decyzję

Podejmij decyzję



decyzja

decyzja

scoop and run”-

bierz i pędź



Lub

„stay and play” -

stój i postępuj

9

9

Pacjenci priorytetowi to:

Pacjenci priorytetowi to:

1. Ofiary urazów o niebezpiecznych mechanizmach

1. Ofiary urazów o niebezpiecznych mechanizmach

2. Pacjenci z wywiadem:

2. Pacjenci z wywiadem:



utraty przytomności

utraty przytomności



problemem z oddychaniem

problemem z oddychaniem



silnym bólem (niezależnie od lokalizacji)

silnym bólem (niezależnie od lokalizacji)

3. Pacjenci, u których w ocenie wstępnej stwierdzono:

3. Pacjenci, u których w ocenie wstępnej stwierdzono:



Zburzenia świadomości

Zburzenia świadomości



Trudności w oddychaniu

Trudności w oddychaniu



Zaburzenia perfuzji

Zaburzenia perfuzji

4. Pacjenci sprawiający złe wrażenie ogólnie

4. Pacjenci sprawiający złe wrażenie ogólnie

10

10

Kategoria pacjenta „bierz i pędź”

Kategoria pacjenta „bierz i pędź”

1.

1.

Podczas oceny wstępnej:

Podczas oceny wstępnej:

-

zab. stanu świadomości, oddychania, krążenia

zab. stanu świadomości, oddychania, krążenia

2. Podczas szybkiego badania urazowego – zmiany

2. Podczas szybkiego badania urazowego – zmiany

prowadzące do wstrząsu.

prowadzące do wstrząsu.

-

Odchylenia w badaniu klatki piersiowej (cepowata

Odchylenia w badaniu klatki piersiowej (cepowata

klatka piersiowa, otwarte rany, odma prężna, krwiak

klatka piersiowa, otwarte rany, odma prężna, krwiak

opłucnej)

opłucnej)

-

Tkliwy wzdęty brzuch

Tkliwy wzdęty brzuch

-

Niestabilność miednicy

Niestabilność miednicy

-

Obustronne złamanie kk. Udowych lub

Obustronne złamanie kk. Udowych lub

3. Czy jest poszkodowany w ciężkim mechanizmie urazu

3. Czy jest poszkodowany w ciężkim mechanizmie urazu

lub kierujący podejmie decyzję o pilności ze względu

lub kierujący podejmie decyzję o pilności ze względu

na wiek poszkodowanego, mech. urazu, wielkość

na wiek poszkodowanego, mech. urazu, wielkość

obrażeń.

obrażeń.

11

11

Poza podłączeniem tlenu, unieruchomieniu

Poza podłączeniem tlenu, unieruchomieniu

kręgosłupa szyjnego jedynie kilka procedur

kręgosłupa szyjnego jedynie kilka procedur

wykonuje się na miejscu zdarzenia:

wykonuje się na miejscu zdarzenia:



Zaopatrzenie dróg oddechowych

Zaopatrzenie dróg oddechowych



Wspomaganie oddechu

Wspomaganie oddechu



Reanimacje krążeniowo-oddechową

Reanimacje krążeniowo-oddechową



Zaopatrzenie dużych krwawień

Zaopatrzenie dużych krwawień

zewnętrznych

zewnętrznych



Zaopatrzenie otwartych ran kl.

Zaopatrzenie otwartych ran kl.

Piersiowej

Piersiowej



Stabilizacja cepowatej klatki

Stabilizacja cepowatej klatki

piersiowej

piersiowej



Odbarczenie odmy prężnej

Odbarczenie odmy prężnej



Unieruchomienie obiektów

Unieruchomienie obiektów

przenikających do ran

przenikających do ran

12

12

Badanie miejscowe

Badanie miejscowe



Przeprowadzenie badania miejscowego

Przeprowadzenie badania miejscowego



Wywiad SAMPLE

Wywiad SAMPLE



Czynności życiowe

Czynności życiowe

-

Liczba oddechów

Liczba oddechów

-

Tętno

Tętno

-

Ciśnienie ( tt. Szyjne ok.. 60 mm Hg, udowa ok..

Ciśnienie ( tt. Szyjne ok.. 60 mm Hg, udowa ok..

70 mm Hg, promieniowa ok.. 80 mm Hg)

70 mm Hg, promieniowa ok.. 80 mm Hg)

-

Źrenice

Źrenice

-

Stan skóry

Stan skóry

-

Wykonać interwencje

Wykonać interwencje

-

Transport

Transport

13

13

Szybkie badanie urazowe

Szybkie badanie urazowe



Głowa, szyja i kark

Głowa, szyja i kark



ZAŁOŻENIE

ZAŁOŻENIE

KOŁNIERZA

KOŁNIERZA



Kl. Piersiowa ( DOPU,

Kl. Piersiowa ( DOPU,

TORO, TNT ) czy

TORO, TNT ) czy

szmery są

szmery są

symetryczne, odgłos

symetryczne, odgłos

opukowy bębenkowy

opukowy bębenkowy

czy stłumiony

czy stłumiony



Brzuch

Brzuch



Miednica (TNT)

Miednica (TNT)

14

14



Uda i podudzia zbadać motorykę

Uda i podudzia zbadać motorykę



Ramiona i sensorykę

Ramiona i sensorykę



Badanie pleców i zabezpieczenie na desce

Badanie pleców i zabezpieczenie na desce

ortopedycznej

ortopedycznej



Podjęcie decyzji krytycznej

Podjęcie decyzji krytycznej

Przejdź do badania szczegółowego

Przejdź do badania szczegółowego

15

15

Badanie szczegółowe

Badanie szczegółowe

(w drodze do szpitala)

(w drodze do szpitala)



Wywiad SAMPLE

Wywiad SAMPLE



Czynności życiowe (l. oddechów, Hr, RR, stan

Czynności życiowe (l. oddechów, Hr, RR, stan

skóry)

skóry)



Ocena neurologiczna

Ocena neurologiczna

-

Stan świadomości (zbadać poziom glukozy we

Stan świadomości (zbadać poziom glukozy we

krwi, zapisać stan emocjonalny i orientację, przy

krwi, zapisać stan emocjonalny i orientację, przy

podejrzeniu przedawkowania narkotyków podać

podejrzeniu przedawkowania narkotyków podać

2 mg naloksonu i.v. (amp. po 0,4 mg)

2 mg naloksonu i.v. (amp. po 0,4 mg)

-

Źrenice (kontrolowane przez nerw III czaszkowy)

Źrenice (kontrolowane przez nerw III czaszkowy)

-

Motoryka, sensoryka

Motoryka, sensoryka

-

GCS

GCS

16

16

Poszerzenie obu źrenic i brak reakcji na światło

Poszerzenie obu źrenic i brak reakcji na światło

po urazie głowy oznacza,

po urazie głowy oznacza,

że pacjent ma prawdopodobnie uszkodzony

że pacjent ma prawdopodobnie uszkodzony

pień mózgu

pień mózgu

– rokowanie niepomyślne.

– rokowanie niepomyślne.

Inne przyczyny poszerzonych źrenic: hipotermia,

Inne przyczyny poszerzonych źrenic: hipotermia,

porażenie piorunem, niedotlenienie, uszkodzenie

porażenie piorunem, niedotlenienie, uszkodzenie

nerwu wzrokowego, wpływ leków np.: atropiny,

nerwu wzrokowego, wpływ leków np.: atropiny,

uraz oka.

uraz oka.

17

17



ZESPÓŁ WGŁOBIENIA- kiedy dochodzi do obrzęku

ZESPÓŁ WGŁOBIENIA- kiedy dochodzi do obrzęku

mózgu, szczególnie po silnych uderzeniach w głowę,

mózgu, szczególnie po silnych uderzeniach w głowę,

wzrasta ciśnienie śródczaszkowe. To może

wzrasta ciśnienie śródczaszkowe. To może

spowodować wepchnięcie cz. mózgu powodując zab.

spowodować wepchnięcie cz. mózgu powodując zab.

odpływu płynu m-r i ucisk na pień mózgu.

odpływu płynu m-r i ucisk na pień mózgu.



Pogarsza się stan świadomości, pojawia się śpiączka,

Pogarsza się stan świadomości, pojawia się śpiączka,

poszerzenie źrenic, ustawienie gałki ocznej w dół i na

poszerzenie źrenic, ustawienie gałki ocznej w dół i na

zewnątrz po stronie uszkodzenia mózgu, porażenie

zewnątrz po stronie uszkodzenia mózgu, porażenie

kończyn po stronie przeciwnej do uszkodzenia czy w

kończyn po stronie przeciwnej do uszkodzenia czy w

końcu pozycją charakterystyczną dla odkorowania są

końcu pozycją charakterystyczną dla odkorowania są

wyprostowane kończyny dolne i górne.

wyprostowane kończyny dolne i górne.

W tym samym czasie można stwierdzić wzrost RR i

W tym samym czasie można stwierdzić wzrost RR i

bradykardię- objaw

bradykardię- objaw

CUSHINGA.

CUSHINGA.

18

18



Głowa

Głowa



Szyja, kark

Szyja, kark



Klatka piersiowa

Klatka piersiowa



Brzuch

Brzuch



Miednica

Miednica



Kończyny dolne, górne

Kończyny dolne, górne

Przejdź do badania dalszego

Przejdź do badania dalszego

19

19

Badanie dalsze

Badanie dalsze



Ocena neurologiczna (stan przytomności,

Ocena neurologiczna (stan przytomności,

źrenice, GCS)

źrenice, GCS)



Powtórna ocena czynności życiowych

Powtórna ocena czynności życiowych



Szyja

Szyja



Kl. Piersiowa

Kl. Piersiowa



Brzuch

Brzuch



Ponowna ocena obrażeń i kontrola wykonanych

Ponowna ocena obrażeń i kontrola wykonanych

interwencji

interwencji

19

19