PROJEKTOWANIE BUDYNKÓW Z 

UWZGLĘDNIENIEM KLASY 

ENERGETYCZNEJ

 

 

LITERATURA:

• Ochrona cieplna i charakterystyka energetyczna budynku, Leszek 

Laskowski, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 

Warszawa 2005

• Podstawy budownictwa pasywnego, Wolfgang Feist, PIBP, Warszawa 

2006

• Systemy centralnego ogrzewania i wentylacji, Praca zbiorowa, WNT, 

Warszawa 2007

• Przyjazny dom, David Pearson, Wydawnictwo Murator, Warszawa 

1998

Instrumenty prawne
• Prawo budowlane, nowelizacja 2007r
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury, z dn.6.11.2008 r. w sprawie 

metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i 

lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną 

całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów 

świadectw i ich charakterystyki energetycznej

 

 

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury, z dn.6.11.2008 r. 

zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków 
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich 
usytuowanie

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury, z dn.6.11.2008 r. 

zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego 
zakresu i formy projektu budowlanego

• Norma PN-EN 15217 „Charakterystyka energetyczna 

budynków. Metody wyrażania charakterystyki 
energetycznej i certyfikacji energetycznej budynków.”

• Norma PN-EN 832 „Właściwości cieplne budynków. 

Obliczenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania. 
Budynki mieszkalne.”

 

 

Ocena energetyczna 

budynku

to 

określenie 

zintegrowanej 

charakterystyki 

energetycznej, 

na 

podstawie 

której 

następuje 

przyporządkowanie budynkowi klasy energetycznej.
Charakterystyka  energetyczna  budynku  jest  to  zbiór 
danych  i  wskaźników  energetycznych  budynku  dotyczących 
obliczeniowego  zapotrzebowania  na  energię  na  cele 
ogrzewcze  (c.o.,  c.w.u.,  wentylację,  klimatyzację)  oraz  (dla 
części obiektów) także oświetlenia.
Dla  określenia  zintegrowanej  charakterystyki  energetycznej 
przyjęto  metodę  odnoszenia  cech  ocenianego  budynku  do 
cech budynku referencyjnego (porównawczego).
Standard 

budynku 

referencyjnego 

(tzw. 

standard 

podstawowy)  opisany  jest  w  Rozporządzeniu  MI  w  sprawie 
warunków techn.

 

 

Porównanie charakterystyki ocenianego 
obiektu  z  danymi  określonymi  dla 
budynku  referencyjnego  jest  podstawą 
obliczenia 

wskaźnika 

zintegrowanej 

charakterystyki,  która  wyznacza  klasę 
energetyczną budynku.

E

p

=E/E

ref

Wskaźnik  dla  budynku  referencyjnego 
= 1

 

 

Klasy energetyczne 

budynków

• A – budynek niskoenergetyczny E=20-45 kWh/m

2

 

rok

• B – budynek energooszczędny E=45-80 kWh/m

2

 rok

• C – budynek średnioenergooszczędny E=80-100 

kWh/m

2

 rok

• D – budynek średnioenergochłonny E=100-150 

kWh/m

2

 rok

• E – budynek energochłonny E=150-250 kWh/m

2

 rok

• F– budynek bardzo energochłonny E=ponad 250 

kWh/m

2

 rok

 

 

ROLA FIZYKI BUDOWLI 

W PROJEKTOWANIU BUDYNKÓW NISKOENERGETYCZNYCH

Ustawa Prawo Budowlane zobowiązuje do wznoszenia 

obiektów budowlanych spełniających wymagania:

• utrzymania mikroklimatu pomieszczeń na poziomie 

komfortu cieplnego, wizualnego i akustycznego oraz 
akceptowalnej jakości powietrza;

• racjonalnej ochrony cieplnej i szczelności obudowy;
• poszanowania energii, a zwłaszcza oszczędności ciepła przy 

eksploatacji obiektu zgodnej z jego przeznaczeniem bez 
szkody dla środowisk naturalnego.

      Zapisy powyższe sankcjonują rangę fizyki budowli , a 

głównie jej dział: fizykę cieplną w hierarchii dziedzin wiedzy 
związanych z architekturą i budownictwem.

 

 

[1]  Leszek Laskowski

 

 

Powszechne błędy wpływające na trwałość , jakość użytkową i 

ekonomikę obiektu budowlanego

• Wadliwa struktura zewnętrznych przegród budowlanych 

powodująca ujawnianie się mostków termicznych;

• Brak lub niewłaściwe umiejscowienie paro- i wiatroizolacji;
• Nie zawsze odpowiednia jakość, lub/i zbyt mała grubość warstw 

materiału termoizolacyjnego w przegrodach ; (przyjmowana 
intuicyjnie lub na granicy dopuszczalnego minimum, nie w oparciu 
o rachunek ekonomiczny);

• Ignorowanie zalecenia możliwie dużej zwartości bryły budynku, 

jako podstawowej zasady racjonalnego ukształtowania obiektu 
niskoenergochłonnego;

• Zbyt lekka i nadmiernie przezroczysta konstrukcja całej obudowy 

pomieszczeń, pozbawiona zdolności do akumulowania ciepła, a 
tym samym wymagająca kosztownej eksploatacji urządzeń 
ogrzewczych i chłodniczych;

• Bezkrytyczne stosowanie niemal całkowicie szczelnych okien, bez 

specjalnych szczelin, lub otworów umożliwiających dopływ 
powietrza zewnętrznego (zawilgocenie i zagrzybienie ścian);

 

 

Jak projektować budynki 

niskoenergochłonne 

(

energooszczędne

)?

• Minimalizować 

do 

granic 

możliwości 

technicznych  zapotrzebowanie  na  energię 
(realne  ryzyko  pogorszenia  mikroklimatu 
pomieszczeń);

presja: rosnące ceny paliw i nośników energii

• Świadomie  rezygnować  z  niektórych  efektów 

energetycznych 

(gdy 

przestają 

być 

racjonalne);

presja: wymagania higieniczno-zdrowotne

 

 

Aspekty budowy budynków 

niskoenergochłonnych:

• Poznawczy (obiekty eksperymentalne, 

niekonwencjonalne rozwiązania 
architektoniczne, budowlane i 
instalacyjne)

• Utylitarny (obiekty wznoszone na zlecenie 

inwestorów o przeciętnych dochodach, 
opłacalność inwestycji, szybki zwrot 
poniesionych nakładów, z uwzględnieniem 
pozaenergetycznych uwarunkowań) 

 

 

Wpływ projektanta na 

charakterystykę energetyczną 

budynku

• Ukształtowanie  możliwie  zwartej  bryły 

budynku  o  kubaturze  narzuconej  formą 
zabudowy, 

oczekiwanym 

przez 

inwestora  standardem  oraz  kosztami 
jego utrzymania;

Uwaga:  każdy  1  m2  powierzchni  przegród  zewnętrznych 
(zwłaszcza  przezroczystych)  kryje  w  sobie  określone  nakłady 
inwestycyjne, w tym wymuszone przez nakłady inwestycyjne, w 
tym  wymuszone  przez  wymagania  dotyczące  ochrony  cieplnej 
pomieszczeń,  zas  zmniejszenie  pola  tej  powierzchni  skutkuje 
ograniczeniem 

strat 

ciepła, 

co 

racjonalizuje 

koszty 

eksploatacyjne.

 

 

• Zapewnienie 

racjonalnego 

poziomu 

izolacyjności  termicznej  i  szczelności  całej 
zewnętrznej  obudowy  pomieszczeń  przez 
dobór  właściwych  materiałów  i  wyrobów, 
optymalizację 

grubości 

warstw 

termoizolacyjnych 

oraz 

przemyślane 

rozwiązania  konstrukcyjne,  zapobiegające 
powstawaniu 

mostków 

termicznych 

i 

niekontrolowanej migracji zimnego powietrza

w 

przypadku 

alternatywnej 

dostępności 

rozwiązań 

materiałowo-konstrukcyjnych, 

charakteryzujących 

się 

identyczną  izolacyjnością  warto  wybierać  rozwiązania  tańsze; 
unikać zbytniego zróżnicowania materiałów w jednym obiekcie

 

 

• Intensyfikacja  użytecznych  do  ogrzewania 

zysków  ciepła  od  nasłonecznienia  w  sezonie 

grzewczym, 

a 

równocześnie 

skuteczna 

ochrona  przeciwsłoneczna  w  lecie,  przez 

optymalizację  stopnia  przeszklenia  ścian 

zewnętrznych, dobór pożądanych właściwości 

radiacyjno-optycznych  szyb,  zastosowanie 

okresowej 

ochrony 

cieplnej 

oraz 

przeciwsłonecznej  okien,  zaprojektowanie 

przegród  wewnętrznych  o  wystarczającej 

zdolności 

do 

akumulowania  (w 

porze 

dziennej)  i  oddawania  do  pomieszczeń  (w 

porze nocnej|0 ciepła słonecznego;

 

 

• Rozsądnego 

stosowania 

ponad 

standardowych  urządzeń  ogrzewczych  i 
wentylacyjnych, 

towarzyszących 

wyrafinowanej 

architekturze, 

śmiałej 

konstrukcji  i  nowatorskiej  technologii 
budowlanej.

budynek energochłonny, to taki budynek, który bardzo mało 
energii  potrzebuje,  a  nie  taki,  który  bardzo  dużo  energii  z 
otoczenia  pozyskuje,  gdyż  równie  dużo  on  do  otoczenia 
traci.