background image

 

 

AGENDA

• SUMY KONTROLNE
• PESEL
• NIP
• REGON
• DOWÓD OSOBISTY
• DOWÓD REJESTRACYJNY
• BANK, RACHUNEK BANKOWY, KARTA 

KREDYTOWA

background image

 

 

Rejestr publiczny cd

Centralny Rejestr Uprawnionych

 - CRU - MSWiA

Ogólnopolska Ewidencja Wydanych i Utraconych
 Dowodów Osobistych

 – OEWiUDO - MSWiA 

Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki
 Narodowej

 - 

REGON

 - GUS 

Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego
 Kraju

 - 

TERYT

 GUS

Numer Identyfikacji Podatkowej

 - 

NIP

 - MF

Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych

 - CRZS - 

MF

Ogólnopolski Rejestr Zbiorów Danych Osobowych

 

E

-GIODO

background image

 

 

CYFRA KONTROLNA

•  Sposób na kontrole wprowadzania danych
• Na taśmach perforowanych każdy znak ASCII 

jest kodowany w siedmiu bitach (ścieżkach).

• W ósmym bicie (ścieżce) kodowano fakt czy 

w danym rzędzie dziurek była parzysta czy 
nieparzysta liczba dziurek.

• Jeżeli była nieparzysta do dokładano dziurkę, 

jeżeli była nieparzysta – to nie dawano 
dziurki. Dzięki temu liczba dziurek w rzędzie 
zawsze musiała być parzysta. Jak była 
nieparzysta – był błąd kodowania.

• Na rysunku w środku taśmy widać też 

mniejszą ścieżkę prowadzącą, ułatwiającą 
przewijanie taśmy.

background image

 

 

ALGORYTM LUHNA

• Do sprawdzania poprawności wpisania liczb (PESEL, PIN, 

karty kredytowe, recepty, paszporty, dowody osobiste).

• Działa dla liczb złożonych z cyfr 0-9. Na końcu liczby 

doklejana jest cyfra kontrolna określająca czy 

poprzedzający ją ciąg cyfr jest wpisany poprawnie. 

1. Dla każdej cyfry w liczbie określone są wagi (mnożniki). 

Np. 1 dla cyfr z pozycji nieparzystych, 2 dla parzystych. 

2. Każdą cyfrę liczby mnożymy przez jej wagę. 
3. Jeśli w wyniku mnożenia otrzymamy liczbę dwucyfrową, 

dodajemy cyfry do siebie otrzymując liczbę 

jednocyfrową.

4. Dodajemy wszystkie otrzymane liczby do siebie. 
5. Wykonujemy operację mod 10 na otrzymanej sumie, 

pozostawiając tylko ostatnią cyfrę, będącą cyfrą 

kontrolną, "doklejaną" do wyjściowej liczby. 

background image

 

 

ALGORYTM LUHNA - PRZYKŁAD

• Liczba 92480 
• Wykonujemy mnożenia przez odpowiednie wagi: 

– 9•2 = 18
– 2•1 = 2
– 4•2 = 8
– 8•1 = 8
– 0•2 = 0

• Cyfry liczby 18 (jako dwucyfrowej) dodajemy do 

siebie otrzymując 9. 

• Otrzymane liczby dodajemy do siebie: 

9 + 2 + 8 + 8 + 0 =27 

• Wykonujemy operację mod 10: 27 mod 10 = 7 
• Cyfrę kontrolną 7 "doklejamy" do liczby otrzymując 

924807. 

background image

 

 

ZASADA CYFRY KONTROLNEJ

• Sumujemy wszystkie cyfry z całego numeru i jako cyfrę 

kontrolną bierzemy ostatnią cyfrę z tej sumy (resztę z 
dzielenia tej sumy przez 10, tzw. operacja dzielenia modulo 
10).
Ta metoda nie wykrywa czeskich błędów.

• ALGORYTM SUM KONTROLNYCH
• Sumujemy iloczyny cyfr i odpowiednich wag.
• Cyfrą kontrolną może być ostatnia cyfra otrzymanej sumy 

(S mod 10) lub jej dopełnienie do 10 (10 –  S mod 10). Drugi 
sposób jest prostszy gdyż wtedy ostatnią cyfrą SUMY musi 
być zero. Jeszcze lepiej jest stosować operację (S mod 11).

• Wagi powinny się różnić, nie być zerami, wykrywać błędne 

cyfry w dowolnym miejscu numeru oraz być odporne na 
czeskie błędy.

• W algorytmie Luhna dobre wagi to 1,2,5. 
• W algorytmie sum kontrolnych dobre wagi to 1,3,7,9.

background image

 

 

ALGORYTMY CYFR KONTROLNYCH

Numery

Wagi

Algorytmy

PESEL

1,3,7,9,1,3,7,9,1,3

(10-(S MOD 10)) MOD 

10

REGON

8,9,2,3,4,5,6,7

(S MOD 11) MOD 10

NIP

6,5,7,2,3,4,5,6,7

MOD 11

Nr banku 7,1,3,9,7,11,3

MOD 10

Nr ISBN

10,9,8,7,6,5,4,3,2

(11-(S MOD 11)) MOD 

11

Nr ISSN

8,7,6,5,4,3,2

(11-(S MOD 11)) MOD 

11

Nr ISMN

3,1,3,1,3,1,3,1,3

(10-(S MOD 10)) MOD 

10

Nr 

EAN13

1,3,1,3,1,3,1,3,1,3,1

,3

(10-(S MOD 10)) MOD 

10

Nr EAN8

3,1,3,1,3,1,3

(10-(S MOD 10)) MOD 

10

Nr IACS

3,1,3,1,3,1,3,1,3,1,3 (10-(S MOD 10)) MOD 

10

Paszport 7,3,1,7,3,1

MOD 10

background image

 

 

• Modulo - reszta z dzielenia. Przykład 13 mod 6 = 1 
• PESEL 11-cyfrowy identyfikator (Powszechny Elektroniczny 

System Ewidencji Ludności)

• NIP 10-cyfrowy identyfikator podatkowy (Numer Identyfikacji 

Podatkowej)

• REGON – 9-cyfrowy identyfikator statystyczny (Rejestr 

Gospodarki Narodowej) 

• Nr konta bankowego - pierwsze 8 cyfr konta bankowego 

oznacza bank w którym jest założone konto.

• ISBN Międzynarodowy System Numeracji Książek 

(International Standard Book Number)

• ISSN Międzynarodowy Numer Wydawnictw Ciągłych 

(International Standard Serial Number)

• ISMN International Standard Music Number - numer 

publikacji muzycznej. Zaczyna się literą M, po której 
następuje 9 cyfr

• ISRN International Standard Technical Report Number
• EAN European Article Numbering – Europejski Kod Towarowy

background image

 

 

PESEL

• Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności,

od 1979 r. (Ust. 10.IV 1974). Zawiera:

- numer PESEL 
- nazwisko i imiona (aktualne i poprzednie)
- imiona i nazwiska rodowe rodziców 
- data i miejsce urodzenia 
- płeć i obywatelstwo
- adres i data zameldowania na pobyt stały 
- adres zameldowania na pobyt czasowy trwający ponad 2 

miesiące wraz z określeniem okresu zameldowania 

- seria i numer dokumentu tożsamości (dowodu osobistego, 

karty stałego lub czasowego pobytu na terytorium RP) oraz 

oznaczenie organu, który go wydał 

- data zgonu 
- data sprzeciwu przeciwko udostępnianiu danych osobowych
• Nadaje minister ds. administracji publicznej za 

pośrednictwem urzędu gminy właściwej ze względu na 

miejsce zamieszkania

background image

 

 

NUMER PESEL

• 11-cyfrowy, stały symbol numeryczny, 

jednoznacznie identyfikujący określoną osobę.

• Elementy składowe:

- data urodzenia 
- liczba porządkowa

- płeć

- cyfra kontrolna

• Przykład: [440514] [0145] [8]

- cyfry [1-6] - data urodzenia [rr-mm-dd] wraz ze 
stuleciem urodzenia w ramach numeru miesiąca 
- cyfry [7-10] - numer serii z oznaczeniem płci

- cyfra [10] - płeć 

- cyfra [11] - cyfra kontrolna

 

background image

 

 

DATA URODZENIA W PESELU

• Dwie ostatnie cyfry roku, miesiąc i dzień. 
• Dla odróżnienia poszczególnych stuleci przyjęto 

następującą metodę kodowania:
- dla osób urodzonych w latach 1900 do 1999 - 
miesiąc zapisywany jest w sposób naturalny 
- dla osób urodzonych w innych latach niż 
1900 - 1999 do numeru miesiąca dodaje się: 

dla lat 1800-1899 - 80 

dla lat 2000-2099 - 20 

dla lat 2100-2199 - 40 

dla lat 2200-2299 - 60 

• [022714 to 14 lipca 2002]  [020714 to 14 lipca 

1902]

background image

 

 

Miesią

c

Stulecie

1800 - 

99

1900 - 

99

2000 - 

99

2100 - 

99

2200 - 

99

Stycze

ń

81

01

21

41

61

Luty

82

02

22

42

62

Marzec

83

03

23

43

63

Kwieci

84

04

24

44

64

Maj

85

05

25

45

65

Czerwi

ec

86

06

26

46

66

Lipiec

87

07

27

47

67

Sierpie

ń

88

08

28

48

68

Wrzesi

89

09

29

49

69

Paździe

r.

90

10

30

50

70

Listopa

d

91

11

31

51

71

Grudzi

92

12

32

52

72

background image

 

 

INNE ELEMENTY PESELA

• Płeć – 10 cyfra numeru

- cyfry parzyste 0, 2, 4, 6, 8 – kobieta
- cyfry nieparzyste 1, 3, 5, 7, 9 – mężczyzna

• Cyfra kontrolna – 11 cyfra numeru
• Nadawanie - kolejne cyfry od 1 do 10 mnoży się przez: 

1,3,7,9,1,3,7,9,1,3, tworzy sumę iloczynów S i wylicza:
C.K.=(10 – (S MOD 10)) MOD 10 
C.K.=(10 – (102 MOD 10) MOD 10 = (10-2) MOD 10 = 8 

• Weryfikacja - kolejne cyfry od 1 do 11 mnoży się przez: 

1,3,7,9,1,3,7,9,1,3,1 i tworzy sumę iloczynów
- Jeżeli ostatnia cyfra tej sumy wynosi zero to PESEL jest 
poprawny. 102+8 = 110 MOD 10 = 0 
- Nie jest wykrywany błąd gdy zamienimy rok z dniem 
(zamiast rr-mm-dd jest dd-mm-rr)

background image

 

 

WAGI

PESEL A

PESEL 

B

ILOCZ. A ILOCZ. B  

1

4

1

4

1

r

3

4

4

12

12

r

7

0

0

0

0

m

9

5

5

45

45

m

1

1

4

1

4

d

3

4

4

12

12

d

7

0

0

0

0

 

9

1

1

9

9

 

1

4

4

4

4

 

3

5

5

15

15

Płeć

1

8

8

8

8

S.kon
tr

 

 

SUMA1

1

110

110

 

 

 

SUMA1

0

102

102

 

background image

 

 

bool czy_pesel(long long pesel)
{
     long long suma=(pesel%10) * 1;
     pesel/=10; //odcinamy jedenastą cyfre
  for(int i=0, mnoznik; i<10; ++i)
  {
          switch(i%4)
          {
            case 0: mnoznik=3; break;
            case 1: mnoznik=1; break;
            case 2: mnoznik=9; break;
            case 3: mnoznik=7; break;
          }       
          suma+=mnoznik * (pesel%10); //mnozymy ostatnia cyfre 

przez odp. mnoznik
          pesel/=10; // odcinamy ostatnia cyfre
  } 
     return ( suma%10 == 0)? true : false;
}

PROGRAM WALIDACYJNY 
PESELA W JĘZYKU C++

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

INTERPRETACJE

• Większa liczba urodzeń w szpitalach i pod opieką 

lekarza, który wystawia zaświadczenie o urodzeniu, 
które było podstawą do wystawienia świadectwa 
urodzenia. 

• Natomiast przed wojną, szczególnie na wsi, urząd 

wystawiał metrykę urodzenia na podstawie 
oświadczenia rodzica. Tak więc rodzice mogli 
decydować o metrykalnej dacie urodzenia swoich 
dzieci. 

• Gdy rodzice mogą decydować o dacie meldunku w 

odpowiednim Urzędzie lub Parafii to wybierają datę 
styczniową, bo w ten sposób dzieci później pójdą do 
szkoły a potem do wojska, a panie są młodsze o rok.

• W szpitalach steruje się datami urodzin dzieci w 

sposób farmakologiczny. 

background image

 

 

NIP

• Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP) — 

dziesięciocyfrowy kod, służący do identyfikacji 
podmiotów płacących podatki w Polsce, nadawany 
przez urzędy skarbowe.

• Trzy pierwsze cyfry numeru NIP oznaczają kod 

Urzędu Skarbowego, który wystawił dany numer.

• W kodzie tym występują cyfry od 1 do 9 

(przeważnie nie występuje cyfra 0). Kod urzędu 
skarbowego może zawierać cyfrę 0.

• Np. numer NIP 106-00-00-062 jest prawidłowym 

numerem NIP (w 2004 roku dla kilku urzędów 
skarbowych uczyniono wyjątek od reguły) a w tym 
przypadku kod 106 oznacza Małopolski Urząd 
Skarbowy w Krakowie.

background image

 

 

NIP

• Dziesiąta cyfra numeru NIP jest cyfrą kontrolną 

obliczaną wg algorytmu:

1. Pomnożyć każdą z pierwszych dziewięciu cyfr 

odpowiednio przez wagi 
6, 5, 7, 2, 3, 4, 5, 6, 7,

2. Zsumować wyniki mnożenia,
3. Otrzymaną liczbę podzielić modulo 11,
4.

 

Otrzymaną liczbę podzielić modulo 10.

• Tzw. VAT europejski dla polskich podmiotów 

gospodarczych to po prostu numer NIP poprzedzony 
literami PL

background image

 

 

NIP - CYFRA KONTROLNA

Przykład: NIP 123-456-32-18

CK Suma MOD1

1

MOD1

0

NIP 1 2 3 4 5 6 3 2 1

wag

i

6 5 7 2 3 4 5 6 7

1.

6

1
0

2
1 8

1
5

2
4

1
5

1
2 7

2.

118

3.

8

4.

8

8

background image

 

 

background image

 

 

REGON

Rejestr Gospodarki Narodowej. 9-cyfrowy numer 
identyfikacyjny krajowego rejestru urzędowego 
podmiotów gospodarki narodowej, prowadzony przez GUS

Początkowo był to numer 7-cyfrowy, nadawany centralnie

REGON 9-cyfrowy. Pod koniec lat 90. dodano istniejącym 
numerom na początku dwa zera, a dla nowych 2 cyfry 
oznaczały województwo, 6 cyfr – to numer seryjny 
oraz 1 cyfra kontrolna.

Prefiks 00 – dawne numery, 01,03,…97 – nr woj.<1999 r., 
02,04,..,32 – nr woj.>1999 r., 34,36,…,98 - ostatnio

REGON 14-cyfrowy dla jednostek lokalnych, które mają 
swoje siedziby w różnych województwach. Pierwszych 9 
cyfr dotyczy jednostki macierzystej.

Wg „pakietu Kluski” REGON ma być zlikwidowany

background image

 

 

CYFRA KONTROLNA REGONU

• Wagi: 2,3,4,5,6,7 - REGON 7-cyfrowy
• Wagi: 8,9,2,3,4,5,6,7 – REGON 9-cyfrowy
• Wagi: 2,4,8,5,0,9,7,3,6,1,2,4,8 – REGON 14-cyfrowy

• w

i

 – waga i-tej cyfry, c

i

 – i-ta cyfra numeru, 

k - ilość cyfr (7,9,14). 

• Jeżeli wynik wynosi 10 to C.K.=0
• REGON [12345678]
• C.K.=1*8+2*9 +3*2+4*3+5*4+6*5+7*6+8*7=192 

mod 11= 5

• Cały REGON [123456785]

11

mod

.

.

1

k

i

i

i

c

w

K

C

background image

 

 

STANDARD MRTD

• Standardy MRTD są zapisane na 

ICAO Document

 9303

. Part 1 Machine Readable Passports (MRPs) - 

paszport do odczytu maszynowego. 

• ICAO - 

International Civil Aviation Organization

.

• Te standardy zostały zaakceptowane przez 

International Standards Organization

 jako 

ISO/IEC 7501-1:1997

ISO/IEC 7501-2:1997

, i 

ISO/IEC 7501-03:1997

• Dokument MRTD ma na dole obszar czytania 

maszynowego (Machine Readable Zone - MRZ). Ten 

obszar to kilka linijek tekstu zapisanego czcionką 

OCR-B, rozmiar 1 co odpowiada wielkości około 14 

punktów. Szczegóły tej czcionki są na stronie 

ISO Standard 1073-2:1976

. Położenie MRZ na stronie 

dokumentu, rodzaj papieru itp szczegóły są w 

dokumencie ICAO 9303 i 

ISO 1831:1980

background image

 

 

NORMA ISO/IEC

• Norma ISO/IEC 7501-1:1997 została zaakceptowana 

i jest stosowana przez wiele krajów.

• ICAO opracowała standardy dla dokumentów 

podróży czytanych maszynowo (Machine Readable 
Travel Documents - MRTD)
, w tym paszportów i wiz. 
Takie dokumenty umożliwiają automatyczne 
skanowanie dokumentu. W przypadku konieczności 
sprawdzenia dużej liczby pasażerów czytanie 
skanerem dokumentu i komputerowe rozpoznanie 
pisma (OCR) jest szybkie i dużo mniej omylne niż 
ręczne wprowadzanie do komputera przez 
pogranicznika. 

background image

 

 

DOWÓD OSOBISTY

• Nowy wzór dowodu osobistego obowiązuje od 1 

stycznia 2001 roku. Dokument ma postać 
wielowarstwowej karty poliwęglanowej o wymiarach 
86 x 54 mm, zawierającej podstawowe informacje o 
jej posiadaczu, dacie wydania, organie wydającym i 
terminie ważności. Dane zapisane są zarówno w 
sposób jawny, jak i zakodowany.

background image

 

 

OBSZAR MRZ W DOWODZIE

• W pasku do odczytu maszynowego są trzy linie. 

Każda linia ma długość 30 znaków. Nie ma w nich 
pustych miejsc (spacji); tam gdzie spacja jest 
potrzebna używa się znaku wypełniającego < (znak 
mniejszości). 

• I

tiii#########C

??????????????? 

YYMMDDCs

yymmddCbbbpppppppppppX

 

nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

 

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<< 

8001232F1201239POL<<<<<<<<<<<8 
CURUS<BACHLEDA<<ANNA<MARIA<<<< 

background image

 

 

1 LINIA OBSZARU MRZ

Itiii#########C

???????????????

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<< 
• I - dowód osobisty (ID card) 

Pierwsza litera "P" oznacza paszport, "I" - dowód 
osobisty lub jego odpowiednik, "DR" - w Polsce oznacza 
dowód rejestracyjny samochodu.

• t - typ dokumentu 
• Drugi znak może określać typ dokumentu - jeśli nie ma 

to stosuje się znak <. Np. w Polsce wydaje się paszporty 
zwykłe, dyplomatyczne, służbowe MSZ i tymczasowe. W 
zwykłym polskim paszporcie pole to nie jest użyte.

• iii - państwo lub organizacja wydająca
• Trzyznakowy skrót nazwy państwa wydającego 

dokument.

background image

 

 

CYFRA KONTR. NUMERU DOWODU

Itiii#########C

???????????????

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<<

• ######### - numer dowodu

• Suma iloczynów = 178 lub 38
• Reszta z dzielenia 178 MOD 10 =  lub 38 MOD 10 = 

8

• Litery A,B,C,…, Z mają przypisane wartości 10,11,12,

…,35 lub 0,1,2,…,25

Dane

A

B

A

1

2

3

4

5

6

8

Wartoś
ci

1
0

1
1

1
0

1

2

3

4

5

6  

Wagi

7

3

1

7

3

1

7

3

1  

Iloczyn
y

7
0

3
3

1
0

7

6

3

2
8

1
5

6

17

8

Mod 10 0

3

0

7

6

3

8

5

6

38

background image

 

 

DODATK. C.K. NUMERU DOWODU

Itiii#########C

???????????????

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<<

• ######### - numer dowodu
• Cyfra kontrolna nie jest na końcu numeru, ale na 

początku. 

• Suma iloczynów = 171 lub 31
• Reszta z dzielenia 171 MOD 10 =  lub 31 MOD 10 = 

1

Dane

A

B

A

1

2

3

4

5

6  

Wartości

10 11 10 1

2

3

4

5

6  

Wagi

7

3

1

 

7

3

1

7

3  

Iloczyny

70 33 10

 

6

3 28 15 6

17

1

Mod 10

0

3

0

 

6

3

8

5

6

31

background image

 

 

2 LINIA OBSZARU MRZ

YYMMDDCsyymmddCbbbpppppppppppX

• 8001232F1201239POL<<<<<<<<<<<4

• YYMMDD data urodzenia. Jednocyfrowe numery 

miesięcy lub dni są uzupełniane cyfrą 0. 

• C – cyfra kontrolna 
• s – płeć właściciela dokumentu, 

M dla mężczyzn, F dla kobiet, < dla płci 

nieokreślonej :).

• yymmdd - data ważności dokumentu
• – cyfra kontrolna
• bbb – narodowość/obywatelstwo

• – końcowa cyfra kontrolna

background image

 

 

CYFRY KONTROLNE DAT

YYMMDDCsyymmddCbbbpppppppppppX

• 8001232F1201239POL<<<<<<<<<<<8

Data urodzenia

Data ważności

Dane

8 0 0 1 2 3 2

1 2 0 1 2 3 9

Wartoś
ci

8 0 0 1 2 3

 

1 2 0 1 2 3

 

Wagi

7 3 1 7 3 1

 

7 3 1 7 3 1

 

Iloczyn
y

5

6

0 0 7 6 3 7

2

7 6 0 7 6 3 2

9

Mod 10

6 0 0 7 6 3 2

2

7 6 0 7 6 3 2

9

background image

 

 

KOŃCOWA CYFRA KONTROLNA

Itiii#########C

???????????????

YYMMDDCsyymmddCbbbpppppppppppX

• I<POLABA1234568<<<<<<<<<<<<<<< 

8001232F1201239POL<<<<<<<<<<<8

• Pola narodowość i płeć pomijamy, a pozostałe dane z 

pierwszej i drugiej linii MRZ ustawiamy obok siebie 
uwzględniając cyfry kontrolne obliczone dla pól

• Suma 88 mod 10 = 8

Dane

A

B

A

1 2 3

4

5

6

8

8

0 0 1 2

3

2 1

2

0 1

2

3 9 8

Wartoś
ci

1
0

1
1

1
0

1 2 3

4

5

6

8

8

0 0 1 2

3

2 1

2

0 1

2

3 9  

Wagi

7

3

1

7 3 1

7

3

1

7

3

1 7 3 1

7

3 1

7

3 1

7

3 1  

Iloczyn
y

7
0

3
3

1
0

7 6 3

2
8

1
5

6

5
6

2
4

0 0 3 2

2
1

6 1

1
4

0 1

1
4

9 9  

Mod 10

0

3

0

7 6 3

8

5

6

6

4

0 0 3 2

1

6 1

4

0 1

4

9 9

8
8

background image

 

 

3 LINIA OBSZARU MRZ

• nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn 

• CURUS<BACHLEDA<<ANNA<MARIA<<<< 

Nazwisko i imię

Nazwisko i imiona właściciela dowodu zapisane w postaci 
"NAZWISKO<<PIERWSZE<IMIE<KOLEJNE<IMIONA<".

Tylko wielkie litery. Bez polskich znaków. Spacje lub znaki 
przestankowe takie jak myślniki są zamienione na znak <

Na początku jest nazwisko oddzielone dwoma znakami << 
od imion, które są oddzielone od siebie pojedynczym 
znakiem <. Znak < dopełnia pole do długości 30 znaków. 

Jeśli nazwisko jest długie to zapisuje się najważniejsze 
człony. Jeśli to konieczne to imiona mogą być skracane. 

Dodatki do nazwiska takie jak Jr, Sr, II, III itd. są kodowane 
jako część nazwiska bez znaków przestankowych. 

background image

 

 

PASZPORT

Ptiiinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

 

#########CbbbYYMMDDCsyymmddCppppppppppppppCX

• W pasku do odczytu maszynowego są dwie linie. Każda 

linia ma długość 44 znaków. Nie ma w nich pustych 
miejsc (spacji); tam gdzie spacja jest potrzebna używa 
się znaku wypełniającego <.

• P<POLCURUS<BACHLEDA<<ANNA<MARIA<<<<<<<<<<<<< 

AB12345671POL8001232F1201239<<<<<<<<<<<<<<02

background image

 

 

1 LINIA MRZ W PASZPORCIE

Ptiiinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

• P – pierwsza litera "P" oznacza paszport.
• t - typ paszportu - drugi znak może być przypisany 

przez kraj wydający paszport do rozróżnienia typów 
paszportów - jeśli nie określono to stosuje się znak <. W 
Polsce wydaje się paszporty zwykłe, dyplomatyczne, 
służbowe MSZ i tymczasowe. W zwykłym polskim 
paszporcie pole to nie jest użyte. 

• iii - państwo lub organizacja wydając - trzyznakowy 

skrót nazwy państwa wydającego paszport (POL) 

• nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn 

- Nazwisko i imię - pole to zawiera nazwisko i imiona 
właściciela paszportu zapisane w postaci 
"NAZWISKO<<PIERWSZE<IMIE<KOLEJNE<IMIONA<". 

background image

 

 

2 LINIA MRZ W PASZPORCIE

#########CbbbYYMMDDCsyymmddCppppppppppppppCX

 

• ######### - numer paszportu jaki został nadany przez 

kraj wystawiający. Każdy kraj może nadawać numery według 

dowolnego systemu. Jeżeli numer zawiera znaki nieliterowe i 

niecyfrowe to są one zastępowane znakiem <.

• W Polsce numery paszportów serii BM wydawanych od 1997 

do 2001r. nie posiadały cyfry kontrolnej. Nowe paszporty serii 

zaczynającej się od AA i 7 cyfr mają cyfrę kontrolną, która 

obejmuje dwie litery i 6 cyfr. Współczynniki wagowe są takie 

jak w numerze PESEL ale w innej kolejności.

• C - cyfra kontrolna
• Cyfry kontrolne dotyczą poprzedniego pola. Pierwsza cyfra 

kontrolna dotyczy numeru paszportu, druga - daty urodzenia, 

trzecia - daty ważności i czwarta numeru osobistego (PESEL).

• bbb – narodowość/obywatelstwo. Kod państwa zwykle 

trzyliterowy (POL dla Polski, USA dla Stanów Zjednoczonych 

Ameryki Północnej, ale pojedyncze "D" dla Niemiec).

background image

 

 

2 LINIA MRZ W PASZPORCIE cd

• #########CbbbYYMMDDCsyymmddCppppppppppppppCX 

• YYMMDD - data urodzenia
• C – cyfra kontrolna dla daty urodzenia
• s – płeć właściciela paszportu, M dla mężczyzn, F dla kobiet, 

oraz < dla płci nieokreślonej :)

• yymmdd - data ważności paszportu
• C – cyfra kontrola dla daty ważności paszportu
• pppppppppppppp - numer osobisty (Personal Number). Pole 

może być użyte dowolnie przez kraj wydający paszport. W 

Polsce może to być numer PESEL. W starszych paszportach 

pole to nie było używane, mimo że w paszporcie PESEL był 

wpisany. 

• C – cyfra kontrolna dla numeru osobistego. Jeżeli pole jest 

niewypełnione to jego cyfra kontrolna zapisywana jest jako 0.

• X - końcowa cyfra kontrolna. Jest to cyfra kontrolna obejmująca 

w drugiej linii znaki 1 do 10, 14 do 20, i 22 do 43. Tak więc 

narodowość i płeć nie są uwzględniane w tej cyfrze.

background image

 

 

DOWÓD REJESTRACYJNY

• Dokument stwierdzający dopuszczenie do ruchu pojazdu, 

zawierający dane techniczne oraz dane personalne 
właściciela.

• Wydawany od 1 X. 2004 r., odpowiada wymogom dyrektywy 

Rady UE 1999/37/WE z 29 IV 1999 r.

• Nowy dowód jest drukowany i centralnie personalizowany na 

terenie Wytwórni Papierów Wartościowych, co zapewnia 
maksymalny poziom bezpieczeństwa dokumentu.

• Zabezpieczenia: 

1) Znak wodny - element zabezpieczający obserwowany w 

świetle przechodzącym. 

2) Rysunek w świetle UV na stronie tylnej dokumentu.

3) Zabezpieczenia chemiczne ujawniające się pod wpływem 

działania na dokument odczynnikami chemicznymi. 

4) Efekt kątowy - litery PL RP PL obserwowane przy 

odpowiednim kącie obserwacji.

background image

 

 

background image

 

 

POLA W OBSZARZE MRZ - 1

DRPOLiiiiddddddddddvvvvvvvvvvvvvvvvvCX

########CppppppppppppppnnnniiiiiiiiiiY

• DR - Dowód Rejestracyjny.
• POL - trzyznakowy skrót nazwy państwa wydającego 

dokument.

• iiii - czteroznakowy 

kod GUS

 jednostki wydającej dokument. 

Dwie pierwsze cyfry oznaczają numer województwa, a 

pozostałe numer powiatu. Np. 1261 to m. Kraków, a 2261 to m. 

Gdańsk.

• dddddddddd - seria i numer Dowodu Rejestracyjnego (10 

znaków bez cyfry kontrolnej)

• vvvvvvvvvvvvvvvvv - numer VIN (Vehicle Identification 

Number) 17-znakowy nr nadwozia. Numer VIN zawiera w sobie 

kod marki pojazdu, model, rok produkcji i inne dane, w tym 

numer seryjny modelu. W sieci jest 

VIN checker

• C – cyfra kontrolna VIN
• X – cyfra kontrolna całej linii 

background image

 

 

POLA W OBSZARZE MRZ - 2

DRPOLiiiiddddddddddvvvvvvvvvvvvvvvvvCX

########CppppppppppppppnnnniiiiiiiiiiY

• ######## - 8-cyfrowy numer rejestracyjny (tablice 

rejestracyjne)

• C - cyfra kontrolna numeru rejestracyjnego
• pppppppppppppp - numer PESEL (11 cyfr) lub REGON (9 lub 

14 cyfr) właściciela pojazdu. W przypadku numeru PESEL za 
numerem występuje <<<

• nnnniiiiiiiiii - kod ITS (z katalogu 

Instytutu Transportu Samochodowego

). Część nnnn oznacza 

kod marki

 pojazdu.

Starsze pojazdy wyprodukowane przed 1999r. (wprowadzono 
obowiązek przedstawienia przy rejestracji świadectwa 
homologacji) nie mają kodu ITS w Dowodzie Rejestracyjnym.

• Y - cyfra kontrolna drugiej linii

background image

 

 

KOD MARKI SAMOCHODU

ko

d

marka

kod

marka

kod

marka

kod

marka

2

Ferrari

011

1

Honda

010

2

Junak

022

4

Opel

3

Aston 

Martin

020

2

Daewoo

010

7

SHL

022

6

Renault

5

Bentley

020

3

Jeep

010

8

WFM

025

0

Rover

6

Lotus

021

2

Polski 

Fiat

010

9

WSK

025

8

SEAT

9

Rolls-

Royce

021

6

BMW

012

1

Sokół

026

2

Mazda

12

Lamborghi

ni

021

7

Volkswag

en

 

 

026

3

Mitsubis

hi

13 Maserati

021

8

Ford

039

9

FSO-Wa-

wa

026

4

Nissan

 

 

 

 

138

3

FSO

026

5

Toyota

026

7

Porsche

background image

 

 

IDENTYF. WOJ. I POWIATÓW

Kraków

K R

Myślenicki

K MY

Nowy Sącz

K N

Nowosądecki

K NS

Tarnów

K T

Nowotarski

K NT

Bocheński

K BC

Olkuski

K OL

Brzeski

K BR

Oświęcimski

K OS

Chrzanowski

K CH

Proszowicki

K PR

Dąbrowski

K DA

Suski

K SU

Gorlicki

K GR

Tarnowski

K TA

Krakowski

K RA

Tatrzański

K TT

Limanowski

K LI

Wadowicki

K WA

Miechowski

K MI

Wielicki

K WI

background image

 

 

Bielsko-Biała

S B

Żory

S ZO

Bytom

S Y

Będziński

S BE

Chorzów

S H

Bielski

S BI

Częstochowa

S C

Cieszyński

S CI

Dąbrowa Górnicza

S D

Częstochowski

S CZ

Gliwice

S G

Gliwicki

S GL

Jastrzębie-Zdrój

S JZ

Kłobucki

S KL

Jaworzno

S J

Lubliniecki

S LU

Katowice

S K

Mikołowski

S MI

Mysłowice

S M

Myszkowski

S MY

Piekary Śląskie

S PI

Pszczyński

S PS

Ruda Śląska

S RS, L Raciborski

S RC

Rybnik

S R

Rybnicki

S RB

Siemianowice Śląskie

S I

Tarnogórski

S TA

Sosnowiec

S O

Bieruńsko-
lędziński

S BL

Świętochłowice

S W

Wodzisławski

S WD

Tychy

S T

Zawierciański

S ZA

Zabrze

S Z

Żywiecki

S ZY

background image

 

 

NUMERY BANKÓW

• Numery banku w Polsce składają się z 8 cyfr, z 

których ostatnia jest cyfrą kontrolną.

• Wagi - 7,1,3,9,7,11,3
• Sumę iloczynów numerów i wag dzielimy modulo 

10 

• Przykład dla numeru konta bankowego 

nr 11401010 (Bank Rozwoju Eksportu S.A. O/W-wa)

    7  1   3  9  7  11  3 -> wagi
    1  1   4  0  1   0   1 -> nr konta (bez cyfry kontr.)

7  1 12  0  7  11  3 -> iloczyny
suma = 30 mod 10 = 0 -> cyfra kontrolna 

background image

 

 

NUMERY IBAN/BBAN

• Numery systemu IBAN (International Bank Account 

Number) zostały wprowadzone normą ISO-13616 w 

celu weryfikacji numerów kont bankowych w 

międzynarodowym przepływie pieniędzy. 

• Numer IBAN składa się z dwuliterowego kodu kraju 

według normy ISO-3166 (dla Polski są to litery PL), 

dwucyfrowej liczby kontrolnej oraz numeru konta 

bankowego BBAN według systemu wybranego w 

danym kraju i danym banku. 

• Numer konta BBAN może być dowolnej długości (do 30 

znaków) ale długość musi być stała dla danego kraju.

• Numer konta może zawierać cyfry 0-9 i wielkie litery 

alfabetu łacińskiego A-Z. Do celów prezentacyjnych 

np. na wydrukach można numer IBAN dzielić na grupy 

4-ro znakowe oddzielając je znakiem spacji. 

background image

 

 

CYFRY KONTROLNE IBAN/BBAN

• Przyjęty przy weryfikacji system cyfr kontrolnych zgodny 

z ISO-7064 nie posługuje się wagami ale traktuje numer 
IBAN jako liczbę całkowitą, która powstaje przez 
przesunięcie 4 początkowych znaków na koniec (kod 
kraju i dwucyfrowa liczba kontrolna), zamianę liter 
łacińskich A-Z na liczby całkowite od 10 do 35.

• Weryfikacja:

krok 0 : usuń znaki niealfanumeryczne - spacje, myślniki 
itd.
krok 1 : przesuń 4 pierwsze znaki na koniec,
krok 2 : zamień litery na dwucyfrowe liczby; A=10, 
B=11, ... , Y=34, Z=35
krok 3 : podziel całkowicie liczbę z kroku 2 przez 97,
krok 4 : jeśli reszta z dzielenia wyniosła 1 to numer IBAN 
jest prawidłowy. 

background image

 

 

PRZYKŁAD WERYFIKACJI IBAN

• krok 0

BE62 5100 0754 7061    ---> BE62510007547061 

• krok 1  

BE62510007547061       ---> 510007547061

BE62 

• krok 2

litera B ---> 11,   litera E  ---> 14 

510007547061BE62       ---> 510007547061

1114

62 

• krok 3

obliczamy resztę z dzielenia przez 97

 510007547061111462 MOD 97 = 1 

• krok 4

jeśli reszta =1 to numer jest dobry

• Jest problem z dzieleniem dużych liczb. Dzielimy taką liczbę 

na kilka (np. 2-3) części i liczymy sekwencyjnie:

5100075470 MOD 97 = 61 ---> pierwsza część

61

61111462 ---> dopisujemy 61 do początku drugiej części

6161111462 MOD 97 = 1 ---> druga część i wynik końcowy

background image

 

 

CYFRA KONTROLNA IBAN

• krok 0: utwórz numer IBAN wraz z kodem kraju, a w 

miejscu cyfr kontrolnych wstaw 00,

• krok 1: przesuń 4 pierwsze znaki na koniec,
• krok 2: zamień litery na dwucyfrowe liczby; A=10, 

B=11, ... Y=34, Z=35,

• krok 3: podziel całkowicie liczbę z kroku 2 przez 97 i 

resztę z dzielenia odejmij od 98,

• krok 4: jeśli reszta z dzielenia jest jednocyfrowa to 

dopisz 0 przed tą cyfrą.

• BE62 5100 0754 7061 

     --->  BE00510007547061

• 510007547061BE00      --->  510007547061111400
• 5100075470 MOD 97 = 61 --->  6161111400 MOD 97 

= 36

• 98-36 = 62

background image

 

 

KARTY KREDYTOWE

• Zmodyfikowany algorytm Luhna 
• Jeśli numer karty jest krótszy od 16 cyfr to przed numerem 

dopisujemy zera

• Kolejne cyfry numeru mnożymy przez współczynniki 

wagowe: 2,1,2,1,2,1,2,1,2,1,2,1,2,1,2,1

• Sumujemy wszystkie cyfry otrzymanego wyniku
• Numer karty jest prawidłowy jeśli ostatnia cyfra wyniku 

jest równa 0. 

• Przykład:

2  1  2  1   2   1   2  1   2  1  2  1  2  1   2  1 ---> wagi
1  2  3  4   5   6   7  8   9  0  1  2  3  4   5  2 ---> nr karty 
2  2  6  4 10   6 14  8 18  0  2  2  6  4 10  2 ---> iloczyny
SUMA ILOCZYNÓW = 60 

[60 mod 10 = 0] ---> cyfra kontrolna – numer poprawny

background image

 

 

INDYWIDUALNE CECHY KART

Organizacj

a

Długość

numeru

1-sza 

cyfra

2-ga 
cyfra

4 pierwsze 

cyfry

Visa

16, 13

  4

  -

  -

MasterCard

  16

  5

1,2,3,4,

5

  -

American 

Express

  15

  3

4,7

  -

Diners Club

  14

  3

0,6,8

  -

Carte 

Blanche

JCB

  16

  -

  -

3088, 3096,
3112, 3158,

3337, 3528


Document Outline