Nowotwory wątroby i
trzustki
Zakład Propedeutyki Onkologii
Dr hab. med. W.J. Kruszewski
Na podstawie podręcznika pod redakcją R. Kordka „Onkologia. Podręcznik dla
studentów i lekarzy”. Via Medica 2006
Nowotwory wątroby i
trzustki
Zakład Propedeutyki Onkologii
Dr hab. med. W.J. Kruszewski
Na podstawie podręcznika pod redakcją R. Kordka „Onkologia. Podręcznik dla
studentów i lekarzy”. Via Medica 2006
Budowa wątroby
Pierwotne nowotwory
wątroby - epidemiologia
Występują 30 razy rzadziej niż
przerzuty do wątroby
Występuje 3 razy częściej u
mężczyzn
Europa Północna jest obszarem o
najniższej zachorowalności na raka
wątrobowo-komórkowego
5-ty nowotwór złośliwy na świecie
Czynniki sprzyjające
zachorowaniu na I-ego raka
wątroby
Marskość wątroby
Zakażenie wirusem zapalenia
wątroby B, D i C
Alkohol (marskość)
Toksyny w pokarmach (aflatoksyna
z orzeszków ziemnych i zbóż)
Szczepionka przeciw WZW B to
„szczepionka na raka wątroby”
Objawy pierwotnego raka
wątroby
Najczęściej rozwijają się bezobjawowo
Objawy pojawiają się późno i są
niecharakterystyczne
Ogólne postępujące osłabienie
Bół w prawym podżebrzu, tępy, słaby
Jadłowstręt, wzdęcia, zaparcia, biegunki
Żółtaczka
Powiększenie wątroby
wodobrzusze
Rozpoznawanie raka
wątroby
Stwierdzenie objawów marskości
badaniem
USG plus biopsja
Tomografia komputerowa
Tomografia rezonansu
magnetycznego
Laparoskopia
AFP w surowicy krwi
Leczenie I-ego raka
wątroby
Radykalnie
Resekcja chirurgiczna
Przeszczep wątroby
Paliatywnie
Termoablacja
alkoholizacja
Krioterapia
Embolizacja
Radioterapia
Chemioterapia (systemowa / dotętnicza)
Przerzuty do wątroby -
epidemiologia
Synchroniczne – rozpoznane
jednoczasowo z guzem I-tnym
Metachroniczne – rozpoznane
później
W badaniu pośmiertnym chorych z
nowotworem złośliwym stwierdza
się je u ponad 1/3 chorych
Objawy i rozpoznawanie
przerzutów do wątroby
Podobne jak w raku I-tnym
Mogą towarzyszyć objawom z guza
pierwotnego
Wykrywanie jak w raku pierwotnym
AFP w krwi raczej w normie,
podwyższony poziom markerów
raka pierwotnego (CEA w raku j.
grubego)
Leczenie przerzutów do
wątroby
Jak w raku pierwotnym
Usuwanie chirurgiczne celowe w
przypadku raków:
Jelita grubego
Nerki
Rakowiaków
Raka piersi?
Nowotwory dróg
żółciowych
pozawątrobowych
Rak pęcherzyka żółciowego
Rak brodawki Vatera
W obu przypadkach leczenie
radykalne to leczenie chirurgiczne
Budowa trzustki
Epidemiologia raka trzustki
Częściej chorują mężczyźni
U mężczyzn – częściej głowa
trzustki
U kobiet – częściej trzon i ogon
trzustki
Szybki wzrost częstości
występowania
U 1/5 rozsiew w czasie rozpoznania
Czynniki sprzyjające
zachorowaniu na raka
trzustki
Wiek powyżej 60 roku życia
Palenie tytoniu
Cukrzyca i przewlekłe zapalenie
trzustki
Nadmierne spożywanie tłuszczów
zwierzęcych
Praca w przemyśle chemicznym
Prawdopodobnie alkoholo i kawa
Objawy raka trzustki
Długo przebiega bezobjawowo
Ból w nadbrzuszu promieniujący do
kręgosłupa (piekący, gniotący)
Żółtaczka
90% chorych - ubytek masy ciała z
utratą łaknienia
Nudności i wymioty
Gorączka
Rozpoznawanie raka
trzustki
Objawy choroby u pacjenta
Ultrasonografia jamy brzusznej
(czułość metody 80%-90%)
Tomografia komputerowa (czułość
>90%)
Endoskopowa
pankreatocholangiografia wsteczna
Wycinki, biopsja
Leczenie raka trzustki
Radykalne (ok. 20%): chirurgiczne
wycięcie narządu w całości lub
częściowe z- lub bez dwunastnicy i
okoliczne węzły
Paliatywne: w celu utrzymania
pasażu żółci i pokarmu (protezy,
zespolenia omijające)