Masy ogniotrwałe zwane również osłaniającymi
służą w technice dentystycznej do :
Sporządzania form odlewniczych w których to
zatopione są wcześniej wykonane woskowe elementy
protez np. :
Korony, mosty, wkłady koronowe, wkłady koronowo-
korzeniowe oraz protezy szkieletowe
do sporządzania tzw.
modeli powielanych
,
na
których modelowane są i odlewane protezy
stałe
wielopunktowe
protezy szkieletowe
które mogłyby ulec zdeformowaniu
podczas
przenoszenia woskowej formy z modelu
gipsowego do pierścienia odlewniczego
oraz
podczas zalewania go masą ogniotrwałą.
Masy osłaniające dzielimy na trzy grupy w
zależności od temperatury topnienia stopów
lub metali:
1. Masy do stopów
łatwo topliwych
( temp. Topnienia do 150
0
C )
2. Masy do stopów
średnio topliwych
(temp.
topnienia 700-1200
0
C np.: stopy złota i
srebro palladowe
3. Masy do stopów
trudno topliwych
(temp.
topnienia ponad 1200
0
C np.: stopy
chromoniklowe i chromo kobaltowe
Masą do stopów o temperaturze topnienia
do 150
0
C
może być gips modelowy.
Natomiast masy do metali
średnio
i
wysoko
topliwych
zawierają dwie grupy substancji:
1)
Substancję ognioodporną (tzw. Substancję
żaroodporną)
2)
Lepiszcze (substancję wiążącą).
Jako substancję wiążącą ( lepiszcze) stosuje się
gips
Jako substancję ognioodporną stosuje się:
-piasek
-pumeks
-sproszkowany marmur( pierwsze masy)
-grafit (chroni metal przed utlenianiem i daje gładki
odlew)
-glinkę porcelanową
-glinkę szamotową
-popiół
-cegłę
Masy te są wykorzystywane w odlewnictwie
stopów powyżej 1200
O
C.
Masy te składają się z fabryczni przygotowanego
proszku i płynu, które miesza się ze sobą w
odpowiednich proporcjach podawanych przez
producenta na opakowaniu.
W skład proszku wchodzą :
-mączka kwarcowa,kaolinowa,szamotowa
-tlenek glinowy
-tlenek magnezowy
-tlenek cynkowy
W skład płynu wchodzą rozpuszczalna sól kwasu
fosforowego oraz rozpuszczalne w kwasie
Fosforowym tlenki: magnezowy, glinowy i cynkowy.
Cieczą wiążącą może być także 10% kwas solny,
azotowy, wodny lub alkoholowy roztwór kwasów
fosforowych ,które to kwasy reagują z domieszkami
tlenków, wiążą masę w postać stałą.
ognioodporne
wytrzymałe mechanicznie
wykazywać się tzw. ekspansją, czyli
powinny powiększać swoją objętość pod
wpływem wyższych temperatur.
obojętne chemicznie w stosunku do
odlewanego stopu lub metalu
drobnoziarniste
mieć optymalny czas wiązania
być proste w użyciu
Masy te ulegają ekspansji:
-chemicznej , która powstaje w czasie wiązania masy
-termicznej
-technika ekspansji higroskopijnej
Technika ekspansji higroskopijnej
zachodzi przez
Zanurzenie pierścienia w wodzie, lub umieszczenia
od wewnętrznej strony pierścienia metalowego
specjalnego materiału nasączonego wodą przed
zalaniem masą. Woda podczas wiązania masy
zapewni zwiększenie objętości.
Przy zastosowaniu techniki higroskopijnej temperatura
wygrzewania jest niższa o 450-475
o
C ,
i nie ma potrzeby stosowania techniki ekspansji
termicznej.
Technika ekspansji termicznej
związana jest z procesem
wygrzewania formy odlewniczej. I faza ekspansji zachodzi
do temp 100
o
C. Do temp 400
o
C ekspansja jest
zahamowana na skutek skurczu masy wywołanego utratą
wody krystalizacyjnej.
W temp 500-600
o
C następuje II faza ekspansji,
charakteryzująca się dużym zwiększeniem rozszerzalności.
Przy zastosowaniu tej techniki temp. wygrzewania jest
wyższa o 500-600
o
C
