Mięśnie klatki piersiowej

 

 

Podział:

- mięśnie powierzchowne przyczepiające się do kośćca barku
  i ramienia

- mięśnie głębokie (właściwa mięśniówka klatki piersiowej)

- przepona

 

 

Mięśnie powierzchowne klatki piersiowej

 

 

• m. piersiowy większy (pectoralis maior)

- najbardziej powierzchowny
- szeroki, trójkątny
- położony w przedniej części klatki piersiowej

 

 

• przyczepy m. piersiowego większego

• rozpoczyna się trzema częściami
- część obojczykowa - połowa przyśrodkowa obojczyka
- część mostkowo - żebrowa - powierzchnia przednia mostka
   i chrząstki żeber prawdziwych
- część brzuszna - od blaszki przedniej pochewki m. prostego
  brzucha (może nie być tej części)
- mięsień kończy się ścięgnem długości ok. 5 - 7cm na grzebieniu
  guzka większego kości ramiennej 

 

 

- powierzchnie przednia mięśnia pokrywa blaszka powierzchowna
  powięzi m. piersiowego większego
- powierzchnia tylna pokryta blaszką głęboką powięzi m. piersiowego
- spoczywa na mostku i powierzchniach żeber i przestrzeni
  międzyżebrowych

 

 

- dolny brzeg mięśnia ogranicza ścianę przednią jamy pachowej
- wytwarza fałd pachowy przedni 

 

 

- między m. piersiowym większym a naramiennym znajduje
  się bruzda ramienno-piersiowa, w której przebiega żyła
  odpromieniowa
- dół podobojczykowy

 

 

•  czynność

  - jest to najsilniejszy mięsień który przywodzi i opuszcza ramię
  - pociąga łopatkę do przodu
  - przyciąga ramię do przodu i przyśrodkowo
  - opuszcza podniesione ramię
  - pomocnicze mięśnie podczas wdechu

 

 

• mięsień piersiowy mniejszy (pectoralis minor)

  - płaski, kształtu wydłużonego trójkąta
  - przykryty przez mięsień piersiowy większy

 

 

 - rozpoczyna się 3 - 4 wiązkami na powierzchni zewnętrznej
   końców przednich 2 lub 3 do 5 żebra kostnego
- kończy się krótkim, silnym ścięgnem na wyrostku kruczym łopatki

 

 

- przednia powierzchnia odpowiada m. piersiowemu większemu
  który w całości go przykrywa
- między nimi przebiegają naczynia i nerwy
- powierzchnia tylna mięśnia spoczywa na żebrach, przestrzeniach
  międzyżebrowych i dalej bocznie na mięśniu zębatym przednim
- tworzy ścianę przednią jamy pachowej

 

 

• czynność
  - obniża obręcz barkową
  - przesuwa obręcz barkowa do przodu
  - obraca łopatkę obniżając nieco panewkę stawową

 

 

• m. podobojczykowy (subclavius)
  - mały, wrzecionowaty
  - rozpoczyna się silnym ścięgnem na powierzchni górnej 
    żebra pierwszego
  - kończy się na powierzchni dolnej obojczyka przy jego
    końcu barkowym
  - objęty silną powięzią, która jest zrośnięta ze ścianą
    żyły podobojczykowej
  - czynność: pociąga obojczyk ku dołowi i do przodu,
                     hamuje ruchy w stawie mostkowo-obojczykowym
                     przy podnoszeniu ramienia poszerza światło żyły
                     podobojczykowej

 

 

• m. zębaty przedni (serratus anterior)
  - płaski, czworokątny
  - położony na bocznej ścianie klatki piersiowej
  - jeden z największych mięśni ciała

 

 

- rozpoczyna się przeważnie 10 zębami od zewnętrznej
  powierzchni 9 górnych żeber
- biegnie ku tyłowi, ściśle przylegając do klatki piersiowej
- kończy się na brzegu kręgowym łopatki
- tworzy ścianę przyśrodkową jamy pachowej

 

 

- część górna - najgrubsza, od 1 żebra i 2 żebra
- część środkowa - najcieńsza od 2 i 3 żebra, czasami przerwy
  między włóknami ( 2 zęby od 2 żebra, dlatego łącznie 10)
- część dolna - od 4 - 9 żebra, włókna biegną silnie, zbieżnie
  do góry, kończą się po stronie wewnętrznej  dolnego kąta
  łopatki

 

 

• czynność
  - część górna pociąga bark do przodu
  - pociąga bark ku dołowi (część dolna)
  - przesuwa kąt dolny łopatki do przodu i bocznie
  - cały mięsień przyciska łopatkę do klatki piersiowej

 

 

Mięśnie głębokie klatki piersiowej

 

 

 

• ruchy oddechowe

• wzmocnienie ściany klatki piersiowej

 

 

• mm. międzyżebrowe (intercostales)
  - płaskie, krótkie, cienkie 
  - występują w dwóch warstwach

 

 

• mm. międzyżebrowe zewnętrzne
  - położone w przestrzeniach międzyżebrowych od guzków
    żebrowych do bocznych końców chrząstek żebrowych
  - rozpoczynają się na dolnych brzegach żeber
  - kończą się na górnych brzegach następnych żeber 

 

 

• mm. międzyżebrowe wewnętrzne
  - położone w przestrzeniach międzyżebrowych od kątów żeber
    do mostka
  - rozpoczynają się na dolnym brzegu żeber
  - włókna biegną ku dołowi i do tyłu w kierunku kręgosłupa
  - kończą się na brzegu górnym następnego żebra

 

 

• czynność
  - duży przekrój fizjologiczny, duża siła
  - unoszą żebra (mięśnie wdechowe)
  - wewnętrzne opuszczają żebra (wydechowe)
  - stabilizują ścianę klatki piersiowej (różnica ciśnień)

 

 

• m. poprzeczny klatki piersiowej (transversus thoracis)
  - płaski, bardzo cienki, trójkątny, położony do tyłu od mostka
  - rozpoczyna się na powierzchni tylnej wyrostka mieczykowatego
    i dolnej części trzonu mostka
  - kończy się 5 zębami na granicy chrząstkowo-kostnej 2 - 6 żebra

• czynność:
  - działa wydechowo - zmniejsza kąt przyczepu chrząstki do mostka 

 

 

Przepona

 

 

• przepona (diaphragma)
- stanowi mięśniowe odgraniczenie jamy brzusznej od jamy
  klatki piersiowej
- uwypuklona kopulasto, może więc poruszać się w obie strony
  między oboma jamami 
- pod względem pochodzenia należy do mięśni szyi 
- unerwiono przez nerw przeponowy długości ok. 25 - 30 cm
- podobnie jak serce pracuje bez przerwy przez całe życie

 

 

- kształt nerkowaty, płaska, szeroka, cienka (średnio ok. 3mm)
- środek ścięgnisty
- zależnie od przyczepu wyróżniamy części:
  lędźwiowa - zawiera rozwór przełykowy i aorty
  żebrowa - najszersza
  mostkowa - najmniejsza

 

 

• czynność
  - mięsień wdechowy, powoduje oddech brzuszny
    obie kopuły obniżają się o ok. 2 cm przy spokojnym wdechu
    i do ok. 4 cm przy głębokim

 

 

Mięśnie grzbietu

 

 

Powierzchowne mięśnie 
grzbietu

• wyróżniamy dwie podgrupy
  - mm. kolcowo - ramienne
  - mm. kolcowo - żebrowe

 

 

 Mięśnie kolcowo - ramienne

 

 

• m. czworoboczny (trapezius)
  - płaski, szeroki, trójkątny, kształt rombu
  - położony w okolicy karku i górnej części grzbietu
  - rozpoczyna się na kresie karkowej górnej i guzowatości
    potylicznej, na więzadle karkowym, na wyrostkach kolczystych
    wszystkich kręgów piersiowych i 7 kręgu szyjnego
 - kończy się na końcu barkowym obojczyka, wyrostku barkowym
   i grzebieniu łopatki

• czynność
  - część górna dźwiga kark ku górze
  - zbliża łopatkę do kręgosłupa - część środkowa
  - część górna i dolna obraca łopatkę (panewka stawowa kieruje się 
    ku górze)
  - cały mięsień cofa barki, zbliża łopatkę do kręgosłupa i przyciska
    ja do klatki piersiowej

 

 

• m. najszerszy grzbietu (latissimus dorsi)
  - położony w dolnej części grzbietu i bocznej klatki piersiowej
  - ma największa powierzchnię ze wszystkich mięśni
  - trójkątny

 

 

- rozpoczyna się: na wyrostkach kolczystych 6 dolnych kręgów
  piersiowych, pięciu lędźwiowych i na grzebieniu krzyżowym
  pośrodkowym
- na tylnej trzeciej części wargi zewnętrznej grzebienia kości 
  biodrowej
- powierzchni zewnętrznej 9 - 12 żebra
- na dolnym kącie łopatki
- przyczepia się spłaszczonym, czworokątnym ścięgnem 
  do grzebienia guzka mniejszego kości ramiennej

 

 

• czynność
  - opuszcza podniesione ramię
  - przy ustalonych ramionach jest dźwigaczem dolnych żeber
  - mięsień kaszlu

 

 

•  m. równoległoboczny (rhomboideus)
  -  szeroki, czworokątny i cienki
  - początek od dolnego odcinka więzadła karkowego, 
    wyrostków kolczystych 6 i 7 kręgu szyjnego i 4 górnych
    kręgów piersiowych (ich wyrostków kolczystych)
  - szczelina między pęczkami szyjnymi i grzbietowymi
    dzieli mięsień na równoległoboczny mniejszy i większy
  - stanowi drugą głębsza warstwę m. powierzchownych

• czynność
  - pociąga łopatkę przyśrodkowo i ku górze
  - przyciska łopatkę do klatki piersiowej

 

 

• m. dźwigacz łopatki (levator scapulae)
  - wydłużony trójkąt
  - na powierzchni bocznej szyi
  - rozpoczyna się na wyrostkach poprzecznych 1 - 4 kręgu
    szyjnego
  - przyczepia się do górnego odcinka brzegu kręgowego łopatki

• czynność
  - pociąga łopatkę ku górze i przyśrodkowo
  - obraca łopatkę (dolny kąt kieruje przyśrodkowo)
  - zgina kręgosłup szyjny ku bokowi

 

 

Mięśnie kolcowo - żebrowe

 

 

• mm. zębate tylne
  - niewielkie, czworokątne, cienkie
  - słabo rozwinięte, szczątkowy charakter
  - m. zębaty tylny górny 
  - m. zębaty tylny dolny

• czynność
  - górny - dźwiga żebra (mięsień wdechowy)
  - dolny - opuszcza żebra, kieruje je ku bokom

 

 

Głębokie mięśnie grzbietu

• inna nazwa prostowniki grzbietu

• sięgają od miednicy do czaszki

• przebiegają w bruździe po obu stronach wyrostków kolczystych

• wyróżniamy długie i krótkie mięśnie grzbietu

 

 

Długie mięśnie grzbietu

 

 

• mięśnie kolcowo-poprzeczne
  - mm. płatowate (splenii) 
  - położone w okolicy karku
  - wyróżniamy płatowy głowy i szyi
  -  zginają głowę ku tyłowi, obracają twarz w te sama stronę

 

 

• mięsień krzyżowo-grzbietowy
- położony w bruździe ograniczonej przez wyrostki kolczyste
  z jednej strony oraz wyrostki poprzeczne i żebra  z drugiej strony
- biegnie z okolicy krzyżowej do okolicy karku
- ku górze dzieli się na:
    m. biodrowo-żebrowy (iliocostalis) lędźwi, grzbietu i karku
    m. najdłuższy (longissimus) lędźwi, grzbietu, karku i głowy

• czynność
   - silnie zgina kręgosłup w kierunku bocznym
   - pociąga głowę ku tyłowi
   - przy każdym kroku mięsień ten napina się
   - bierze udział w ruchach oddychania

 

 

• m. kolcowy (spinalis)
  - bardzo cienki
  - przylega z prawej i lewej strony bezpośrednio do  wyrostków
    kolczystych
  - biegnie od wyrostków kolczystych kręgów niżej położonych
    do wyrostków kolczystych kręgów położonych wyżej
  - najlepiej rozwinięty w części piersiowej
  - wyróżniamy: m. kolcowy grzbietu, karku i jako odmiana głowy

• czynność
  - zgięcie kręgosłupa  w kierunku bocznym (napięcie jednostronne)
  - czynność obustronna wzmaga zgięcie kręgosłupa ku tyłowi 

 

 

•  mięśnie poprzeczno-kolcowe
  - pasmo ciągnące się od miednicy do czaszki
  - włókna biegną od wyrostków poprzecznych do kolczystych
  - wyróżniamy m. półkolcowy (semispinalis) głowy, grzbietu i karku
    stanowiący warstwę powierzchowną, zginają kręgosłup w kierunku
    bocznym, obracają kręgosłup w stronę przeciwną, jeżeli działa
    obustronnie prostuje głowę
  - m. wielodzielny (multifidus) stanowiący warstwę środkową,
    biegnie wzdłuż całego kręgosłupa - prostuje kręgosłup, działając
    jednostronnie zgina ku bokowi i obraca w stronę przeciwną
  - mm. skręcające kręgosłup (rotatores) tworzą najgłębszą warstwę,
    biegną od kości krzyżowej do drugiego kręgu szyjnego, działają
    jak m. wielodzielny

 

 

Krótkie mięśnie grzbietu

 - zachowały budowę metameryczną
 - są rozpięte między dwoma sąsiednimi kręgami

 

 

• mm. międzykolcowe (interspinalis)
  - występują między wszystkimi kręgami w odcinku szyjnym
    i lędźwiowym kręgosłupa (w piersiowym przeważnie
    zanikły
  - łączą sąsiednie wierzchołki wyrostków kolczystych
  - posiadają stosunkowo dużą siłę

• czynność
  - prostują kręgosłup szyjny i lędźwiowy

 

 

• mm. międzypoprzeczne (intertransversarii)
  - zachowały się w części szyjnej i lędźwiowej kręgosłupa
  - łączy na kręgach szyjnych guzki przednie wyrostków
    poprzecznych (m. przednie), guzki tylne jako m. poprzeczne
    tylne
  - w odcinku lędźwiowym występują m. międzypoprzeczne
    boczne i przyśrodkowe

• czynność
  - zginają kręgosłup bocznie

 

 

• dźwigacze żeber (levatores costarum)
  - płaskie, trójkątne, cienkie, małe
  - przyczepiają się do wyrostków poprzecznych 7 kręgu szyjnego
    i 1 - 11 kręgu piersiowego, kończą się na następnym żebrze (brevis)
  - longi jeżeli mijają jedną przestrzeń międzyżebrową  

• czynność
  - prostują kręgosłup
  - obracają i zginają bocznie

 

 

• mięśnie podpotyliczne
  - w liczbie pięciu
  - rozciągają się miedzy kością potyliczną a oboma górnymi
    kręgami

 

 

•  powięzie grzbietu
  - powierzchowna powięź grzbietu
  - lędźwiowopiersiowa 
  - karkowa

 

 

Mięśnie brzucha