Metody planowania
Metody planowania
rodziny
rodziny
Metody planowania
Metody planowania
rodziny
rodziny
Idealna metoda planowania
Idealna metoda planowania
rodziny
rodziny
skuteczna
skuteczna
bezpieczna
bezpieczna
wygodna w stosowaniu
wygodna w stosowaniu
posiadająca długotrwałe i jednocześnie
posiadająca długotrwałe i jednocześnie
odwracalne działanie
odwracalne działanie
tania
tania
chroniąca przed chorobami przenoszonymi
chroniąca przed chorobami przenoszonymi
drogą płciową
drogą płciową
Metody planowania rodziny
Metody planowania rodziny
Kryteria wyboru
Kryteria wyboru
Skuteczność
Skuteczność
Bezpieczeństwo
Bezpieczeństwo
Wpływ na więź partnerską
Wpływ na więź partnerską
Łatwość w stosowaniu
Łatwość w stosowaniu
Kryterium etyczne
Kryterium etyczne
Metoda kalendarzowa
Metoda kalendarzowa
Oparta jest na następujących założeniach:
Oparta jest na następujących założeniach:
1. Jajeczkowanie ma miejsce 14 ± 2 dni
1. Jajeczkowanie ma miejsce 14 ± 2 dni
przed miesiączką
przed miesiączką
2. Plemniki są zdolne do zapłodnienia przez
2. Plemniki są zdolne do zapłodnienia przez
około 48 do 72 godzin po ejakulacji
około 48 do 72 godzin po ejakulacji
3. Komórka jajowa żyje około 24 godzin po
3. Komórka jajowa żyje około 24 godzin po
owulacji
owulacji
Metody naturalne
Metody naturalne
Metoda termiczna
Metoda termiczna
Metoda obserwacji śluzu (Billingsa)
Metoda obserwacji śluzu (Billingsa)
Metoda objawowo-termiczna
Metoda objawowo-termiczna
Metoda obserwacji śluzu (Billingsa)
Metoda objawowo-termiczna
Metoda objawowo-termiczna
Objawy świadczące o jajeczkowaniu
Objawy świadczące o jajeczkowaniu
występują u 75% kobiet
występują u 75% kobiet
Zmiana charakteru śluzu szyjkowego
Zmiana charakteru śluzu szyjkowego
Wzrost podstawowej ciepłoty ciała
Wzrost podstawowej ciepłoty ciała
Ból owulacyjny
Ból owulacyjny
Plamienie w środku cyklu (trwa 1-2 dni)
Plamienie w środku cyklu (trwa 1-2 dni)
Zmiany w sutkach: obrzmienie, tkliwość
Zmiany w sutkach: obrzmienie, tkliwość
bolesność
bolesność
Metody mechaniczne
Metody mechaniczne
Stosowane przez
Stosowane przez
kobiety
kobiety
Błony pochwowe
Błony pochwowe
Kapturki naszyjkowe
Kapturki naszyjkowe
Kapturki
Kapturki
sklepieniowe
sklepieniowe
Prezerwatywa dla
Prezerwatywa dla
kobiet
kobiet
Stosowane przez
Stosowane przez
mężczyzn
mężczyzn
Prezerwatywa
Prezerwatywa
KAPTUREK
KAPTUREK
NASZYJKOWY
NASZYJKOWY
BŁONA
BŁONA
POCHWOWA
POCHWOWA
PREZERWATYWA
PREZERWATYWA
DLA KOBIET
DLA KOBIET
Metody mechaniczne
Metody mechaniczne
Przeciwwskazania
Przeciwwskazania
obniżanie pochwy/macicy
obniżanie pochwy/macicy
stany zapalne pochwy, szyjki macicy
stany zapalne pochwy, szyjki macicy
wady anatomiczne pochwy
wady anatomiczne pochwy
Objawy uboczne
Objawy uboczne
Podrażnienia
Podrażnienia
Uczulenia
Uczulenia
Stany zapalne
Stany zapalne
Dopochwowe preparaty
Dopochwowe preparaty
antykoncepcyjne
antykoncepcyjne
Zawierają nonoksynol-9 - o właściwościach
Zawierają nonoksynol-9 - o właściwościach
plemnikobójczych.
plemnikobójczych.
Przykład: Delfen (krem dopochwowy)
Przykład: Delfen (krem dopochwowy)
Patentex Oval (glob. dopochwowe)
Patentex Oval (glob. dopochwowe)
Stosowane są również jako wspomagający
Stosowane są również jako wspomagający
środek plemnikobójczy przy stosowaniu
środek plemnikobójczy przy stosowaniu
środków mechanicznych lub prezerwatyw
środków mechanicznych lub prezerwatyw
Antykoncepcja wewnątrzmaciczna
Antykoncepcja wewnątrzmaciczna
Wewnątrzmaciczna wkładka
Wewnątrzmaciczna wkładka
antykoncepcyjna
antykoncepcyjna
Intrauterine contraceptive device (IUD)
Intrauterine contraceptive device (IUD)
Wyróżniamy wkładki:
Wyróżniamy wkładki:
obojętne
obojętne
z zawartością miedzi i srebra
z zawartością miedzi i srebra
uwalniające hormony
uwalniające hormony
Antykoncepcja wewnątrzmaciczna
Antykoncepcja wewnątrzmaciczna
Mechanizm działania wkładek
Mechanizm działania wkładek
Dokładny mechanizm działania
Dokładny mechanizm działania
antykoncepcyjnego, nie jest znany
antykoncepcyjnego, nie jest znany
Istniejące poglądy:
Istniejące poglądy:
wpływ na perystaltykę jajowodów (miedź)
wpływ na perystaltykę jajowodów (miedź)
toksyczny wpływ miedzi na plemniki
toksyczny wpływ miedzi na plemniki
(zmniejszenie ruchliwości i żywotności)
(zmniejszenie ruchliwości i żywotności)
zwiększona produkcja prostaglandyn E
zwiększona produkcja prostaglandyn E
2
2
i F
i F
2α
2α
reakcja typu ciała obcego w błonie śluzowej
reakcja typu ciała obcego w błonie śluzowej
macicy
macicy
Antykoncepcja wewnątrzmaciczna
Antykoncepcja wewnątrzmaciczna
Przeciwwskazania
Przeciwwskazania
ciąża lub podejrzenie ciąży
ciąża lub podejrzenie ciąży
stany zapalne przydatków, endometrium,
stany zapalne przydatków, endometrium,
szyjki macicy, pochwy
szyjki macicy, pochwy
wady rozwojowe macicy, nieprawidłowy
wady rozwojowe macicy, nieprawidłowy
kształt jamy macicy
kształt jamy macicy
nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych
nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych
nowotwory narządu rodnego
nowotwory narządu rodnego
unikać zakładania wkładek kobietom, które
unikać zakładania wkładek kobietom, które
nie rodziły
nie rodziły
Antykoncepcja
Antykoncepcja
hormonalna
hormonalna
Metoda cykliczna (tabletki)
Metoda cykliczna (tabletki)
jednofazowa
jednofazowa
dwufazowa
dwufazowa
trójfazowa
trójfazowa
System transdermalny
System transdermalny
Metoda ciągłego stosowania samych
Metoda ciągłego stosowania samych
gestagenów
gestagenów
Metody postkoitalne (antykoncepcja doraźna,
Metody postkoitalne (antykoncepcja doraźna,
„po stosunku”, „the morning after pill”)
„po stosunku”, „the morning after pill”)
Antykoncepcja hormonalna
Antykoncepcja hormonalna
Mechanizm działania
Mechanizm działania
Blokowanie oddziaływań hormonalnych na osi
Blokowanie oddziaływań hormonalnych na osi
podwzgórze-przysadka-jajnik i hamowanie
podwzgórze-przysadka-jajnik i hamowanie
owulacji
owulacji
Hamowanie wzrostu i dojrzewania pęcherzyka
Hamowanie wzrostu i dojrzewania pęcherzyka
Graafa; blokowanie receptorów dla FSH i LH
Graafa; blokowanie receptorów dla FSH i LH
Hamowanie proliferacji błony śluzowej macicy
Hamowanie proliferacji błony śluzowej macicy
Wpływ na śluz szyjkowy - śluz staje się gęsty,
Wpływ na śluz szyjkowy - śluz staje się gęsty,
nieprzenikliwy dla plemników
nieprzenikliwy dla plemników
Zwiększenie wydzielania śluzu w jajowodach i
Zwiększenie wydzielania śluzu w jajowodach i
zahamowanie perystaltyki jajowodów
zahamowanie perystaltyki jajowodów
Tabletki antykoncepcyjne
Tabletki antykoncepcyjne
zawierają
zawierają
0,015 mg - 0,05 mg
0,015 mg - 0,05 mg
etynylestradiolu
etynylestradiolu
+
+
0,05 mg - 2,0 mg
0,05 mg - 2,0 mg
progestagenu
progestagenu
Metoda jednofazowa
Metoda jednofazowa
1 21 dzień cyklu
EE + Progestagen
Metoda dwufazowa
Metoda dwufazowa
EE 0,05 mg
LNG 0,05 mg
LNG 0,125 mg
1 21 dzień cyklu
Metoda trójfazowa
Metoda trójfazowa
EE 0,03 mg
0,04 mg
0,03 mg
LNG 0,05 mg
G 0,05 mg
0,075 mg
0,070 mg
0,125 mg
0,10 mg
EE 0,035 mg
Noretist. 0,5 mg
0,75 mg
1 mg
1 21
dzień cyklu
System transdermalny
System transdermalny
Evra
Evra
Opakowanie zawiera 3 plastry
Opakowanie zawiera 3 plastry
Skład: 6 mg norelgestrominu
Skład: 6 mg norelgestrominu
+
+
0,6 mg EE
0,6 mg EE
Evra 1
Evra 2
Evra 3
Cykl 28 dni
Nowy cykl
Jeden plaster na tydzień,
Jeden plaster na tydzień,
Przez trzy kolejne tygodnie.
Przez trzy kolejne tygodnie.
Po trzech tygodniach, tydzień przerwy
Po trzech tygodniach, tydzień przerwy
Zmiana plastra zawsze w tym samym dniu
Zmiana plastra zawsze w tym samym dniu
tygodnia
tygodnia
niedziela
niedziela niedziela
niedziela
niedziela
Evra
Evra
®
®
- schemat stosowania
- schemat stosowania
Evra
1
Bez plastra
Bez plastra
Miejsca aplikacji:
Miejsca aplikacji:
Podbrzusze
Podbrzusze
Górna, zewnętrzna część ramienia
Górna, zewnętrzna część ramienia
Pośladek
Pośladek
Bark / łopatka
Bark / łopatka
Evra
Evra
®
®
- miejsca aplikacji
- miejsca aplikacji
Antykoncepcyjna
Antykoncepcyjna
hormonalna
hormonalna
Korzy
Korzy
ś
ś
ci
ci
ze stosowania systemu
ze stosowania systemu
transderma
transderma
lnego:
lnego:
Zapewnienie stabilnego st
Zapewnienie stabilnego st
ęż
ęż
enia
enia
hormonów
hormonów
w surowicy krwi
w surowicy krwi
Zwi
Zwi
ę
ę
kszenie bezpiecze
kszenie bezpiecze
ń
ń
stwa terapii – poprzez eliminacj
stwa terapii – poprzez eliminacj
ę
ę
efektu
efektu
I-go przej
I-go przej
ś
ś
cia
cia
Mo
Mo
ż
ż
liwo
liwo
ść
ść
stosowania ni
stosowania ni
ż
ż
szych dawek leku ni
szych dawek leku ni
ż
ż
przy podaniu
przy podaniu
per
per
os, i.
os, i.
m
m
.
.
Komfort terapii- TTS pozwala „zapomnie
Komfort terapii- TTS pozwala „zapomnie
ć
ć
” o re
” o re
ż
ż
imie
imie
przyjmowania tabletek, nie zak
przyjmowania tabletek, nie zak
ł
ł
óca aktywno
óca aktywno
ś
ś
ci
ci
W ka
W ka
ż
ż
dej chwili mo
dej chwili mo
ż
ż
na przerwa
na przerwa
ć
ć
terapi
terapi
ę
ę
odklejaj
odklejaj
ą
ą
c plaster w
c plaster w
przeciwie
przeciwie
ń
ń
stwie np. do terapii de-po
stwie np. do terapii de-po
t
t
.
.
Metoda
Metoda
ciągłego stosowania
ciągłego stosowania
samych progestagenów
samych progestagenów
Tabletki (Cerazette)
Tabletki (Cerazette)
Iniekcje (Provera depot
Iniekcje (Provera depot
/medroxyprogesteron/)
/medroxyprogesteron/)
Wewnątrzmaciczny system uwalniania
Wewnątrzmaciczny system uwalniania
lewonorgestrelu (Mirena)
lewonorgestrelu (Mirena)
Wewnątrzmaciczny system uwalniania
Wewnątrzmaciczny system uwalniania
lewonorgestrelu
lewonorgestrelu
Mirena
Mirena
Zawiera 52 mg LNG, na dobę uwalnia
Zawiera 52 mg LNG, na dobę uwalnia
się 20 μg LNG
się 20 μg LNG
Brak hamowania osi podwzgórze
Brak hamowania osi podwzgórze
przysadka-jajnik
przysadka-jajnik
Działanie antykoncepcyjne polega na
Działanie antykoncepcyjne polega na
zmianie właściwości fizykochemicznych
zmianie właściwości fizykochemicznych
śluzu szyjkowego oraz działaniu
śluzu szyjkowego oraz działaniu
antyproliferacyjnym na endometrium
antyproliferacyjnym na endometrium
Wewnątrzmaciczny system
Wewnątrzmaciczny system
uwalniania lewonorgestrelu
uwalniania lewonorgestrelu
Mirena
Mirena
Działania niekorzystne
Działania niekorzystne
Występowanie krwawień acyklicznych
Występowanie krwawień acyklicznych
Wtórny brak miesiączki
Wtórny brak miesiączki
Działania korzystne
Działania korzystne
Zmniejszenie obfitości krwawień miesiączkowych
Zmniejszenie obfitości krwawień miesiączkowych
Zmniejszenie ryzyka występowania ciąży
Zmniejszenie ryzyka występowania ciąży
ektopowej
ektopowej
Zmniejszenie ryzyka występowania stanów
Zmniejszenie ryzyka występowania stanów
zapalnych przydatków
zapalnych przydatków
Antykoncepcja doraźna
Antykoncepcja doraźna
O,75 mg LNG jednorazowo, w ciągu 72
O,75 mg LNG jednorazowo, w ciągu 72
godzin po współżyciu Postinor
godzin po współżyciu Postinor
Escapelle 1,5 mg LNG jednorazowo
Escapelle 1,5 mg LNG jednorazowo
Wskaźnik Pearla
=
Liczba ciąż x 1200
Liczba cykli
stosowania
Skuteczność metod sterowania
Skuteczność metod sterowania
płodnością
płodnością
Wskaźnik Pearla
Metoda kalendarzowa
14-50
Metoda termiczna
0,3-6,6
Metoda Billingsa
0,5-40
Metoda objawowo-termiczna
3,3-35
Stosunek przerywany
12-36
Prezerwatywa
3,1-3,9
Mechaniczne środki dopochwowe
12-17
Chemiczne środki dopochwowe
5-20
Antykoncepcja wewnątrzmaciczna
0,3-2,8
Mirena
0,14
Antykoncepcja hormonalna
0,2-1
Przeciwwskazania bezwzględne do
Przeciwwskazania bezwzględne do
stosowania antykoncepcji hormonalnej
stosowania antykoncepcji hormonalnej
zakrzepowe zapalenie żył, powikłania
zakrzepowe zapalenie żył, powikłania
zakrzepowo-zatorowe, choroby naczyń
zakrzepowo-zatorowe, choroby naczyń
mózgu
mózgu
(istniejące, przebyte, istnienie
(istniejące, przebyte, istnienie
czynników predysponujących do
czynników predysponujących do
wystąpienia tych powikłań, obciążony
wystąpienia tych powikłań, obciążony
wywiad rodzinny)
wywiad rodzinny)
otyłość
otyłość
wiek >35 roku życia i palenie papierosów
wiek >35 roku życia i palenie papierosów
zaburzenia przemiany tłuszczów
zaburzenia przemiany tłuszczów
Przeciwwskazania bezwzględne do
Przeciwwskazania bezwzględne do
stosowania antykoncepcji hormonalnej
stosowania antykoncepcji hormonalnej
zaburzenia funkcji wątroby
zaburzenia funkcji wątroby
niezdiagnozowane, nieprawidłowe
niezdiagnozowane, nieprawidłowe
krwawienia z macicy
krwawienia z macicy
ciążą
ciążą
karmienie piersią (
karmienie piersią (
tabletki z EE, plastry
tabletki z EE, plastry
)
)
nieprawidłowy wynik cytologii szyjki
nieprawidłowy wynik cytologii szyjki
macicy
macicy
rak sutka (
rak sutka (
istniejący, podejrzenie
istniejący, podejrzenie
)
)
Bezwzględne
Bezwzględne
przeciwwskazania do
przeciwwskazania do
stosowania samych progestagenów
stosowania samych progestagenów
Zakrzepowe zapalenie żył, choroba
Zakrzepowe zapalenie żył, choroba
zakrzepowo-zatorowa
zakrzepowo-zatorowa
niezdiagnozowane krwawienia z macicy
niezdiagnozowane krwawienia z macicy
choroby wątroby
choroby wątroby
łagodne i złośliwe guzy wątroby
łagodne i złośliwe guzy wątroby
rak sutka (i podejrzenie raka)
rak sutka (i podejrzenie raka)
Ryzyko związane ze stosowaniem
Ryzyko związane ze stosowaniem
antykoncepcji hormonalnej
antykoncepcji hormonalnej
krwawienia i plamienia acykliczne
krwawienia i plamienia acykliczne
trądzik, łojotok
trądzik, łojotok
bóle głowy
bóle głowy
nudności, wymioty
nudności, wymioty
wzdęcia brzucha
wzdęcia brzucha
wzrost ciśnienia tętniczego krwi
wzrost ciśnienia tętniczego krwi
przyrost masy ciała
przyrost masy ciała
bóle sutków
bóle sutków
grzybica pochwy
grzybica pochwy
obniżenie libido
obniżenie libido
Ryzyko związane ze stosowaniem
Ryzyko związane ze stosowaniem
antykoncepcji hormonalnej
antykoncepcji hormonalnej
powikłania zakrzepowo-zatorowe
powikłania zakrzepowo-zatorowe
zaburzenia gospodarki tłuszczowej
zaburzenia gospodarki tłuszczowej
choroba niedokrwienna serca u kobiety
choroba niedokrwienna serca u kobiety
>35 roku życia palących papierosy
>35 roku życia palących papierosy
rak szyki macicy?
rak szyki macicy?
rak sutka?
rak sutka?
Korzyści stosowania antykoncepcji
Korzyści stosowania antykoncepcji
hormonalnej
hormonalnej
duża skuteczność
duża skuteczność
regulacja cykli miesiączkowych
regulacja cykli miesiączkowych
zmniejszenie długości i obfitości krwawień
zmniejszenie długości i obfitości krwawień
miesiączkowych
miesiączkowych
rzadsze występowanie bolesnych
rzadsze występowanie bolesnych
miesiączek
miesiączek
leczenie objawów hiperandrogenizacji
leczenie objawów hiperandrogenizacji
(trądzik łojotok)
(trądzik łojotok)
Korzyści stosowania antykoncepcji
Korzyści stosowania antykoncepcji
hormonalnej
hormonalnej
Zmniejszenie ryzyka występowania
Zmniejszenie ryzyka występowania
ciąży ektopowej
ciąży ektopowej
torbieli jajnika
torbieli jajnika
łagodnych chorób sutka
łagodnych chorób sutka
zapalenia przydatków
zapalenia przydatków
endometriozy
endometriozy
reumatoidalnego zapalenia stawów
reumatoidalnego zapalenia stawów
osteoporozy
osteoporozy
raka endometrium
raka endometrium
raka jajnika
raka jajnika