Ropa naftowa



Ropa naftowa powstała na skutek powolnego

procesu naturalnego, który rozpoczął się na

początku istnienia Ziemi i trwał przez miliony

lat.



Trzęsienia ziemi, wybuch wulkanów, lodowce i

huragany zmieniły oblicze i klimat Ziemi,

rośliny zaś i zwierzęta, które nie potrafiły

przystosować się do tych zmian, ginęły

i ustępowały miejsca bardziej rozwiniętym

formom życia.



Z czasem ziemia przysypywała martwe

zwierzęta i rośliny, które rozkładały się w

głębokich warstwach gleby, przekształcając

zawarte w nich substancje organiczne w

rozległe złoża oleistego płynu, ropy naftowej,

nad którą unosił się lżejszy gaz, metan.



Ropa naftowa może

znajdować się pod

ziemią albo pod

dnem morskim. W

drugim przypadku

wydobywa się ją za

pomocą pływających

konstrukcji zwanych

platformami

wiertniczymi.



W rafinerii ropa naftowa

zostaje oczyszczona w

celu otrzymania z niej

rozmaitych produktów:

opały do ogrzewania i

paliwa do samochodów,

plastiku, z którego robić

można mnóstwo rzeczy:

od zabawek po płaszcze

nieprzemakalne…



Po wydobyciu ropę naftową

transportuje się do rafinerii szerokimi

rurami albo tankowcami. To wtedy

właśnie mogą zdarzyć się różne

katastrofy ekologiczne, czasami nawet

bardzo poważne, ponieważ ropa

rozlana na ziemi lub morzu powoduje

zatrucie środowiska i śmierć.



Ropa naftowa była już znana w

starożytności, smarowano nią kadłuby

statków, aby nie przepuszczały wody,

używano jej do balsamowania ciał,

oświetlania, w celach leczniczych oraz

w technice wojennej (m.in. płonące strzały,

tzw. ogień grecki — mieszanina ropy

naftowej, siarki i wapna zapalająca się

w zetknięciu z wodą)



Ale tylko dzięki nowoczesnej technologii

stała się tak ważna. Dziś wpływa

decydująco na nasze życie.



Jest w stanie polepszyć jakość naszego

życia za sprawą energii i produktów, których

nam dostarcza, ale jest też w stanie ją

pogorszyć z powodu zatrucia środowiska.



ROPA NAFTOWA to

ciekła, naturalna

mieszanina węglowodorów parafinowych

(alkany), naftenowych (cykloalkany) i

aromatycznych (areny).



Zawiera także org. związki siarki, tlenu,

azotu, związki metaloorg. oraz składniki

miner.: związki żelaza, krzemu, wanadu,

sodu, niklu i innych metali.



Ma barwę

żółtobrunatną,

zielonkawą lub

czarną, bardzo rzadko

bywa bezbarwna lub

czerwonawa.



Gęstość 0,73–0,99

g/cm3



Wartość opałowa 38–

48 MJ/kg.



Za początek współcz. górnictwa naft. przyjmuje się wywiercenie

1859 pierwszego szybu naft. w USA (Pensylwania), w kilka lat

później rozpoczęto eksploatację ropy naftowej w Rosji (Baku),

Kanadzie i Rumunii, w końcu XIX w. w Indonezji i Iranie.

Wydobycie ropy naftowej początkowo niewielkie (kilka tys. t w

poł. XIX w.), już 1900 wyniosło ok. 20 mln t, 1913 — prawie 54

mln t, a przed II wojną świat. ponad 300 mln t. Szybki wzrost

wydobycia był wynikiem rosnącego zapotrzebowania na ropę,

spowodowanego coraz powszechniejszym zastosowaniem silnika

spalinowego, jak również odkryciem nowych pól naft. w USA

(Teksas, Kalifornia), Wenezueli, Meksyku, ZSRR i innych krajach.

Do poł. XX w. największymi producentami ropy naftowej były

Stany Zjedn. (ponad 60% produkcji świat.), Wenezuela, ZSRR,

Meksyk i Rumunia. Po II wojnie świat. dynamiczny rozwój

motoryzacji, lotnictwa, wykorzystanie w coraz szerszym zakresie

ropy naftowej w energetyce (elektrownie naft.) oraz przemyśle

chem. (ropy naftowej przeróbka), wpłynęły na intensyfikację jej

poszukiwań i gwałtowny wzrost jej wydobycia. W wyniku

prowadzonych gł. przez amer. i bryt. towarzystwa naft. badań

geofiz., geochem. i próbnych wierceń odkryto wielkie złoża ropy

naftowej na Bliskim Wsch. i w Afryce, wiele złóż podmor., m.in.

w Zat. Meksykańskiej i M. Północnym. Rozpoczęto eksploatację

dużych pól naft. w ZSRR i w Chinach. Rozpoznanie nowych złóż

ropy naftowej zwiększyło świat. rezerwy ropy; 1970 szacowano je

na 73 mld t, 1980 — 90 mld t, a 1990 — 135,5 mld t, z czego na

kraje Bliskiego Wsch. i Afryki Pn. przypadało ok. 70%, Amerykę

Pn. i Pd. — ponad 15%, Eurazję (bez Bliskiego Wsch.) — ok. 13%.



Ropa naftowa jest jednym z

najcenniejszych bogactw na Ziemi.

Państwa posiadające dostęp do ich

bogatych złóż są dzięki niej dobrze

usytuowane. Ropa jest używana w

przemyśle, motoryzacji, chemii i

medycynie. Jest niezwykle potrzebna

i staje się coraz droższa.



Ropa naftowa, czyli

olej skalny, jest

najważniejszym

surowcem

węglowodorowym do

otrzymywania cennych

produktów

przemysłowych, np.

benzyny, nafty, olejów

smarowych, parafiny.



Pochodzenie złóż ropy naftowej tłumaczono

rozmaicie. Mendelejew wysunął teorię

nieograniczonego pochodzenia ropy z węglików

metali ciężkich, z których składa się jądro Ziemi.

Węgliki te pod wpływem wody rozłożyły się na

węglowodory, tworzące ropę. Mimo że teoria ta

znalazła wielu zwolenników, nie tłumaczy ona

jednak obecności w ropie związków azotowych ani

związków optycznie czynnych. Później badacze

niemieccy Engler i Hoefer wyrazili pogląd, że ropa

powstała z tłuszczu zwierząt żyjących w odległych

epokach geologicznych.



W dającej się przewidzieć przyszłości ropa naftowa i

węgiel stracą swoje znaczenie jako główne źródła

energii. Intensywne poszukiwania źródeł energii

odnawialnej i ekologicznej muszą zakończyć się

sukcesem, inaczej bowiem nasza energochłonna

cywilizacja zniszczy sama siebie poprzez całkowitą

degradację środowiska (efekt cieplarniany, CO2,

kwaśne deszcze, olbrzymie ilości tlenków siarki i azotu

wyrzucane do atmosfery jako skutek spalanej ropy,

węgla i gazu ziemnego). Natomiast trudno sobie

obecnie wyobrazić inne źródła podstawowych

surowców chemicznych - także niezbędnych w naszej

cywilizacji - niż ropa naftowa, gaz ziemny i węgiel.

Document Outline