Stan na dzień 20

Prezes Rady Ministrów Donald Tusk:

Jednym z podstawowych priorytetów działań każdego rządu jest zapewnienie

bezpieczeństwa kraju, jego obywateli oraz osób przebywających na terytorium RP.

Terroryzm jest obecnie powszechnie uważany za jedno z głównych zagrożeń

dla bezpieczeństwa globalnego i regionalnego oraz poszczególnych państw. Jako zagrożenie
transnarodowe  wykracza  poza  ramy  tradycyjnie  rozumianych  konfliktów  i  sytuacji
kryzysowych.  Polska  nie  była,  szczęśliwie  jak  dotąd,  bezpośrednim  celem  ataku
terrorystycznego.  Nie  oznacza  to  jednak,  że  jesteśmy  zupełnie  wolni  od  tego  zagrożenia
i możemy sobie pozwolić na jego lekceważenie. Wprost przeciwnie,  aktywnie uczestnicząc
w  działaniach  społeczności  międzynarodowej,  nakierowanych  na  przeciwdziałanie
i zwalczanie terroryzmu, w szczególności biorąc udział w misjach stabilizacyjnych, musimy
też liczyć się z tym, ze sami możemy stać się celem ataku. Trzeba też pamiętać, że obywatele
RP  wielokrotnie  stawali  się  przypadkowymi  ofiarami  lub  byli  pokrzywdzeni  w wyniku
działalności  organizacji  i  grup  terrorystycznych  operujących  w różnych  częściach  świata.
Nie można wykluczyć kolejnych takich tragicznych w skutkach zdarzeń w przyszłości.

Rozwój zagrożeń związanych z terroryzmem i ich nieprzewidywalność dowodzi,

iż    musimy  posiadać  odpowiednie,  na  miarę  naszych  potrzeb  i  możliwości,  instrumenty,
by  właściwie  rozpoznawać  i  oceniać  poziom  zagrożenia  oraz  skutecznie  przeciwdziałać
ewentualnym zdarzeniom. W przypadku ataku terrorystycznego na terytorium Polski musimy
być  przygotowani,  by  szybko  i  sprawnie  reagować  i  usuwać  jego  skutki.  Osiągnięcie  tych
celów  wymaga  bliskiej  i  wszechstronnej  współpracy  wszystkich  służb  i  instytucji
zaangażowanych w szeroko rozumiane działania antyterrorystyczne, władz samorządowych,
środków  masowego  przekazu,  sektora  biznesowego,  organizacji  pozarządowych,
ale też całego społeczeństwa.

Przygotowując i publikując „Narodowy Program Antyterrorystyczny RP” chcemy

przybliżyć  społeczeństwu zasady, formy  i  środki naszego dotychczasowego zaangażowania
w  zwalczanie  zagrożeń  terrorystycznych  oraz  przedstawić  priorytety  i  plany  działań,
które  będziemy  podejmować  w  najbliższych  latach.  Na  instytucjach  rządowych  leży
szczególna odpowiedzialność, aby te zamierzenia wprowadzić w życie, abyśmy nadal mogli
żyć w kraju wolnym od terroryzmu i ekstremizmu.

Niezmiennym celem Rządu jest zapewnienie, by nasi Obywatele mogli żyć w kraju

bezpiecznym, mieć zaufanie do instytucji i służb państwowych. Pragnę wyrazić nadzieję,
że oddawany w Państwa ręce dokument będzie pomocny w dążeniu do osiągnięcia tego celu.

1. WSTĘP

1.1. Wprowadzenie

Narodowy Program Antyterrorystyczny Rzeczypospolitej Polskiej jest wyrazem

pragmatycznego  podejścia  do  bezpieczeństwa  antyterrorystycznego  Polski.  Podstawowe
założenia  dokumentu  wynikają  z  zasad  i  wartości  zapisanych  w  Konstytucji  RP
oraz  z  wytycznych  przyjętych  w  narodowych  dokumentach  strategicznych.  Program  jest
wyrazem troski o zapewnienie bezpieczeństwa obywateli, zawartej w art. 5 Konstytucji RP

Program jest spójnym dokumentem wyznaczającym podstawowe kierunki polityki

antyterrorystycznej  oraz  określającym  rolę  poszczególnych  resortów,  służb  i  instytucji,
współpracujących  ze  sobą  na  poziomie  taktycznym  (wykonawczym),  operacyjnym
i  strategicznym,  realizujących  zadania  w  zakresie  rozpoznawania,  przeciwdziałania
i zwalczania zagrożeń terrorystycznych oraz neutralizacji i usuwania skutków ewentualnych
zamachów terrorystycznych. Program:



diagnozuje aktualny stan zagrożenia terrorystycznego w Polsce, czynniki,

które go kształtują, w tym określa ryzyko ataku terrorystycznego oraz wskazuje
perspektywiczne kierunki działań państwa w tym zakresie;



w sposób syntetyczny opisuje rolę resortów, służb i instytucji biorących udział

w  ochronie  przed  zagrożeniem  terrorystycznym,  zgodnie  z  regulacjami  zawartymi
w  aktach  prawnych  oraz  wskazuje  na  procedury  koordynacji  między  podmiotami
odpowiedzialnymi za walkę z terroryzmem.

Niniejszy dokument pozostaje zgodny z celami przyjętej przez Radę Ministrów

w dniu 29 listopada 2006 roku, Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007 – 2015, która wyznacza
i porządkuje cele oraz priorytety rozwoju Polski w perspektywie średniookresowej. Ochrona
przed  terroryzmem  stanowi  element  składowy  bezpieczeństwa  publicznego  i    wpisuje  się
w  zakres  Strategii  „Sprawne  Państwo”,  regulującej  sprawy  bezpieczeństwa  wewnętrznego
w  wymiarze  średnio-  i  długookresowym.  Strategia  „Sprawne  Państwo”  wskazuje
na  konieczność  stworzenia  spójnego  dokumentu  wyznaczającego  podstawowe  kierunki
polityki  antyterrorystycznej,  który,  poza  wyżej  wymienionymi  obszarami,  uwzględniałby
również kwestie związane z profilaktyką społeczną i polityką medialną.

Jednocześnie Program pozostaje zgodny ze Strategią Bezpieczeństwa Narodowego

Rzeczypospolitej  Polskiej,  która  co  do  zasady  reguluje  działania  z  zakresu  bezpieczeństwa
zewnętrznego,  a  więc  ujęcia  ponadnarodowego.  Strategia  ta  określa  międzynarodowy
terroryzm  jako  jedno  z  najpoważniejszych  zagrożeń  dla  bezpieczeństwa  Rzeczypospolitej
Polskiej, wskazując zagrożenie terrorystyczne w stosunku do obywateli RP przebywających za
granicą,  w  tym  żołnierzy  uczestniczących  w  zagranicznych  misjach  wojskowych
oraz możliwość nasilenia się w przyszłości współpracy międzynarodowych zorganizowanych
grup  przestępczych  z  organizacjami  terrorystycznymi  lub  innymi  skrajnie  radykalnymi
ruchami odwołującymi się do stosowania przemocy.

Ponadto, Program wpisuje się również w Strategie Rozwoju Systemu Bezpieczeństwa

Narodowego na lata 2011-2022, która określa terroryzm jako potencjalne zagrożenie
wynikające z rozwoju środowiska bezpieczeństwa międzynarodowego.

Art. 5. Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483)

Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka
i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując
się zasadą zrównoważonego rozwoju.

Rzeczpospolita Polska, jako podmiot globalnego i regionalnego systemu

bezpieczeństwa,  bazuje  na  międzynarodowym  dorobku  prawnym.  Program  skorelowany
jest z międzynarodowymi aktami prawnymi przyjętymi przez Polskę, dotyczącymi współpracy
w  zakresie  zapobiegania  i  zwalczania  terroryzmu,    wypracowanymi  na  forum  Organizacji
Narodów  Zjednoczonych  (ONZ),  Unii  Europejskiej  (UE),  Rady  Europy  oraz  Organizacji
Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), a także ze zobowiązaniami sojuszniczymi
w ramach Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO).

1.2. Cel główny i cele szczegółowe Programu

Głównym celem Narodowego Programu Antyterrorystycznego RP jest utrzymywanie

na najniższym poziomie ryzyka wystąpienia zamachów terrorystycznych na terytorium RP
i usprawnienie systemu antyterrorystycznego RP.

Cele szczegółowe Rzeczypospolitej Polskiej w obszarze walki z terroryzmem:



utrzymywanie i umacnianie gotowości Polski na możliwość wystąpienia aktu
terroryzmu;



wzmacnianie

zaangażowania

kraju

płaszczyźnie

międzynarodowej,

z zagwarantowaniem ochrony interesów RP ;



przygotowanie społeczeństwa na zagrożenia związane z terroryzmem;



usprawnianie zasad współdziałania służb i instytucji w zakresie rozpoznawania,
przeciwdziałania, zwalczania oraz reagowania i usuwania skutków ataku
terrorystycznego;



wdrożenie nowego systemu ochrony infrastruktury krytycznej;



ujednolicenie

zapewnienie

spójności

wszystkich

elementów

działań

antyterrorystycznych;



wypracowanie standardów działania w przypadku wystąpienia zagrożeń i przestępstw
o charakterze terrorystycznym;



doskonalenie mechanizmu wymiany i obiegu informacji dotyczących zagrożeń

terrorystycznych;



zapobieganie radykalizacji postaw, mogących prowadzić do użycia przemocy
oraz rekrutacji do organizacji terrorystycznych;



rozwijanie współpracy z sektorem prywatnym, organizacjami pozarządowymi
oraz środowiskami naukowymi;



zwiększenie efektywności polityki informacyjnej i edukacyjnej.

1.3. Zasady: wskazanie na konieczność przestrzegania prawa, w tym praw człowieka

i innych wartości demokratycznych

Zadania w zakresie walki z terroryzmem realizowane są z uwzględnieniem ochrony

praw i wolności człowieka, zgodnie z zasadami przyjętymi w Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

, Europejskiej Konwencji Praw

Człowieka

i Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych

uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 10 grudnia 1948 roku w Paryżu

sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., (Dz.U.93.61.284, uzup. Dz.U.95.36.175 i Dz.U.95.36.176,

zm.Dz.U.95.36.177 i Dz.U.98.147.962)

sporządzony w Nowym Jorku w dniu 16 grudnia 1966 r. (Dz. U. z 1977 r. nr 38, poz. 167)

Działania instytucji i służb podejmowane są w oparciu o zasadę proporcjonalności

użycia  środków  i  metod  antyterrorystycznych  w  zależności  od  stopnia  zagrożenia
terrorystycznego,  jak  również  o  zasadę  minimalizacji  ewentualnych  ograniczeń    wolności
i swobód obywatelskich.

1.4. Podstawowe ustawowe regulacje prawne odnoszące się do przeciwdziałania

i zwalczania terroryzmu

W polskim systemie prawnym nie istnieje jeden akt prawny, który kompleksowo

regulowałby problematykę przestępstw o charakterze terrorystycznym. Dokonane w ostatnich
latach  nowelizacje  polskiego  prawa  w  znaczącym  stopniu  dostosowały  krajowe
ustawodawstwo  do  standardów  europejskich.  Regulacje  odnoszące  się  do  przeciwdziałania
i  zwalczania  zjawiska  terroryzmu  oraz  usuwania  skutków  ataku  znajdują  się,
w szczególności, w następujących ustawach:

1) ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. Ustawa ta zawiera definicję

przestępstwa  o  charakterze  terrorystycznym  (art.  115  §  20),  a  także  penalizuje
udział  w  zorganizowanej  grupie  albo  związku  mającym  na  celu  popełnienie
przestępstwa o charakterze terrorystycznym, zakładanie takich grup lub kierowanie
nimi  (art. 258 § 2 i  4) i finansowanie przestępstwa o charakterze terrorystycznym
(art. 165a);

2) ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym, budująca system

koordynacji przeciwdziałania zdarzeniom o charakterze terrorystycznym poprzez
włączenie go do systemu zarządzania kryzysowego;

3) ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy

oraz finansowaniu terroryzmu, harmonizująca polski system prawny z prawem
europejskim w obszarze m.in. przeciwdziałania zjawisku finansowania terroryzmu.

1.5. Elementy Programu: przeciwdziałanie/zapobieganie, ochrona przed atakiem,

zwalczanie, reagowanie i usuwanie skutków ataków terrorystycznych

Narodowy Program Antyterrorystyczny RP opisuje stadia przedsięwzięć

antyterrorystycznych w oparciu o cztery zasadnicze elementy walki z terroryzmem, ujęte
w polskich aktach prawnych i odnoszące się do Strategii Zwalczania Terroryzmu
Unii Europejskiej (prevent, protect, pursue, respond).



Przeciwdziałanie/zapobieganie  (prevent):  identyfikowanie  zagrożeń  o  charakterze
terrorystycznym, ujawnianie osób i grup podejrzewanych o działalność terrorystyczną
bądź  ją  wspierających,  działania  zapobiegające  radykalizacji  postaw,  mogących
prowadzić  do  użycia  przemocy  oraz  rekrutacji  do  organizacji  terrorystycznych,
profilaktyka społeczna i komunikacja ze społeczeństwem;



Ochrona przed atakiem (protect): ograniczenie podatności na atak terrorystyczny

infrastruktury  krytycznej  i  obiektów  będących  potencjalnymi  celami  zamachów,
zabezpieczenie miejsc publicznych, zwłaszcza o dużym natężeniu ruchu oraz imprez
o  charakterze  masowym,  ochrona  przestrzeni  powietrznej  i  ruchu  lotniczego,
zabezpieczenie granicy RP;



Zwalczanie (pursue): ściganie i stawianie przed wymiarem sprawiedliwości osób

zaangażowanych w działalność terrorystyczną, zwalczanie finansowania terroryzmu,
w tym prowadzenie czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-

śledczych, działania polegające na aktywnym uczestnictwie w międzynarodowych
koalicjach antyterrorystycznych;



Reagowanie (respond) i usuwanie skutków ataków terrorystycznych: prowadzenie

akcji ratunkowej, system pomocy dla ofiar ataków, współpraca cywilno-wojskowa,
system komunikacji ze społeczeństwem w przypadku ataku terrorystycznego.

1.6. Środki służące do realizacji Programu, w tym finansowe

Środki finansowe służące do realizacji Narodowego Programu Antyterrorystycznego

RP  na  rok  2012  są  zapewnione  w  ramach  budżetów  poszczególnych  resortów,  służb
i  instytucji.  Wysokość  środków  finansowych  niezbędnych  do  realizacji  Programu  na  lata
2013-2016  zostanie  uwzględniona  w  budżecie  państwa  na  podstawie  wniosków  resortów,
służb  i  instytucji.  Dysponowanie  środkami  budżetowymi  służącymi  do  realizacji  Programu
odbywać  się  będzie  w  oparciu  o  zasadę  maksymalnej  efektywności  i  racjonalnego
wykorzystania.

1.7.  Czas obowiązywania -  5 lat: 2012-2016

Narodowy Program Antyterrorystyczny RP jest dokumentem przewidzianym

do  realizacji  w  perspektywie  pięcioletniej.  Zgodnie  ze  znowelizowaną  ustawą  o  zasadach
prowadzenia  polityki  rozwoju,  Program  wynika  z  innego  dokumentu  strategicznego
obejmującego zakres tematyczny bezpieczeństwa wewnętrznego państwa -  średniookresowej
strategii rozwoju kraju „Sprawne Państwo”.

Przyjęty okres obowiązywania Programu (od 2012 r. do 2016 r.) stanowi rozwiązanie

optymalne, wynikające z analizy ryzyka w obszarze przeciwdziałania zagrożeniom
terrorystycznym. Dokument może być aktualizowany, zgodnie z dynamiką rozwoju zagrożeń
terrorystycznych oraz nowych form i metod przeciwdziałania temu zjawisku.

1.8. Zakres terytorialny Programu

Program jest dokumentem o charakterze rządowym, a przewidziane w nim cele

oraz służące ich realizacji priorytety i kierunki interwencji przewidują wprowadzenie nowych
rozwiązań  prawnych  i  organizacyjnych  na  poziomie  krajowym.  Wprawdzie  poziom
zagrożenia  atakami  terrorystycznymi  jest  różny  w  poszczególnych  obszarach  kraju,  jednak
przewidziane w dokumencie rozwiązania przyczynią się do podniesienia skuteczności pracy
przedstawicieli  poszczególnych  służb,  organów  i  instytucji,  bez  względu  na  miejsce
realizowanych przez nich zadań.

2. S

YSTEM ANTYTERRORYSTYCZNY

W przyjętym w Polsce systemie antyterrorystycznym wyróżnić można trzy poziomy:



strategiczny – w ramach którego tworzona jest polityka antyterrorystyczna państwa

oraz  podejmowane  są  kluczowe  działania  o  charakterze  systemowym;  zadania
na  tym  poziomie  realizowane  są  przez  Prezesa  Rady  Ministrów,  Radę  Ministrów,
Kolegium  ds.  Służb  Specjalnych,  Międzyresortowy  Zespół  do  Spraw  Zagrożeń
Terrorystycznych  (MZds.ZT)

i Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego

(RZZK);



operacyjny – w ramach którego realizowane są zadania służące w szczególności

koordynacji  wymiany  informacji  między  poszczególnymi  służbami  i  instytucjami
wchodzącymi  w  skład  systemu  antyterrorystycznego,  a  także  prowadzony  jest
bieżący  monitoring  i  analiza  zagrożeń  o  charakterze  terrorystycznym;  poziom  ten
realizuje Centrum Antyterrorystyczne działające w ramach Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego (CAT ABW);



taktyczny – wykonywany przez służby i instytucje, w zakresie właściwości których

pozostaje antyterrorystyczna ochrona kraju.

Na poziomie strategicznym polskiego systemu antyterrorystycznego istotną rolę

odgrywa  Kolegium  do  Spraw  Służb  Specjalnych  działające  przy  Radzie  Ministrów
jako  organ  opiniodawczo-doradczy.  Kolegium  pozostaje  właściwe  m.in.  w  sprawach
programowania,  nadzorowania  i  koordynowania  działalności  ABW,  Agencji  Wywiadu
(AW), Służby Kontrwywiadu Wojskowego (SKW), Służby Wywiadu Wojskowego (SWW)
i  Centralnego  Biura  Antykorupcyjnego  (CBA)  oraz  podejmowanych  dla  ochrony
bezpieczeństwa  państwa  działań  Policji,  Straży  Granicznej  (SG),  Żandarmerii  Wojskowej
(ŻW),  Służby  Więziennej  (SW),  Biura  Ochrony  Rządu  (BOR),  Służby  Celnej,  urzędów
skarbowych,  izb  skarbowych,  organów  kontroli  skarbowej,  organów  informacji  finansowej
oraz służb rozpoznania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Kluczową rolę w zakresie wyznaczania podstawowych kierunków działań państwa

w  obszarze  przeciwdziałania  i  zwalczania  terroryzmu  odgrywa  Międzyresortowy  Zespół
do  Spraw  Zagrożeń  Terrorystycznych  będący  organem  opiniodawczo-doradczym  Rady
Ministrów.  Do  zadań  Zespołu  należy  m.in.  monitorowanie  zagrożeń  o  charakterze
terrorystycznym,  ich  analiza  i  ocena  oraz  przedstawianie  opinii  i  wniosków  dla  Rady
Ministrów.  Ważnym  zadaniem  Zespołu  jest  także  inicjowanie,  koordynowanie
i  monitorowanie  działań  podejmowanych  przez  właściwe  organy  administracji  rządowej,
w szczególności w zakresie wykorzystania informacji oraz rozpoznawania przeciwdziałania
i  zwalczania  terroryzmu.  W  ramach  prowadzonych  prac,  Zespół  opracowuje  również
propozycje  zmierzające  do  usprawnienia  metod  i  form  zwalczania  terroryzmu  oraz  może
występować  z  wnioskiem  do  właściwych  organów  o  podjęcie  w  tym  zakresie  prac
legislacyjnych.  Zespół  może  także  podejmować  działania  w  zakresie  organizowania
współpracy  z  innymi  państwami  w  obszarze  zwalczania  terroryzmu  oraz  koordynacji

Międzyresortowy Zespół do Spraw Zagrożeń Terrorystycznych utworzony został na podstawie Zarządzenia nr 162 Prezesa

Rady Ministrów z dnia 25 października 2006 r. W jego skład, oprócz przewodniczącego – Ministra Spraw Wewnętrznych
i  Administracji,  wchodzą  jako  zastępcy  przewodniczącego:  Minister  Spraw  Zagranicznych,  Minister  Finansów,
Minister  Obrony  Narodowej,  Minister  Sprawiedliwości  oraz  minister  –  Członek  Rady  Ministrów  właściwy  do  spraw
koordynowania  działalności  służb  specjalnych,  jeżeli  został  wyznaczony  przez  Prezesa  Rady  Ministrów.  Pozostałymi
członkami Zespołu są Sekretarz lub Podsekretarz Stanu w MSWiA, Sekretarz Kolegium ds. Służb Specjalnych, Szef Obrony
Cywilnej  Kraju,  Szef  Agencji  Bezpieczeństwa  Wewnętrznego,  Szef  Agencji  Wywiadu,  Szef  Biura  Ochrony  Rządu,
Komendant  Główny  Policji,  Komendant  Główny  Straży  Granicznej,  Komendant  Główny  Państwowej  Straży  Pożarnej,
Szef  Służby  Wywiadu  Wojskowego,  Szef  Służby  Kontrwywiadu  Wojskowego,  Komendant  Główny  Żandarmerii
Wojskowej,  Szef  Sztabu  Generalnego  Wojska  Polskiego,  Generalny  Inspektor  Kontroli  Skarbowej,  Generalny  Inspektor
Informacji  Finansowej,  Szef  Służby  Celnej,  Dyrektor  Rządowego  Centrum  Bezpieczeństwa.   Do  udziału  w  spotkaniach
zapraszany jest również Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, a także przedstawiciel Prokuratury Generalnej.

wymiany informacji i organizowanych wspólnych operacji. Przewodniczący MZds.ZT może
powoływać spośród członków i osób zaproszonych do udziału w jego pracach z głosem
doradczym, zespoły zadaniowe w celu realizacji konkretnych zadań i zaproponowania
rozwiązań.

Istotną rolę w zakresie monitorowania zagrożeń terrorystycznych odgrywa także

Zespół Zadaniowy – Stała Grupa Ekspercka (SGE), stanowiąca merytoryczne wsparcie
na poziomie eksperckim dla MZds.ZT.

Inicjatywą pokrewną jest Międzyresortowy Zespół do Spraw Zapobiegania

Nielegalnemu Rozprzestrzenianiu Broni Masowego Rażenia i Implementacji
„Inicjatywy Krakowskiej” – Poliferation Security Initiative (PSI)

jako organ

opiniodawczo-doradczy  Rady  Ministrów.  Do  jego  zadań  należy  między  innymi
wypracowanie propozycji stanowisk i działań  zapobiegania nielegalnemu rozprzestrzenianiu
broni  masowego  rażenia  (BMR),  środków  jej  przenoszenia,  technologii  do  jej  produkcji
oraz towarów podwójnego zastosowania.

Do poziomu strategicznego polskiego systemu antyterrorystycznego zaliczany jest

także Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego jako organ opiniodawczo-doradczy
właściwy w sprawach inicjowania i koordynowania działań podejmowanych w zakresie
zarządzania kryzysowego.

Ważny element polskiego systemu antyterrorystycznego stanowi poziom operacyjny,

który został utworzony wraz z powołaniem w ramach ABW w październiku 2008 r.
Centrum Antyterrorystycznego, którego podstawowym zadanie jest koordynacja wymiany
informacji

zagrożeniach

terrorystycznych

pomiędzy

podmiotami

systemu

antyterrorystycznego RP oraz informowanie Kierownictwa państwa o zagrożeniach
i realizowanych zadaniach w tym zakresie.

Powołany Zarządzeniem nr 36 Prezesa Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2008 r.

3. R

OLA

POSZCZEGÓLNYCH

RESORTÓW

SŁUŻB

INSTYTUCJI

ROZPOZNAWANIU I ZWALCZANIU ZAGROŻEŃ TERRORYSTYCZNYCH

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego – podstawowe zadania:



prowadzenie czynności operacyjno-rozpoznawczych, analityczno-informacyjnych
i dochodzeniowo-śledczych w zakresie rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania
przestępstw o charakterze terrorystycznym;



rozpoznawanie,  zapobieganie,  wykrywanie  przestępstw  w  zakresie  produkcji
i  obrotu  towarami,  technologiami,  usługami  o  znaczeniu  strategicznym
dla bezpieczeństwa państwa;



prowadzenie współpracy międzynarodowej.

W ramach ABW działania związane z rozpoznawaniem, zapobieganiem

oraz wykrywaniem przestępstw o charakterze terrorystycznym realizują:



Departament

Przeciwdziałania

Terroryzmowi

(czynności

operacyjno-

rozpoznawcze);



Centrum Analiz (czynności analityczno-informacyjne);



Departament Postępowań Karnych oraz Biuro Badań Kryminalistycznych
(czynności dochodzeniowo-śledcze).

Skuteczną koordynację działań podejmowanych przez jednostki odpowiedzialne

za ochronę antyterrorystyczną Polski zapewnia powołane w ramach Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego Centrum Antyterrorystyczne ABW.

CAT ABW funkcjonuje w systemie całodobowym 7 dni w tygodniu. Służbę w nim

pełnią, oprócz funkcjonariuszy ABW, oddelegowani funkcjonariusze, żołnierze i pracownicy
m.in.  Policji,  SG,  BOR,  AW,  SKW,  SWW  oraz  Służby  Celnej.  Realizują  oni  zadania
w  ramach  kompetencji  instytucji,  którą  reprezentują.  Ponadto,  z  CAT  ABW  aktywnie
współpracują  inne  podmioty  uczestniczące  w  systemie  ochrony  antyterrorystycznej  RP,
takie  jak  Rządowe  Centrum  Bezpieczeństwa  (RCB),  Ministerstwo  Spraw  Zagranicznych
(MSZ), Państwowa Straż Pożarna (PSP), Generalny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF),
Siły Zbrojne RP (SZ RP), ŻW.

Istotą systemu funkcjonowania CAT ABW jest koordynacja procesu wymiany

informacji między uczestnikami systemu ochrony antyterrorystycznej, umożliwiająca
wdrażanie wspólnych procedur reagowania w przypadku zaistnienia jednej z czterech
kategorii zdefiniowanego zagrożenia:



zdarzenia terrorystycznego zaistniałego poza granicami Polski mającego wpływ
na bezpieczeństwo RP i jej obywateli;



zdarzenia terrorystycznego zaistniałego na terenie kraju mającego wpływ
na bezpieczeństwo RP i jej obywateli;



uzyskania informacji o potencjalnych zagrożeniach mogących wystąpić na terenie
Polski i poza granicami RP;



uzyskania informacji dotyczących prania pieniędzy lub transferów środków
finansowych mogących świadczyć o finansowaniu działalności terrorystycznej.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji – podstawowe zadania:



ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego;



ochrona granicy państwa, kontroli ruchu granicznego i cudzoziemców

oraz koordynacji działań związanych z polityką migracyjną państwa;



zarządzanie kryzysowe;



przeciwdziałanie innym zdarzeniom zagrażającym bezpieczeństwu powszechnemu.

Swoje zadania Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji realizuje zarówno

bezpośrednio, jak i poprzez działanie nadzorowanych przez siebie służb (tj. Policji, SG, BOR
oraz  PSP).  W  systemie  antyterrorystycznym  są  to  zadania  w  obszarze  przeciwdziałania
zagrożeniom  terrorystycznym,  a  także  likwidacji  skutków  ewentualnych  zamachów.
Z  perspektywy  funkcji  koordynacyjnej  Ministra  Spraw  Wewnętrznych  i  Administracji
w  systemie  przeciwdziałania  i  zwalczania  terroryzmu,  szczególnie  istotne  jest
przewodniczenie MZds.ZT.

W strukturze Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) istnieje

Wydział  Przeciwdziałania  Zagrożeniom  Terrorystycznym  i  Przestępczości  Zorganizowanej
w  Departamencie  Analiz  i  Nadzoru  oraz  inne  jednostki  organizacyjne  zajmujące  się
tą problematyką.

Policja – podstawowe zadania:



prowadzenie czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych
w zakresie przestępczości o charakterze terrorystycznym;



fizyczne zwalczanie przestępstw o charakterze terrorystycznym, w tym prowadzenie
negocjacji policyjnych oraz działań minersko-pirotechnicznych;



zabezpieczanie imprez masowych;



nadzór nad bezpieczeństwem obiektów infrastruktury krytycznej;



edukacja społeczna na rzecz przeciwdziałania przestępczości.

W strukturze Policji funkcjonuje kilka jednostek zajmujących się zagrożeniami

terrorystycznymi. Najważniejsze z nich to: Centralne Biuro Śledcze Komendy Głównej
Policji (CBŚ KGP) oraz Biuro Operacji Antyterrorystycznych KGP (BOA KGP).

Straż Graniczna – podstawowe zadania:



zapobieganie nielegalnemu przekraczaniu granicy państwowej przez osoby

i pojazdy oraz wykrywanie przestępstw i wykroczeń, a także ściganie
ich sprawców;



zapobieganie nielegalnemu przemieszczaniu przez granicę państwową materiałów

wybuchowych, broni i amunicji, materiałów jądrowych i promieniotwórczych
oraz szkodliwych substancji chemicznych i biologicznych;



zapewnienie bezpieczeństwa w międzynarodowej komunikacji lotniczej,
w tym zapewnianie bezpieczeństwa na pokładzie statków powietrznych
wykonujących przewóz lotniczy pasażerów;



monitorowanie zjawisk kryminalnych z udziałem środowisk i skupisk
cudzoziemców, w tym prowadzenie rozpoznania w kontekście ich ewentualnego
związku z terrorystyczną działalnością na terytorium RP;



gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie informacji dotyczących potencjalnych
zagrożeń terroryzmem;



rozpoznawanie i analizowanie zjawisk związanych z zagrożeniami terroryzmem
w ramach działań operacyjno-rozpoznawczych ukierunkowanych na ochronę
granicy państwowej;



prowadzenie czynności operacyjno-rozpoznawczych w zakresie przestępczości
o charakterze terrorystycznym.

W strukturze Straży Granicznej (SG) głównym koordynatorem przedsięwzięć

z zakresu rozpoznawania i przeciwdziałania zagrożeniom terrorystycznym jest Zarząd
Operacyjno-Śledczy Komendy Głównej Straży Granicznej (KG SG), wspomagany przez inne
komórki i jednostki.

Państwowa Straż Pożarna – podstawowe zadania:



neutralizacja skutków zamachów terrorystycznych;



ochrona życia i zdrowia ludzi oraz ochrona mienia, dorobku narodowego
i środowiska poprzez prowadzenie czynności ratowniczych;



podejmowanie czynności z zakresu rozpoznawania skażeń substancjami
chemicznymi, biologicznymi oraz radioaktywnymi;



prowadzenie wstępnych czynności dekontaminacyjnych.

W strukturze Państwowej Straży Pożarnej (PSP) istnieje Krajowe Centrum

Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności, Biuro ds. Ochrony Ludności i Obrony
Cywilnej oraz inne jednostki organizacyjne zajmujące się tą problematyką.

Biuro Ochrony Rządu – podstawowe zadania:



ochrona osób, obiektów i urządzeń, podlegających ustawowej ochronie BOR

które mogą być narażone na zamach terrorystyczny;



ochrona placówek dyplomatycznych o wysokim stopniu zagrożenia,
m.in. terrorystycznego;



monitorowanie zagrożeń, metod i form przeprowadzania zamachów oraz środków
wykorzystywanych przez terrorystów.

Agencja Wywiadu – podstawowe zadania:



ochrona zagranicznych przedstawicielstw RP i ich pracowników przed działaniami

mogącymi przynieść szkodę interesom RP;



rozpoznawanie na płaszczyźnie międzynarodowej, terroryzmu, ekstremizmu,
grup przestępczości zorganizowanej oraz powiązań transnarodowych;



rozpoznawanie na płaszczyźnie międzynarodowej, obrotu bronią, amunicją
i materiałami wybuchowymi;



prowadzenie wywiadu elektronicznego.

Realizując powyższe zadania Agencja Wywiadu (AW) monitoruje i analizuje

działalność  grup  terrorystycznych  i  ekstremistycznych,  które  mogą  stanowić  potencjalne
zagrożenie  dla  bezpieczeństwa  RP  oraz  polskich  obywateli  i  obiektów  za  granicą.
Uzyskiwane  w  toku  tych  działań  informacje  są  gromadzone,  przetwarzane,  a  następnie
przekazywane kluczowym odbiorcom w państwie.

Ministerstwo Obrony Narodowej – podstawowe zadania:



wspieranie organów państwa w zapewnianiu bezpieczeństwa wewnętrznego Polski

i udzielanie niezbędnej pomocy wojskowej właściwym instytucjom i służbom
rządowym w reagowaniu na zagrożenia, w tym o charakterze terrorystycznym;



udział w misjach stabilizacyjnych, pokojowych i międzynarodowych koalicjach
antyterrorystycznych oraz przekazywanie służbom cywilnym doświadczeń i wiedzy
w

zakresie

rozpoznawania,

przeciwdziałania

zwalczania

zagrożeń

terrorystycznych oraz neutralizacji i usuwania skutków ewentualnych zamachów
terrorystycznych;



ochrona granicy państwowej w przestrzeni powietrznej oraz wsparcie działań Straży
Granicznej w ochronie granicy morskiej ;



wspieranie organów administracji rządowej i samorządowej w przypadku
wystąpienia sytuacji kryzysowej wywołanej atakami terrorystycznymi,

art. 2 ustawy o Biurze Ochrony Rządu z dnia 16 marca 2001 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 163, poz. 1712 z późn.

zm.)

w tym udzielanie specjalistycznej pomocy służbom cywilnym na etapie usuwania
ich skutków;



wspieranie działań służb dyplomatycznych i cywilnych w działaniach mających
na celu odzyskanie izolowanego personelu, utraconego w wyniku uprowadzenia
przez ugrupowania przestępcze lub terrorystyczne.

Istotną rolę w kontekście przedmiotu Programu odgrywa Żandarmeria Wojskowa

(ŻW),  która  jest  wyspecjalizowaną  służbą  wchodząca  w  skład  Sił  Zbrojnych
Rzeczypospolitej  Polskiej  (SZ  RP).  Kompetencje  ŻW  obejmują  m.in.  zapewnienie  ochrony
porządku  publicznego  na  terenach  i  obiektach  jednostek  wojskowych  oraz  w  miejscach
publicznych,  a  także  wykonywanie  czynności  ochronnych  w  stosunku  do  uprawnionych
osób. W ramach realizacji powyższych zadań ŻW współdziała z polskimi oraz zagranicznymi
organami  i  służbami  właściwymi  w  sprawach  bezpieczeństwa  i  porządku  publicznego
oraz policjami wojskowymi.

W przypadku wystąpienia zagrożenia terrorystycznego na obszarze kraju, wydzielone

oddziały i pododdziały SZ RP, głównie ze składu Wojsk Specjalnych, w tym JW 2305
„GROM” i ŻW mogą wspierać działania antyterrorystyczne Policji.

W Siłach Zbrojnych RP funkcjonuje również System Obrony Przed Bronią

Masowego  Rażenia  (OPBMR)  pozwalający  na  prowadzenie  rozpoznania,  identyfikacji,
monitorowania  i likwidacji  skażeń  spowodowanych  oddziaływaniem  grup  terrorystycznych
z użyciem  BMR,  a  także  zniszczeń  i  awarii  urządzeń  z  toksycznymi  środkami
przemysłowymi.

Służba Kontrwywiadu Wojskowego – podstawowe zadania:



rozpoznawanie,

zapobieganie oraz wykrywanie przestępstw związanych

z działalnością terrorystyczną, popełnianych przez żołnierzy pełniących czynną
służbę wojskową, funkcjonariuszy SKW i SWW oraz pracowników SZ RP i innych
jednostek organizacyjnych MON;



rozpoznawanie oraz wykrywanie przestępstw popełnionych przez żołnierzy

i pracowników cywilnych SZ RP we współdziałaniu z innymi osobami.

Działalność Służby Kontrwywiadu Wojskowego (SKW) koncentruje się

na terytorium RP. Służba może jednak prowadzić działania także za granicą w przypadku,
gdy mają one związek z prowadzonymi w kraju czynnościami w ramach współpracy z ŻW
lub innymi organami uprawnionymi do ścigania przestępstw.

Służba Wywiadu Wojskowego – podstawowe zadania:



rozpoznawanie i przeciwdziałanie na płaszczyźnie międzynarodowej, zagrożeniom
terrorystycznym;



rozpoznawanie poza granicami RP zagrożeń o charakterze terrorystycznym
mających związek z bezpieczeństwem sił zbrojnych;



rozpoznawanie,  na  płaszczyźnie  międzynarodowej,  obrotu  bronią,  amunicją
i materiałami wybuchowymi oraz towarami, technologiami i usługami o znaczeniu
strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także obrotu bronią masowej zagłady
i  zagrożeń  związanych  z  rozprzestrzenianiem  tej  broni  oraz  środków
jej przenoszenia.

Działalność Służby Wywiadu Wojskowego (SWW) koncentruje się na pozyskiwaniu

informacji o charakterze wyprzedzającym, które pomogłyby w zidentyfikowaniu zagrożenia
w jego wstępnej fazie.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych – podstawowe zadania:



analizowanie incydentów i zdarzeń o charakterze terrorystycznym, które miały
miejsce na świecie pod kątem ich politycznej oceny;



zapewnianie opieki konsularnej polskim obywatelom znajdującymi się poza

terytorium RP;



wspieranie działań polskich jednostek wojskowych i policyjnych, biorących udział
w operacjach poza terytorium kraju;



aktywność na forach międzynarodowych i prezentowanie polskiego stanowiska
w dziedzinie przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu;



zadania związane z bezpieczeństwem polskich placówek zagranicznych
i ich personelu, m.in. pod kątem określenia stopnia zagrożenia terrorystycznego
(we współpracy z AW, ABW i BOR);



prowadzenie działań mających na odzyskanie izolowanego personelu, utraconego
w wyniku uprowadzenia przez ugrupowania przestępcze lub terrorystyczne.

Generalny Inspektor Informacji Finansowej – podstawowe zadania:



uzyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie informacji finansowych

oraz podejmowanie działań w celu przeciwdziałania praniu pieniędzy
oraz finansowaniu terroryzmu;



współpraca w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowania
terroryzmu z jednostkami analityki finansowej (FIU

) innych państw.

Działania te realizuje w oparciu o badanie przebiegu transakcji, które może

wstrzymać lub przeprowadzić blokadę rachunku. Istotnym instrumentem przeciwdziałania
w tym zakresie jest także zamrożenie wartości majątkowych.

GIIF wykonuje swoje zadania przy pomocy wyodrębnionej w strukturze

Ministerstwa Finansów (MF) jednostki organizacyjnej – Departamentu Informacji
Finansowej.

Istotną rolę w zakresie działań antyterrorystycznych odgrywa również działający przy

Generalnym  Inspektorze,  Międzyresortowy  Komitet  Bezpieczeństwa  Finansowego,
który  pełni  funkcję  opiniodawczą  i doradczą  w zakresie  stosowania  szczególnych  środków
ograniczających  przeciwko  osobom,  grupom  i podmiotom.  Do  zadań  Komitetu  należy
w  szczególności  przedstawianie  propozycji  zamieszczenia  albo  usunięcia  z  listy  osób,
grup lub podmiotów, w stosunku do których dokonuje się zamrożenia wartości majątkowych.
Zamrożenia prowadzone są na podstawie prawa Unii Europejskiej dotyczącego szczególnych
środków ograniczających oraz zobowiązań wynikających z wiążących Rzeczpospolitą Polską
umów  międzynarodowych  lub  wiążących  uchwał  organizacji  międzynarodowych,  mając
na uwadze konieczność zwalczania terroryzmu i przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu.

Służba Celna – podstawowe zadania:



rozpoznawanie,  wykrywanie,  zapobieganie  i  zwalczanie  przestępstw  związanych
z  naruszeniem  przepisów  dotyczących  wprowadzania  na  i  wyprowadzania
z terytorium RP towarów objętych ograniczeniami lub zakazami obrotu ze względu
na  bezpieczeństwo  i  porządek  publiczny  lub  bezpieczeństwo  międzynarodowe,
w  szczególności  takich  jak  odpady,  substancje  i  preparaty  chemiczne
oraz  biologiczne,  materiały  jądrowe  i  promieniotwórcze,  środki  odurzające
i  substancje  psychotropowe,  broń,  amunicja,  materiały  wybuchowe  oraz  towary
i technologie o znaczeniu strategicznym;

Financial Investigation Unit



rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw przeciwko
ograniczeniom obrotu towarami i technologiami o znaczeniu strategicznym;



kontrolowanie międzynarodowej wymiany towarowej w oparciu o Wspólnotowy
Kodeks Celny.

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa – podstawowe zadania:



monitorowanie i analiza zagrożeń w oparciu o dane uzyskane od partnerów
krajowych i zagranicznych;



koordynacja działań w zakresie ochrony infrastruktury krytycznej;



sporządzenie jednolitego wykazu obiektów, instalacji, urządzeń i usług
wchodzących w skład infrastruktury krytycznej;



koordynowanie przepływu informacji o zagrożeniach,



stworzenie katalogu zagrożeń;



przygotowanie uruchamiania procedur zarządzania kryzysowego na poziomie
krajowym;



opracowanie Narodowego Programu Ochrony Infrastruktury Krytycznej;



nadzór nad spójnością procedur reagowania kryzysowego;



organizowanie, prowadzenie i koordynacja szkoleń i ćwiczeń z zakresu zarządzania

kryzysowego oraz udział w ćwiczeniach krajowych i międzynarodowych.

Ponadto Dyrektor RCB pełni funkcję sekretarza Rządowego Zespołu Zarządzania
Kryzysowego (RZZK).

Poza strukturami podległymi Prezesowi Rady Ministrów istnieją również inne organy
i instytucje wykonujące działania w ramach systemu antyterrorystycznego.

Prokuratura Generalna (PG) – podstawowe zadania:



strzeżenie praworządności oraz nadzór nad ściganiem przestępstw;



prowadzenie lub nadzorowanie postępowań przygotowawczych w sprawach

karnych oraz sprawowanie funkcji oskarżyciela publicznego przed sądami;



współdziałanie

organami

państwowymi,

państwowymi

jednostkami

organizacyjnymi i organizacjami społecznymi w zapobieganiu przestępczości
i innym naruszeniom prawa;



koordynowanie działalności w zakresie ścigania przestępstw, prowadzonej
przez inne organy państwowe;



współpraca  i  udział  w  działaniach  podejmowanych  przez  organizacje
międzynarodowe  i  ponadnarodowe,  szczególnie  w  zakresie  zwalczania
przestępczości zorganizowanej i terroryzmu.

Prowadzenie i nadzorowanie postępowań przygotowawczych w sprawach o przestępstwa
o charakterze terrorystycznym należy do zadań Wydziału do spraw Przestępczości
Zorganizowanej i Korupcji, powołanego w każdej prokuraturze apelacyjnej.

Biuro Bezpieczeństwa Narodowego (BBN) – podstawowe zadania:



wsparcie Prezydenta RP w realizacji jego zadań w zakresie bezpieczeństwa
i obronności;



przygotowywanie analiz i opinii w zakresie kierunków pracy służb specjalnych
oraz w odniesieniu do aktów prawnych normujących ich działalność;



opracowanie

materiałów

eksperckich

temat

bieżących

zagrożeń

terrorystycznych;

IĘDZYNARODOWE MECHANIZMY PRZECIWDZIAŁANIA I ZWALCZANIA

ZAGROŻEŃ TERRORYSTYCZNYCH

OLA I UDZIAŁ POLSKICH SŁUŻB

I INSTYTUCJI

4.1. Organizacje i instytucje międzynarodowe zajmujące się przeciwdziałaniem
i zwalczaniem zagrożeń terrorystycznych

Mając na uwadze, że terroryzm jest jednym z głównych zagrożeń dla bezpieczeństwa

w  wymiarze  globalnym,  na  poziomie  międzynarodowym  wypracowano  szereg  regulacji
prawnych  w  sposób  wszechstronny  obejmujących  kwestie  przeciwdziałania  i  zwalczania
terroryzmu.  Dokumenty  ONZ  stanowią  podstawę  dla  rozwiązań  prawnych,  stosowanych
na poziomie regionalnym (m.in. strategie UE, dokumenty OBWE, konwencje Rady Europy).
Istniejący  porządek  prawny  w  wymiarze  globalnym  i  regionalnym,  także  poprzez  stałe
ulepszanie  dostępnych  instrumentów,  umożliwia  skuteczną  walkę  z  terroryzmem
międzynarodowym  i  towarzyszącymi  mu  zjawiskami,  w  tym  z  przestępczością
zorganizowaną oraz piractwem morskim.

Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)

ONZ pełni wiodącą rolę w mobilizowaniu państw i wspólnoty międzynarodowej

do większego zaangażowania w zapobieganie i zwalczanie terroryzmu. Kluczowe znaczenie
dla  zapewnienia  skutecznych  działań  antyterrorystycznych  i  polepszenia  współpracy
międzynarodowej  ma  przyjęcie  przez  wszystkie  państwa  16  konwencji  i  protokołów  ONZ
dotyczących  zapobiegania  i  zwalczania  terroryzmu  międzynarodowego.  Polska  podpisała
i ratyfikowała 13 z nich.

Pierwsza rezolucja ONZ (1267) została uchwalona już w 1999 r., po zamachach

w  Kenii  i  Tanzanii.  Na  jej  mocy  powołano  tzw.  Komitet  1267  (The  Al-Kaida  and  Taliban
Sanctions  Committee),  do  którego  zadań  należało  bieżące  opracowywanie  listy  osób
i  instytucji  mających  związek  z  Al-Kaidą,  Osamą  bin  Ladenem  i  Talibami  (Consolidated
List)  oraz  stosowanie  wobec  nich  określonych  sankcji  (w  tym  zamrożenia  środków
finansowych  i  kont  bankowych).  Zgodnie  z  rezolucją  1988  i  1989  (2011  r.)  rozdzielono
reżimy  sankcyjne  Al-Kaidy  i  Talibów,  zachowując  w  zmienionym  kształcie  Komitet
ds.  sankcji  wobec  Al-Kaidy  oraz  tworząc  oddzielny  Komitet  ds.  sankcji  wobec  Talibów
(tzw.  Komitet  1988).   Reżim  sankcyjny  wprowadzony  rezolucją  1988  (2011  r.),  dotyczący
Talibów, ma charakter krajowy (country specific regime) i odnosi się tylko do Afganistanu.
Z  kolei  reżim  sankcyjny  wprowadzony  w  oparciu  o  rezolucję  1989  (2011  r.),  dotycząca
Al-Kaidy, stanowi kontynuację rezolucji 1267 (1999 r.) i nie ma ograniczeń terytorialnych.

Na mocy rezolucji 1373 (2001 r.) powstał Komitet Antyterrorystyczny (Counter

Terrorism  Committee  –  CTC),  którego  głównym  zadaniem  jest  monitoring  i  udzielanie
pomocy  technicznej  w  zakresie  jej  implementacji.  Rezolucja  ta  zaleca  poszczególnym
państwom  członkowskim  wdrażanie  międzynarodowych  instrumentów  prawnych
oraz  stosowanie  środków  służących  wzmocnieniu  zdolności  prawnych  i  instytucjonalnych
w zwalczaniu terroryzmu na poziomie krajowym, regionalnym i płaszczyźnie globalnej.

W oparciu o rezolucję 1535 (2004) Rada Bezpieczeństwa powołała Zarząd

Wykonawczy  Komitetu  Antyterrorystycznego  (Counter-Terrorism  Committee  Executive
Directorate  –  CTED),  który  udziela  CTC  wsparcia  technicznego.  Kwestie  zapobiegania
proliferacji  broni  masowego  rażenia  CBRN,  w  tym  w  kontekście  przeciwdziałania
terroryzmowi, reguluje rezolucja 1540 (2004 r.).

W celu zapewnienia koordynacji i spójności działań w ramach systemu ONZ

dot. walki z terroryzmem, w 2005 r., Sekretarz Generalny ONZ powołał Specjalny Wydział
ds. Walki z Terroryzmem (UN Counter-Terrorism Implementation Task Force – CTITF).

W dniu 8 września 2006 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Globalną Strategię

Zwalczania  Terroryzmu  (UN  Global  Strategy  to  Combat  Terrorism),  ustanawiającą
konkretne  środki  działania  dla  państw  członkowskich,  mające  na  celu  likwidację  przyczyn
powstawania terroryzmu i ekstremizmu, zapobieganie i zwalczanie terroryzmu, wzmacnianie
indywidualnej  i kolektywnej  zdolności  państw  oraz  ochronę  praw  człowieka  i zapewnienie
rządów prawa w kontekście walki z terroryzmem.

Obecnie na forum ONZ trwają prace nad przyjęciem Kompleksowej Konwencji

w sprawie Zwalczania Terroryzmu (Comprehensive Convention on International Terrorism –
CCIT). Przeszkodą w przyjęciu ww. dokumentu są trudności w wypracowaniu definicji
terroryzmu.

Unia Europejska (UE)

UE, w duchu zasady efektywnego multilateralizmu, systematycznie poszerza swoją

aktywność na polu walki z terroryzmem, stawiając sobie za cel stworzenie spójnego systemu
prawnego państw członkowskich.

W Sekretariacie Generalnym Rady UE od 2001 r. działa Centrum Sytuacyjne UE

(The Situation Centre of the EU – SitCen), do którego głównych zadań należy merytoryczne
wspieranie Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa (The Political and Security Committee –
PSC). SitCen jest odpowiedzialne za wymianę i analizę informacji wywiadowczych
dotyczących zagadnień bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego, w tym terroryzmu.

obszarze wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE problematyką

terroryzmu zajmują się:



Wysoki Przedstawiciel UE do Spraw Wspólnej Polityki Zagranicznej
i Bezpieczeństwa (The High Representative of the Union for Foreign Affairs
and Security Policy);



Rada ds. Zagranicznych (The Foreign Affairs Council);



Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (The Political and Security Committee –
PSC);



Grupa Robocza UE ds. Terroryzmu – Kwestie Międzynarodowe (The Working

Party on Terrorism (International Aspects) – COTER);



Grupa  Robocza  ds.  Zastosowania  Szczególnych  Środków  w  celu  Zwalczaniu
Terroryzmu  (Working  Party  on  implementation  of  Council  Common  Position
2001/931/CFSP  on  the  application  of  specific  measures  to  combat  terrorism  –
CP 931);



Komitet ds. Przeglądu Listy wg Rozporządzenia Rady UE 881/2002 dot. Al-Kaidy
i  Talibów  (The  Committee  for  Review  of  Listings  under  Regulation  881/2002
of  27  May  2002  imposing  certain  specific  restrictive  measures  directed  against
certain persons and entities associated with Usama bin Laden, the Al-Qaida network
and the Taliban).

W przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości problematyką

przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu zajmują się:



Rada Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (The Justice and Home Affairs
Council – JHA);



Stały Komitet Współpracy Operacyjnej w zakresie Bezpieczeństwa Wewnętrznego
(The Standing Committee on Operational Cooperation on Internal Security –
COSI);



Komitet Koordynacyjny ds. Współpracy Policji i Sądowej w Sprawach Karnych
(Komitet art. 36 Traktatu UE) – The Article 36 Committee (CATS);



Grupa Robocza ds. Terroryzmu (The Working Party on Terrorism - WPT);



Grupa Robocza ds. Ochrony Cywilnej (The Working Party on Civil Protection –

WPCP);



Strategiczny Komitet ds. Migracji, Granic i Azylu (The Strategic Committee

on Immigration, Frontiers and Asylum - SCIFA);

Grupa Robocza ds. WSiSW-RELEX – JAIEX Group (wcześniej – JHA-RELEX

Ad Hoc Support RUE Group)

Najważniejszym dokumentem poświęconym walce z terroryzmem jest Decyzja

Ramowa Rady UE z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie zwalczania terroryzmu. Głównym
celem dokumentu jest wskazanie listy czynów zdefiniowanych jako działania terrorystyczne,
co  znalazło  odzwierciedlenie  w  polskim  kodeksie  karnym.  Decyzja  Ramowa  nałożyła
na  Polskę  konieczność  penalizacji  w  prawie  krajowym  przestępstw  związanych
z  kradzieżami,  wymuszeniami  bądź  fałszowaniem  dokumentów  administracyjnych  w  celu
popełnienia  przestępstwa  o  charakterze  terrorystycznym.  Decyzja  ta  została  zmieniona
Decyzją Ramową Rady UE 2008/919/WSiSW z dnia 28 listopada 2008 roku, która na każde
PCz nałożyła konieczność penalizacji (związanych z działalnością  terrorystyczną) nie tylko
czynów polegających na kwalifikowanych typach kradzieży, wymuszeniami i sporządzaniem
fałszywych  dokumentów  urzędowych,  ale  również    z  publicznym  nawoływaniem
do  popełnienia  przestępstw  terrorystycznych,  rekrutacji  na  potrzeby  terroryzmu  i  szkoleń
terrorystycznych.

W ramach UE, w marcu 2004 r. powołano Koordynatora ds. Przeciwdziałania

Terroryzmowi  –  (The  EU  Counter-Terrorism  Coordinator  –  EU  CTC).  Stanowisko  CTC
zostało umiejscowione w Sekretariacie Generalnym Rady UE. Zadaniem  Koordynatora jest
wzmacnianie  i  koordynacja  wszystkich  instrumentów  znajdujących  się  w  dyspozycji  UE
oraz wdrażanie Strategii UE w dziedzinie Zwalczania Terroryzmu.

Zdarzenia, które miały miejsce 11 września 2001 r. w Nowym Jorku dowiodły,

że  zjawisko  terroryzmu  wymaga  podjęcia  działań  na  skalę  międzynarodową.  Pierwszym
krokiem  w  tym  kierunku  było  przyjęcie  w  2001  r.  Planu  Działania  w  sprawie  Zwalczania
Terroryzmu  (The  Action  Plan  on  Combating  Terrorism).  Zamachy  terrorystyczne
w  Madrycie  w  2004  r.  i  w  Londynie  w  2005  r.  wpłynęły  na  podjęcie  przez  UE  bardziej
zdecydowanych  działań  w  walce  z  terroryzmem.  W  2004  r.  Rada  Europejska  przyjęła
Deklarację  w  sprawie  Zwalczania  Terroryzmu  (The  Declaration  on  Combating  Terrorism)
podsumowującą  prowadzone  i  planowane  inicjatywy  UE  w  tym  obszarze.  W  efekcie
intensywnych prac Rada Europejska w 2005 r. przyjęła Strategię UE w dziedzine Zwalczania
Terroryzmu  (The  EU  Counter-Terrorism  Strategy),  która  zobowiązała  UE  do  zwalczania
terroryzmu, z poszanowaniem praw człowieka, tak aby jej obywatele mogli żyć w przestrzeni
wolności,  bezpieczeństwa  i  sprawiedliwości  W  2005  r.  Rada  Europejska  przyjęła
także  dokument:  Strategia  Unii  Europejskiej  w walce  z  Radykalizacją  Postaw  i  Rekrutacją
Terrorystów  (The European Union Strategy for Combating  Radicalisation and Recruitment
to Terrorism).

W 2010 r. Rada Europejska przyjęła dokument Strategia Bezpieczeństwa

Wewnętrznego  Unii  Europejskiej  –  dążąc  do  europejskiego  modelu  bezpieczeństwa
(The  European  Union  Internal  Security  Strategy  –  Towards  a  European  Security  Model).
Odnosi  się  ona  do  szeregu  zagrożeń  dla  bezpieczeństwa  wewnętrznego  UE,  w  tym
terroryzmu  i  cyberprzestępczości.  W  dokumencie  podkreślono  znaczenie  współpracy

Grupa Robocza ds. WSiSW-RELEX – JAIEX Group służy wymianie informacji i koordynacji działań grup

roboczych operujących w obu obszarach.

dwu-  i  wielostronnej  pomiędzy  krajami  UE  oraz  z  krajami  trzecimi.  W  listopadzie  2010  r.
Komisja  Europejska  przyjęła  dokument:    Strategia  Bezpieczeństwa  Wewnętrznego  UE
w  działaniu  –  pięć  kroków  w  kierunku  bezpieczniejszej  Europy  (The  EU  Internal  Security
Strategy  in  Action  –  Five  steps  towards  a  more  secure  Europe),  w  którym  zapobieganie
terroryzmowi  i  walkę  z  radykalizacją  postaw  i  rekrutacją  terrorystów  uznano  za  jeden
z podstawowych celów.

Główne obszary rozwoju współpracy w wymiarze sprawiedliwości i spraw

wewnętrznych w ramach UE oraz z krajami trzecimi określa Program Sztokholmski na lata
2010-2014. Jego celem jest ułatwienie wspólnych działań policji i innych służb w całej UE.

UE prowadzi intensywny dialog z krajami trzecimi oraz organizacjami

międzynarodowymi  promując  przyjęte  przez  ONZ  dokumenty  dot.  walki  z  terroryzmem.
Kwestie  zwalczania  terroryzmu  są  nieodłączną  częścią  stosunków  zewnętrznych  UE,
m.in.  poprzez  odpowiednie  włączanie  klauzul  antyterrorystycznych  w  porozumieniach
i umowach stowarzyszeniowych z krajami trzecimi.

UE angażuje się wraz z innymi organizacjami międzynarodowymi i regionalnymi

w poszukiwanie  synergii  i  zapewnienie  komplementarności  sposobów  postępowania.
W związku z tym UE utrzymuje robocze kontakty z NATO i Unią Afrykańską (UA). Kwestia
walki z terroryzmem zajmuje istotne miejsce w regionalnych przedsięwzięciach  UE, w tym
w  ramach  Partnerstwa  Śródziemnomorskiego  (Euro-Mediterranean  Partnership  –
EUROMED) oraz ASEM (The Asia-Europe Meeting).

Spośród niezależnych agencji UE zajmujących się m.in. przeciwdziałaniem

i zwalczaniem terroryzmu należy wymienić EUROPOL, EUROJUST oraz FRONTEX

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO).

NATO podjęło szereg kroków i inicjatyw na rzecz walki z terroryzmem. Należy

do nich  przyjęcie na szczycie Sojuszu w Pradze w listopadzie 2002 r. Militarnej Koncepcji
Obrony  przed  Terroryzmem  (Military  Concept  for  Defence  against  Terrorism)  oraz  Planu
Działań  Partnerstwa  na  Rzecz  Walki  z  Terroryzmem  (Partnership  Action  Plan  Against
Terrorism  –  PAPT)  dot.  współpracy  z  partnerami  NATO  w  ramach  Rady  Partnerstwa
Euroatlantyckiego  –  (Euro-Atlantic  Partnership  Council  -  EAPC)  /  Partnerstwa  dla  Pokoju
(Partnership  for  Peace  – PfP). Celem tej inicjatywy  jest  koordynacja walki z terroryzmem,
budowa środków wzajemnego zaufania, pomoc państwom potrzebującym wsparcia, wymiana
informacji o zagrożeniach i stworzenie obszaru wolnego od terroryzmu poprzez nawiązanie
ściślejszej  współpracy  państw  partnerskich,  konsultowanie  i  realizacja  uzgodnionych
programów  oraz  udzielanie  wzajemnego  wsparcia  w  związku  z  potencjalnymi  atakami
terrorystycznymi.  W  2002  r.  EAPC  przyjęła  Plan  Działań  przeciwko  Terroryzmowi
(Partnership  Action  Plan  Against  Terrorism),  będący  deklaracją  polityczną  46  państw
członkowskich dot. walki z terroryzmem.

Pod koniec 2003 r. w Kwaterze Głównej NATO została utworzona Jednostka

Wywiadu  ds.  Zagrożenia  Terrorystycznego  (Terrorist  Threat  Intelligence  Unit  –  TTIU),
której zadaniem jest prowadzenie analiz ewentualnych zagrożeń.. Powołanie TTIU wpłynęło
na  podniesienie  poziomu  wymiany  informacji  wywiadowczej  pomiędzy  sojusznikami.
Ponadto  w  Stambule  przyjęto  Program  Prac  na  Rzecz  Obrony  przed  Terroryzmem
(Defence  Against  Terrorism  Programme  of  Work  -  DAT)  w  celu  wzmocnienia  zdolności
Sojuszu  w  obliczu  terroryzmu  i  jego  zwalczania  za  pomocą  zaawansowanych  technologii.
Program  ukierunkowany  jest  na  wspomaganie  narodowych  programów  naukowych
i  badawczych  celem  wypracowywania  nowych  i  udoskonalonych  technologii  przydatnych
w zwalczaniu terroryzmu.

W wymiarze praktycznym działania NATO w obszarze zwalczania terroryzmu

obejmują operacje wojskowe i misje m.in. w Afganistanie (ISAF), na Bałkanach (KFOR)

i  regionie  Morza  Śródziemnego  (Active  Endeavour),  przedsięwzięcia  związane  z  kontrolą
przestrzeni  powietrznej  (z  wykorzystaniem  systemu  AWACS).  Ponadto  do  tych  działań
odnosi  się  obrona  przed  zagrożeniami  w  cyberprzestrzeni  (Cyber  Defence),  ochrona  przed
CBRN  oraz  program  Naukowy  NATO  na  Rzecz  Pokoju  i  Bezpieczeństwa  (The  Science
for Peace and Security – SPS – Programme).

Atak cybernetyczny na Estonię (maj 2007 r.) spowodował, iż państwa członkowskie

NATO  zdecydowały  się  podjąć  bardziej  aktywne  działania  służące  zapobieganiu
i  przeciwdziałaniu  tego  typu  zagrożeniom.  W  styczniu  2008  r.  przyjęto  Politykę  Obrony
Cybernetycznej  (Policy  on  Cyber  Defence).  W  maju  2008  r.  w  Brukseli  zdecydowano
o utworzeniu w Tallinie Centrum Doskonałości ds. Współpracy w Dziedzinie Obrony przed
Atakami  Cybernetycznymi  (NATO  Cooperative  Cyber  Defence  Centre  of  Excellence  -
CCDCOE).  Natomiast  28  października  2008  r.  Centrum  uzyskało  pełną  akredytację  NATO
i  osiągnęło  status  międzynarodowej  organizacji  wojskowej  (International  Military
Organization - IMO).

Rada Europy

Rola Rady Europy jako organizacji regionalnej polega przede wszystkim

na  ustanawianiu  aktów  prawnych    i  stymulowaniu  poszczególnych  państw  członkowskich
do  podejmowania  działań  na  rzecz  implementacji  dokumentów  międzynarodowych
m.in. Globalnej Strategii ONZ w sprawie Zwalczania Terroryzmu oraz stosownych rezolucji
dot.  walki  z  terroryzmem.  Rada  Europy  we  współpracy  z  ONZ  i  OBWE,
a  także  z  organizacjami  regionalnymi  na  innych  kontynentach  m.in.  Organizacją  Państw
Amerykańskich (OAS), Komitetem Antyterrorystycznym Państw Amerykańskich (El Comité
Interamericano  Contra  El  Terrorismo

–

CICTE), organizuje warsztaty szkoleniowe

i konferencje oraz wydaje publikacje poświęcone walce z terroryzmem, przestępczością
zorganizowaną i cyberterroryzmem.

W ramach Rady Europy kwestiami walki z terroryzmem zajmuje się Komitet

Ekspertów  ds.  Terroryzmu  (The  Committee  of  Experts  on  Terrorism  –  CODEXTER).
Do zadań CODEXTER należy koordynacja działań w obszarze przeciwdziałania i zwalczania
terroryzmu wewnątrz Rady Europy, ocena działań państw w tym obszarze (country profiles),
wymiana  informacji  i  doświadczeń  w  zakresie  pomocy  dla  ofiar  terroryzmu,  ocena
implementacji  dokumentów  międzynarodowych  i  wskazywanie  ewentualnych  problemów
i sposobów ich rozwiązywania, monitorowanie stanu ratyfikacji konwencji RE.

Rada Europy powołała specjalną instytucję odpowiedzialną za zwalczanie

finansowania  terroryzmu  i  przestępczości  finansowej  –  Komitet  Ekspertów
ds.  Oceny  Środków  Zapobiegania  Praniu  Brudnych  Pieniędzy  i  Finansowania  Terroryzmu
(Committee  of  Experts  on  the  Evaluation  of  Anti-Money  Laundering  Measures
and the Financing of Terrorism – MONEYVAL).

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE)

W zakresie walki z terroryzmem, OBWE stanowi płaszczyznę współpracy, wymiany

informacji i doświadczeń m.in. na poziomie eksperckim na rzecz ulepszania rozwiązań
instytucjonalnych,

poszerzania

bazy

prawnej

implementacji

dokumentów

międzynarodowych dot. przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu. Większość dokumentów
ma charakter uzupełniający w stosunku do uregulowań i zaleceń innych instytucji
międzynarodowych.

Od 1998 r. na mocy decyzji Forum Współpracy w Dziedzinie Bezpieczeństwa

(Forum  for  Security  Co-operation  –  FSC)  postanowiono  dokonywać  corocznej  wymiany
informacji  w  formie  kwestionariusza  na  temat  implementacji  postanowień  Kodeksu
postępowania  w  polityczno-militarnych  aspektach  bezpieczeństwa  (The  Code  of  Conduct

on Politico-Military Aspects of Security przyjęty dnia 3 grudnia 1994 r.). Pierwsza część
kwestionariusza

dotyczy

Działań podjętych celem zapobiegania terroryzmowi,

a w szczególności uczestnictwa w porozumieniach międzynarodowych dotyczących tej
tematyki. Polska dokonuje corocznej aktualizacji kwestionariusza.

Kwestie terroryzmu stały się jednym z istotniejszych elementów działalności OBWE

po 11 września 2001 r. Na sesji Rady Ministerialnej w 2001 r. przyjęto Bukareszteński Plan
Działania  na  Rzecz  Walki  z  Terroryzmem  (The  Bucharest  Plan  of  Action  for  Combating
Terrorism),  następnie  na  X  posiedzeniu  Rady  Ministerialnej  w  Porto  w  2002  r.  -  Kartę
OBWE  poświęconą  zapobieganiu  i  zwalczaniu  terroryzmu  (OSCE  Charter  on  Preventing
and  Combating  Terrorism).  Przy  realizacji  programów  i  projektów  poświęconych  walce
z  terroryzmem  OBWE  współpracuje  z  ONZ  i  Radą  Europy.  OBWE  poświęca  dużo  uwagi
problemom walki z przestępczością finansową i finansowaniem terroryzmu.

Pod koniec 2002 r. w ramach Sekretariatu OBWE zaczęła działać komórka zajmująca

się  walką  z  terroryzmem:  Zespół  ds.  Działań  Przeciwko  Terroryzmowi  (Action  against
Terrorism  Unit  –  ATU).  Obszary  działalności  ATU  określa  Plan  Działania,  przewidujący
m.in.  utrzymanie efektywnej i skutecznej roli OBWE w zwalczaniu terroryzmu, poszerzanie
możliwości  pomocy  dla  państw  członkowskich  oraz  polepszanie  koordynacji  działań
instytucji  krajowych  i  międzynarodowych  dot.  przeciwdziałania  i  zwalczania  terroryzmu.
Działalność  ATU  koncentruje  się  na  następujących  obszarach  związanych  z  walką
z  terroryzmem:  ochroną  dokumentów  podróży,  partnerstwem  publiczno-prywatnym
m.in.  w  kwestii  bezpieczeństwa,  turystyki,  ekstremizmu  i  radykalizacji  prowadzącej
do  terroryzmu,  ochroną  infrastruktury  krytycznej  w  sektorze  energetycznym,
cyberterroryzmem, bezpieczeństwem transportu miejskiego.

OBWE i kraje członkowskie podkreślają znaczenie wymiaru ludzkiego oraz ochrony

praw człowieka i podstawowych wolności w kontekście walki z terroryzmem. Problematyka
ta leży w kompetencji Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (Office
for Democratic Institutions and Human Rights

–

ODIHR). Uwaga ODIHR koncentruje się

na każdym etapie zwalczania terroryzmu pod kątem ochrony praw człowieka – począwszy
od zapobiegania i ścigania po dochodzenie i karanie.

Obszary zainteresowania ODIHR obejmują m.in. pomoc techniczną dla państw

członkowskich  OBWE  w  opracowywaniu  projektów  i  ulepszaniu  istniejącego  prawa
antyterrorystycznego,  wsparcie  na  rzecz  implementacji  dokumentów  ONZ,  analizę
ustawodawstwa  antyterrorystycznego  poszczególnych  państw  pod  kątem  ochrony  praw
człowieka, współpracę z organizacjami praw człowieka. ODIHR wydaje podręcznik Counter
Terrorism, Protecting Human Rights.

4.2. Aktywność RP w ramach międzynarodowych działań antyterrorystycznych

Istotnym elementem działań Polski prowadzonych w obszarze przeciwdziałania

i  zwalczania  terroryzmu,  ściśle  powiązanymi  i  wzajemnie  uzupełniającymi
się  przedsięwzięciami  podejmowanymi  na  gruncie  krajowym,  pozostaje  zaangażowanie
na  arenie  międzynarodowej.  Polska  przywiązuje  szczególne  znaczenie  do  działań
prowadzonych  w  ramach  ONZ,  NATO  i  UE,  a  na  gruncie  bilateralnym  –  do  współpracy
z USA i państwami Unii Europejskiej.

Z inicjatywy Polski w listopadzie 2001 r. odbyła się Konferencja Przywódców

Narodów Centralnej i Wschodniej Europy w sprawie zwalczania terroryzmu. Uczestnicy
konferencji przyjęli Deklarację oraz Plan działań w sprawie zwalczania terroryzmu.

W 2002 r. w Warszawie odbyła się konferencja Rady Partnerstwa Euroatlantyckiego

(Euro-Atlantic Partnership Council - EAPC), poświęcona roli tego organu w zwalczaniu
terroryzmu.

W maju 2003 r. w Krakowie Polska stała się wraz z USA współzałożycielem

Inicjatywy  na  rzecz  zapobiegania  rozprzestrzenianiu  broni  masowego  rażenia  (Prolifration
Security  Initiative  –  PSI),  mającej  na  celu  uniemożliwienie  nielegalnego  obrotu  BMR,
środkami jej przenoszenia oraz technologiami do jej produkcji.

Polska uczestniczy w realizacji przyjętych na forum UE zapisów Deklarację

w  sprawie  Zwalczania  Terroryzmu  (2004  r.)  oraz  Strategii  UE  w  dziedzinie  Zwalczania
Terroryzmu i Plan Działania w sprawie Zwalczania Terroryzmu (2005 r.).
Polska dwukrotnie w poddała się kompleksowej unijnej ocenie w ramach procesu tzw. peer
evaluation: I runda misji ewaluacyjnej (2003-2005) poświęcona ocenie krajowych systemów
walki  z  terroryzmem  oraz  II  runda  misji  ewaluacyjnej  (2007-2009)  poświęcona  ocenie
krajowych systemów zarządzania kryzysowego.

Od 2005 r. działa Wspólna Polsko-Amerykańska Grupa Robocza do Spraw Zagrożeń

Terrorystycznych. W 2010 r. powołano trzy podgrupy robocze: ds. przeciwdziałania
terroryzmowi, ds. zwalczania terroryzmu i ds. zarządzania kryzysowego.

W 2005 r. w Warszawie odbył się III Szczyt Rady Europy, podczas którego

podpisano  m.in.  konwencje  o  zwalczaniu  terroryzmu  oraz  o  zapobieganiu  praniu  brudnych
pieniędzy. Przywódcy 46 państw przyjęli również Deklarację Warszawską i Plan Działania
Rady  Europy,  w  których  znalazły  się  też  zapisy  odnoszące  się  do  walki  z  terroryzmem
oraz  rozwoju  zasad  i  mechanizmów  zapobiegania  i  eliminacji  wszelkich  form  nietolerancji
i dyskryminacji.

W 2005 r. powołano

Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną

na  Zewnętrznych  Granicach  Państw  Członkowskich  Unii  Europejskiej  (FRONTEX)
z  siedzibą  w  Warszawie.  Działalność  tej  instytucji  służy  zwiększeniu  kontroli
i  zabezpieczenia  granic  zewnętrznych  UE  przed  zagrożeniami  płynącymi  z  terroryzmu,
przestępczości zorganizowanej.

W 2006 r. Polska dołączyła do Grupy G-5 (od tego momentu G6). tj. ministrów spraw

wewnętrznych  Francji,  Wielkiej  Brytanii,  Niemiec,  Włoch,  Hiszpanii,  której  celem  jest
m.in.  współdziałanie  zrzeszonych  w  niej  państw  (poza  strukturami  UE)  w  dziedzinach
szczególnie  istotnych  dla  bezpieczeństwa  wewnętrznego.  Priorytetami  Grupy  G6  są  przede
wszystkim: walka z terroryzmem, zapobieganie i zwalczanie przestępczości zorganizowanej,
skuteczna  ochrona  granic  oraz  zwalczanie  nielegalnej  imigracji.  Państwa  Grupy  G6
wymieniają  wiedzę  dotyczącą  antyterrorystycznej  polityki  informacyjnej,  skutecznych
narzędzi informacyjnych i komunikacji ze społeczeństwem na temat potencjalnych zagrożeń
oraz pożądanych zachowań w przypadku zamachu terrorystycznego.

W październiku 2007 r.

podczas polskiego przewodnictwa w grupie G6 przyjęto wspólną deklarację dot. zacieśniania
współpracy  m.in.  na  rzecz  zwalczania  terroryzmu  i  przestępczości  zorganizowanej.
W    2010  r.  w  trakcie  kolejnego  przewodnictwa  RP  w  tej  grupie  zainicjowano  prace
nad  tematyką  antyterrorystycznej  polityki  informacyjnej  oraz  bezpieczeństwa
w cyberprzestrzeni.

Polska poparła przyjęcie we wrześniu 2006 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ

Globalnej  Strategii  Narodów  Zjednoczonych  w  Walce  z  Terroryzmem.  W  czasie
jej przeglądu, we wrześniu 2010 r., przedstawiciel RP zaprezentował działania Polski w tym
obszarze.  Polska  opowiada  się  za  pełną  implementacją  przez  wszystkie  państwa
członkowskie  założeń  Strategii  oraz  przyjęciem  i  stosowaniem  zapisów  wszystkich
konwencji i protokołów ONZ dot. zwalczania terroryzmu, a także przyjęciem Kompleksowej
Konwencji

sprawie

Zwalczania

Terroryzmu

(Comprehensive Convention

on International Terrorism – CCIT).

4.3. Współpraca międzynarodowa realizowana przez poszczególne służby i instytucje

Poszczególne służby i instytucje prowadzą współpracę międzynarodową

bezpośrednio lub w ramach wyspecjalizowanych organizacji i gremiów.

ABW prowadzi współpracę z partnerami zagranicznymi na płaszczyźnie dwustronnej

i wielostronnej, w tym w ramach UE, Klubu Berneńskiego

, Grupy Roboczej

ds. Terroryzmu (Counter-Terrorist Group – CTG)

, Grupy Madryckiej

i Europolu. Zakres

współpracy obejmuje wymianę informacji, wspólną analizę globalnych zagrożeń
oraz dzielenie się doświadczeniami i wiedzą.

MSWiA bierze udział w posiedzeniach Stałego Komitetu Współpracy Operacyjnej

w  zakresie  Bezpieczeństwa  Wewnętrznego  (The  Standing  Committee  on  Operational
Cooperation  on  Internal  Security  –  COSI),  zajmującego  się  m.in.  propagowaniem
i  pogłębianiem  koordynacji  działań  operacyjnych  prowadzonych  przez  państwa
członkowskie UE w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego. MSWiA koordynuje również
bezpośrednią współpracę ze stroną amerykańską w ramach Wspólnej Polsko-Amerykańskiej
Grupy Roboczej ds. Zwalczania Terroryzmu.

Przedstawiciele Policji biorą udział w pracach krajowych i międzynarodowych

gremiów  zajmujących  się  analizą  i  wymianą  informacji  o  zagrożeniach  ze  strony
przestępczości terrorystycznej i ekstremistycznej, na poziomie strategicznym i operacyjnym.
Na forum międzynarodowym są to przede wszystkim Interpol, Europol, Grupa Robocza UE
ds.  Terroryzmu  (Working  Party  on  Terrorism  –  WPT),  Policyjna  Grupa  Robocza
ds.  Terroryzmu  (Police  Working  Group  on  Terrorism  –  PWGT)

, Grupa Robocza UE

ds. Egzekwowania Prawa (Law Enforcement Working Party – LEWP)

, Grupa Atlas

SG w wymiarze międzynarodowym współdziała za pośrednictwem Centrów

Współpracy i punktów kontaktowych na granicach, a także w ramach Aparatu Pełnomocnika
Granicznego. Umożliwia to bieżącą wymianę informacji i współpracę służb granicznych,

Skupia służby wywiadu i bezpieczeństwa Państw Członkowskich UE oraz Norwegii i Szwajcarii. Na jego

forum  odbywają  się  dyskusje  dotyczące  szeroko  pojętej  kwestii  bezpieczeństwa.  Głównym  celem  Klubu  jest
ułatwienie  współpracy,  wymiany  informacji  i  najlepszych  praktyk  pomiędzy  służbami  członkowskimi  w  celu
wzmocnienia  bezpieczeństwa  wewnętrznego  państw  członkowskich  jak  i  całego  kontynentu  europejskiego.
Prace  Klubu  skupiają  się  m.in.  na  takich  kwestiach  jak:  ekstremizm  prawicowy  i  lewicowy,  przestępczość
zorganizowana i proliferacja.

Grupa została wyodrębniona z Klubu Berneńskiego w następstwie wydarzeń z 11 września 2001 r. Obok

współpracy operacyjnej, wśród projektów podejmowanych przez to gremium są m.in. opracowywane wspólnie
dla decydentów UE analizy i oceny zagrożeń terrorystycznych. W ramach Grupy omawia się również
zagadnienia związane z optymalizacją współpracy międzynarodowej w dziedzinie walki z terroryzmem.

Grupa Madrycka (do stycznia 2010 r. Komitet Koordynacji Centrów Antyterrorystycznych – CCCAT)

powstała jako nieformalna grupa skupiająca europejskie centra antyterrorystyczne lub instytucje zajmujące się
analizą i oceną zagrożenia terrorystycznego. Jednym z celów Grupy jest współpraca w zakresie wymiany
informacji strategicznych na temat terroryzmu i wyznaczanie kierunków prac mających na celu
przeciwdziałanie temu zjawisku.

Organizacja zrzeszająca przedstawicieli Policji z 27 państw członkowskich Unii Europejskiej

oraz przedstawicieli Europolu. Głównym zadaniem PWGT jest bieżąca i całodobowa wymiana informacji
o zagrożeniach terrorystycznych na terenie Europy. Policja polska przystąpiła do PWGT w listopadzie 2001 r.

Gremium to zajmuje się szeroko pojętą współpracą policyjną Państw Członkowskich UE, m.in. w zakresie

systemów  łączności,  zabezpieczenia  imprez  sportowych,  działań  oficerów  łącznikowych  oraz zadań
Europejskiej  Akademii  Policyjnej  CEPOL.  W  ramach  prac  grupy  roboczej  LEWP  eksperci omawiają  także
zagadnienia dotyczące  działań  transgranicznych  i wymiany  doświadczeń  między  organami  ścigania
w  obszarach  nieobjętych  kompetencją  innych  grup  roboczych,  np.  zwalczanie  przestępczości  związanej
z pojazdami czy cyberprzestępczości.

Powstała w trakcie szczytu 15 dowódców europejskich jednostek antyterrorystycznych w Brukseli

w październiku 2001 roku. Grupa Atlas zrzesza centralne jednostki antyterrorystyczne Policji państw UE.
W chwili obecnej w skład Atlasu wchodzi 35 specjalnych jednostek policyjnych z 27 państw UE.

imigracyjnych i policyjnych sąsiadujących państw, a także pozwala na wymianę informacji
policyjnych na szczeblu operacyjnym i taktycznym.

Inne elementy współpracy międzynarodowej to m.in.:



wykorzystanie Systemu Informacyjnego Schengen (SIS);



wspólne patrole graniczne, wspólne grupy dochodzeniowo – śledcze;



rozwój współpracy ze służbami graniczno-imigracyjnymi innych państw w zakresie
wymiany informacji, doświadczeń (najlepszych praktyk), szkoleń, wspólnych
przedsięwzięć oraz projektów pomocowych;



współdziałanie  z  Europejską  Agencją  Zarządzania  Współpracą  Operacyjną
na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej (FRONTEX)
oraz  Europolem,  Interpolem,  a  także  Oficerami  Łącznikowymi  innych  krajów
oraz w ramach grup roboczych  i komitetów Rady UE/Komisji Europejskiej (prace
m.in. nad projektami EUROSUR, Visa Information System);



współpraca z władzami krajów trzecich w celu realizacji skutecznych wydaleń
i powrotów cudzoziemców z/do RP.

PSP w ramach współpracy międzynarodowej, jest członkiem grupy roboczej Rady

UE ds. ochrony ludności (PROCIV).

BOR jest członkiem Europejskiej Sieci Ochrony Osób Publicznych (European

Network for the Protection of Public Figures - ENPPF)

oraz Stowarzyszenia Służb

Ochrony Osobistej (The Association of Personal Protection Sernice – APPS)

którego głównym celem jest wymiana poglądów, wiedzy, doświadczeń, informacji
oraz promocja ścisłej współpracy pomiędzy poszczególnymi służbami ochrony.

Prokuratura Generalna utrzymuje bieżące kontakty z Eurojustem, organem Unii

Europejskiej,  którego  zadaniem  jest  wzmacnianie  współpracy  organów  wymiaru
sprawiedliwości  państw  członkowskich  (PCz).  Eurojust  wspiera  krajowe  organy  ścigania
w  celu  usprawnienia  prowadzonych  śledztw  (dochodzeń)  dotyczących  przestępstw
o charakterze ponadgranicznym, obejmujących również działalność terrorystyczną.

4.4. Ochrona polskich przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych

Zagrożenia terrorystyczne dla polskich placówek dyplomatycznych, konsularnych

i instytutów kultury pochodzą ze strony grup terrorystycznych oraz ich zwolenników,
szczególnie na obszarach objętych konfliktami zbrojnymi. Należy brać pod uwagę zagrożenia
ze strony terroryzmu o podłożu religijnym, ekonomiczno-społecznym, organizacji
ekstremistycznych i separatystycznych, jak i pojedynczych osób.

Rolę koordynującą w kwestii bezpieczeństwa dyplomatycznego pełni Minister

Spraw  Zagranicznych,  który  w  zakresie  organizacji  systemu  bezpieczeństwa  placówek
zagranicznych RP współpracuje z właściwymi służbami i instytucjami, w szczególności AW
i  BOR  odpowiedzialnymi  za  rozpoznanie  i  przeciwdziałanie  zagrożeniom  ze  strony
ugrupowań  terrorystycznych  wobec  polskich  misji  dyplomatycznych  oraz  obywateli  RP
przebywających  poza  granicami  kraju.  Na  bieżąco  wypracowywane  są  mechanizmy  ścisłej
i  efektywnej  współpracy  m.in.  w  zakresie:  szkolenia  personelu  placówek  pod  względem
bezpieczeństwa

dyplomatycznego

zarządzania

kryzysowego,

monitorowania

informowania MSZ o możliwych zagrożeniach bezpieczeństwa placówek

oraz eliminowania nieprawidłowości dotyczących przestrzegania ustalonych zasad

Ustanowiona decyzją Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2002 r. (2002/956/WSiSW). W jej skład

wchodzą krajowe służby policyjne i inne służby odpowiedzialne za ochronę osób

Powstało w 1989 r. W jego skład wchodzą służby ochrony z ponad 30 państw.

bezpieczeństwa.  Ponadto,  uregulowane  zostały  sprawy  związane  z  fizyczną  ochroną
placówek  zagranicznych,  kierowników  placówek  i  personelu  oraz  określono  ramy
współpracy  w  zakresie  opracowywania  instrukcji  dotyczących  kwestii  bezpieczeństwa
placówek zagranicznych.

4.5. Obywatele polscy za granicą

Z uwagi na utrzymujące się na świecie zagrożenie terrorystyczne nie można

wykluczyć, że obywatele polscy przebywający za granicą mogą stanowić cel lub stać się
przypadkowymi ofiarami zamachu.

W ramach bieżącej pracy służby konsularnej istnieje wypracowany mechanizm

pozyskiwania informacji o zagrożeniach dla obywateli RP – w tym o zagrożeniach
terrorystycznych. Opiera się on na aktywności i działaniach:



personelu dyplomatyczno-konsularnego RP, z wykorzystaniem lokalnych źródeł

ogólnie dostępnych poprzez kontakty z władzami kraju urzędowania, środowiskami
lokalnymi oraz miejscowym korpusem dyplomatyczno-konsularnym. Szczególne
znaczenie dla zwiększenia potencjału takich działań ma współpraca konsularna
krajów członkowskich UE na terenie państw trzecich;



Departamentu  Konsularnego  MSZ,  z  wykorzystaniem  źródeł  ogólnie  dostępnych
oraz  informacji  innych  komórek  organizacyjnych  MSZ.  Istotne  znaczenie
ma  współpraca  konsularna  na  forum  Grupy  Roboczej  RUE  ds.  Współpracy
Konsularnej  –  COCON.  W  ramach  COCON  strona  polska  ma  możliwość
bezpośredniego  kontaktu  i  wymiany  informacji  z  przedstawicielami  MSZ
pozostałych krajów UE, odpowiadającymi za zarządzanie sytuacjami kryzysowymi
oraz    pracownikami  unijnego  Centrum  Sytuacyjnego  (SitCen),  działającego
w  strukturze  Europejskiej  Służby  Działań  Zewnętrznych  (ESDZ).  Wymiana
informacji następuje również w ramach kontaktów dwustronnych, a także poprzez
specjalny portal internetowy i telekonferencji.

Ponadto, AW uzyskuje informacje z szerokiego spektrum źródeł, w tym

wywiadowczych. Działania AW w tym zakresie pozwalają uzyskiwać sygnały istotne
z punktu widzenia zagrożeń dla Polaków przebywających za granicą, w szczególności
ze strony grup terrorystycznych.

IAGNOZA

ZAGROŻENIA

TERRORYSTYCZNEGO

DLA

INTERESÓW

I OBYWATELI

Polska nie była dotychczas bezpośrednim celem ataku terrorystycznego, jednakże

z uwagi na utrzymujące się na świecie zagrożenie terrorystyczne nie można wykluczyć,
że nasz kraj może stać się dla grup i organizacji ekstremistycznych motywowanych zarówno
religijnie, jak i politycznie, alternatywnym celem zamachu. Potencjalne zagrożenie
terrorystyczne dla RP oraz jej obywateli wiąże się w głównej mierze z aktywnością naszego
kraju na arenie międzynarodowej i udziałem w misjach stabilizacyjnych i pokojowych.

Na podstawie dotychczasowych informacji o działalności osób pochodzących

z  krajów  podwyższonego  ryzyka  należy  założyć,  że  Polska  może  stanowić  dogodną  bazę
logistyczną  dla  członków  i  osób  powiązanych  z  organizacjami  terrorystycznymi.  Ich  celem
może  być:  pozyskiwanie  funduszy  na  dalszą  działalność,  werbowanie  nowych  członków
organizacji  oraz  osób  popierających  ich  działalność  oraz  pozyskiwanie  broni  i  materiałów
wybuchowych  (szczególnie  w  kontekście  możliwych  powiązań  z  przestępczością
zorganizowaną).  Ponadto  Polska,  z  racji  swego  tranzytowego  położenia  jest  krajem
do  którego  docierają  nielegalni  migranci  -  wśród  uchodźców  mogą  znaleźć  się  osoby
organizujące nielegalny przerzut osób do krajów strefy Schengen.

Należy w tym kontekście podkreślić, że w Polsce odnotowywane były wprawdzie akty

terroru  z  użyciem  urządzeń  i  materiałów  wybuchowych,  lecz  miały  one  głównie  charakter
kryminalny  i  związane  były  z  aktywnością  zorganizowanych  grup  przestępczych,
a nie ugrupowań terrorystycznych.

Pomimo że dotychczas na terytorium RP nie odnotowano zamachów lub ataków

terrorystycznych,  obywatele  RP  od  2001  r.  wielokrotnie  stawali  się  ofiarami  lub  byli
poszkodowani  w wyniku  działalności  organizacji  i  grup  terrorystycznych  operujących
w różnych częściach świata.

Analizując dotychczasowe zdarzenia o charakterze terrorystycznym, w których zginęli

lub pokrzywdzeni byli obywatele RP należy stwierdzić, iż ich źródłem w większości
przypadków był fundamentalistyczny terroryzm islamski:



11 września 2001 r. w ataku na World Trade Center w Nowym Jorku – śmierć
6 obywateli RP, w sumie 2749 ofiar. Zamach z wykorzystaniem dwóch porwanych
samolotów pasażerskich przeprowadziła Al-Kaida;



12 października 2002 r. na indonezyjskiej wyspie Bali – śmierć polskiej
dziennikarki, w sumie 202 ofiary. Samobójczych zamachów bombowych dokonali
byli członkowie organizacji Al Jamaat Al Islamiya;



11 marca 2004 r. zamach w Madrycie - śmierć 4 obywateli RP, w sumie 191 ofiar.

Zdalnie zdetonowane ładunki wybuchowe eksplodowały w pociągach kolei
podmiejskiej. Do zamachu przyznała się grupa powiązana prawdopodobnie
z Al-Kaidą;



7 maja 2004 r. zamach w Iraku – śmierć 2 obywateli RP. Jadąca samochodem ekipa

dziennikarzy została ostrzelana z broni maszynowej na drodze z Bagdadu
do Nadżafu;



7 lipca 2005 r. zamach w Londynie - śmierć 3 obywatelek RP, w sumie 56 ofiar

śmiertelnych. Do przeprowadzenia zamachu przyznała się organizacja Tajna Grupa
Dżihadu Al-Kaidy w Europie. Atak przeprowadzony został na pociągi metra
i autobus;



3 października 2007 r. zamach w Iraku – śmierć funkcjonariusza BOR w zamachu
na Ambasadora RP, który został ranny.

W przeszłości obywatele RP byli również ofiarami porwań dokonywanych
przez ugrupowania ekstremistyczne:



1 czerwca 2004 r. w Bagdadzie zostali uprowadzeni dwaj obywatele RP. Jeden

z nich zdołał uciec porywaczom, natomiast drugi po kilku dniach został uwolniony
przez siły specjalne wojsk koalicyjnych;



27  października  2004  r.  w  Iraku  uprowadzona  została  mieszkająca  w  tym  kraju
obywatelka  RP.  Do  porwania  przyznała  się  organizacja  Salafickie  Brygady
Abu  Bakra  as-Siddika,  której  przedstawiciele  w  zamian  za  uwolnienie  Polki
zażądali  wycofania  polskich  wojsk  z  Iraku  oraz  wypuszczenia  z  irackich  więzień
wszystkich kobiet. Po około miesiącu udało się doprowadzić do jej uwolnienia;



23 marca 2006 r. u podnóża Mount Everest w Nepalu maoistowscy partyzanci
uprowadzili czterech obywateli RP. Do zdarzenia doszło podczas pieszej wędrówki
z miasta Jiri do Lukla. Po kilkudniowej niewoli Polacy zostali wypuszczeni;



7 lutego 2009 r. w Pakistanie bojownicy organizacji Tehrik-i Taliban Pakistan,

podejrzewanej  o ścisłe  współdziałanie  z  pakistańskimi  i  afgańskimi  komórkami
Al-Kaidy,  zamordowali  polskiego  geologa,  który  został  uprowadzony  28  września
2008 r. Porywacze postawili rządowi w Pakistanie ultimatum, w którym w zamian
za  uwolnienie  porwanego  zażądali  wycofania  wojsk  federalnych  z  części
dystryktów  na  terenach  plemiennych,  zwolnienia  62  więźniów  kryminalnych
oraz  wypłacenia  okupu.  Pomimo  podjęcia  przez  polskie  władze  wielotorowych
działań mających na celu uwolnienie Polaka, został on pozbawiony życia.

Na poziom zagrożenia terrorystycznego RP wpływają także kwestie związane

z  aktywnością  skrajnych  środowisk  ekstremistycznych  motywowanych  politycznie.
Zagadnienie  to  nabiera  szczególnego  znaczenia  w  kontekście  globalnego  kryzysu
finansowego  oraz  wydarzeń,  jakie  miały  miejsce  w  Grecji  oraz  Włoszech  (seria  „bomb
listowych”

przesyłanych

placówek

dyplomatycznych).

Wpływ

środowisk

ekstremistycznych  na  bezpieczeństwo  państwa  rozpatrywać  należy  zarówno  w  aspekcie
zagrożeń ze strony ekstremizmu prawicowego, jak i lewicowego. W obu tych przypadkach,
osoby  prezentujące  poglądy  skrajne  zrzeszają  się  w  coraz  lepiej  zorganizowanych
strukturach,  coraz  szerzej  również  nawiązywana  jest  przez  nich  współpraca  z  podobnymi
strukturami  w  innych  państwach.  Zaznaczyć  jednak  należy,  iż  środowiska  te  nie  stwarzały
dotychczas na terenie naszego kraju realnego zagrożenia o charakterze terrorystycznym.

Na podstawie aktualnie posiadanej wiedzy należy przewidywać, że poziom

zagrożenia  terrorystycznego  dla  RP  i  jej  obywateli  w  najbliższym  czasie  nie  ulegnie
znaczącej  zmianie.  Polska  najprawdopodobniej  nadal  nie  będzie  pierwszoplanowym  celem
dla  organizacji  terrorystycznych.  Jednakże  niektóre  wydarzenia,  jak  objęcie  w  drugim
półroczu  2011  r.  przez  RP  Przewodnictwa  w  RUE  oraz  organizacja  Mistrzostw  Europy
w  Piłce  Nożnej  UEFA  EURO  2012

, będą z pewnością obserwowane przez

fundamentalistów i ugrupowania radykalne. Zaznaczyć należy, iż dotychczas nie stwierdzono
znaczącego  zainteresowania  ze  strony  grup  ekstremistycznych  tymi  wydarzeniami.  Warto
również  zwrócić  uwagę  na  ponowną  aktywizację  w  Europie  środowisk  ekstremistycznych
motywowanych politycznie. Ponadto, w niektórych częściach świata utrzymywać się będzie
wysokie zagrożenie dla przebywających tam cudzoziemców, w tym obywateli RP.

W odniesieniu do terytorium RP, należy wskazać, iż prawdopodobieństwo

przeprowadzenia  zamachu  terrorystycznego  zmniejsza  brak  w  naszym  kraju  licznej
społeczności  emigranckiej,    co  proporcjonalnie  zmniejsza  liczbę  osób  mogących  posiadać
związki z ugrupowaniami fundamentalistycznymi.
W najbliższych latach należy liczyć się z zagrożeniem szczególnie dla:



polskich żołnierzy uczestniczących w działaniach koalicji antyterrorystycznej,
zwłaszcza jednostki Polskiego Kontyngentu Wojskowego (PKW) w Afganistanie;



obywateli RP przebywających w celach biznesowych lub turystycznych
w państwach o wysokim stopniu zagrożenia;



placówek dyplomatycznych;



transportu publicznego, w tym lotnictwa cywilnego.

OZIOMY ZAGROŻENIA TERRORYSTYCZNEGO W

CAT ABW na podstawie otrzymanych informacji sporządza cykliczne prognozy

poziomu  zagrożenia  terrorystycznego  dla  RP.  Prognoza  wraz  z  uzasadnieniem  CAT  ABW
jest  przedstawiana  na  forum  MZds.ZT,  gdzie  jest  opiniowana.  W  przypadku  zmiany
aktualnego  poziomu  zagrożenia,  zaopiniowana  przez  MZds.ZT  rekomendacja  przedkładana
jest Prezesowi Rady Ministrów.

Rekomendowany przez Międzyresortowy Zespół ds. Zagrożeń Terrorystycznych

aktualny poziom zagrożenia terrorystycznego w RP, zamieszczany jest na portalu rządowym
www.antyterroryzm.gov.pl.

formę

graficznego

zobrazowania,

w którym poszczególnym poziomom zagrożenia przypisano odpowiadające im kolory:

Uzyskanie informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze
terrorystycznym lub innego zdarzenia, których rodzaj i zakres jest trudny
do przewidzenia.

Uzyskanie informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze
terrorystycznym lub innego zdarzenia, powodujących zagrożenie bezpieczeństwa
Rzeczypospolitej Polskiej.

Uzyskanie informacji o osobach lub organizacjach przygotowujących działania
terrorystyczne

godzące

bezpieczeństwo

Rzeczypospolitej

Polskiej

lub wystąpienia aktów terroru godzących w bezpieczeństwo innych państw albo
w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia innego zdarzenia
godzącego w bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej lub innych państw.

Wystąpienie zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub innego zdarzenia,
powodującego zagrożenie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej lub innych
państw.

STADIUM

PRZEDSIĘWZIĘĆ

ANTYTERRORYSTYCZNYCH:

PRZEWCIWDZIAŁANIAE/ZAPOBIEGANIE

(PREVENT)

7.1. Polityka państwa wobec osób i środowisk podatnych na zjawiska radykalizacji
i rekrutacji do organizacji terrorystycznych

Rekrutacja do organizacji terrorystycznych może dotyczyć w szczególności

obcokrajowców  przebywających  w  Polsce  pochodzących  z  krajów  podwyższonego  ryzyka
oraz regionów objętych konfliktami. Zjawisko rekrutacji może zwiększać marginalizacja tych
grup  i  poczucie  braku  perspektyw.  Jakość  i  skuteczność  procedur  integracji  imigrantów
z  polskim  społeczeństwem  stanowi  ważny  element  projektu  Polityki  migracyjnej  Polski  –
stan obecny i postulowane działania.

Na etapie przedintegracyjnym, w przypadku stwierdzenia, iż dana osoba może

stanowić  zagrożenie  terrorystyczne  bądź  może  rozpowszechniać  radykalne  idee  i  wpływać
na  szczególnie  podatne  środowiska  w  celu  radykalizacji  lub  rekrutacji,  właściwe  organy
mogą  wydalić  cudzoziemca  z  terytorium  RP.  Mogą  również  odmówić  tej  osobie  nadania
statusu uchodźcy oraz ochrony uzupełniającej, jeśli o to się ubiegała.

Aktywność rodzimych organizacji ekstremistycznych w Polsce utrzymuje się obecnie

na  stosunkowo  niskim  poziomie,  co  związane  jest  m.in.  z  brakiem  zaplecza  politycznego
oraz  niskim  poparciem  społecznym.  Wypracowując  politykę  państwa  wobec  osób
i  środowisk  podatnych  na  radykalizację  należy  mieć  na  uwadze  fakt,  iż  ugrupowania
ekstremistyczne stanowią obecnie margines sceny politycznej naszego kraju.

7.1.1. Polityka migracyjna i azylowa oraz integracja

Na terytorium RP docierają cudzoziemcy z różnych krajów i regionów,

w  tym  podwyższonego  ryzyka  i  o  niestabilnej  sytuacji  politycznej.  Większość  z  nich
postrzega  Polskę  jako  państwo  tranzytowe  na  drodze  do  Europy  Zachodniej.  W  stosunku
do  cudzoziemców,  którzy  podjęli  decyzję  o  pozostaniu  na  terytorium  RP,  istotnym  jest
prowadzenie  przez  RP  konsekwentnej  oraz  spójnej  polityki  migracyjnej  i  azylowej,
co zapobiegać może pojawianiu się zagrożeń o charakterze terrorystycznym.

Najważniejszym dokumentem o charakterze międzynarodowym dotyczącym

m.in. statusu uchodźców jest Konwencja Genewska z 1951 r., której Polska jest
sygnatariuszem.

Konstytucja RP gwarantuje cudzoziemcom prawo do ochrony na zasadach

regulowanych  w  ustawie  o  cudzoziemcach.  Polskie  prawo  zostało  zharmonizowane
ze  standardami  prawnymi  funkcjonującymi  w  ramach  UE,  które  opierają  się  głównie
na  istniejących  porozumieniach  międzynarodowych  wypracowanych  przez  ONZ
i  jej  wyspecjalizowane  agendy.  Proces  dostosowywania  polskiego  prawa  do  dorobku  UE
w  obszarze  migracji  i  azylu  zakończył  się  uchwaleniem  dwóch  nowych  ustaw:
o  cudzoziemcach  oraz  o  udzielaniu  cudzoziemcom  ochrony  na  terytorium  Rzeczypospolitej
Polskiej.

Wspólną politykę migracyjną i azylową reguluje dokument programowy Polityka

Migracyjna  Polski  –  stan  obecny  i  postulowane  działania,  który  odnosi  się  do  kwestii
przeciwdziałania  negatywnym  aspektom  migracji  do  Polski  oraz  zagadnień  dotyczących
integracji cudzoziemców.

Bezpośrednim celem integracji jest umożliwienie imigrantom samodzielnej

egzystencji pozwalającej na korzystanie z rynku pracy, systemów edukacji i służby zdrowia,

jak również na uczestniczenie w życiu społecznym, przy jednoczesnym zapewnieniu
realizacji ich potrzeb kulturowych i religijnych. Pośrednio, proces integracji, pozwalając
na poszerzanie relacji społecznych cudzoziemców i utożsamianie się z sytuacją i warunkami
życia w kraju przyjmującym, zapobiega radykalizacji ich postaw.

Wśród instytucji podejmujących działania mające na celu integrację cudzoziemców,

wskazać należy:



Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (pomoc społeczna);



MSWiA

(koordynacja działań w obszarze migracji, przeciwdziałanie

dyskryminacji);



Urząd do Spraw Cudzoziemców (preintegracja osób ubiegających się o ochronę
międzynarodową);



Rzecznika Praw Obywatelskich (utworzenie Zespołu do spraw Migracji

Powrotnych i Imigracji);



Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania (podjęcie problemu edukacji
dzieci cudzoziemców).

Ponadto, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (MPiPS) jest członkiem Grupy

Krajowych  Punktów  Kontaktowych  do  spraw  Integracji  Imigrantów,  która  to  grupa  jest
akredytowana  przy  Komisji  Europejskiej.  Jednym  z  zadań  grupy  jest  zajmowanie
się kwestiami dialogu międzykulturowego, także w kontekście zapobiegania radykalizacji.

Z uwagi na fakt, że struktura narodowościowa Polski charakteryzuje się obecnie

bardzo  niskim  odsetkiem  cudzoziemców,  ich  integracja  ze  społeczeństwem  nie  stanowi
istotnego  problemu  społecznego  czy  politycznego.  Nie  odnotowuje  się  również  znaczącej
imigracji do Polski.

Niewielki

odsetek obywateli państw trzecich przebywających na stałe

i napływających do Polski sprawił, iż działania w zakresie ich integracji ze społeczeństwem,
również w odniesieniu do cudzoziemców podatnych na radykalizację, w tym pochodzących
z krajów podwyższonego ryzyka, są prowadzone w ograniczonym zakresie. W zasadzie brak
jest  innych  działań  w  zakresie  integracji  niż  odnoszące  się  do  osób  objętych  ochroną
międzynarodową.

Istotną rolę w procesie integracji odgrywa również stosunek do tego procesu

społeczeństwa  kraju  przyjmującego,  w  związku  z  czym  celowe  jest  podejmowanie
przez  instytucje  państwowe  działań  mających  na  celu  edukację  społeczeństwa  w  zakresie
wielokulturowości  i  tolerancji  w  stosunku  do  migrantów.  Działania  te  obejmują  szkoły,
placówki oferujące zajęcia pozalekcyjne, ośrodki doskonalenia nauczycieli, szkoły oferujące
kształcenie nauczycieli oraz instytucje edukacyjne i środki masowego przekazu. Szczególną
uwagę należy zwracać na tworzenie płaszczyzn  porozumienia i  wymiany poglądów w celu
zapobiegania powstawaniu konfliktów wywoływanych różnicami kulturowymi i religijnymi.

Dodatkowym elementem wspierającym integrację cudzoziemców jest możliwość

finansowania  działań  o  charakterze  integracyjnym  ze  środków  funduszy  UE,  co  pozwala
m.in.  na  rozwój  sektora  organizacji  pozarządowych  oraz  instytucji,  które  angażują  się
w kwestie integracji.

REKOMENDACJE:



Wdrożenie spójnej polityki migracyjnej Polski mającej na względzie doświadczenia
państw europejskich w integracji osób spoza obszaru kulturowego Europy
oraz uwzględniającej założenia dokumentu Polityka Migracyjna Polski – stan
obecny i postulowane działania;



Doskonalenie mechanizmu obowiązkowych konsultacji z odpowiednimi służbami
przed wydaniem przez właściwe organy państwa decyzji w sprawach wizowych

oraz wszelkiego rodzaju zezwoleń pobytowych, również w wyniku postępowań
o nadanie statusu uchodźcy;



Opracowanie jednolitego programu określającego integrację cudzoziemców
przebywających w Polsce;



Cykliczne badanie potrzeb imigrantów i środowisk mniejszościowych, w tym
ich gotowości do integracji oraz stopnia integracji z polskim społeczeństwem,
w szczególności grup zagrożonych wykluczeniem społecznym z uwagi na względy
językowe, tradycje religijne czy kulturowe.

7.1.2. Działalność profilaktyczna mająca na celu zapobieganie radykalizacji
i rekrutacji do organizacji terrorystycznych

W działania mające zapobiegać rekrutacji do organizacji terrorystycznych,

wynikające z wcześniej opisanej polityki RP w tym zakresie, zaangażowane są instytucje
rządowe szczebla centralnego, wspierane przez administrację rządową w województwach,
a także samorządy terytorialne i organizacje pozarządowe.

Istotną rolę w zakresie profilaktyki pełni Urząd do Spraw Cudzoziemców (UdSC),

który  wspiera  organizacje  pozarządowe  zapewniając  pomoc  logistyczną,  dystrybucyjną,
merytoryczną  i    koordynacyjną.  Do  działań  o charakterze  edukacyjnym  można  zaliczyć
prowadzenie  kursów  i  szkoleń  dla  obcokrajowców,  różnego  typu  aktywność  noszącą
znamiona integracji dla podopiecznych UdSC w ośrodkach dla cudzoziemców.

UdSC współpracuje z kilkunastoma organizacjami pozarządowymi w ramach

integracji cudzoziemców. Jest to ważne w odniesieniu do tworzenia poprawnych relacji
ze społecznością lokalną w pobliżu ośrodków dla cudzoziemców. Z punku widzenia
prawidłowej adaptacji społecznej i zabezpieczenia prawidłowego rozwoju, istotne jest także
zagwarantowanie dostępu do szkolnictwa.

W ramach Europejskiej Strategii Przeciwdziałania Radykalizacji i Rekrutacji

do Terroryzmu powstał Plan Działania, realizowany przez sześć krajów UE (Niemcy, Belgia,
Holandia, Dania, Wielka Brytania, Hiszpania) w następujących obszarach: media
i komunikacja strategiczna, szkolenie imamów, działania policji na szczeblu lokalnym,
współpraca z władzami lokalnymi, łagodzenie radykalizacji postaw, terroryzm a Internet.

REKOMENDACJE:



Aktywny udział wszystkich partnerów instytucjonalnych w wymianie informacji
o warunkach legalnej pracy i pobytu w Polsce;



Wykorzystywanie przez urzędy administracji rządowej doświadczeń wynikających
z realizacji Planu Działania Europejskiej Strategii Przeciwdziałania Radykalizacji
i Rekrutacji do Terroryzmu;



Opracowanie kompleksowego i spójnego programu działania państwa w stosunku
do osób podatnych na radykalizację i rekrutację do organizacji terrorystycznych;



Prowadzenie programów i badań naukowych mających na celu określenie potrzeb
oraz wypracowanie rozwiązań mających na celu przeciwdziałanie barierom
w integracji, w tym zjawisku dyskryminacji, rasizmu i ksenofobii;



Opracowanie programu mającego pomóc cudzoziemcom w integracji z polskim

społeczeństwem, co będzie skutkowało zmniejszeniem ryzyka marginalizacji
i radykalizacji postaw.

7.1.3. Działania w zakresie monitorowania środowisk potencjalnie narażonych
na zjawisko radykalizacji i rekrutacji do grup lub organizacji terrorystycznych

Działania prowadzone przez służby i organy odpowiedzialne za bezpieczeństwo

i porządek publiczny w zakresie monitorowania środowisk potencjalnie narażonych
na zjawisko radykalizacji i rekrutacji do grup lub organizacji terrorystycznych dotyczą:



powiązań zorganizowanych grup przestępczych z członkami organizacji
ekstremistycznych i fundamentalistycznych;



zagrożeń wynikających z przyjazdów do Polski emisariuszy organizacji
ekstremistycznych, terrorystycznych lub krzewiących radykalne nurty ideologiczne
i religijne;



zagrożeń wynikających z prób docierania radykałów islamskich do osób
osadzonych w zakładach penitencjarnych;



źródeł finansowania i przeciwdziałanie transferowi środków przeznaczonych
na działalność terrorystyczną lub radykalnych organizacji.

Niezmiernie istotnym elementem działań jest prowadzenie rozpoznania migracyjnego,

którego  celem  jest  zapobieganie,  ujawnianie  i  przeciwdziałanie  naruszeniom  przepisów
dotyczących  wjazdu  i  pobytu  cudzoziemców  na  terytorium  RP.  Rozpoznanie  migracyjne
stanowi  pierwszą  linię  uzyskiwania  informacji,  które  mogą  dotyczyć  działalności
terrorystycznej.  Istotnymi  elementami  rozpoznania  migracyjnego  jest  działalność
przedstawicieli  SG  przy  urzędzie  wojewódzkim.  Informacja  dotycząca  miejsca,  charakteru
oraz  form  pobytu  cudzoziemców  z  uwzględnieniem  szacunkowej  liczby  cudzoziemców
wraz  z  podaniem  obywatelstw  najliczniejszych  grup,  zawierana  jest  w  sporządzanej
cyklicznie „Mapie cudzoziemców”.

Skuteczne działanie w tym zakresie wymaga wypracowania odpowiednich

mechanizmów  uzyskiwania,  gromadzenia,  przetwarzania  i  wymiany  danych.  W  Polsce
nie istnieje centralna baza danych o cudzoziemcach, w tym  zawierająca dane biometryczne.
Każdy  z  organów  prowadzi  własny  system  gromadzenia  informacji,  jednakże  nie  ma
możliwości połączenia wszystkich baz w jeden spójny system on-line.

UdSC administruje największym tego typu systemem informatycznym „POBYT”,

pozwalającym jednak na przetwarzanie ograniczonego katalogu danych dotyczących
cudzoziemców przez właściwe służby i instytucje.

REKOMENDACJE:



Stworzenie  na  poziomie  krajowym  Centralnej  Bazy  Cudzoziemców,
w  której  gromadzone  byłyby  dane  wizowe,  informacje  dotyczące  pobytu,  pobytu
tolerowanego,  postępowania  o  nadanie  statusu  uchodźcy  oraz  inne  informacje
związane  z  wjazdem  i  pobytem  cudzoziemców,  wydaleń  czy  dobrowolnych
powrotów,  w  tym  rozszerzenie  zakresu  gromadzonych  w  nich  danych  o  dane
biometryczne,  co  pozwoliłoby  na  pewną  identyfikację  cudzoziemca,  a  przede
wszystkim zapobiegałoby występowaniu tej samej osoby pod inną tożsamością;



Rozwój współpracy pomiędzy służbami i instytucjami państwowymi
oraz środowiskami naukowymi a sektorem prywatnym.

7.1.4. Eliminowanie zjawiska wykorzystywania podejmowania nauki w celach
migracyjnych do Polski

Od kilku lat obserwowane jest zjawisko zainteresowania kształceniem w Polsce

cudzoziemców pochodzących z krajów podwyższonego ryzyka migracyjnego. Konsekwencją
powyższego  jest  stale  rosnący  odsetek  osób,  które  po  zakwalifikowaniu  na  studia
i po przyjeździe do Polski nie podejmują nauki lub ją porzucają a następnie przedostają się
do  krajów  Europy  Zachodniej.  Podstawą  przyjazdów  są  uzyskane  listy  akceptacyjne
z instytucji zajmujących się edukacją. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, iż uzyskanie listu
akceptacyjnego z uczelni wyższych,  zarówno publicznych jak i niepublicznych, nie sprawia
cudzoziemcom żadnej trudności, bowiem rekrutacja odbywa się za pośrednictwem Internetu.

Rektorzy uczelni mają obowiązek informowania właściwych ministrów

Biura  Uznawalności  Wykształcenia  i  Wymiany  Międzynarodowej  oraz  Komendanta
Głównego  SG  o  przyjęciu  na  studia  cudzoziemców,  niepodjęciu  kształcenia  przez
cudzoziemców
lub  skreśleniu  ich  z  listy  studentów

W przypadku stwierdzenia, iż cudzoziemiec

nie realizuje deklarowanego w chwili składania wniosku wizowego celu (nie kontynuuje
studiów), jest on zobowiązywany do opuszczenia terytorium RP lub jest wydalany.

Inną kwestią jest fakt prowadzenia działalności gospodarczej przez inne podmioty

w  zakresie  edukacji,  takich  jak   kursy  doszkalające  z  dziedziny:  biznesu,  zarządzania,
bankowości,  turystyki  oraz  kursy  języka  polskiego  i  angielskiego  dla  cudzoziemców.
Podmioty  prowadzące  taką  działalność  niejednokrotnie  nie  posiadają  doświadczeń
związanych  z  kontaktami  z  cudzoziemcami,  nie  posiadają  umów  z  wyższymi  uczelniami,
które  byłyby  zainteresowane  rekrutacją  cudzoziemców  i  mogłyby  weryfikować  poziom
kursów, w szczególności  kursów  języka polskiego.

REKOMENDACJE:



Usprawnienie procedur współpracy różnych służb i instytucji w zakresie wczesnego

ostrzegania o możliwości zagrożenia bezpieczeństwa wewnętrznego ze strony osób
pretendujących  do  uzyskania  statusu  studenta  w  polskim  systemie  edukacyjnym.
Procedury  te  powinny  obligować  szkoły  i  uczelnie  do  ścisłej  współpracy
ze  służbami  odpowiedzialnymi  za  bezpieczeństwo  państwa  i  ochronę  porządku
publicznego, uwzględniając:
-  stworzenie  mechanizmów  umożliwiających  monitoring  liczby  listów

akceptacyjnych, wystawianych przez poszczególne instytucje edukacyjne;

- wprowadzenie podziału wiz w celu podjęcia nauki dla studentów powyżej

18 roku życia oraz dzieci i młodzieży od 5 do 18 roku życia;

- wprowadzenie możliwości ubiegania się o wizy dla kandydatów na studia

pozwalające na pobyt w związku z odbyciem rozmów kwalifikacyjnych
i wyborem uczelni.

wymienionych w art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164,

poz. 1365, z późn. zm.)

zgodnie z § 11 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r.

w sprawie podejmowania i odbywania przez cudzoziemców studiów i szkoleń oraz ich uczestniczenia
w badaniach naukowych i pracach rozwojowych (Dz. U. Nr 190, poz. 1406 z późn. zm.).

7.2. Komunikacja ze społeczeństwem - antyterrorystyczna polityka informacyjna

Zasadniczym

celem

antyterrorystycznej

polityki

informacyjnej

państwa

jest  wypracowanie  efektywnego  systemu  komunikacji  ze  społeczeństwem  o  zagrożeniach
terrorystycznych, w tym systemu zarządzania informacją w sytuacjach zagrożenia lub ataku
terrorystycznego,  uwzględniającego  wszystkie  fazy  reagowania  na  zagrożenia.  Dzięki
szczegółowo zdefiniowanym zadaniom, instytucje rządowe będą mogły, przy wykorzystaniu
środków  masowego  przekazu  oraz  partnerów  pozarządowych,  kierować  odpowiednio
skomponowany przekaz informacyjny dla obywateli.

Polityka informacyjna musi realizować swój zasadniczy cel w sposób kompleksowy

tak,  aby  kształtować  stan  wiedzy  społeczeństwa  na  temat  natury  i  stopnia  zagrożeń
terrorystycznych.  Oznacza  to,  że  powinna  ona  przewidywać  działania  niezbędne
do  przygotowania  obywateli  do  określonego  zachowania  w  sytuacji  zagrożenia
jak i edukować o źródłach i charakterze zjawiska terroryzmu.

Należy jednak pamiętać, że kształtowanie postaw jest wielostopniowym, złożonym

procesem, który musi być konsekwentnie realizowany dla poszczególnych grup
w

społeczeństwie,

uwzględnieniem

szeregu

czynników

socjologicznych

oraz obowiązującego instytucjonalnego systemu edukacji i współdziałania z obywatelami.

Kolejnym warunkiem prawidłowej realizacji zamierzeń polityki informacyjnej

jest  konsekwentne  budowanie  zaufania  obywateli  do  organów  ścigania  oraz  zrozumienia
ich roli. Dopiero prawidłowo postrzegane służby, co do których społeczeństwo ma pewność,
że  działają  bezwzględnie  i  jednoznacznie  na  rzecz  obywateli,  mają  szansę  być  spójnym
elementem w skutecznej realizacji polityki informacyjnej.

Przekaz medialny powinien być traktowany jako jeden z ważnych elementów walki

z terroryzmem w każdej jego fazie, w związku z tym, administracja publiczna powinna dążyć
do  partnerskich  relacji  z  mediami.  Mechanizmy  współpracy  z  dziennikarzami  w  obszarze
informowania  o  zagrożeniach  terrorystycznych  są  kluczowym  elementem  polityki
informacyjnej.  Media  są  pośrednikiem  w  komunikacji  państwa  z  obywatelami,
stąd współpraca z nimi musi uwzględniać dwa zasadnicze aspekty:



działania  profilaktyczno-edukacyjne,  których  celem  jest  bieżące  zapoznawanie
społeczeństwa  ze  sposobami  zachowań  w  przypadku  wystąpienia  określonych
rodzajów  incydentów  terrorystycznych  (poczynając  od  kwestii  informowania
odpowiednich  służb  o  zaobserwowaniu  podejrzanego  zdarzenia,  do  kwestii
związanych  z  ogólnymi  zasadami  zachowania  w  konkretnych  sytuacjach),
jak również przeciwdziałanie radykalizacji postaw;



działania w przypadku wystąpienia zamachu terrorystycznego (pkt 10.5 - System
komunikacji ze społeczeństwem w przypadku ataku terrorystycznego).

Należy jednak pamiętać, że komunikacja ze społeczeństwem nie może się ograniczać

jedynie do komunikowania poprzez media. Bardzo ważna jest komunikacja bezpośrednia,
którą powinien zapewnić szef instytucji wiodącej w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowej,
wyznaczając osoby do tego zadania.

W kontekście funkcji profilaktyczno-edukacyjnej mediów, administracja publiczna

powinna dążyć do ścisłej, partnerskiej współpracy z mediami, w szczególności przy:



powiadamianiu społeczeństwa o potencjalnych zagrożeniach terrorystycznych

oraz zadaniach i uprawnieniach poszczególnych służb w zakresie przeciwdziałania
i zwalczania zagrożeń;



informowaniu o zasadach bezpieczeństwa i sposobach rozpoznawania zagrożeń

terrorystycznych;



budowaniu odpowiedniej świadomości obywateli co do celów działania służb

i tworzenia przychylnego klimatu wokół służb odpowiedzialnych za ochronę
bezpieczeństwa państwa;



prowadzeniu polityki informacyjnej polegającej na kształtowaniu postaw tolerancji

dla odmienności religijno-kulturowej;



niwelowaniu negatywnych skutków propagandy terrorystycznej.

Poprzez odpowiednio prowadzoną politykę medialną, będącą wynikiem współpracy

służb i mediów, społeczeństwo może stać się partnerem w zakresie rozpoznawania zagrożeń
terrorystycznych  (np.  poprzez  informowanie  o  podejrzanych  pakunkach  pozostawionych
w  miejscach  publicznych).  Istotą  działalności  terrorystycznej  jest  bowiem  uzyskanie
rozgłosu, który sprzyja szerzeniu poczucia zagrożenia w społeczeństwie, rozbudowie struktur
poszczególnych  organizacji  i  umacnianiu  zaplecza  ideologicznego,  gloryfikacji  sprawców,
zdobywaniu funduszy, a także rekrutacji nowych członków.

Obecnie funkcjonujący w Polsce system nie wyróżnia, co do zasady szczególnych

procedur w zakresie działań informacyjnych w sytuacji ataku terrorystycznego, przyjmując,
że  jest  to  szczególna  sytuacja  kryzysowa,  do  której  stosuje  się  procedury  zarządzania
kryzysowego.  Niemniej  jednak,  specyfika  zagrożenia  terrorystycznego  i  newralgiczna  rola
podejmowanych  działań  informacyjnych  w  takiej  sytuacji  wymaga  opracowania
szczegółowej  strategii,  ponieważ  po  pierwsze  media  są  zawsze  narzędziem  w  rękach
terrorystów,  a  po  drugie  niewłaściwy  komunikat,  jego  brak  lub  sprzeczne  wiadomości
płynące  z  różnych  źródeł  w  zdecydowany  sposób  utrudnią  zapanowanie  nad  sytuacją
kryzysową oraz współdziałanie z obywatelami.

REKOMENDACJE:



Wyznaczenie Krajowego Punktu Informacji Antyterrorystycznej (KPIA),

którego zadaniem powinno być  wcześniejsze przygotowanie struktur administracji
lokalnej  i  centralnej  do  efektywnej  komunikacji  ze  społeczeństwem  w  sytuacji
zagrożenia terrorystycznego;



Usprawnienie procedur zarządzania informacją w ramach instytucji i służb

zobligowanych do przeciwdziałania i reagowania na zagrożenie terrorystyczne;



Wypracowanie mechanizmów współpracy z partnerami pozarządowymi;



Wypracowanie metodologii informowania społeczeństwa o zagrożeniach

terrorystycznych oraz o działalności profilaktycznej, jak również prowadzenie stałej
aktywności informacyjnej, ukierunkowanej na podnoszenie świadomości
i kształtowanie pożądanych postaw i zachowań w sytuacji zagrożeń;



Wypracowanie mechanizmów współpracy oraz wymiany informacji dotyczących
zagrożeń terrorystycznych pomiędzy organami administracji państwowej
a mediami;



Włączanie przedstawicieli mediów we wspólne szkolenia i ćwiczenia sprawności
systemu reagowania na potencjalny atak terrorystyczny;



Upowszechnianie i udostępnianie mediom bieżących informacji z obszaru
problematyki terroryzmu, w tym rekomendowanie źródeł pozyskiwania
wiarygodnej informacji, rekomendowanie ekspertów ds. terroryzmu;



Stworzenie bazy danych przedstawicieli administracji rządowej dostępnej

dla mediów w sytuacji zagrożenia sytuacją terrorystyczną i ataku terrorystycznego
oraz określić zasady przekazu informacji przy zdarzeniach o charakterze
terrorystycznym.

7.3. Programy profilaktyczne mające na celu podniesienie poziomu edukacji
społecznej oraz jej upowszechnianie

Cele antyterrorystycznych inicjatyw profilaktycznych powinny obejmować

następujące aspekty:



podniesienie poziomu wiedzy o zagrożeniach;



nauczanie postaw i sposobu zachowania wobec zagrożeń;



przeciwdziałanie marginalizacji, radykalizacji i rekrutacji.

W opracowaniu programów profilaktycznych mających na celu podniesienie poziomu

edukacji  społecznej  zakłada  się  uczestnictwo  szkół  i  uczelni  wyższych  we  współpracy
ze  służbami,  w  tym  zwłaszcza  z  Policją.  Aktualne  programy  nauczania  uwzględniają
na  różnych  poziomach  edukacyjnych  rozwijanie  i  umacnianie  u  uczniów  postaw
m.in. odpowiedzialności  obywatelskiej  i  samodzielności.  Celem kształcenia jest wyrabianie
u  uczniów  nawyków  i  opanowanie  zasad  działania  ratowniczego,  szczególnie  z zakresu
udzielania  pierwszej  pomocy  podczas  wypadku  lub  innych  zagrożeń  takich,  jak  pożary,
powodzie,  katastrofy.  Dla  zapewnienia  wysokiej  efektywności  kształcenia  podstawa
programowa  zaleca,  aby  zajęcia  te  w  jak  najwyższym  stopniu  realizowane  były  w  formie
praktycznej.

Dla lepszego przygotowania młodzieży szkolnej w zakresie edukacji obronnej

Minister Edukacji Narodowej wprowadził do ramowego planu nauczania w gimnazjum
oraz w liceum zajęcia o nazwie edukacja dla bezpieczeństwa. Zastąpiły one prowadzone
obecnie tylko w liceum zajęcia przysposobienie obronne. Koncepcja tego przedmiotu wyraża
się w kompleksowym ujęciu zagadnień bezpieczeństwa z przeniesieniem z punktu ciężkości
działań edukacyjnych na problematykę zagrożeń i sposobów zachowań w sytuacjach zdarzeń
o charakterze kryzysowym, w tym zagrożeniom terroryzmem.

W ramach szkolnictwa w Polsce nie ma doświadczenia w prowadzeniu programów

edukacyjnych wyłącznie na temat przeciwdziałania zagrożeniom terrorystycznym. Elementy
edukacji w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom terrorystycznym są realizowane w ramach
szerszych  przedsięwzięć  profilaktycznych,  gdzie  celem  jest    uświadomienie  uczniom  istoty
zagrożeń  jakie  niesie  ze  sobą  terroryzm  oraz  jak  właściwie  zachować  się  w  przypadku
przypuszczenia, czy wystąpienia realnego niebezpieczeństwa ataku.

Jednym z kluczowych kanałów komunikacji jest Internet. Ważną inicjatywą było

uruchomienie  przez  ABW  i  MSWiA  w  lipcu  2010  r.  portalu  www.antyterroryzm.gov.pl,
w  którego  tworzenie  zaangażowane  są  obecnie  wszystkie  służby  i  instytucje  uczestniczące
w  polskim  systemie  antyterrorystycznym.  Portal  ten  stanowi  platformę  komunikacji
ze  społeczeństwem  w  zakresie  zagrożeń  terrorystycznych,  jak  również  spełnia  istotną  rolę
w  obszarze  profilaktyki  społecznej  w  tej  dziedzinie.  Zawiera  między  innymi  informacje
dotyczące zjawiska terroryzmu, sposobów zachowania, systemu ochrony antyterrorystycznej,
aktualnego poziomu zagrożenia terroryzmem w Polsce, publikacji tematycznych, konferencji,
ćwiczeń oraz telefonów alarmowych.

Istotnym narzędziem w komunikacji ze społeczeństwem są także strony internetowe

poszczególnych  służb  i  instytucji.  Na  stronach  internetowych  Policji  zamieszczone  są,
kierowane  do  społeczeństwa,  informacje  o  charakterze  edukacyjnym,  kierowane
do społeczeństwa zawierające zwykle pakiet zagadnień dotyczących postępowania w sytuacji
zagrożenia  niebezpieczeństwem.  SG  zamieszcza  najważniejsze  informacje  w  zakresie
profilaktyki  antyterrorystycznej  w  zakładce  „Podróżny”  na  stronie  www.strazgraniczna.pl.
MSZ  na  bieżąco  monitoruje  rozwój  sytuacji  w  zakresie  szeroko  pojętych  niebezpieczeństw
i  zagrożeń  (w  tym  terrorystycznych)  dla  zdrowia  i  życia  obywateli  RP  przebywających
w  danym  regionie/kraju  oraz  w  razie  potrzeby  przestrzega  przed  podróżowaniem  do  takich
miejsc. Komunikaty są zamieszczane na stronie internetowej MSZ w zakładce „Ostrzeżenia

dla Podróżujących”, jako część poradnika „Polak za Granicą”(www.poradnik.poland.gov.pl).
Informacje umieszczone w poradniku przekazują wskazówki praktyczne, wiążące się
ze specyfiką poszczególnych regionów/krajów, z podkreśleniem zagrożeń, na które może być
narażony polski turysta. Dodatkowo poszczególne placówki zamieszczają, w razie potrzeby,
stosowne ostrzeżenia i komunikaty na swoich głównych stronach internetowych.

REKOMENDACJE:



Analizowanie  działań  edukacyjnych  dotyczących  problematyki  zagrożeń,  w  tym
o  charakterze  terrorystycznym  i  sposobów  zachowań  w  sytuacjach  kryzysowych,
w  każdym  miejscu  i  czasie,  uwzględnionych  w  nowej  podstawie  programowej
kształcenia  ogólnego,  mającej  na  celu  podniesienie  jakości  oraz  efektów
kształcenia,  a  ponadto  rozwijanie  i  umacnianie  u  uczniów  postawy  obywatelskiej,
odpowiedzialności i samodzielności;



Prowadzenie współpracy administracji rządowej z uczelniami wyższymi w zakresie
tworzenia programów edukacyjnych dot. przeciwdziałania zagrożeniom
terrorystycznym;



Prowadzenie działań ukierunkowanych na podnoszenie poziomu wiedzy
i umiejętności społeczeństwa z zakresu właściwych zachowań w przypadku
zamachu terrorystycznego, w tym z wykorzystaniem broni biologicznej, chemicznej
i radiologicznej (nuklearnej);



Edukacja służb bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz służb ratowniczych
w zakresie właściwych zachowań podejmowanych w celu niedopuszczenia
do zamachu terrorystycznego lub minimalizacji jego skutków;



Bieżąca aktualizacja i rozbudowa portalu rządowego www.antyterroryzm.gov.pl
oraz włączenie portalu jako elementu antyterrorystycznej polityki informacyjnej
państwa;



Wykorzystywanie portali społecznościowych do informowania społeczeństwa
o zagrożeniach terrorystycznych.

7.4. Współpraca z sektorem prywatnym, w tym z firmami ochrony osób
i mienia

Współpraca służb zaangażowanych w przeciwdziałanie, zwalczanie i reagowanie

na zagrożenia terrorystyczne oraz usuwanie skutków ewentualnych zamachów z sektorem
prywatnym powinna obejmować m.in. współdziałanie z właścicielami obiektów, które mogą
stać się celem zamachu terrorystycznego, a także podmiotami odpowiadającymi
za ich ochronę.
Współpraca dotyczy zwłaszcza:



wykorzystania monitoringu wizyjnego instalowanego przez właścicieli obiektów
lub firmy ochroniarskie, w celu zapewnienia bezpieczeństwa;



przeszkolenia pracowników, zarówno w zakresie informowania właściwych służb
o podejrzanych osobach, przedmiotach (np. paczkach), jak i zachowania w sytuacji
kryzysowej;



przygotowania planów ewakuacji.

Główna rola w przedmiotowym zakresie po stronie służb i instytucji państwowych

spoczywa na Policji i PSP.

W związku z realizowanymi zadaniami programowymi z zakresu ochrony

infrastruktury krytycznej planuje się utworzenie forum umożliwiającego wymianę informacji

pomiędzy administracją a właścicielami i posiadaczami samoistnymi i zależnymi obiektów,
instalacji lub urządzeń infrastruktury krytycznej.

Właściwe służby i instytucje pozostają w bieżących relacjach z sektorem prywatnym,

w tym z firmami ochrony osób i mienia. Wiodące w tej materii pozostaje MSWiA z uwagi
na  posiadane  uprawnienie  do  wydawania  koncesji  w  zakresie  świadczenia  usług  ochrony
osób  i  mienia  oraz  Policja  w  zakresie  nadzoru  nad  działalnością  specjalistycznych
uzbrojonych  formacji  ochronnych  (SUFO),  przez  które  rozumie  się  jedynie  tych
przedsiębiorców  koncesjonowanych  w  zakresie  świadczenia  usług  ochrony  osób  i  mienia,
którzy posiadają pozwolenie na broń na okaziciela.

Mając na względzie zagrożenia, jakie niesie ze sobą terroryzm, w 2005 r. Policja

przekazała do koncesjonowanych przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie
świadczenia usług ochrony osób i mienia oraz strażom

„Materiał informacyjny na temat

terroryzmu dla pracowników ochrony” zawierający m.in. wskazanie sposobu właściwego
zachowania się w przypadku zaistnienia realnego niebezpieczeństwa ataku terrorystycznego.

REKOMENDACJE:



Prowadzenie cyklicznych, wspólnych szkoleń oraz aktualizowanie materiałów

informacyjnych dla pracowników agencji ochrony osób i mienia na temat zagrożeń
terrorystycznych;



Włączanie podmiotów sektora prywatnego w antyterrorystyczne ćwiczenia

symulacyjne;



Zacieśnianie współpracy z przedstawicielami sektora prywatnego w zakresie

doradzania na temat koniecznych standardów bezpieczeństwa i zabezpieczeń,
m.in.. w obiektach metra i infrastruktury transportu kolejowego.

strażom miejskim/gminnym, leśnej, rybackiej, parkowej, służbom właściwym do ochrony kolei i metra

STADIUM

PRZEDSIĘWZIĘĆ

ANTYTERRORYSTYCZNYCH:

CHRONA PRZED ATAKIEM

(PROTECT)

8.1.Aktywne

uczestnictwo

podejmowanych

działaniach

ramach

międzynarodowych koalicji antyterrorystycznych

W ramach walki z terroryzmem Polska angażuje się w sojusznicze i międzynarodowe

operacje antyterrorystyczne poza obszarem kraju. Mogą być one prowadzone pod auspicjami
organizacji międzynarodowych oraz w ramach tworzonych koalicji ad hoc, w formie operacji
wojskowych lub wsparcia udzielonego władzom danego państwa w zapewnieniu
bezpieczeństwa i porządku publicznego, a także usuwaniu skutków ataku terrorystycznego.

Obecne i przyszłe misje pokojowe oraz stabilizacyjne mają charakter wieloaspektowy,

obejmujący zadania wojskowe, ale także działania polityczne i dyplomatyczne, ekonomiczne
oraz społeczne. Warunkiem ich powodzenia jest ścisła koordynacja działań, zarówno na
szczeblu międzynarodowym, jak i narodowym, w tym skuteczna współpraca cywilno–
wojskowa.

Przykładem zaangażowania Polski w działalność koalicji antyterrorystycznych jest

m.in. udział w operacji NATO w Afganistanie oraz obecność polskiego kontyngentu
wojskowego w Iraku w latach 2003-2008 r. w ramach operacji Iraqi Freedom (IF).

Siły Zbrojne RP uczestniczą w działaniach prowadzonych przez społeczność

międzynarodową  w  Afganistanie  od  marca  2002 r.,  wydzielając  Polski  Kontyngent
Wojskowy  (PKW)  początkowo  (do  października  2007)  do  operacji  „Enduring  Freedom”,
a  od  lutego  2004  również  do  operacji  Międzynarodowych  Sił  Wsparcia  Bezpieczeństwa
(International  Security  Assistance  Force

–

ISAF). Do głównych zadań PKW należy:

zapewnienie  bezpieczeństwa  i  stabilizacji  w  prowincji,  szkolenie  Afghan  National  Security
Forces (ANSF), w tym armii  Afghan National Army (ANA) i policji Afghan National Police
(ANP)  oraz  wspieranie  afgańskich  władz  i  lokalnej  administracji  poprzez  realizację
programów  rozwojowych  i  odbudowę  infrastruktury  cywilnej,  udzielanie  pomocy
w dystrybucji żywności dla mieszkańców prowincji.

Zadania w Afganistanie realizuje również Polski Kontyngent Policyjny, który podczas

prowadzenia

operacji

pozostaje

podporządkowany

Radzie

Unii

Europejskiej,

zaś bezpośrednie kierownictwo nad kontyngentem sprawuje Szef Misji EUPOL Afganistan.
Polskie Kontyngenty Policyjne uczestniczą również w misjach stabilizacyjnych i pokojowych
m.in. w Bośni i Hercegowinie oraz Kosowie.

Istotnym aspektem w kontekście udziału w misjach wojskowych i policyjnych jest

dążenie do poprawy bezpieczeństwa zaangażowanego w nich personelu.

REKOMENDACJE:



Opracowanie odpowiednich rozwiązań prawnych, organizacyjnych i finansowych,
celem

zapewnienia

sprawnego

efektywnego

udziału w operacjach

międzynarodowych cywilnych specjalistów reprezentujących instytucje rządowe
i organizacje pozarządowe;



Prowadzenie działań zmierzających do poprawy bezpieczeństwa personelu
biorącego udział w misjach wojskowych i policyjnych oraz zacieśnienie współpracy
cywilno-wojskowej w tym zakresie.

8.2. Narodowa infrastruktura krytyczna i jej ochrona, w tym Narodowy Program
Ochrony Infrastruktury Krytycznej

Ze względu na swoje znaczenie dla funkcjonowania Państwa infrastruktura krytyczna

(IK) może stać się celem ataku terrorystycznego. Choć dotychczas infrastruktura krytyczna
na świecie nie była częstym celem ataków terrorystycznych, nie można wykluczyć,
że w przyszłości może to nastąpić.

Przez infrastrukturę krytyczną należy rozumieć systemy oraz wchodzące w ich skład

powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje,
usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu
sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji
i przedsiębiorców. Do infrastruktura krytyczna należą systemy:



zaopatrzenia w energię, surowce energetyczne i paliwa;



łączności;



sieci teleinformatycznych;



finansowe;



zaopatrzenia w żywność;



zaopatrzenia w wodę;



ochrony zdrowia;



transportowe;



ratownicze;



zapewniające ciągłość działania administracji publicznej;



produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych
i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych.

Ochrona infrastruktura krytyczna to wszelkie działania zmierzających do zapewnienia

funkcjonalności,  ciągłości  działań  i  integralności  systemów,  w  celu  zapobiegania
zagrożeniom,  ryzykom  lub  słabym  punktom,  ograniczenia  i  neutralizacji  ich  skutków,
a  także  szybkiego  odtworzenia  tej  infrastruktury  na  wypadek  awarii,  ataków  oraz  innych
zdarzeń  zakłócających  jej  prawidłowe  funkcjonowanie.  Stworzenie  warunków  do  poprawy
bezpieczeństwa  infrastruktury  krytycznej  zapewnia  Narodowy  Program  Ochrony
Infrastruktury Krytycznej (NPOIK) określający:



priorytety, cele, wymagania oraz standardy służące zapewnieniu sprawnego

funkcjonowania infrastruktury krytycznej;



ministrów kierujących działami administracji rządowej i kierowników urzędów
centralnych odpowiedzialnych za systemy infrastruktury krytycznej;



szczegółowe kryteria pozwalające wyodrębnić obiekty, instalacje, urządzenia
i usługi wchodzące w skład systemów infrastruktury krytycznej, biorąc pod uwagę
ich znaczenie dla funkcjonowania państwa i zaspokojenia potrzeb obywateli.

Jednocześnie, istnieje również europejska infrastruktura krytyczna (EIK),

która  obejmuje  infrastrukturę  krytyczną,  w  systemach  zaopatrzenia  w  energię,  surowce
energetyczne  i  paliwa  oraz  transportowym,  zlokalizowaną  na  terytorium  państw
członkowskich  UE,  której  zakłócenie  lub  zniszczenie  będzie  miało  wpływ  na  co  najmniej
dwa państwa członkowskie.

REKOMENDACJE:



Efektywne wdrażanie Narodowego Programu Ochrony Infrastruktury Krytycznej.

8.3. Przeciwdziałanie przemytowi, kontrola oraz monitoring legalnego obrotu bronią,

amunicją, materiałami wybuchowymi, sprzętem wojskowym i uzbrojeniem
do użytku poza wojskiem oraz towarów i technologii podwójnego przeznaczenia

Zapobieganie przemytowi i nielegalnemu obrotowi uzbrojeniem, sprzętem

wojskowym, towarami i technologiami podwójnego zastosowania oraz kontrola i monitoring
legalnego obrotu nimi, pozostają jednym z najważniejszych wyzwań dla krajowych służb
odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa antyterrorystycznego.

W myśl przepisów prawa oraz faktycznej aktywności w obszarze nieproliferacji,

ABW  realizuje  zadania  ukierunkowane  na  rozpoznanie,  zapobieganie  i  w  konsekwencji
zwalczanie  zagrożeń  i  przestępstw  obrotu  towarami  strategicznymi,  w  tym  podwójnego
zastosowania.  Dotyczy  to  nie  tylko  urządzeń,  towarów  i  technologii,  ale  także  czynników,
substancji i materiałów chemicznych, biologicznych, radiologicznych i nuklearnych (CBRN),
które w rękach organizacji terrorystycznych mogą zostać wykorzystane jako BMR.

Zagadnienie obrotu towarami strategicznymi obejmuje aspekty ekonomiczne tego

procederu (finansowanie obrotu), a także nieproliferację, jako niedopuszczanie do pozyskania
przez  tzw.  kraje  podwyższonego  ryzyka  towarów,  które  obok  cywilnego,  mogą  mieć  także
wykorzystanie wojskowe na potrzeby programów BMR. Z uwagi na fakt, iż pozyskującymi
broń konwencjonalną oraz towary podwójnego zastosowania są nie tylko podmioty z krajów
rozwijających  programy  BMR,  ale  także  organizacje  terrorystyczne,  problematyka
przeciwdziałania proliferacji w coraz większym  stopniu wiąże się ze zwalczaniem zjawiska
terroryzmu.

Realizacja zadań z zakresu przeciwdziałania przemytowi, kontroli oraz monitoringu

legalnego  obrotu  bronią,  amunicją,  materiałami  wybuchowymi,  sprzętem  wojskowego
uzbrojenia do użytku  poza wojskiem  oraz towarów i  technologii podwójnego zastosowania
odbywa  się,  w ramach  aktywności  służb  i  instytucji,  w  tym  MG  (Departament  Kontroli
Eksportu),  MSWiA  (Departament  Zezwoleń  i  Koncesji),  MSZ,  ABW  i  AW,  MON  (SKW,
SWW),  SG,  Policja,  Służba  Celna  na  poziomie  krajowym,  a  także  w  ramach  współpracy
międzynarodowej  (bilateralnej  i  multilateralnej).  W  ramach  tej  aktywności  podejmowane
są m.in. działania z zakresu:



wykrywania przestępstw polegających na nielegalnym wykonywaniu działalności
gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią,
amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym
lub policyjnym;



wykrywania przestępstw polegających na obrocie z zagranicą towarami
i technologiami podwójnego zastosowania bez wymaganych zezwoleń lub wbrew
warunkom określonym w zezwoleniach;



rozpoznawania zagrożeń pozyskiwania, produkcji oraz rozprzestrzeniania towarów
podwójnego zastosowania, mogących służyć powstaniu oraz rozwijaniu programów
BMR, w szczególności rozbudowie programów atomowych;



prowadzenia działań ukierunkowanych na podnoszenie świadomości sektora nauki
i biznesu, których przedstawiciele prowadzą obrót z zagranicą towarami
i technologiami podwójnego zastosowania.

Polska jest aktywnym uczestnikiem międzynarodowych forów kooperacji, w ramach

których  funkcjonują  grupy  i  systemy  wymiany  informacji  poszczególnych  państw,
coraz  liczniej  włączających  się  w  działalność  na  polu  zwalczania  nielegalnego  obrotu
towarami podwójnego zastosowania. Problematyka ta jest także przedmiotem prac instytucji
europejskich,  gdzie  zagrożenia  CBRN,  dążenia  do  posiadania  BMR  oraz  proliferacja
komponentów  do  produkcji  oraz  środków  jej  przenoszenia,  stały  się  tematem  przewodnim

licznych dokumentów UE oraz dyskusji grup (podgrup) działających w ramach organów
i instytucji unijnych.

Zapobieganie proliferacji jest przez NATO i UE traktowane jako działanie niezbędne

dla  bezpieczeństwa  międzynarodowego  i  zostało  uznane  za  wkład  w  walkę  z zagrożeniami
terrorystycznymi.

8.4.  Zabezpieczenie  miejsc  publicznych  o  dużym  natężeniu  ruchu  oraz  imprez
o charakterze masowym

Ryzyko wystąpienia ataku terrorystycznego rośnie w przypadku zgromadzenia

w  jednym  czasie  i  miejscu  dużych  skupisk  ludzkich,  obecności  osób  podlegających
szczególnej  ochronie  oraz  faktu  transmisji  wydarzenia  przez  media.  Współcześnie  cele
terrorystów możemy podzielić na dwie kategorie: tzw. „twarde” - obejmujące m.in. elementy
infrastruktury  krytycznej  państwa  oraz  „miękkie”  -  mogące  być  ważnym  symbolem
kulturowym,

obiektem

handlowym

albo

miejscem

(stadion,

hala

sportowa),

bądź wydarzeniem (zgromadzenie publiczne, akcja protestacyjna) gromadzącym dużą liczbę
uczestników. Wszystkie powyżej opisane cechy mają zastosowanie do zdarzeń określanych
jako imprezy masowe.

Tego rodzaju imprezy cechują się często burzliwym i dynamicznym przebiegiem.

Sytuacja ta potencjalnie sprzyja możliwościom przeprowadzenia skutecznego ataku
terrorystycznego.

Zabezpieczenie imprezy masowej to ogół skoordynowanych przedsięwzięć

podejmowanych  w  celu  zapewnienia  bezpieczeństwa  i  porządku  publicznego.
Bezpieczeństwo  imprezy  masowej  obejmuje  spełnienie  przez  organizatora  wymogów
w zakresie zapewnienia:



bezpieczeństwa osobom uczestniczącym w imprezie masowej;



ochrony porządku publicznego;



zabezpieczenia pod względem medycznym;



odpowiedniego stanu technicznego obiektów budowlanych wraz ze służącymi tym

obiektom instalacjami i urządzeniami technicznymi, w szczególności
przeciwpożarowymi i sanitarnymi.

Zapewnienie bezpośredniej ochrony każdemu uczestnikowi imprezy masowej

jest  organizacyjnie  i  logistycznie  niemożliwe.  W  związku  z  powyższym,  istotnym
jest  planowanie  skutecznych  systemów  zabezpieczeń  pod  względem  technicznym,
technologicznym i organizacyjnym. Obok tych działań należy prowadzić wśród uczestników
imprez  masowych  akcje,  których  celem  winno  być  przekazanie  wiedzy  odnośnie
potencjalnych zagrożeń oraz sposobu reagowania w przypadku ich wystąpienia.

Policja posiada uprawnienia, które wykorzystuje podczas zgromadzeń publicznych

w  celu  niedopuszczenia  do  naruszenia  porządku  publicznego  bądź  jego  przywrócenia.
W  przypadku,  gdy  siły  Policji  są  niewystarczające,  zgodnie  z  ustawowymi  zapisami,
do  wsparcia  jej  działań  można  użyć  żołnierzy  ŻW  oraz  funkcjonariuszy  SG.  Jedną
ze  skutecznych  form  działań  zabezpieczających  przez  zamachem  terrorystycznym
jest  współpraca  z  organizatorami  zgromadzenia  mająca  na  celu  uzyskanie  wszystkich
informacji  o  uczestnikach  zgromadzenia,  w  tym  również  operacyjno-rozpoznawczych,
w celu ustalenia obszarów zagrożeń ewentualnymi atakami terrorystycznymi.

Obok imprez masowych i zgromadzeń publicznych celem ataków terrorystycznych

mogą być siedziby organów władzy oraz przedstawicielstw dyplomatycznych innych państw,
jak również każdy inny obiekt, w którym przebywa lub gromadzi się znaczna liczba ludzi.
Licząc na osiągnięcie efektu zastraszenia społeczeństwa, a poprzez to uzyskanie możliwości

oddziaływania na decyzje władz państwowych, terroryści mogą starać się realizować swoje
zamierzenia w takich miejscach jak:



dworce kolejowe;



stacje metra;



porty lotnicze;



centra handlowe;



świątynie i obiekty kultury.

Wobec nowych, coraz bardziej drastycznych metod działania terrorystów należy

liczyć się z próbami wywołania masowych zatruć poprzez skażenie żywności, ujęć wody,
lub też użycie tzw. „brudnej bomby”

REKOMENDACJE:



Opracowanie rozwiązań ustawowych nakładających na inwestorów lub właścicieli
realizujących inwestycje budowlane przeznaczone do organizacji imprez masowych
obowiązek montażu lub wyposażenia w urządzenia służące do detekcji zagrożeń
związanych z CBRN;



Wprowadzenie obowiązku konsultacji przez właściciela nowo powstałego

obiektu/stadionu/hali ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i porządek
publiczny;



Opracowanie rozwiązań prawnych wprowadzających obowiązek instalowania
na

dworcach

kolejowych

autobusowych

systemu

dozoru

miejsc,

w których znajdują się skrytki bagażowe;



Opracowanie  rozwiązań  prawnych  wprowadzających  obowiązek  instalowania
na  wybranych  dworcach  kolejowych  i  autobusowych  systemów  umożliwiających
analizę obrazu o wysokiej rozdzielczości, w celu detekcji: pozostawionego bagażu,
wejść w obszar  chroniony  (strefy  bezpieczeństwa), natężenia ruchu (tworzenie się
tłumu,  zbiegowiska),  nienaturalnego  zachowania  osób  oraz  rozpoznawania  tablic
rejestracyjnych;



Opracowanie rozwiązań prawnych regulujących kwestie wykorzystania systemów
telewizji przemysłowej (CCTV).

8.5. Współpraca cywilno-wojskowa, w tym w ochronie przestrzeni powietrznej

Efektywna współpraca cywilno-wojskowa jest jednym z zasadniczych elementów

decydujących  o  skuteczności  państwa  w  dziedzinie  przeciwdziałania  oraz  zwalczania
zagrożeń  terrorystycznych.  Zakres  powyższej  współpracy  determinowany  jest  przez
określone  w  polskim  systemie  prawnym  kompetencje  poszczególnych  organów  państwa
i obejmuje wspólne przedsięwzięcia realizowane w ramach:



ochrony przestrzeni powietrznej;



udzielania pomocy wojskowej dla Policji;



wsparcia działań SG w ochronie granicy państwowej na morzu
oraz przeciwdziałanie zagrożeniom o charakterze terrorystycznym;



systemu wymiany informacji o zagrożeniach terrorystycznych.

Za ochronę granicy państwowej w przestrzeni powietrznej RP odpowiada Minister

Obrony Narodowej. Ochrona przestrzeni powietrznej RP jest realizowana w ramach systemu

Urządzenie mające na celu rozproszenie materiału promieniotwórczego na ograniczonym obszarze za pomocą

konwencjonalnych materiałów wybuchowych

obrony powietrznej, który w czasie pokoju zapewnia warunki do reagowania na zagrożenia
i sytuacje kryzysowe.

Zasadniczym zadaniem SZ RP realizowanym w tym zakresie jest przeciwdziałanie

zagrożeniom terrorystycznym z powietrza. Dopuszcza się możliwość zniszczenia cywilnego
statku powietrznego, który nie posiada żadnych osób na pokładzie lub na pokładzie którego
znajdują się wyłącznie osoby zamierzające użyć tego statku powietrznego jako środka ataku
o  charakterze  terrorystycznym  (tzw.  RENEGADE).  Zastosowanie  w  ww.  przypadkach
procedur  związanych  ze  zniszczeniem  cywilnego  statku  powietrznego  wymaga  jednak
powzięcia przez właściwy organ państwowy (osobę pełniącą rolę tego organu) indywidualnej
decyzji  uwzględniającej  całokształt  okoliczności  konkretnej  sytuacji  i  przyjęcia  na  siebie
odpowiedzialności za jej następstwa

W celu skutecznej realizacji powyższego zadania SZ RP utrzymują ścisłą współpracę

z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej, która jest instytucją odpowiedzialną za zapewnienie
bezpiecznej, ciągłej i efektywnej żeglugi powietrznej w polskiej przestrzeni powietrznej.
Współdziałanie ze SG obejmuje natomiast wymianę informacji o przelotach statków
powietrznych na małych wysokościach w obszarze nadgranicznym.

W układzie międzynarodowym, współdziałanie z państwami członkowskimi NATO

w zakresie rozpoznania, przeciwdziałania oraz zwalczania zagrożeń terrorystycznych
w przestrzeni powietrznej realizowane jest w ramach Zintegrowanego Systemu Obrony
Powietrznej NATO.

Ponadto, strona polska jest zaangażowana w inicjatywę mającą na celu zapewnienie

współpracy między NATO a Federacją Rosyjską w zakresie kontroli przestrzeni powietrznej.
Prace nad projektem pod nazwą Cooperative Airspace Initiative prowadzone są pod egidą
Rady NATO – Rosja.

Użycie SZ RP do realizacji zadań w ramach przeciwdziałania oraz zwalczania

zagrożeń terrorystycznych na obszarze kraju może nastąpić w formie pomocy udzielanej
Policji oraz SG.

Oddziały i pododdziały SZ RP wydzielone do pomocy Policji mogą być użyte

w szczególności do:



ochrony obiektów ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, siedzib

naczelnych  organów  władzy,  naczelnych  i  centralnych  organów  administracji
państwowej  albo  wymiaru  sprawiedliwości,  obiektów  gospodarki  lub  kultury
narodowej  oraz  przedstawicielstw  dyplomatycznych  i  urzędów  konsularnych
państw obcych albo organizacji międzynarodowych;



osłony lub izolacji określonych obiektów, dróg, wydzielonych ulic lub części miast;



wspierania działań

oddziałów Policji przywracających bezpieczeństwo

i porządek publiczny, w tym działań antyterrorystycznych.

W zakresie przeciwdziałania oraz zwalczania zagrożeń terrorystycznych na polskich

obszarach  morskich,  SZ  RP  współdziałają  ze  SG  oraz  z  organami  administracji  morskiej.
Dotyczy to sytuacji wystąpienia niebezpieczeństwa grożącego statkom, obiektom portowym
i  portom  oraz  związanej  z  nimi  infrastrukturze,  powstałego  na  skutek  użycia  statku
lub obiektu pływającego jako środka ataku terrorystycznego.

Do wzajemnej wymiany informacji o sytuacji na polskich obszarach morskich

wykorzystuje  się  System  Wymiany  Informacji  Bezpieczeństwa  Żeglugi  (SWIBŻ),
natomiast  w  zakresie  przekazania  informacji  i  dokumentów  do  administracji  morskiej  –
dodatkowo  System  Kontrolno–Informacyjny  dla  Portów  Polskich  (Polish  Harbors

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 września 2008 r. K 44/07 w sprawie zgodności art. 122a ustawy

z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, ze zm.) z art. 38, art. 31 ust. 3, art. 2,
art. 26 oraz art. 30 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Information and Control System - PHICS). Ponadto, Marynarka Wojenna uczestniczy
w realizacji projektu SUCBAS (Sea Surveillance Cooperation Baltic Sea), umożliwiającego
wymianę informacji pomiędzy państwami leżącymi w basenie Morza Bałtyckiego
o jednostkach pływających mogących stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa.

Istotnego znaczenia w kontekście wymiany informacji o zagrożeniach

terrorystycznych nabiera zapewnienie właściwego współdziałania pomiędzy SZ RP a CAT
ABW.

REKOMENDACJE:



Wypracowanie rozwiązań umożliwiających zwiększenie efektywności użycia
SZ RP w działaniach antyterrorystycznych na obszarze kraju, głównie poprzez:
- uproszczenie procedur aktywacji oddziałów i pododdziałów SZ RP do realizacji

zadań antyterrorystycznych;

- stworzenie spójnego modelu organizacyjno-decyzyjnego na miejscu zamachu

terrorystycznego dla formacji wojskowych i jednostek antyterrorystycznych
podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.



Określenie zasad oraz procedur współdziałania Centrum Zarządzania Kryzysowego

MON z CAT ABW w zakresie wymiany informacji o zagrożeniach
terrorystycznych;



Utworzenie Centrum Zarządzania Kryzysowego w Ministerstwie Infrastruktury
i Ministerstwie Gospodarki.

8.6. Ochrona systemów transportowych i ich użytkowników

8.6.1. Lotniczy system transportowy

Komunikacja lotnicza pozostaje atrakcyjnym celem dla ataków terrorystycznych.

Mając  na  względzie  stały  rozwój  tego  sektora  transportu  w  naszym  kraju,  szczególnego
znaczenia  nabierają  działania  służb  państwowych  oraz  innych  podmiotów  wchodzących
w  skład  szeroko  rozumianego  systemu  ochrony  ukierunkowanego  na  zapewnienie
bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego w Polsce.

SG razem z Urzędem Lotnictwa Cywilnego (ULC) stanowi główny podmiot

odpowiedzialny  za  bezpieczeństwo  lotnictwa  cywilnego  i  transportu  towarów  drogą
powietrzną.  Działania  w  omawianym  zakresie  obejmują  wykonywanie  kontroli
bezpieczeństwa  pasażerów,  ich  bagaży,  przesyłek  pocztowych  i  ładunków  w  komunikacji
międzynarodowej  oraz  nadzorowanie  działań  podejmowanych  w  tym  zakresie
przez  zarządzających  lotniskami  w  komunikacji  krajowej.  Powyższe  przedsięwzięcia
realizowane są w 12 funkcjonujących aktualnie stałych lotniczych przejściach granicznych.

Ponadto, SG podejmuje działania mające na celu ochronę cywilnego transportu

lotniczego  przed  zagrożeniami  terrorystycznymi,  w  tym  zapewnienie  bezpieczeństwa  na
pokładach  statków  powietrznych  poprzez  wystawianie  wart  ochronnych  (sky  marshals).
W  zakresie  ochrony  lotnictwa  cywilnego,  działania  są  skoordynowane  z  zadaniami  innych
służb  i  instytucji  współdziałających  ze  sobą,  szczególnie  tych,  które  skupione  są  wokół
zespołów ochrony lotniska (ZOL), funkcjonujących na terenie portów lotniczych.

Wyzwaniem w obszarze bezpieczeństwa transportu lotniczego jest utrzymanie

wysokiego poziomu ochrony lotnictwa cywilnego, przy jednoczesnym zachowaniu
maksymalnej płynności operacji lotniczej.

REKOMENDACJE:



Dokonanie analizy obowiązujących rozwiązań organizacyjno-prawnych w zakresie

efektywności systemu zabezpieczenia lotnictwa cywilnego, w tym przesyłek cargo,
w aspekcie zagrożeń terrorystycznych;



Dokonanie zmian prawnych w zakresie organizacji systemu ochrony lotnictwa

cywilnego, które powierzą działania w obszarze kontroli bezpieczeństwa
podmiotom zarządzającym lotniskami.

8.6.2. Kolejowy i drogowy system transportowy

System transportu kolejowego i drogowego, w tym również infrastruktura metra,

jest przedmiotem szczególnego zainteresowania organizacji terrorystycznych. Przewóz osób
oraz towarów niebezpiecznych wymaga podejmowania skutecznych działań i przedsięwzięć
w obszarze bezpieczeństwa i porządku publicznego. Podstawowym elementem jest bieżąca
współpraca odpowiednich służb jak Policji, ŻW, SG, Straży Ochrony Kolei (SOK), Inspekcji
Transportu Drogowego, Straży Ochrony Metra (SOM) w celu zapewnienia optymalnych
i skutecznych działań zarówno w obszarze bezpieczeństwa ludzi, jak również zabezpieczenia
ładunków, infrastruktury drogowej i kolejowej.

Jedną z platform współpracy na obszarach kolejowych jest Centralny Zespół

ds. Bezpieczeństwa oraz jego wojewódzkie odpowiedniki stanowiące forum wymiany
informacji z powyższymi służbami, które w dużej mierze mają wpływ na poprawę
bezpieczeństwa.

Odnosząc się do kwestii przeciwdziałania zagrożeniom o charakterze terrorystycznym

nie  można  pominąć  problematyki  transportu  drogowego.  Przewóz  towarów  transportem
drogowym  w  Polsce  realizuje  znaczna  liczba  podmiotów  prowadzących  działalność
gospodarczą  w  tym  zakresie,  co  w  zdecydowanym  stopniu  utrudnia  prowadzenie  działań
prewencyjnych  i  operacyjno-rozpoznawczych  w  zakresie  przeciwdziałania  zagrożeniom
terrorystycznym.  Jednym  z  głównych  kierunków  działań  Inspekcji  Transportu  Drogowego
jest  kontrola  przewozu  towarów  niebezpiecznych  i  odpadów  oraz  kontrola  przedsiębiorstw
zajmujących ich transportem.

Kolejnym aspektem jest przewóz materiałów niebezpiecznych. Pojazdy przewożące

materiały  niebezpieczne  poruszając  się  przez  centra  miast  oraz  obszary  o  wysokim  stopniu
urbanizacji  mogą  być  potencjalnym  narzędziem  w  rękach  organizacji  terrorystycznych,
które angażując niewielkie środki mogą spowodować poważną w skutkach katastrofę.

Polska w 1975 r. ratyfikowała Umowę ADR – europejską umowę

dot.  międzynarodowego  przewozu  drogowego  materiałów  niebezpiecznych  opracowana
i  wydaną  przez  Europejski  Komitet  Transportu  Wewnętrznego  (Genewa  1957  r.).  Towary
niebezpieczne  –  takie  materiały  i  przedmioty,  których  międzynarodowy  przewóz  drogowy
jest zabroniony albo dopuszczony pod pewnymi warunkami ustalonymi w przepisach ADR.

REKOMENDACJE:



Wprowadzenie  przepisów  prawa  obligujących  przewoźników  do  monitoringu
z  wykorzystaniem  systemów  nawigacji  satelitarnej  przejazdów  transportów
drogowych towarów niebezpiecznych bądź o znaczeniu strategicznym.

8.6.3. Morski i śródlądowy system transportowy

Istnieje zagrożenie wykorzystania morskiego systemu transportowego w działalności

terrorystycznej.  Celem  akty  terrorystycznego  mogą  być  statki,  obiekty  portowe,  porty
morskie,  w  tym  infrastruktura  krytyczna  na  obszarach  portów,  obywatele  polscy  pracujący
na  statkach  polskich  lub  obcych,  morskie  instalacje  wydobywcze,  podwodny  transport
rurociągowy.  Ochrona  żeglugi  i  portów  morskich  pozostaje  we  właściwości  Ministra
Infrastruktury.  Do  ochrony  żeglugi  przed  atakami  terrorystycznymi  wykorzystuje  się
m.in.  do  ochrony  żeglugi  przed  atakami  terrorystycznymi  wykorzystuje  się  m.in.  Krajowy
System  Bezpieczeństwa  Morskiego  (KSBM),  w  skład  którego  wchodzą  m.in.  System
Wymiany  Informacji  Bezpieczeństwa  Żeglugi  „SWIBŻ”,  system  Polish  Harbours
Information  &  Control  System  „PHICS”  oraz  systemy  międzynarodowe  AIS  (Automatic
Identification  System  –  System  Automatycznej  Identyfikacji  Statków),  LRIT  (The  Long
Range  Identification  and  Tracking  -  System  Identyfikacji  i  Śledzenia  Dalekiego  Zasięgu)
i SafeSeaNet . W ramach współpracy międzynarodowej porty morskie objęte są programem
Container  Security  Initative  i  Mega  Port.  Polska  uczestniczy  też  w  pracach  Komitetu
regulacyjnego  ds.  ochrony  żeglugi  przy  KE,  Komitetu  ds.  bezpieczeństwa  morskiego
(Maritime  Safety  Committee  –  MSC),  Międzynarodowej  Organizacji  Morskiej  (IMO)
i  Europejskiej  Agencji  ds.  Bezpieczeństwa  na  Morzu  (European  Maritime  Safety  Agency  –
EMSA).

Na polskich obszarach morskich obowiązek zapobieżenia, ograniczenia lub usunięcia

poważnego  i  bezpośredniego  niebezpieczeństwa  grożącego  statkom,  obiektom  portowym
i  portom  oraz  związanej  z  nim  infrastrukturze,  powstałego  na  skutek  użycia  statku
lub  obiektu  pływającego,  jako  środka  ataku  terrorystycznego  spoczywa  przede  wszystkim
na  Straży  Granicznej.  Po  wyczerpaniu  przez  SG  środków  przewidzianych  w  ustawie
kompetencyjnej,  Minister  Obrony  Narodowej  może  wydać  decyzję  o  zastosowaniu
na  polskich  obszarach  morskich  niezbędnych  środków  do  zatopienia  takiego  statku
lub  obiektu  pływającego  włącznie.  Podjęcie  takiej  decyzji  następuje  na  wniosek  Ministra
SWiA.

8.7. Zabezpieczenie granicy RP

Zabezpieczenie granicy państwowej jest istotnym elementem przeciwdziałania

zagrożeniom  terrorystycznym  polegających  na  jej  legalnym  lub  nielegalnym  przekraczaniu
przez  potencjalnych  terrorystów,  jak  również  przewozu  i  przemytu  środków  mogących
służyć do przeprowadzania ataków terrorystycznych.

Na odcinku granicy państwowej stanowiącym zewnętrzną granicę UE, SG odpowiada

m.in.  za  kontrole  graniczne  i  ochronę  granicy  państwowej.  Działania  SG  ukierunkowane
są  na  zapewnienie  sprawnej  i  skutecznej  kontroli  osób  i  środków  transportu  w  przejściach
granicznych  oraz  zabezpieczenie  odcinków  tzw.  zielonej  granicy  przed  jej  bezprawnym
przekroczeniem, w tym zapobieganiu handlu ludźmi i nielegalnej migracji.

SG korzysta z krajowych i międzynarodowych baz danych. W ramach działań

zmierzających do zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa polskiej granicy
państwowej, realizuje zadania z uwzględnieniem systemu zarządzania granicą zewnętrzną
UE/Schengen, na który składają się:



kontrola dostępu: kontrola graniczna (przejścia graniczne, „zielona granica”

i morska), działania wewnątrz kraju, w tym wydalenia; współpraca z państwami
sąsiednimi i działania w państwach trzecich (placówki dyplomatyczne, oficerowie
łącznikowi);



współpraca krajowa w zakresie zarządzania granicami i zwalczania przestępczości

transgranicznej (SG, SC, Policja i inne służby) oraz współpraca międzynarodowa;



koordynacja działań z instytucjami Unii Europejskiej.
SG w ramach ochrony przed terroryzmem prowadzi także działalność w aspekcie

prewencji kryminalnej. Korzysta z funduszy unijnych na rozbudowę infrastruktury granicznej
oraz  zakup  specjalistycznego  sprzętu  i  wyposażenia,  co  poprawia  bezpieczeństwo  ruchu
granicznego.  Prowadzona  jest  również  współpraca  z  USA  w  zakresie  przeciwdziałania
przemieszczaniu przez granicę materiałów jądrowych i promieniotwórczych.

8.8.  Ochrona  osób  (objętych  ochroną  na  mocy  ustawy)  zagrożonych  atakiem

terrorystycznym

Potencjalnym celem ataków terrorystycznych mogą być zwłaszcza osoby sprawujące

najważniejsze funkcje w państwie, a także obiekty i urządzenia przez nich wykorzystywane.
Wymaga  to  podjęcia  szeregu  przedsięwzięć  mających  na  celu  zapewnienie  bezpieczeństwa
Prezydenta RP, Marszałków Sejmu i Senatu, Prezesa Rady Ministrów oraz wiceprezesa Rady
Ministrów,  ministrów  właściwych  do  spraw  wewnętrznych,  spraw  zagranicznych,  obrony
narodowej,  byłych  prezydentów  oraz  innych  osób  objętych  ochroną  w  oparciu  o  decyzję
Ministra SWiA. Wiodącą rolę w tym zakresie pełni BOR.

BOR ochrania również określone delegacje państw obcych, przebywające

na terytorium RP oraz znajdujące się poza granicami RP, polskie przedstawicielstwa
dyplomatyczne, urzędy konsularne oraz polskie przedstawicielstwa przy organizacjach
międzynarodowych, wybrane z uwagi na zagrożenie.

BOR w zakresie bezpośredniej realizacji zadań ochronnych współpracuje

z właściwymi służbami, w szczególności z Policją

, ABW

, SKW

oraz ŻW

Policja współdziała w zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego

w rejonach pobytu osób ochranianych i na trasach przejazdu tych osób, w sposób
uwzględniający wnioski i propozycje BOR, stosownie do posiadanego potencjału kadrowego
i logistycznego.

Działania ochronne ŻW polegają na zabezpieczeniu pobytu w jednostkach

wojskowych  osób  zajmujących  kierownicze  stanowiska  państwowe  oraz  delegacji
zagranicznych  w  sposób  nienaruszający  właściwości  innych  służb,  w  szczególności  BOR.
Podczas  pobytu  na  terenie  jednostek  wojskowych  osób  objętych  ochroną,  ŻW  wykonuje
czynności ochronne, których zakres każdorazowo jest określany przez BOR.

BOR w zakresie bezpośredniej realizacji zadań ochronnych poza granicami RP ściśle

współpracuje z AW, która przekazuje informacje wywiadowcze istotne z punktu
zabezpieczenia pobytu osób ochranianych za granicą oraz sygnały o potencjalnych
zagrożeniach dla bezpieczeństwa przebiegu ich wizyty.

Porozumienie Komendanta Głównego Policji i Szefa Biura Ochrony Rządu z dnia 4 czerwca 2007 r.

w sprawie współdziałania w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego w miejscach pobytu osób
ochranianych przez Biuro Ochrony Rządu (Dz. Urz. z 2007 r. Nr 13, poz. 105)

Porozumienie Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Szefa Biura Ochrony Rządu z dnia

30 czerwca 2004 r.

Porozumienie Nr 7/09 Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Szefa Biura Ochrony Rządu

z dn. 18 czerwca 2009 r. o współdziałaniu Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Biura Ochrony Rządu.

Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie osób, w stosunku

do których Żandarmeria Wojskowa wykonuje czynności ochronne, oraz zakresu i trybu współdziałania
Żandarmerii Wojskowej z Biurem Ochrony Rządu (Dz. U. z 2001 r. Nr 157 poz. 1863) w stosunku,
do których Żandarmeria Wojskowa wykonuje czynności ochronne.

REKOMENDACJE:



Podjęcie działań mających na celu zintegrowanie systemu łączności BOR
ze służbami współdziałającymi;



Wprowadzenie regulacji umożliwiającej udzielenie BOR bezpośredniego dostępu

do określonych baz danych służb i instytucji, pozwalających na poprawę
bezpieczeństwa ochranianych osób;



Wprowadzenie „Narzędzia systemowego w sytuacji uprowadzenia terrorystycznego

obywatela polskiego poza obszarem RP”.

8.9. Wprowadzenie danych biometrycznych w dokumentach podróży

Osoby przekraczające granicę, w tym terroryści, które usiłują ukryć swoją prawdziwą

tożsamość,  mogą  używać  fałszywych  dokumentów  podróży. Stosowanie  w  dokumentach
podróży  oraz  w  wizach  nośników  elektronicznych  zawierających  dane  biometryczne
(fotografia  i  odciski  palców),  chronionych  dodatkowo  przez  zabezpieczenia  w  warstwie
elektronicznej  (Infrastruktura  Klucza  Publicznego),  zwiększa  możliwości  w  zakresie
identyfikacji osób. Zgodnie z zaleceniem UE, Polska wprowadziła wydawanie dokumentów
podróży z danymi biometrycznymi.

Z doświadczeń innych krajów UE wynika, że wspomniane rozwiązanie, jakkolwiek

nie stanowi jedynego sposobu przeciwdziałania terroryzmowi, jest skutecznym narzędziem
do uwierzytelniania tożsamości i służyć może m.in. w zakresie śledztw dotyczących
przestępstw o charakterze terrorystycznym.

REKOMENDACJE:



Wprowadzenie

nośnika

elektronicznego do dokumentów pobytowych

(kart pobytu) wydawanych w Polsce dla cudzoziemców oraz do zezwoleń małego
ruchu

granicznego

wydawanych

przez

polskie

urzędy

konsularne

dla cudzoziemców z państw - stron umowy o małym ruchu granicznym;



Wypracowanie procedury mającej na celu wydawanie wiz krajowych z rejestracją
w systemie danych biometrycznych (wizerunku twarzy i odcisków palców) –
po utworzeniu Centralnego Krajowego Rejestru Wizowego.

8.10. Udostępnianie uprawnionym podmiotom informacji na temat pasażerów
i przewożonych towarów

Uzyskanie dostępu do pełnych informacji zawartych w bazach danych pasażerów

i przewożonych towarów będących w posiadaniu operatorów świadczących usługi
transportowe jest jednym z elementów rozpoznawania i przeciwdziałania zagrożeniom
terrorystycznym.

Przyjęcie Dyrektywy Rady 2004/82/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie

zobowiązania  przewoźników  do  przekazywania  danych  pasażerów  (dyrektywa  API  –
Advanced Passenger Information), stworzyło obowiązek zaimplementowana jej do polskiego
prawa  krajowego.  Dyrektywa  stanowi,  że  przewoźnicy  lotniczy  wykonujący
międzynarodowe  loty  pasażerskie  spoza  UE,  zobowiązani  są  przekazywać  z  odpowiednim
wyprzedzeniem,  według  określonych  zasad  i  na  wskazane  adresy,  tak  zwane  dane
biograficzne,  dotyczące  pasażerów  danego  lotu.  Dane  te  mają  być  przekazywane  tylko

w ściśle określonych celach: usprawnienia kontroli granicznej i zwalczania nielegalnej
migracji.

Powyższa Dyrektywa nie została dotąd zaimplementowana do polskiego porządku

prawnego.  Komisja  Europejska,  zgodnie  z  przewidzianymi  procedurami,  w  związku
z  brakiem  wdrożenia  przepisów  dyrektywy  do  polskiego  porządku  prawnego,  wszczęła
w  tej  sprawie  postępowanie  przeciwko  RP.  Dyrektywa  zostanie  implementowana  ustawą
o zmianie ustawy Prawo lotnicze – zgodnie z procedurą legislacyjną.

W odpowiedzi na skargę skierowaną do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Rzeczpospolita  Polska  wniosła  o  oddalenie  skargi  w  całości.  W  dniu  30  września  2010  r.
Komisja Europejska podjęła decyzję o wycofaniu skargi w przedmiotowej sprawie. Wejście
w  życie  ustawy  o  zmianie  ustawy  Prawo  lotnicze  spowoduje  pełne  wdrożenie  Dyrektywy
Rady  2004/82/WE  z  dnia  29  kwietnia  2004  r.  w  sprawie  zobowiązania  przewoźników
do przekazywania danych pasażerów (dyrektywa API – Advanced Passenger Information).

Ponadto, w fazie projektu jest Decyzja Ramowa Rady nr 2007/0237 w sprawie

wykorzystywania danych dotyczących rezerwacji pasażera, która będzie nakładać obowiązek
przekazywania przez przewoźników lotniczych, realizujących połączenia lotnicze spoza UE,
na potrzeby PCz danych dotyczących rezerwacji pasażera (PNR – Passenger Name Record).
Celem  tego  przedsięwzięcia  jest  automatyczne  przetwarzanie  i  analiza  udostępnianych
danych  PNR,  np.  pod  kątem  identyfikowania  terrorystów,  w  tym  porównywania  danych
z PNR z informacjami wywiadowczymi oraz opracowanymi analizami ryzyka.

Decyzja wprowadzi dla państw trzecich obowiązek analogiczny do obowiązków

nakładanych przez umowy zawarte przez UE ze USA, Kanadą, Australią i Japonią. Umowy
zobowiązują przewoźników lotniczych PCz do przesyłania na potrzeby zwalczania
terroryzmu i przestępczości zorganizowanej szczegółowego katalogu danych o pasażerach,
gromadzonych w ich systemach rezerwacyjnych. Obecnie system ten działa w jedną stronę,
w przypadku lotów z UE do wyżej wymienionych państw.

Udostępnianie uprawnionym podmiotom informacji na temat pasażerów i ładunków

przewożonych  statkami  morskimi  odbywa  się  zgodnie  z  art.  6   rozporządzenie  (WE)
nr  725/2004  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  z  dnia  31  marca  2004  r.  w  sprawie
wzmocnienia  ochrony  statków  i  obiektów  portowych  za  pomocą  systemu  Polish  Harbours
Information & Control System (PHICS).

REKOMENDACJE:



Stworzenie skutecznych kanałów wymiany informacji między przewoźnikami
lotniczymi

właściwymi

służbami/instytucjami

państwa

zakresie

przedmiotowym ww. Decyzji;



Implementacja Decyzji Ramowej Rady nr 2007/0237 w sprawie wykorzystywania

danych dotyczących rezerwacji pasażera.

STADIUM

PRZEDSIĘWZIĘĆ

ANTYTERRORYSTYCZNYCH:

WALCZANIE

URSUE

)

9.1. Krajowe organy zajmujące się prowadzeniem i nadzorowaniem postępowań

przygotowawczych w sprawach o przestępstwo o charakterze terrorystycznym

W związku z realizacją podstawowych zadań Prokuratury, prowadzenie

i  nadzorowanie  postępowań  przygotowawczych  w  sprawach  o  przestępstwa  o  charakterze
terrorystycznym  należy  do  zadań  prokuratury  apelacyjnej.  Prokuratura  Generalna  pełni
funkcję  organu  sprawującego  zwierzchni  nadzór  służbowy  nad  postępowaniami
przygotowawczymi  dotyczącymi  przestępstw  o  charakterze  terrorystycznym,  jak  również
finansowania przestępstw o charakterze terrorystycznym.

Kodeks postępowania karnego daje prokuratorowi możliwość powierzenia śledztwa

w całości lub wykonania poszczególnych czynności procesowych innym  organom ścigania.
Śledztwa  lub  poszczególne  czynności  śledcze  powierzane  będą  w  tym  zakresie
przede  wszystkim  ABW  lub  Policji,  jakkolwiek  nie  można  wykluczyć,  iż  niezbędne
do właściwego prowadzenia postępowania będzie także zaangażowanie jednostek SG.

Wybór służby współpracującej z Prokuraturą w prowadzeniu śledztw w sprawach

dotyczących przestępstw o charakterze terrorystycznym uzależniony będzie od okoliczności
faktycznych konkretnych zdarzeń będących przedmiotem postępowania.

9.2. Czynności operacyjno-rozpoznawcze

Czynności

operacyjno-rozpoznawcze

są

instrumentem

pozwalającym

m.in.  na  aktywne  zwalczanie  zagrożeń  o  charakterze  terrorystycznym.  Organami
prowadzącymi  czynności  operacyjno-rozpoznawcze  na  terytorium  RP  w  zakresie
przeciwdziałania  zagrożeniom  o  charakterze  terrorystycznym  są  ABW,  Policja,  SG,  SKW.
Wymienione służby czynności te realizują m.in. poprzez:



współpracę z osobowymi źródłami informacji;



stosowanie kontroli operacyjnej;



dokonywanie w sposób niejawny nabycia, zbycia lub przejęcia przedmiotów
pochodzących z przestępstwa, ulegających przepadkowi albo których wytwarzanie,
posiadanie, przewożenie lub którymi obrót są zabronione, a także przyjęciu
lub wręczeniu korzyści majątkowej (zakup kontrolowany);



niejawne nadzorowanie wytwarzania, przemieszczania, przechowywania i obrotu

przedmiotami przestępstwa (przesyłka niejawnie nadzorowana).

Działania te polegają na uzyskiwaniu, gromadzeniu, przetwarzaniu, sprawdzaniu

informacji o przestępstwach oraz podlegają kontroli prokuratorskiej i sądowej.

9.3. Zakazy wjazdu i procedury deportacyjne

W celu ograniczenia lub uniemożliwienia aktywności terrorystycznej na terytorium

RP  wykorzystuje  się  m.in.  procedury  deportacyjne  oraz  zakazy  wjazdu.  Na  gruncie  prawa
krajowego  w  sprawach  z  zakresu  wjazdu,  pobytu  i  wyjazdu  cudzoziemców  prowadzi  się
w systemie informatycznym wykaz cudzoziemców, których pobyt w Polsce jest niepożądany
ze  względu  na:  zagrożenie  dla  obronności  lub  bezpieczeństwa  państwa,  bezpieczeństwo
i  porządek  publiczny  lub  naruszenie  interesu  RP.  W  wymiarze  państw  obszaru  Schengen

funkcjonuje System Informacyjny Schengen (SIS, SIS II), do którego wprowadza się wpisy
dotyczące m.in. odmowy wjazdu w zakresie całego terytorium państw obszaru Schengen.

Realizacja czynności w stosunku do podmiotów objętych zakazem wjazdu odbywa

się  zarówno  na  granicy  państwowej  –  podczas  dokonywania  kontroli  granicznej,
jak  i  na  terytorium  kraju  –  podczas  realizowania  zadania  związanego  z  kontrolą  legalności
pobytu cudzoziemców.

Obywatele UE oraz członkowie ich rodzin niebędący obywatelami UE, korzystający

z  traktatowego  prawa  do  swobodnego  przemieszczania  się,  nie  podlegają  zakazowi  wjazdu
na terytorium RP. Niemniej jednak, osoby takie podlegają zakazowi wjazdu – a tym samym
odmowie wjazdu na terytorium RP, gdy ich pobyt może stanowić zagrożenie dla obronności
lub  bezpieczeństwa  państwa  albo  ochrony  bezpieczeństwa  i  porządku  publicznego
lub zdrowia publicznego.  Podstawowym celem wydalenia jest niezwłoczne oraz skuteczne
wykonanie  procedury  deportacyjnej  w  stosunku  do  cudzoziemca,  wobec  którego  została
wydana  decyzja  o  wydaleniu  ze  względu  obronności  lub  bezpieczeństwa  państwa
albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, albo interesu RP.

Decyzję o wydaleniu cudzoziemca, wobec którego zachodzą przesłanki związane

z działalnością terrorystyczną, podejmuje właściwy wojewoda ze względu na miejsce pobytu
cudzoziemca z urzędu lub na wniosek Ministra Obrony Narodowej, Szefa ABW, Szefa AW,
Komendanta  Głównego  SG,  Komendanta  Głównego  Policji,  komendanta  oddziału  SG,
komendanta  wojewódzkiego  Policji,  komendanta  placówki  SG  lub  organu  Służby  Celnej,
ze  względu  na  miejsce  pobytu  cudzoziemca  lub  miejsce  ujawnienia  faktu  albo  zdarzenia
będącego podstawą wystąpienia z wnioskiem o wydalenie cudzoziemca.

SG niezwłocznie wykonuje orzeczoną decyzję o wydaleniu pod warunkiem braku

konfliktu z innymi postępowaniami prowadzonymi w stosunku do cudzoziemca
(np.

prowadzone postępowanie karne lub inne postępowanie administracyjne

uniemożliwiające wydalenie cudzoziemca).

REKOMENDACJE:



Wprowadzenie  zmian  do  ustawy  o  cudzoziemcach,  które  umożliwiałyby
odpowiednim  służbom  stosowanie  rozwiązań  w  zakresie  wydawania  decyzji
o  zobowiązaniu  cudzoziemca  do  opuszczenia  kraju,  analogicznie  do  rozwiązań
w tym zakresie przysługujących wojewodzie.

9.4. Wydanie osób ściganych lub skazanych za przestępstwo o charakterze
terrorystycznym /ekstradycja, ENA/

W zakresie przestępstw o charakterze terrorystycznym, międzynarodowe

zobowiązania Polski odnośnie ekstradycji wynikają z przepisów ratyfikowanych traktatów
międzynarodowych przyjętych przez ONZ i Radę Europy.

Wydanie osób w związku z zarzutem popełnienia przestępstwa o charakterze

terrorystycznym  może  mieć  miejsce  na  podstawie  Europejskiego  Nakazu  Aresztowania  –
ENA  (w  obrocie  prawnym  z  państwami  stosującymi  ENA)  lub  wniosku  o  wydanie
(ekstradycja). Istnieje także możliwość  przekazania skazanego za przestępstwo o charakterze
terrorystycznym  z  kraju  skazania  do  kraju,  którego  jest  obywatelem,  w  celu  wykonania
orzeczonej kary.

Stosowanie procedury ekstradycyjnej lub dotyczącej przekazań na podstawie ENA

wobec  osób  ściganych  za  popełnienie  przestępstw  o  charakterze  terrorystycznym  odbywa
się  na  zasadach  ogólnych.  Polski  system  prawny  nie  przewiduje  bowiem  szczególnych
procedur  dla  tego  rodzaju  przestępczości.  Procedury  ekstradycyjne  mogą  być  natomiast

wdrażane  na  podstawie  umów  międzynarodowych,  których  stroną  jest  Polska  –  zarówno
dwustronnych,  jak  i  wielostronnych,  a  wyjątkowo,  w  sytuacjach  gdy  jest  to  w  zgodzie
z obowiązującym prawem – na zasadzie wzajemności.
Ogólne  przepisy  regulujące  postępowanie  ekstradycyjne  znajdują  się  w  Kodeksie
postępowania  karnego,  przy  czym,  w  przypadku  obowiązywania  w  stosunkach  Polski
z  konkretnym  państwem  umowy  międzynarodowej,    pierwszeństwo  mają  zapisy  takiej
umowy.

Dotychczas nie zarejestrowano wniosku sporządzonego przez polski Sąd

lub Prokuraturę o ekstradycję osoby podejrzanej lub skazanej za przestępstwo o charakterze
terrorystycznym,  jak  również  rozstrzygnięcia  analogicznego  wniosku  skierowanego
przez  organy  państwa  obcego.  Nie  odnotowano  również  przekazania  w  trybie  Konwencji
o przekazywaniu osób skazanych, osób które zostały skazane za przestępstwo o charakterze
terrorystycznym.

9.5. Zwalczanie fałszerstw dokumentów podróży oraz przewozowych

Polska kompleksowo zwalcza przestępstwa związane z fałszerstwem dokumentów.

Istnieją

procedury

zakresie

weryfikacji

autentyczności

dokumentów

oraz  wyspecjalizowane  struktury  w  poszczególnych  służbach  realizujących  zadania
w  zakresie  zwalczania  ich  fałszowania.  Współpraca  międzynarodowa  pomiędzy  PCz  UE
realizowana  jest  w  zakresie  wymiany  informacji  dotyczących  weryfikacji  autentyczności
dokumentów,  np.  w  ramach  punktu  kontaktowego  funkcjonującego  w  Laboratorium
Kryminalistycznym  SG.  Służby  i  instytucje  prowadzą  katalogi  dokumentów  wzorcowych.
Polscy  przedstawiciele  uczestniczą  w  pracach  Grupy  Roboczej  RUE  „Granice/Fałszywe
Dokumenty”.  Podczas  cyklicznych  posiedzeń  poruszane  są  kwestie  związane
z zabezpieczaniem dokumentów przed fałszowaniem oraz identyfikacją fałszerstw w zakresie
ich  przerabiania,  podrabiania,  ingerencji  w  układ  elektroniczny  danych  biometrycznych
oraz cech wytwórczych.

Współpraca międzynarodowa realizowana jest także w zakresie wypracowania

standardów  dla  dokumentów  podróży  i  tożsamości  funkcjonujących  w  strefie  Schengen,
w  ramach  zespołu  „Article  Six  Committee”,  grupy  roboczej  powołanej  do  życia  na  mocy
Rozporządzenia Rady (WE) NR 1683/95 z dnia 29 maja 1995 r. ustanawiającego jednolity
formularz wizowy, w skład której ze strony polskiej wchodzą osoby delegowane z MSWiA,
Państwowe  Wytwórni  Papierów  Wartościowych  S.A.  (PWPW  S.A.)  oraz  Laboratorium
Kryminalistycznego Straży Granicznej.

W MSWiA funkcjonuje „Zespół do spraw prowadzenia prac nad nowymi wzorami

dokumentów tożsamości i podróży i ich zabezpieczeniami”, w którym biorą udział
przedstawiciele SG, Policji i ABW. Zadaniem Zespołu jest opracowanie nowych wzorów
dokumentów tożsamości i podróży, a także ocena istniejących wzorów oraz ich doskonalenie.

REKOMENDACJE:



Wdrożenie efektów prac Zespołu do spraw prowadzenia prac nad nowymi wzorami
dokumentów tożsamości i podróży oraz ich zabezpieczeniami;



Umożliwienie placówkom kontrolnym SG dostępu on-line, do bazy danych
Interpolu, zawierającej informacje na temat fałszywych i utraconych dokumentów
podróży.

9.6. Zwalczanie źródeł finansowania terroryzmu

Aktywność terrorystyczna wymaga nakładów finansowych. Zapewnienie stałego

dopływu pieniędzy do organizacji o charakterze terrorystycznym jest niezbędnym elementem
ich  działalności.  Choć  niektóre  zamachy  terrorystyczne  zorganizowane  zostały  przy
stosunkowo  niskich  bezpośrednich  kosztach,  to  organizacje  te  potrzebują  stałego  źródła
finansowania  dla  pokrycia  swoich  kosztów,  rozwoju  infrastruktury,  logistyki  czy  szkolenia
członków.

Źródła finansowania terroryzmu znajdują się zarówno w działaniach legalnych,

jak i przestępczych. Do metod legalnych należy samofinansowanie (przez członków grupy),
oficjalna działalność gospodarcza, wykorzystywanie organizacji charytatywnych. Natomiast
podstawy nielegalnych źródeł finansowania mają początek w przestępstwach gospodarczych
i kryminalnych, w tym narkotykowych.

Przeciwdziałanie i zwalczanie finansowania terroryzmu opiera się na współpracy

instytucji obowiązanych (w tym banków, instytucji finansowych i instytucji kredytowych  –
przede  wszystkim  z  sektora  prywatnego)  ze  służbami  i  instytucjami  odpowiedzialnymi
w Polsce za ochronę przed terroryzmem. Rolę koordynacyjną w tym systemie odgrywa GIIF.
Do jego zadań należy zbieranie informacji od instytucji obowiązanych oraz ich analizowanie,
z uwzględnieniem danych uzyskanych od innych służb i instytucji, przede wszystkim ABW,
AW  i  Policji.  Efektem  prac  analitycznych  może  być  wstrzymanie  transakcji
lub  zablokowanie  rachunku  oraz  zawiadomienie  prokuratora  o  podejrzeniu  popełnienia
przestępstwa finansowania terroryzmu bądź powiadomienie właściwej instytucji i służby.

Szczególną rolę w zwalczaniu finansowania terroryzmu odgrywają instytucje,

stosujące  środki  bezpieczeństwa  finansowego  oparte  na  ocenie  ryzyka  prania  pieniędzy
i  finansowania  terroryzmu.  Polegają  one  m.in.  na  stosowaniu  zasad    identyfikacji  oraz
weryfikacji swoich klientów, a pochodzące od nich informacje pozwalają śledzić powiązania
osób i grup, a także określić kierunki przepływu środków finansowych.

Na kształt polskich rozwiązań prawnych w tym zakresie wpływ miały uregulowania

Konwencji  ONZ  o  zwalczaniu  finansowania  terroryzmu,  przepisy  dyrektyw  unijnych
oraz  Zalecenia  Specjalne  Finansowej  Grupy  Specjalnej  ds.  Przeciwdziałania  Praniu
Pieniędzy  (FATF).  Zgodnie  z  nimi,  w  2009  roku,  wprowadzono  do  polskiego
ustawodawstwa  możliwość  zamrażania  –  na  podstawie  krajowych  i  unijnych  przepisów  –
wartości majątkowych niektórych osób, grup lub podmiotów. GIIF może również wymieniać
się informacjami z jednostkami analityki finansowej (FIU) z innych krajów.

Istotną rolę w zwalczaniu źródeł finansowania terroryzmu odgrywa, realizowany

przez  Departament  Skarbu  Stanów  Zjednoczonych  Ameryki  od  2001  r.,  Program  śledzenia
przepływów  finansowych w celu  identyfikacji środków służących finansowaniu  terroryzmu
(Terrorist  Finance  Tracking  Program  –  TFTP),  który  wykorzystuje  dane  finansowe
przekazywane  przy  pomocy  systemu  SWIFT  (Society  for  Worldwide  Interbank  Financial
Telecommunication)  dotyczące  przelewów  transgranicznych.  W  lipcu  2010  r.  przyjęto
Umowę  między  Unią  Europejską  a  Stanami  Zjednoczonymi  Ameryki  o  przetwarzaniu
i  przekazywaniu  z  UE  do  USA  danych  z  komunikatów  finansowych  do  celów  Programu
śledzenia środków finansowych należących do terrorystów (TFTP). Umowa weszła w życie
w  dniu  1  sierpnia  2010  r.,  i  zawarta  została  na  okres  5  lat  z  możliwością  przedłużenia
o kolejny rok. Zgodnie z postanowieniami ww. Umowy, Europol, Eurojust i właściwe organy
państw  członkowskich  UE  są  uprawnione  do  występowania  do  władz  USA  z  wnioskami
o  przeprowadzenie  stosownych  sprawdzeń  w  systemie  TFTP  oraz  uzyskiwania  dostępu
do  danych  otrzymywanych  w  ramach  TFTP,  które  mogą  przyczynić  się  do  zapobieżenia,
wykrycia lub postawienia w stan oskarżenia o terroryzm lub jego finansowanie.

Obecnie Komisja Europejska prowadzi prace nad Komunikatem identyfikującym

opcje dotyczące budowy europejskiego odpowiednika amerykańskiego programu TFTP.
Istotnym w tym zakresie pozostaje udział polskich ekspertów w pracach nad niniejszym
programem, który w znaczący sposób może przyczynić się do przeciwdziałania finansowaniu
terroryzmu.

REKOMENDACJE:



Utworzenie rejestru rachunków (w tym bankowych i polis notyfikowanych)
oraz umożliwienie dostępu do niego dla uprawnionych służb i instytucji;



Zaangażowanie

budowę

europejskiego

systemu

analogicznego

do amerykańskiego programu śledzenia środków finansowych należących
do terrorystów – Terrorist Finance Tracking Program (TFTP).

9.7. Wzmocnienie współpracy pomiędzy służbami na podstawie zaleceń UE

Przeprowadzone

ostatnim

czasie

Polsce

misje

ewaluacyjne

UE,

a  także  ćwiczenia  polskiego  systemu  pozwoliły  zweryfikować  istniejące  procedury
reagowania  w  zakresie  zwalczania  terroryzmu  oraz  przyczyniły  się  do  wypracowania
rekomendacji  i  wniosków  służących  poprawie  bezpieczeństwa  kraju  i  jego  obywateli.
Propozycje zmian w systemie antyterrorystycznym kraju wskazywały na poniższe elementy:



Aktualnie  poszczególne  służby  i  instytucje  działają  w  oparciu  o  ustawy
kompetencyjne  oraz  wewnętrzne  regulacje  prawne.  Brak  jest  natomiast  przepisów
określających  kompleksowe  współdziałanie  pomiędzy  nimi  na  miejscu  zdarzenia
o  charakterze  terrorystycznym,  m.in.  poprzez  wskazanie  jednego  podmiotu
odpowiedzialnego  za  zarządzanie  tymi  czynnościami.  Wprowadzenie  nowych
regulacji w przedmiotowym obszarze może wiązać się z koniecznością dokonania
zmian  w  istniejących  strukturach  organizacyjnych  niektórych  służb  i  instytucji
zajmujących się zwalczaniem terroryzmu.



Analiza  obowiązujących  przepisów  wskazuje  na  brak  uregulowań  prawnych
związanych  ze  wzajemnym  wsparciem  w  przedmiotowym  zakresie  pomiędzy
niektórymi  uczestnikami  systemu  antyterrorystycznego.  Nowe  rozwiązania
powinny  mieć  konstrukcję  zbliżoną  do  obecnie  obowiązujących  przepisów
regulujących  użycie  sił  ŻW  lub  SG  do  pomocy  Policji.  Problem  ten  dotyczy
m.in.  braku  uregulowań  w przedmiotowym  zakresie  między  Policją  a  ABW.
Wprowadzenie  tych  zmian  spowoduje  konieczność  szczegółowego  uregulowania
procedur uruchomiania przedmiotowego wsparcia.



Prawne  uregulowanie  kwestii  stopni  poziomu  zagrożenia  terrorystycznego  RP,
ich  wprowadzania,  zmiany  oraz  określonych  dla  każdego  poziomu  zagrożenia
procedur  postępowania.  W  ustawie  o  zarządzaniu  kryzysowym  wskazana  została
podstawa  do  wprowadzenia  stopni  alarmowych  w  przypadku  zaistnienia  zdarzenia
o charakterze terrorystycznym.

REKOMENDACJE:



Wypracowanie procedur współdziałania i zarządzania czynnościami na miejscu
zdarzenia o charakterze terrorystycznym;



Wprowadzenie uregulowań prawnych w zakresie wzajemnego wsparcia służb
i

instytucji

przy

realizacji

działań

związanych

z rozpoznawaniem,

przeciwdziałaniem i zwalczaniem terroryzmu;

10.

STADIUM

PRZEDSIĘWZIĘĆ

ANTYTERRORYSTYCZNYCH:

EAGOWANIE

(RESPOND)

USUWANIE

SKUTKÓW

ATAKÓW

TERRORYSTYCZNYCH

10.1. Procedury reagowania na atak terrorystyczny i usuwanie jego skutków

10.1.1. Procedury reagowania w przypadku ataku terrorystycznego, w tym działań
i czynności wykonywanych na miejscu zdarzenia

Poszczególne służby i instytucje posiadają stosowne procedury reagowania

w  przypadku  zaistnienia  ataku  terrorystycznego.  Procedury  te  określają  służby  i  instytucje
wiodące  oraz  sposób  ich  działania  w  przypadku  ataku  terrorystycznego,  a  także  wzajemną
współpracę.

Głównym podmiotem odpowiedzialnym za reagowanie oraz podejmowanie

stosownych działań i czynności na miejscu zdarzenia jest Policja, która współpracuje w tym
zakresie w szczególności z ABW, jak również z: PSP, ŻW, SG, Państwowym Ratownictwem
Medycznym (PRM), Państwową Agencją Atomistyki (PAA), Państwową Inspekcją Sanitarną
(PIS), Państwową Inspekcją Ochrony Środowiska (PIOŚ), Inspekcją Weterynaryjną (IW).

Kluczowym zadaniem każdej ze służb przybyłej na miejsce zdarzenia jest realizacja

czynności związanych z ratowaniem życia i zdrowia, a także w dalszej kolejności mienia.

Jednym z podstawowych zadań na miejscu zdarzenia jest wykonanie oględzin.

Ich  zadaniem  jest  poznanie  wybranego  fragmentu  przestrzeni  pozwalające  na  wykrycie,
wstępne  zbadanie  i  zabezpieczenie  materiału  dowodowego,  a  w  szczególności  śladów
kryminalistycznych.

O ujawnieniu zdarzenia o charakterze terrorystycznym i podjętych w niezbędnym

zakresie czynnościach niezwłocznie powiadamia się właściwego miejscowo prokuratora.

W toku oględzin dokumentuje się zastany stan rzeczy, ujawnia i zabezpiecza ślady

przestępstwa oraz przedmioty mogące mieć związek z przestępstwem. Badanie śladów
i przedmiotów w czasie oględzin powinno zmierzać do ustalenia, które z nich mają związek
z zaistniałym przestępstwem.

REKOMENDACJE:



Opracowanie metodologii oględzin miejsc przestępstwa o charakterze
terrorystycznym i katastrof oraz identyfikacji ciał ofiar;



Utworzenie przez Prezesa RM centralnego zespołu lub zespołów wyjazdowych,

mogących podjąć działania w trybie pilnym, zarówno w kraju jak i poza jego
granicami, w przypadku zamachów terrorystycznych lub katastrof, jeżeli w ich
następstwie śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu poniosło wiele osób;



Sporządzenie i aktualizowanie wykazu specjalistycznego sprzętu pozostającego

w dyspozycji poszczególnych służb, mogącego posłużyć do reagowania na atak
terrorystyczny i usuwanie jego skutków.

10.1.2. Procedury usuwania skutków ataku terrorystycznego

Procedury usuwania skutków zdarzeń powodujących sytuacje kryzysowe,

a więc także zdarzeń wywołanych atakiem terrorystycznym, zawarte są w planach
zarządzania kryzysowego na poziomie krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym.

Plany podlegają bieżącej aktualizacji, stosownie do wniosków wynikających z faktycznych
działań oraz ćwiczeń.
W przypadku wystąpienia zagrożenia stosowane są uniwersalne zasady działania:



na sytuację reaguje najniższy kompetentny organ administracji publicznej;



scentralizowany jest kierunek działania i koordynacja, natomiast zdecentralizowane

jest reagowanie na zagrożenie;



obowiązuje jednoosobowe kierownictwo i odpowiedzialność, realizowane
przy pomocy organów opiniodawczo – doradczych (zespołów i sztabów);



organ administracji publicznej właściwego szczebla określa cel i strategiczny
kierunek oraz koordynuje realizację zadań, natomiast każdy z uczestników działań
funkcjonuje w obszarze określonych dla niego kompetencji, działając na rzecz
głównego wykonawcy;



przygotowane procedury reagowania na zagrożenia tworzone są w sposób

modułowy, tak aby można je było łączyć w dowolny sposób, adekwatnie
do zaistniałego zdarzenia;



w każdym z rodzajów zagrożenia istnieje organizacyjna możliwość uruchomienia
wszystkich potrzebnych i dostępnych sił i środków.

Wszystkie elementy składowe systemu reagowania powinny być w stanie reagować

na zagrożenia niezależnie od ich rodzaju, a ich działania wzajemnie się uzupełniać.

Współdziałanie ma na celu synchronizację działań wszystkich podmiotów systemu

zarządzania  kryzysowego,  tak  aby  na  każdym  etapie  postępowania,  a  zwłaszcza  w  fazie
reagowania,  uzyskać  maksymalny  efekt  skuteczności.  Współdziałanie  organizuje  podmiot,
który w planie zarządzania kryzysowego został wskazany jako wiodący.

Obowiązek podjęcia działań w zakresie zarządzania kryzysowego spoczywa na tym

organie  właściwym  w sprawach  zarządzania  kryzysowego,  który  pierwszy  otrzymał
informację  o wystąpieniu zagrożenia.  Organ  ten  niezwłocznie  informuje  o  zaistniałym
zdarzeniu  odpowiednio  organy  wyższego  i  niższego  szczebla,  przedstawiając  jednocześnie
swoją ocenę sytuacji oraz informację o zamierzonych działaniach.

W zależności od szczebla decyzyjnego zarówno wojewoda, starosta i wójt (burmistrz,

prezydent miasta) ma obowiązek współdziałania z Szefem ABW w zakresie
przeciwdziałania, zapobiegania i usuwania skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym.

Podstawowym poziomem reagowania na zaistniałe zdarzenia jest organ władzy

samorządowej szczebla gminy i powiatu (zadania wykonawcze), który powinien dysponować
zasobami  sił  i  środków,  umożliwiającymi  mu  skuteczne  reagowanie  w  przypadku
wystąpienia  zagrożeń  lokalnych  (według  statystyk  stanowią  one  około  90%  wszystkich
zdarzeń).  Po  oszacowaniu  skali  zagrożenia  i  konieczności  zwiększenia  potencjału  służb,
kierownicy jednostek systemu uaktywniają taktyczny szczebel dowodzenia, a bezpośrednimi
działaniami dowodzą przygotowani i przeszkoleni dowódcy. Organ administracji publicznej
(wójt, burmistrz, prezydent miasta) koordynuje działania zaangażowanych służb i instytucji.

W przypadku, gdy lokalne zdarzenie nabiera znamion kryzysu, a więc istnieje

potrzeba  skierowania  dodatkowych  sił  wsparcia  lub  gdy  działania  obejmują  teren  kilku
powiatów, uruchamiany  jest wyższy poziom  – wojewody (zadania koordynacji i  wsparcia).
Kierownicy  zespolonych  służb,  inspekcji  i  straży  mogą  zadysponować  swoimi  zasobami
z terenu województwa, a także wystąpić o wsparcie do szczebla centralnego. Działania służb
prowadzone są zazwyczaj w formie operacji policyjnych, a zaangażowanymi siłami dowodzą
kierownicy jednostek lub wyznaczeni przez nich funkcjonariusze.

Eskalacja zagrożenia i narastające potrzeby są głównymi przesłankami

do  formułowania  przez  wojewodów  wniosków  o  wsparcie,  na  podstawie  których  władze
centralne  (MSWiA,  inni  ministrowie,  kierownicy  inspekcji)  mogą  zadecydować
o  uruchomieniu  dodatkowych  zasobów.  Niezależnie  od  tego  trybu  wnioskowania,  również

kierownicy  zespolonych  służb  i  inspekcji  poziomu  wojewódzkiego  mają  prawo
samodzielnego  występowania  o  pomoc  do  swoich  przełożonych  szczebla  centralnego.
Na  podstawie  takiego  zapotrzebowania  Komendanci  Główni:  PSP,  Policji  i  SG  mogą
skierować do działań swoje odwody lub zadysponować użycie innych podległych sobie sił,
celem  wsparcia  działań  prowadzonych  przez  szczebel  wojewódzki  (powiatowy).  Działania
wydzielonych komponentów SZ RP następują na wniosek wojewody skierowany do Ministra
Obrony Narodowej.

W przypadku zdarzenia, którego skutki odczuwalne są na terenie kilku województw

szczególną rolę spełnia szczebel centralny. Wskazany w siatce bezpieczeństwa

minister

wiodący, korzystając ze wsparcia właściwych dla rodzaju zagrożenia ministrów
i  kierowników  urzędów  centralnych,  koordynuje  działania  w  zakresie  usuwania  skutków
zdarzenia.  Jego  rolą  przede  wszystkim  jest  zorganizowanie  i  skierowanie  do  dyspozycji
wojewodów  specjalistycznych  sił  i środków  wsparcia  oraz  uruchomienie  dodatkowych
narzędzi  prawnych,  umożliwiających  szybkie  i  skuteczne  opanowanie  sytuacji  kryzysowej.
Ten  poziom  zagrożenia  stanowi  również  przesłankę  do  podjęcia  przez  Prezesa  Rady
Ministrów działań koordynacyjnych na szczeblu państwa, miedzy innymi w drodze zwołania
posiedzenia  organu  doradczo-opiniodawczego  –  Rządowego  Zespołu  Zarządzania
Kryzysowego  (RZZK).  Rządowe  Centrum  Bezpieczeństwa  (RCB)  zapewnia  wówczas
koordynację  wymiany  informacji  o  sytuacji  oraz  przygotowuje  materiały  na  posiedzenie
RZZK.

Zintegrowany system zarządzania kryzysowego stanowi narzędzie władz

administracyjnych  wszystkich  szczebli  w  skutecznym  radzeniu  sobie  ze  współczesnymi
wyzwaniami i zagrożeniami dla bezpieczeństwa powszechnego. Przyjęte rozwiązania zostały
oparte o generalną zasadę subsydiarności władz na poszczególnych szczeblach. Efektywność
działań realizowanych w ramach zarządzania kryzysowego uzależniona jest m.in. od jakości
procesu  planistycznego (oceny zagrożeń) poprzedzającego wystąpienie sytuacji kryzysowej,
a także  od  wydolności  całego  systemu  zarządzania  kryzysowego.  Efektywnie  realizowany
proces planowania pozwala na przygotowanie sił i środków niezbędnych do przeciwdziałania
i usuwania skutków zagrożeń.

Narzędziem wyznaczonym dla systemu zarządzania informacją są centra zarządzania

kryzysowego  (CZK).  Zostały  one  utworzone  na  każdym  szczeblu  administracji  publicznej
(z wyjątkiem  gminy,  gdzie  utworzenie  centrum  jest  fakultatywne).  Również  ministrowie
i centralne  organy  administracji  rządowej,  do  których  zakresu  działania  należą  sprawy
związane  z  zapewnieniem  bezpieczeństwa  narodowego,  w  tym  ochrony  ludności
lub  gospodarczych  podstaw  bezpieczeństwa  państwa,  tworzą  centra  zarządzania
kryzysowego.

CZK współpracują

z RCB

innymi

organami

administracji

publicznej,

w szczególności  w  zakresie  wzajemnego  informowania  się  o  potencjalnych  zagrożeniach
i możliwościach  wystąpienia  sytuacji  kryzysowej,  siłach  i  środkach,  w  tym  finansowych,
niezbędnych  do  odtworzenia  zasobów  IK,  pomocy  krajowej  i międzynarodowej,
analizowania  i  oceny  sytuacji  kryzysowej,  w  tym  prognozowania  jej  rozwoju,
zrealizowanych  i  planowanych  działaniach  podejmowanych  przez  właściwe  organy.
Współpraca  odbywa  się  w  szczególności  przez  bieżące  przekazywanie  informacji  i  analiz
oraz sporządzanie raportów doraźnych i sytuacyjnych.

siatka bezpieczeństwa - zestawienie potencjalnych zagrożeń ze wskazaniem podmiotu wiodącego przy

ich usuwaniu oraz podmiotów współpracujących

REKOMENDACJE:



Ujednolicenie systemu obiegu informacji w oparciu o istniejące struktury centrów

zarządzania kryzysowego organów wszystkich szczebli, zarówno administracji
rządowej, jak i samorządowej.

10.2. Pomoc ofiarom i poszkodowanym w zamachu terrorystycznym

Polska nie posiada jednego, specjalistycznego programu poświęconego pomocy

na  rzecz  ofiar  i  poszkodowanych  w  zamachu  terrorystycznym.  Jednakże  istnieje  projekt
pn.  Sieć  Pomocy  Ofiarom  Przestępstw  (realizowany  w  ramach  Programu  Komisji
Europejskiej:  Zapobieganie  i  Zwalczanie  Przestępczości),  którego  celem  jest  udzielanie
wsparcia  w  uzyskaniu  bezpłatnej  pomocy  prawnej,  psychologicznej,  socjalnej  i  innych
świadczeń  osobom  pokrzywdzonym  przestępstwem.  Najważniejszym  działaniem  projektu
jest  utworzenie  na  terenie  całego  kraju  16  Ośrodków  Pomocy  dla  Osób  Pokrzywdzonych
Przestępstwem  (OPOPP).  Ośrodki  te  podejmują  działania  mające  służyć  nawiązaniu
współpracy  z  innymi  podmiotami  realizującymi  zadania  związane  z  pomocą  osobom
pokrzywdzonym przestępstwem.

Należy również podkreślić, że w Polsce pomoc dla ofiar przestępstw świadczy

150 organizacji w Polsce.

W przypadku ataku terrorystycznego, wobec ofiar lub poszkodowanych

w  jego  wyniku,  Ośrodki  Pomocy  dla  Osób  Pokrzywdzonych  Przestępstwem  podejmą
bezpośrednie  działania  interdyscyplinarne,  w  tym  interwencyjne,  psychologiczne  i  prawne.
Ofiary  i  poszkodowani  w  zamachu  zostaną  objęci,  zgodnie  z  ich  potrzebami,  profesjonalną
pomocą  przedstawicieli:  policji,  sądów  i  prokuratur  rejonowych  i  okręgowych,  kuratoriów
oświaty,  administracji  wojewódzkiej,  służby  zdrowia,  ośrodków  pomocy  społecznej,
jednostek samorządu terytorialnego.

REKOMENDACJE:



Wdrożenie Krajowego Programu Pomocy Ofiarom Przestępstw, uwzględniającego

pomoc ofiarom i poszkodowanym w ataku terrorystycznym.

10.3. Reagowanie na wypadek wystąpienia ataków terrorystycznych na dużą skalę
zarówno na terenie kraju, jak i poza granicami

Istotą działań w ramach reagowania na wypadek wystąpienia ataków terrorystycznych

na  dużą  skalę  jest  dostosowanie  do  panującego  zagrożenia  terrorystycznego  w  kraju
i  na  świecie,  przedsięwzięć  w  zakresie  wykrywania,  zapobiegania  i  udaremniania
przypadków  zagrożeń  terrorystycznych.  Działania  te  należy  podejmować  we  wszystkich
fazach zarządzania kryzysowego (zapobieganie, przygotowanie, reagowanie, odbudowa).

Opracowywane są narzędzia dla analizy zagrożeń. Przykładem jest metodologia

szacowania  ryzyka  obejmująca:  ocenę  prawdopodobieństwa  wystąpienia  zdarzenia
niebezpiecznego  o  dużej  skali,  ocena  jego  potencjalnych  skutków  i  w  efekcie  określenie
poziomu  ryzyka  danego  zagrożenia.  Szacowanie  ryzyka  i  jego  zestawienie  dla  różnych
zagrożeń  oraz  porównanie  jest  elementem  służącym  weryfikacji  siatki  bezpieczeństwa
będącej punktem wyjścia do sporządzania planów zarządzania kryzysowego, które powinny
ujmować także nowe zagrożenia, w tym rozwój nowych technologii i ich potencjalne użycie
przez  terrorystów.  W  szczególności  wiąże  się  to  z  proliferacją  CBRN  i  środków
do jej przenoszenia.

W działaniach dotyczących reagowania na wypadek ataków terrorystycznych dużej

skali, istotne jest zastosowanie nowych technologii do koordynacji reagowania po zdarzeniu
i  wymiany  informacji  pomiędzy  służbami.  Taką  możliwość  daje  wykorzystanie  technologii
Cell  Broadcast  w  działaniach  służb  i  władz  na  potrzeby  zapewnienia  bezpieczeństwa.
Technologia ta umożliwia jednoczesne przesyłanie tej samej informacji na ekrany telefonów
komórkowych  osób,  które  znajdują  się  na  ściśle  zdefiniowanym  obszarze  (np.  obszarze
objętym zagrożeniem). Mogą to być komunikaty ostrzegawcze, alarmowe i krótkie instrukcje
postępowania. Informacja jest przesyłana odrębnym kanałem, co umożliwia jej przekazanie
nawet  w  przypadku  przeciążenia  sieci  czy  wyłączenia  transmisji  głosowej  i  SMS-owej.
Kanały  Cell  Broadcast  mogą  być  też  wykorzystane  do  zapewnienia  łączności  pomiędzy
służbami  zapewniającymi  bezpieczeństwo  lub  np.  z wolontariuszami  zaangażowanymi
w działania podczas zabezpieczania imprez masowych.

REKOMENDACJE:



Opracowanie

porozumień

podmiotami

wykonującymi

działalność

telekomunikacyjną

celem wprowadzenia bezpłatnej usługi Cell Broadcast.

10.4. System dowodzenia i współdziałania służb oraz podmiotów ratowniczych

Realizując etap reagowania na wypadek wystąpienia ataków terrorystycznych,

stosownie  do  zaistniałej  sytuacji,  uruchamiane  są  adekwatne  siły  i  środki  wielu  służb.
W  każdym  przypadku  wystąpienia  takiego  ataku,  na  miejsce  zdarzenia  w  pierwszej
kolejności przybywają funkcjonariusze Policji, Państwowej lub Ochotniczej Straży Pożarnej
oraz w przypadku zagrożenia życia i zdrowia ludzkiego zespoły Państwowego Ratownictwa
Medycznego  (PRM).  W  zależności  od  miejsca  i  rodzaju  ataku  terrorystycznego  (użycie
ładunku

wybuchowego,

środka

mikrobiologicznego,

chemicznego,

materiału

promieniotwórczego, sytuacja zakładnicza, itp.), obok wymienionych podmiotów, mogą być
użyte inne służby i instytucje posiadające stosowne uprawnienia i wiedzę w zakresie
niwelowania skutków zamachu.

W obecnym stanie prawnym i faktycznym, każdy ze zobowiązanych do działania

podmiotów,  w  razie  zaistnienia  sytuacji  kryzysowej  powołuje  własny  sztab  oraz  wyznacza
dowódcę, który zarządza podległymi siłami oraz środkami.  Natomiast brak jest uregulowań
prawnych  do  przejęcia  dowodzenia  nad  całością  działań  przez  przedstawiciela  jednej
ze służb/instytucji biorących udział w reagowaniu na atak terrorystyczny.

Dowodzący siłami Policji kieruje wyłącznie działaniami tej służby. W efekcie

nie może samodzielnie wydać np. decyzji o ewakuacji, ani zażądać takiej decyzji
od kierującego działaniami ratowniczymi.

Ma prawo jedynie żądać udzielenia niezbędnej

pomocy  od  instytucji  państwowych,  organów  administracji  rządowej  i  samorządu
terytorialnego  oraz  jednostek  gospodarczych  prowadzących  działalność  w  zakresie
użyteczności  publicznej.  Wymienione  instytucje,  organy  i  jednostki  obowiązane  są,
w  zakresie  swojego  działania,  do  udzielenia  tej  pomocy,  w  zakresie  obowiązujących
przepisów prawa.

PSP jako formacja prowadząca działania ratownicze ma prawo zarządzić, m.in..:



ewakuację ludzi z rejonu objętego działaniem ratowniczym w przypadku
zagrożenia życia i zdrowia;



zakaz przebywania w rejonie objętym działaniem ratowniczym osób postronnych
oraz utrudniających prowadzenie działania ratowniczego;



ewakuację mienia;



wstrzymanie komunikacji w ruchu lądowym;



odstąpienie  od  zasad  działania  uznanych  powszechnie  za  bezpieczne,
z  zachowaniem  wszelkich  dostępnych  w  danych  warunkach  zabezpieczeń,  jeżeli
w  ocenie  kierującego  działaniem  ratowniczym,  dokonanej  w  miejscu  i  czasie
zdarzenia, istnieje prawdopodobieństwo uratowania życia ludzkiego;



prace wyburzeniowe oraz rozbiórkowe, w sytuacjach szczególnych;



przyjęcie w użytkowanie, na czas niezbędny do działania ratowniczego, pojazdów,
środków technicznych i innych przedmiotów, niezbędnych w działaniu
ratowniczym.

Zespoły PRM świadczą opiekę zdrowotną w warunkach pozaszpitalnych w celu

ratowania  osoby  w  stanie  nagłego  zagrożenia  zdrowotnego.  Współpracują  one  ze  służbami
ustawowo powołanymi do niesienia pomocy takim osobom, w szczególności: z jednostkami
organizacyjnymi  PSP,  jednostkami  ochrony  przeciwpożarowej  włączonymi  do  krajowego
systemu  ratowniczo-gaśniczego,  innymi  jednostkami  podległymi  lub  nadzorowanymi  przez
Ministra  SWiA  i  Ministra  Obrony  Narodowej.  Akcją  prowadzenia  medycznych  czynności
ratunkowych  kieruje  wyznaczony  przez  dyspozytora  medycznego  „koordynator  czynności
medycznych”.  Jednakże  podczas  zdarzeń,  w  których  prowadzone  są  także  działania
w  zakresie  gaszenia  pożarów,  ratownictwa  chemicznego,  ekologicznego  lub  technicznego,
kierowanie  jest  prowadzone  przez  dowodzącego  działaniem  ratowniczym  (funkcjonariusza
pożarnictwa).

W obecnym stanie prawnym, współdziałanie na miejscu zdarzenia sił Policji, PSP

i zespołów PRM w przypadku zagrożeń terrorystycznych jest w znacznym stopniu
utrudnione.

REKOMENDACJE :



Opracowanie przepisów w zakresie dowodzenia i współdziałania jednostek i służb
w przypadku zamachu terrorystycznego z uwzględnieniem jednoosobowego
dowodzenia przy pomocy sztabu.

10.5. System komunikacji ze społeczeństwem w przypadku ataku terrorystycznego

Komunikacja za społeczeństwem w sytuacji kryzysowej jest integralnym elementem

zarządzania kryzysowego. Komunikacja zarówno w sytuacji zagrożenia atakiem
terrorystycznym,

jak

podczas

ataku

terrorystycznego,

wymaga

kompetencji

i  odpowiedzialności  nie  tylko  ze  strony  służb  i  instytucji  realizujących  zadania
w  przedmiotowym  obszarze,  ale  także  od  środków  masowego  przekazu,  które  powinny
uwzględniać  uwarunkowania  związane  z  bezpieczeństwem  oraz  mieć  na  uwadze
konsekwencje realizowanego przekazu informacji.

System komunikacji ze społeczeństwem w przypadku wystąpienia zamachu

terrorystycznego, powinien określać:



metody bieżącego informowania o zaistniałych zdarzeniach;



sposoby zachowania w konkretnym przypadku;



lokalizację punktów pomocowych/informacyjnych;



zasady sporządzania komunikatów, sposoby informowania dziennikarzy;



możliwość dopuszczenia przedstawicieli środków masowego przekazu w rejon
miejsca zdarzenia.

W szczególnej sytuacji jaką jest atak terrorystyczny komunikacja ze społeczeństwem

jest jednym z kluczowych i newralgicznych elementów, ponieważ konieczne jest szybkie
i skuteczne porozumienie się ze społeczeństwem na temat skali zagrożenia

i rekomendowanych przez władze zachowań obywateli oraz zapobieganie sytuacji
wykorzystania mediów przez terrorystów w prowadzonej akcji terrorystycznej.

W sytuacji wystąpienia ataku terrorystycznego media pełnią funkcję platformy

umożliwiającej  natychmiastowy  kontakt  służb  zaangażowanych  w  neutralizację  skutków
zamachu  ze  społeczeństwem.  Za  pomocą  środków  masowego  przekazu  można  również
skutecznie  informować  o  miejscach  i  sposobach  udzielania  pomocy  poszkodowanym
w  zamachach  terrorystycznych,  a  także  o  powoływanych  centrach  poszukiwawczych
i centrach informacyjnych.

Jasno określone cele i zadania takiej polityki zagwarantują nie tyko niwelowanie

i ograniczanie możliwości wystąpienia zamachu, ale w sytuacji aktu terrorystycznego dają
duże prawdopodobieństwo rozsądnej i przemyślanej reakcji oraz przekazanie społeczeństwu
informacji bez eskalowania strachu, paniki czy innych niepożądanych zachowań obywateli.

Zgodnie z opracowywanym aktualnie Krajowym Planem Zarządzania Kryzysowego

(KPZK),  wszystkim  sytuacjom  kryzysowym,  również  tym,  które  są  związane  z  atakiem
terrorystycznym,  przypisana  jest  instytucja  wiodąca,  która  ze  względu  na  zakres
merytoryczny,  specyfikę  działania  i doświadczenie,  zarządza  daną  sytuacją  kryzysową,
w tym odpowiada za politykę informacyjną we wszystkich obszarach.

KPZK zawiera jako załącznik „Zasady organizacji procesu komunikacji społecznej

w sytuacji  kryzysowej”,  obejmujący  ogólne  wytyczne  dotyczące  komunikowania  się
ze społeczeństwem w sytuacjach kryzysowych. Zgodnie z projektem, szef instytucji wiodącej
zapewnia  komunikację  we  wszystkich  obszarach  (tj.  bezpośrednia  ze  społeczeństwem,
za  pośrednictwem  mediów,  wewnątrz  instytucji,  pomiędzy  instytucjami  zaangażowanymi
w rozwiązywanie sytuacji kryzysowej), wyznaczając osoby odpowiedzialne za dany obszar.

REKOMENDACJE:



Wypracowanie procedur współpracy z władzami lokalnymi i zakresu kompetencji
KPIA w ramach aktywności administracji szczebla centralnego (KPIA);



Doskonalenie umiejętności zawodowych osób odpowiedzialnych za politykę
informacyjną w administracji publicznej;



Doskonalenie platform współpracy z dziennikarzami mediów szczebla lokalnego
na wypadek konieczności komunikacji ze społeczeństwem w sytuacji ataku
terrorystycznego.

11.

AGROŻENIE W ZWIĄZKU Z MOŻLIWOŚCIĄ UŻYCIA CZYNNIKÓW

CHEMICZNYCH

BIOLOGICZNYCH

RADIOLOGICZNYCH

NUKLEARNYCH

(CBRN)

11.1.

Zagrożenia CBRN

W Polsce dotychczas nie ujawniono prób przeprowadzenia zamachów

terrorystycznych  z  użyciem  środków  CBRN.  Ugrupowania  terrorystyczne,  poszukując
nowych sposobów atakowania państw uznawanych przez nich za wrogie, starają się uzyskać
dostęp do substancji i  materiałów, które użyte w zamachu zapewniłyby jak największą siłę
rażenia  i  spowodowałyby  jak  najdotkliwsze  straty.  Nie  można  wykluczyć,  iż  organizacjom
terrorystycznym  uda  się  w  przyszłości  zdobyć  i  skutecznie  wykorzystać  broń  biologiczną
czy  chemiczną  lub  skonstruować  tzw.  brudną  bombę.  Ponadto  substancje,  za  wyjątkiem
promieniotwórczych  i  radioaktywnych,  stanowiące  komponenty  „brudnej  bomby”  mogą
zostać  wytworzone  w  zaimprowizowanych  laboratoriach,  a  istotnym  źródłem  informacji
na ten temat jest Internet. Niepokojące jest również wzmożone zainteresowanie terrorystów
materiałami  radioaktywnymi  i  promieniotwórczymi,  które  ekstremiści  mogliby  pozyskać
m.in. z państw o niestabilnej sytuacji politycznej.

Celami działań grup o charakterze terrorystycznym i ekstremistycznym mogą być

zakłady  przemysłowe  i  instytuty  badawcze,  w  których  wykorzystywane  są  materiały
niebezpieczne.  Zamach  na  tego  typu  obiekty  mógłby  doprowadzić  do  awarii  przemysłowej
o  skutkach  wykraczających  poza  teren  zakładu.  Najgroźniejsze  z  punktu  widzenia
bezpieczeństwa  są  zakłady  stosujące  substancje  niebezpieczne  zlokalizowane  w  obrębie
miast.

11.2. Technologie i sposoby używania przez organizacje i grupy terrorystyczne

materiałów wybuchowych oraz CBRN, w tym z wykorzystaniem informacji
pochodzących z Internetu

Organizacje i grupy terrorystyczne interesują się możliwościami wykorzystania

czynników  CBRN.  Starają  się  uzyskać  tę  broń  lub  jej  składniki  oraz  zdobyć  potrzebną
wiedzę  lub  pomoc  ekspertów  tym  zakresie.  Wykorzystanie  środków  CBRN  zależy
od  dostępności  niezbędnych  materiałów  oraz  umiejętności  i  wiedzy  potrzebnej,
aby posługiwać się tymi środkami. W Internecie znaleźć można zarówno krótkie instrukcje,
jak  i  obszerne  opracowania  dotyczące  produkcji  samodziałowych  ładunków  wybuchowych
oraz  innych  metod  stosowanych  w  działalności  terrorystycznej,  w  tym  użycia  broni
niekonwencjonalnej.

Rozprzestrzenianie środków masowego rażenia ugrupowania terrorystyczne mogą

realizować poprzez:



ataki z użyciem rozpylaczy;



użycie konwencjonalnych ładunków w połączeniu z czynnikami CBRN;



zatrucie zbiorników wodnych;



zatrucie żywności;



skażenie produktów codziennego użytku;



skażenie środowiska poprzez ataki na zakłady i magazyny chemiczne, instalacje
nuklearne.

Obecnie terroryści koncentrują się na pozyskiwaniu bardziej dostępnych materiałów

chemicznych i biologicznych oraz na domowej produkcji prowizorycznej broni CBRN.

Znaczną  trudnością  pozostaje  opracowanie  skutecznych  sposobów  użycia  substancji
chemicznych  i  biologicznych  jako  środków  rażenia.  Niektóre  materiały  chemiczne
i  biologiczne są powszechnie dostępne z uwagi  na otwartość rynku  (materiały podwójnego
zastosowania  mogą  być  użyte  przy  produkcji  substancji  owadobójczych,  w nawozach
rolniczych lub przy produkcji barwników), a inne można nielegalnie pozyskać w ośrodkach
naukowych,  magazynach  wojskowych  albo  wytworzyć  przy  użyciu  względnie
nieskomplikowanego  sprzętu.  Są  jednak  niektóre  czynniki  biologiczne,  jak  np.  wirusy,
których użycie wymaga specjalistycznej technologii oraz wiedzy eksperckiej. Należy zwrócić
również  uwagę  na  zagrożenia  związane  z  agroterroryzmem,  czyli  atakiem
bioterrorystycznym  skierowanym  przeciw  zasobom  roślin  uprawnych,  zwierzętom
hodowlanym  oraz  zmagazynowanym  produktom  rolnym  i  spożywczym.  W  ataku
agroterrorystycznym  mogą  zostać  wykorzystane  aerofagii  (choroby  i  szkodniki  roślin
oraz  chwasty),  wirusy,  bakterie  i  toksyny  chorobotwórcze  oraz  organizmy  genetycznie
zmodyfikowane (roślinne lub zwierzęce o szkodliwych cechach).

Wyprodukowanie broni nuklearnej wymaga znacznie większych nakładów

technologicznych,  organizacyjnych  i  finansowych    niż  produkcja  broni  biologicznej
i  chemicznej,  dlatego  też  obecnie  jest  ona  praktycznie  nieosiągalna  dla  podmiotów
niepaństwowych. Bardziej dostępna dla terrorystów wydaje się tzw. brudna bomba. Celem jej
wykorzystania  jest  nie  tylko  spowodowanie  dużej  liczby  ofiar  śmiertelnych,
a przede wszystkim uzyskanie efektu psychologicznego. Chociaż wiele komponentów do jej
skonstruowania  można  stosunkowo  łatwo  uzyskać  z  obiektów  słabo  zabezpieczonych,
to  jednak  produkcja  tego  typu  urządzenia  wymaga  dysponowania  odpowiednimi
technologiami i specjalistyczną wiedzą.

Jednymi

najgroźniejszych

materiałów

wybuchowych

produkowanych

przy wykorzystaniu pozornie nieszkodliwych i powszechnie stosowanych substancji
są materiały przygotowywane na bazie nadtlenku wodoru (np. TATP

). Materiały

wybuchowe domowej produkcji (Home Made Explosives –

HME) stają się coraz bardziej

popularne wśród terrorystów, gdyż składniki do ich wykonania można nabyć w sklepach.
Innym popularnym materiałem wybuchowym tego typu jest HMTD

, który można uzyskać

dzięki zastosowaniu prostych i łatwo dostępnych składników. Te związki chemiczne
są bardzo wrażliwe na działanie temperatury, wstrząsy i tarcie.

11.3. Procedury zabezpieczenia wytypowanych miejsc i dostępu do niebezpiecznych
substancji

Obiekty, w których wykorzystuje się lub przechowuje niebezpieczne substancje

powinny  spełniać  odpowiednie  wymagania  organizacyjne  i  techniczne.  Rozróżnić  należy
kilka  uzupełniających  się  obszarów  prowadzenia  działań  ograniczających  dostęp
do  substancji  i  materiałów  niebezpiecznych.  Obszar  pierwszy  to  bezpieczeństwo  fizyczne
i  bezpieczeństwo  w  obrocie  gospodarczym  substancjami  niebezpiecznymi,  drugi  –
zapobieganie nielegalnemu obrotowi takimi substancjami, w tym zapobieganie finansowaniu
proliferacji,  obszar  trzeci  –  ściganie  przestępstw  związanych  z  nielegalnym  obrotem
substancjami niebezpiecznymi.

W Polsce obrót materiałami i substancjami niebezpiecznymi podlega

koncesjonowaniu. Wiodącą rolę w tym zakresie odgrywa Ministerstwo Gospodarki (MG),
które wdrożyło procedury postępowania dotyczące kontroli obrotu substancjami

Trimeryczny nadtlenek acetonu

Heksometylenotriperoksydiamina

niebezpiecznymi

materiałami

podwójnego

użycia

w wymiarze

krajowym

i międzynarodowym.

Zasady transportu niebezpiecznych substancji regulują przepisy i procedury wspólne

dla całego obszaru UE wynikające m.in. z konwencji RID

. Bezpieczeństwo fizyczne

w miejscach produkcji, przetwarzania i magazynowania niebezpiecznych substancji
chemicznych regulują polskie przepisy wynikające z Dyrektywy SEVESO II

. Podmiot

gospodarczy  wykorzystujący  niebezpieczne  substancje  chemiczne  opracowuje  plany
awaryjne  dla  zakładu  i  udostępnia  je  właściwemu  komendantowi  wojewódzkiemu  PSP,
celem  opracowania  zewnętrznych  planów  awaryjno-ratowniczych  opisujących  procedury
zabezpieczania  przed  uwolnieniem  do  środowiska  substancji  niebezpiecznych
oraz postępowania na wypadek awarii.

Dodatkowo Polska posiada Krajowy System Wykrywania Skażeń i Alarmowania

oraz procedury  reagowania  i  usuwania  skutków  w  przypadku  ataku  CBRN  zawarte
w Krajowym  Planie  Postępowania  Awaryjnego  oraz  Krajowym  Planie  Reagowania
Kryzysowego.

11.4.  Wykrywanie  skażeń  radiologicznych  oraz  zapobieganie  transportowaniu

bez stosownego zezwolenia, przez granicę państwową, szkodliwych substancji
chemicznych i biologicznych oraz materiałów nuklearnych i promieniotwórczych

W celu ochrony przed nielegalnym przewozem źródeł i substancji

promieniotwórczych  oraz  materiałów  nuklearnych  prowadzona  jest  na  wszystkich
przejściach  granicznych  kontrola  radiometryczna  środków  transportu,  osób  i  towarów.
Jest ona realizowana w sposób ciągły przy wykorzystaniu specjalistycznych urządzeń.

W przypadku, gdy zaistnieje podejrzenie o nielegalny obrót takimi towarami,

SG  może  zarządzić  szczegółową  kontrolę  radiometryczną.  W  ramach  swoich  kompetencji
może również zatrzymać lub cofnąć transport materiałów nuklearnych i promieniotwórczych
o  nielegalnym  pochodzeniu.  W  przypadku  zaistnienia  nietypowych  lub  wątpliwych  zdarzeń
zapewniona jest całodobowa konsultacja ze służbą dyżurną Prezesa PAA.

W najbliższych latach planowana jest modernizacja stacjonarnych i przenośnych

urządzeń  przeznaczonych  do    wykrywania  promieniowania  jonizującego  użytkowanych
na  polskim  odcinku  zewnętrznej  granicy  UE.  Powyższe  działania  prowadzone
są m.in. we współpracy z Departamentem Energii USA w ramach amerykańskiego programu
rządowego  „Druga  Linia  Obrony”  (Second  Line  of  Defence).  Obok  modernizacji
specjalistycznego  wyposażenia  planowane  są  również  działania  szkoleniowe  skierowane
do przedstawicieli polskich służb zaangażowanych w proces przeciwdziałania nielegalnemu
rozprzestrzenianiu materiałów radioaktywnych.

REKOMENDACJE:



Zmodernizowanie urządzeń do wykrywania skażeń radiologicznych na granicach
RP w ramach współpracy i realizacji programu z USA (Second Line of Defence);



Przyjęcie ustawy implementacyjnej do polskiego porządku prawnego Konwencji
o Zakazie Broni Biologicznej i Toksynowej (BTWC).

Regulamin międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych

Celem Dyrektywy jest zapobieganie poważnym awariom przemysłowym z udziałem substancji

niebezpiecznych oraz ograniczanie ich skutków dla człowieka i środowiska. Ma ona na względzie zapewnienie
w sposób konsekwentny i efektywny wysokiego poziomu ochrony przed zagrożeniami we Wspólnocie
Europejskiej.

11.5. Zapobieganie, przeciwdziałanie i zwalczanie proliferacji broni masowego rażenia

Zapobieganie proliferacji BMR i środków jej przenoszenia oraz przeciwdziałanie

terroryzmowi z użyciem materiałów CBRN jest uznawane przez społeczność
międzynarodową za ważny element walki z terroryzmem.

Nieproliferacja to cały kompleks działań podejmowanych w ramach współpracy

międzynarodowej służący zabezpieczeniu przed dostępem do środków CBRN
niepowołanych osób i podmiotów zbiorowych.

Polska od 2007 r. bierze udział w pracach Globalnej Inicjatywy Zwalczania

Terroryzmu  Jądrowego,  skupiającej  ponad  80  państw.  Koncentruje  się  ona  na  zwalczaniu
tzw.  terroryzmu  nuklearnego  m.in.  poprzez  śledzenie  transferów  materiałów
umożliwiających  budowę  broni  nuklearnej  oraz  umożliwianie  koordynacji  działań
w przypadku wejścia w posiadanie takiej broni przez grupy terrorystyczne. Jej prace skupiają
się także na wzmacnianiu zdolności państw w zakresie wykrywania nielegalnych transferów
materiałów jądrowych.

Międzyresortowy Zespół do spraw zapobiegania nielegalnemu rozprzestrzenianiu

broni  masowego  rażenia  i  implementacji  „Inicjatywy  Krakowskiej”  –  PSI  opracowuje
obecnie  koncepcję  „Krajowego  mechanizmu  przechwytywania  broni  masowego  rażenia
i środków jej przenoszenia oraz środków podwójnego zastosowania mogących służyć do jej
produkcji”.  Mechanizm  przedstawi  w  sposób  usystematyzowany  kompetencje  i  zadania
poszczególnych  podmiotów  uczestniczących  w  procesie  zapobiegania  rozprzestrzenianiu
BMR.  Ma  on  również  na  celu  poprawę  wymiany  informacji,  reagowania  i  współdziałania
poszczególnych resortów i służb, biorących udział w przechwytywaniu.

Ograniczenie proliferacji CBRN i zapobieganie uzyskaniu tego typu czynników

przez organizacje terrorystyczne pozostaje możliwe również dzięki współpracy ze służbami
innych krajów w zakresie prowadzenia wspólnych działań, tworzenia wspólnych strategii
zwalczania proliferacji, wymiany poglądów i doświadczeń. Współpraca umożliwia wymianę
informacji na temat osób prawnych i fizycznych na całym świecie mogących być
zaangażowanymi w proceder handlu towarami podwójnego zastosowania oraz daje podstawę
do podjęcia działań operacyjnych zmierzających do zapobieżenia proliferacji.

Należy podkreślić, że w związku z dostępnością towarów podwójnego zastosowania

prowadzona  jest  współpraca  pomiędzy  instytucjami  odpowiedzialnymi  za  bezpieczeństwo
państwa  a  przedstawicielami  przemysłu  i przedsiębiorcami.  Głównym  celem  tego  rodzaju
aktywności  jest  uświadamianie  o  rodzajach  zagrożeń  i  konsekwencjach  łamania
obowiązujących przepisów.

Szczególnie istotne dla zapobiegania proliferacji CBRN jest współpraca

ze środowiskami naukowymi w zakresie zminimalizowania możliwości wykorzystania
ich wiedzy specjalistycznej do działań terrorystycznych.

11.6. Reagowanie i usuwanie skutków użycia broni masowego rażenia

Reagowanie władz i służb ratowniczych na skażenia środkami CBRN, usuwanie

skutków  po  skażeniu  lub  zdarzeniu  związanym  z  zagrożeniem  skażeniami  jest  identyczne
bez  względu  na  przyczynę  takiego  zagrożenia  (katastrofa  naturalna  technologiczna,  czyn
przestępczy,  terroryzm).  Wiodącymi  podmiotami  na  szczeblu  centralnym  w  zakresie
poszczególnych  rodzajów  skażeń  są  różne  ministerstwa  i  urzędy  centralne  (MON,
Ministerstwo  Zdrowia,  Ministerstwo  Środowiska,  Państwowa  Inspekcja  Ochrony
Środowiska,  PIS,  PAA,  IW).  Ponadto,  w  przypadku  wystąpienia  skażenia  w  konkretnym
miejscu  (w  wyniku  awarii,  wypadku,  zamachu,  aktu  terrorystycznego)  odpowiedzialność

za monitorowanie sytuacji oraz prowadzenie akcji ratowniczej ponoszą organy administracji
publicznej (gminne, powiatowe i wojewódzkie).

Skażenia chemiczne na morzu monitoruje i neutralizuje Morska Służba Poszukiwania

i Ratownictwa (Search and Rescue – SAR). Stosuje ona procedury zawarte w Krajowym
Planie Zwalczania Zagrożeń i Zanieczyszczeń Morza.

PAA

koordynuje

działania

stacji

placówek

pomiarowych

skażeń

promieniotwórczych  oraz  dokonuje  oceny  sytuacji  radiacyjnej  Polski,  a w  razie  zaistnienia
sytuacji  awaryjnych  ocenia  zagrożenie  i  proponuje  rodzaj  działań  interwencyjnych.
Wyspecjalizowaną komórką analityczną i monitorującą sytuacje skażeń promieniotwórczych
jest  w  PAA  Centrum  ds.  zdarzeń  radiacyjnych  (CEZAR),  która  współpracuje  ze  stacjami
pomiarowymi  Instytutu  Meteorologii  i  Gospodarki  Wodnej  (ImiGW)  oraz  Centralnym
Ośrodkiem Analizy Skażeń SZ RP (COAS).

Minister SwiA na terenie kilku województw lub całego kraju, a wojewoda na terenie

podległego województwa decyduje o wdrożeniu sugerowanych przez Prezesa PAA działań
interwencyjnych oraz kieruje nimi po wystąpieniu skażenia promieniotwórczego.

Nadzór epidemiologiczny, kontrolę i ewidencję przypadków chorób zakaźnych

prowadzi  PIS.  Rolę  wspomagającą  w  tym  zakresie  wypełnia  służba  zdrowia.  Z  uwagi
na  charakter  zagrożenia,  nie ma  możliwości  prowadzenia  ciągłego  monitoringu  skażeń
biologicznych.  W  przypadku  stwierdzenia  zachorowań  na  chorobę  zakaźną  lub  takiego
podejrzenia,  zgłoszenia  dokonują  lekarze.  Z  chwilą  wystąpienia symptomów  świadczących
o  użyciu  środków  biologicznych,  wdrażane  są  przez  inspektorów  powiatowych
i wojewódzkich oraz Głównego Inspektora Sanitarnego odpowiednie procedury.

Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego (KPZK) zawiera opisaną wcześniej siatkę

bezpieczeństwa Plan zawiera także procedury postępowania w razie wystąpienia zagrożenia.
Procedury  zawarte  w  KPZK  obejmują  m.in.  reagowanie  kryzysowe  przy  zdarzeniach
związanych  ze  skażeniami  chemicznymi  na  lądzie,    wodach  morskich  i  brzegu  morza,
skażeniami  radiacyjnymi  oraz  chorobami  ludzi.  W kolejnych  procedurach  KPZK    zawarte
są  opisy  reagowania  po  ataku  terrorystycznym  z  użyciem  broni  biologicznej,  środków
chemicznych lub promieniotwórczych, w tym „brudnej bomby”.

12.

AGROŻENIA TERRORYSTYCZNE W CYBERPRZESTRZENI

12.1. Wykorzystanie Internetu przez terrorystów w szeroko rozumianej działalności

organizacyjno-logistycznej

(propaganda, łączność, planowanie, szkolenie,

radykalizacja, rekrutacja, zbieranie funduszy, itp.)

Propaganda terrorystyczna

Internet pozostaje najważniejszym narzędziem służącym do rozpowszechniania

radykalnych treści zarówno przez islamskie, jak i ekstremistyczne organizacje terrorystyczne,
Podstawową formą przekazu stosowaną przez ekstremistów muzułmańskich są zamieszczane
w Internecie nagrania dźwiękowe zaopatrzone w transkrypt, zdjęcia oraz pisemne
oświadczenia. Do materiałów tych coraz częściej dołączane są tłumaczenia na języki
europejskie.

Jedną z metod propagandy fundamentalistycznych terrorystów islamskich

są  publikowane  na  stronach  internetowych  filmy  propagandowo-dokumentalne
i instruktażowe. Na ich podstawie można zarówno uzyskać wiedzę na temat ideologii, haseł
i metod  propagandowych  stosowanych  przez  fundamentalistów,  jak  również  poznać
szczegóły  techniczno-wojskowe  przeprowadzanych  akcji  oraz  szkoleń  bojowników.
Szczególnie uderzająca jest duża liczba filmów ukazujących przemówienia zamachowców –
samobójców.

Dodatkowo, organizacje ekstremistyczne wykorzystują Internet do propagowania

swojej ideologii. Za pośrednictwem witryn dystrybuują książki, czasopisma, płyty CD,
kasety wideo, emblematy oraz tworzą ogólnodostępne strony o charakterze propagandowym.

Łączność i wzajemna komunikacja

Fundamentaliści islamscy, jak i przedstawiciele organizacji ekstremistycznych

wykorzystują  pełny  zakres  możliwości  Internetu  do  łączności  i  wzajemnej  komunikacji  –
od  zwykłych  e-maili  po  skomplikowane,  szyfrowane  wiadomości  zamieszczane
na  zamkniętych  forach  dyskusyjnych.  Zdarzały  się  przypadki,  iż  w  trakcie  kontaktów
za pośrednictwem  Internetu skrajni islamiści wymieniali się informacjami na temat wyboru
celu  ataku,  a  nawet  podawali  konkretną  lokalizację  zagrożonych  obiektów  oraz  datę
przygotowywanego ataku.

Szczególną rolę w organizowaniu wzajemnych kontaktów i wymiany informacji

pomiędzy  terrorystami  pełnią  specjalne  portale  internetowe.  Większość  materiałów
i wypowiedzi  poświęcona  jest  dyskusjom  na  temat  interpretacji  islamu  i  walce
z „niewiernymi”.  Służą  one  również  szkoleniom  w  dziedzinie  przygotowywania  zamachów
terrorystycznych,  organizowaniu  wyjazdów  treningowych  m.in.  na  pogranicze
afgańsko-pakistańskie lub do Somalii, a także werbowaniu ochotników do dżihadu.

Wśród radykalnych stron internetowych związanych z ekstremizmem islamskim

występuje  pewna  specjalizacja.  Obok  stron  ogólnych  działają  także  portale  związane
albo  z konkretnym  „frontem  dżihadu”  (np.  Palestyna,  Irak,  Afganistan,  Czeczenia,  Jemen),
albo  propagujące  tzw.  elektroniczny  dżihad,  czyli  ataki  na  zachodnie  strony  internetowe
za pomocą odpowiednich programów hakerskich. Cechą charakterystyczną wszystkich tego
typu stron są nieustanne okresy wyłączania i reaktywacji, związane albo z działaniami służb
specjalnych, albo z decyzjami administratorów portali.

Szczególnie ważną rolę na takich stronach internetowych odgrywają apele i akcje

pomocowe na rzecz bojowników dżihadu. Tego typu działania oraz materiały propagandowe
służą werbunkowi nowych terrorystów. Ochotnicy piszą z reguły „prośbę o przyjęcie”
i pod wskazanym adresem internetowym czekają na ewentualne odpowiedzi. Zdarzają się

również przypadki zamieszczania obszernych wypowiedzi wyjaśniających decyzję
o włączeniu się w walkę zbrojną.

Odbiorców radykalnych muzułmańskich stron internetowych można podzielić na trzy

główne kategorie:



zwolennicy idei powstania na świecie „państwa islamu”, zachowujący charakter
„obserwatorów” i biernych „odbiorców”;



zwolennicy fundamentalizmu muzułmańskiego, którzy aktywnie włączyli się

w dżihad, ale tylko na płaszczyźnie ideologiczno-finansowej;



ekstremiści muzułmańscy, którzy są w trakcie przygotowań do zbrojnego dżihadu
bądź też już w nim uczestniczą.

Ekstremiści muzułmańscy korzystają ponadto z ogólnodostępnych portali

społecznościowych. Część radykalnych muzułmanów stworzyła własne portale.
Ich aktywność odnotować można również na stronach internetowych prowadzonych przez
część muzułmańskich gazet oraz stacji telewizyjnych.

Szkolenia i metody planowania zamachów

Instruktaże ekstremistów islamskich publikowane w Internecie uzasadniają

konieczność  walki,  wykorzystując  cytaty  z  Koranu.  Na  forach  internetowych
rozpowszechniana jest wiedza wykorzystywana w zamachach terrorystycznych. Odnotowano
przypadki    tłumaczenia    specjalistycznych  opracowań  wojskowych,  często  są  to  również
podręczniki  napisane  przez  samych  terrorystów.  Przekazywane  są  w  nich  informacje
dotyczące sposobów domowej produkcji bomb, sztuki przetrwania i taktyk walki oraz BMR,
głównie wykorzystania wąglika, trucizn i metod ich stosowania.

W Internecie znajdują się również filmy ukazujące w szczegółach proces produkcji

oraz  detonację  ładunków  wybuchowych.  Nagrania  te  wskazują,  że  prowadzący  instruktaże
dysponują  profesjonalną  wiedzą  w  tym  zakresie.  Szkolenia  przeprowadzane  są  również
on-line  w  postaci  swobodnych  rozmów  między  terrorystami  planującymi  zamachy.
Omawiają oni także sposoby detonacji ładunków wybuchowych, m.in. Z użyciem telefonów
komórkowych.  W  internetowych  instrukcjach  tłumaczone  są  również  podstawowe  zasady
funkcjonowania  sieci  telefonii  komórkowej.  Odnotowane  zostały  ponadto  opracowania
mówiące  o  sposobach  oszukiwania  w  trakcie  badań  poligraficznych.  Przy  planowaniu
konkretnych akcji, terroryści korzystają ponadto z internetowych map satelitarnych, planów
budynków czy nagrań z monitoringu miejsc publicznych, dostępnych on-line.

12.2. Cyberataki

W obliczu globalizacji ochrona przed cyberatakami stała się jednym

z podstawowych  celów  strategicznych  w  obszarze  bezpieczeństwa  każdego  państwa.
W czasie,  gdy  panuje  swoboda  przepływu  osób,  towarów,  informacji  i  kapitału,
bezpieczeństwo  państwa  zależy  od  wypracowania  mechanizmów  pozwalających  skutecznie
zapobiegać i zwalczać zagrożenia dla bezpieczeństwa cyberprzestrzeni.

Z uwagi na wzrost zagrożeń ze strony sieci publicznych, a także fakt rozproszonej

odpowiedzialności  za  bezpieczeństwo  teleinformatyczne,  niezbędne  było  rozpoczęcie  prac
w  celu  skoordynowania  przedsięwzięć  w zakresie  zapobiegania  i  przeciwdziałania
zagrożeniom  w  cyberprzestrzeni,  które  umożliwią  szybkie  i  efektywne  reagowanie
na incydenty komputerowe.

W 2008 r., w strukturach ABW, stworzony został Rządowy Zespół Reagowania

na Incydenty Komputerowe CERT.GOV.PL (Computer Emergency Response Team). Jest to,
obok działającego w sferze wojskowej Systemu Reagowania na Incydenty Komputerowe

MON, jedyny w obszarze administracji państwowej zespół ekspercki zajmujący się sprawami
ochrony  i  reagowania  na  incydenty  w  zakresie  globalnym.  Zespół,  wraz  z  zapleczem
technicznym,  świadczy  usługi  CERTu,  takie  jak  koordynacja  reagowania  na  incydenty,
publikacja  powiadomień,  alertów  i  ostrzeżeń,  analiza  incydentów  czy  obsługa  zdarzeń
w sieciach  objętych  ochroną  przez  system  ARAKIS-GOV.  Dodatkowo  CERT.GOV.PL
prowadzi  szkolenia  dla  administratorów,  testy  witryn  internetowych  oraz  inne  działania
zmierzające  do  poprawy  świadomości  użytkowników  cyberprzestrzeni  na  temat  zagrożeń
i ich  zapobiegania.  Korzystanie  z  usług  CERT.GOV.PL  odbywa  się  na  zasadzie
dobrowolności. Obecnie nie ma obowiązku wdrażania zaleceń bezpieczeństwa wydawanych
przez ten zespół.

CERT.GOV.PL współpracuje w zakresie obsługi incydentów

z innymi zespołami tego

typu zarówno w Polsce, jak i w zakresie współpracy międzynarodowej.

W ramach NASK

funkcjonuje Zespół CERT Polska, który reaguje na zagrożenia

i incydenty w sieciach komputerowych. Ponadto współpracuje on z podobnymi zespołami
na całym świecie. W NASK funkcjonuje również punkt kontaktowy ds. zwalczania
nielegalnych treści w Internecie (Dyżurnet.pl).

REKOMENDACJE:



Opracowanie Rządowego Programu Ochrony Cyberprzestrzeni Rzeczypospolitej
Polskiej na podstawie Polityki Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni;



Rozwój zespołu CERT.GOV.PL;



Przyłączanie do systemu ARAKIS–GOV nowych podmiotów, w tym jednostek
administracji samorządowej oraz operatorów infrastruktury krytycznej.

Naukowa Akademicka Sieć Komputerowa powstała w 1991 r., obecnie zgodnie z ustawą

z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych. NASK funkcjonuje jako instytut badawczy.

13.

YSTEM

EALIZACJI

Po przyjęciu przez Radę Ministrów – Program zostanie rozpowszechniony:



w formie drukowanej;



w wersji elektronicznej;



na stronie internetowej www.antyterroryzm.gov.pl;



za pośrednictwem mediów (przedruki, promocja, tłumaczenia).

Służby  i  instytucje  opracują  harmonogramy  wdrażania  Narodowego  Programu
Antyterrorystycznego  RP,  zgodnie  z  zakresem  ustawowych  zadań.  W  harmonogramie
zostaną  wskazane  zadania,  ujęte  w  Programie,  oraz  etapy,  sposoby,  terminy  i  podmioty
wiodące w ich realizacji. Za planowe i terminowe wykonanie Programu będą odpowiedzialni
kierownicy poszczególnych służb i instytucji.

Realizacja Programu w danym roku będzie poddana ewaluacji do końca I kwartału

roku  następnego,  przez  zespół  ekspertów  powołanych  w  ramach  MZds.ZT.  Każdorazowo,
Zespół  opracuje  protokół  ewaluacyjny,  który  będzie  przedstawiony  MZds.ZT,  a  następnie
Prezesowi RM.

Program będzie aktualizowany w formie aneksów, zgodnie z dynamiką zagrożeń

terrorystycznych.

14.

AKOŃCZENIE

Terroryzm jest jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla bezpieczeństwa krajów UE,

w tym również dla Polski. Do jego źródeł należą m.in. charakter struktur demokratycznych
szeregu państw, ekstremistyczne ideologie oparte na użyciu przemocy, lub ją dopuszczające,
procesy radykalizacji, dzięki którym rośnie poparcie dla grup terrorystycznych czy też
możliwości stwarzane przez rozwój nowoczesnych technologii.

Zapewnienie skutecznej odpowiedzi na to zagrożenie wymaga doskonałej współpracy

licznych  instytucji  i  służb  państwowych,  zarówno  lokalnych,  jak  też  szczebla  centralnego.
Wymaga  również  dużego  zaangażowania  we  współpracę  międzynarodową,  w  tym  udziału
w  przedsięwzięciach,  również  poza  granicami  kraju,  które  mają  na  celu  przeciwdziałanie
i zwalczanie terroryzmu.

Narodowy Program Antyterrorystyczny RP definiuje cele Polski w obszarze walki

z  terroryzmem  i  określa  formy  podejmowanych  działań  oraz  zasady,  na  jakich
są  prowadzone.  Opisuje  istniejący  system  antyterrorystyczny  RP,  starając  się  jednocześnie
zidentyfikować obszary, w których – dla osiągnięcia większej skuteczności – niezbędne bądź
wskazane  będą  dalsze  prace,  w  tym  legislacyjne  i  organizacyjne.  Istotnym  elementem
Programu  jest  to,  że  ma  być  on  aktualizowany,  zgodnie  z  dynamiką  rozwoju  zagrożeń
terrorystycznych i nowych środków i metod przeciwdziałania temu zjawisku.

Jednym z zasadniczych celów tego dokumentu jest też podnoszenie świadomości

i  wiedzy  naszego  społeczeństwa,  co  do  charakteru  zagrożenia  oraz  zasad,  form  i  środków
naszego  zaangażowania  w  jego  zwalczanie.  Ma  to  istotne  znaczenie  dla  budowania
społecznego  poparcia  i  zrozumienia  dla  działań  właściwych  służb  i  instytucji.  Są  one
niezbędne dla zapewnienia skuteczności podejmowanych działań, a tym samym zwiększenia
bezpieczeństwa wszystkich obywateli RP.

15.

YKAZ

KRAJOWYCH

USTAWOWYCH

REGULACJI

PRAWNYCH

DOTYCZĄCYCH WALKI Z TERRORYZMEM



Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z dnia

16 lipca 1997 r.);



Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji

Wywiadu (Dz.U. z 2002 r., Nr 74, poz. 676, z późn. zm);



Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie
Wywiadu Wojskowego (Dz.U. z 2006 r., Nr 104, poz. 709);



Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. z 2007 r., Nr 43, poz. 277,

z późn. zm);



Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r., Nr 234,
poz. 1997, z późn. zm);



Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach

porządkowych (Dz.U. z 2001 r., Nr 123, poz. 1353, z późn. zm);



Ustawa z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu (Dz.U. z 2004 r. Nr 163,

poz. 1712, z późn. zm);



Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. z 2009 r.,
Nr 12, poz. 68 i Nr 18, poz. 97);



Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2006 r., Nr 234,

poz. 1694, z późn. zm. W zakresie rozdziału 13);



Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy
oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r., nr 46, poz. 276 z póżn. zm.)



Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz.U. z 2007 r., Nr 89,

poz. 590 oraz z 2009 r. Nr 11, poz. 59);



Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 1997 r., Nr 88, poz. 553,

z późn. zm);



Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. z 1997 r.,

Nr 89, poz. 555, z późn. zm);



Ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. o Prokuraturze (Dz.U. z 2008 r., Nr 7, poz. 39,

z późn. zm.);



Ustawa z dnia 6 lipca 2001 r. o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu

informacji kryminalnych (Dz.U. z 2006 r., Nr 216, poz. 1585, z późn. zm);



Ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz.U. z 2004 r., Nr 52, poz. 525,

z późn. zm);



Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych
do użytku cywilnego (Dz.U. z 2002 r., Nr 117, poz. 1007, z późn. zm);



Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie
wytwarzania  i  obrotu  materiałami  wybuchowymi,  bronią,  amunicją  oraz  wyrobami
i  technologią  o  przeznaczeniu  wojskowym  lub  policyjnym  (Dz.U.  z  2001  r.,  Nr  67,
poz. 679,  z późn. zm.);



Ustawa z dnia 4 września 2008 r. o ochronie żeglugi i portów morskich
(Dz. U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1055);



Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696

z późn. zm.).



Ustawa o przewozie drogowym transportów niebezpiecznych (Dz. U. z 2002 r. Nr 199

poz. 1671 z późn. zm.)

16.

YKAZ DOKUMENTÓW MIĘDZYNARODOWYCH DOTYCZĄCYCH WALKI

Z TERRORYZMEM

KTÓRYCH STRONĄ JEST

OLSKA

Dokumenty w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych:



Konwencja w sprawie przestępstw i niektórych innych czynów popełnionych

na pokładzie statków powietrznych, przyjęta w Tokio w dniu 14 września 1963 r.,
w stosunku do Polski weszła w życie w dniu 17 czerwca 1971 r. (Dz. U. Z 1971 r.,
Nr 15, poz. 147);



Konwencja o zwalczaniu bezprawnego zawładnięcia statkami powietrznymi, przyjęta
w Hadze w dniu 16 grudnia 1970 r., w stosunku do Polski weszła w życie
w dniu 20 kwietnia 1972 r. (Dz. U. Z 1972 r., Nr 25, poz. 181);



Konwencja o zwalczaniu bezprawnych czynów skierowanych przeciwko bezpieczeństwu
lotnictwa cywilnego, przyjęta w Montrealu w dniu 23 września 1971 r., w stosunku
do Polski weszła w życie 27 lutego 1975 r. (Dz. U.

Z 1976 r.,

Nr 8, poz. 37);



Protokół  o  zwalczaniu  bezprawnych  czynów  przemocy  w  portach  lotniczych
obsługujących  międzynarodowe  lotnictwo  cywilne,  przyjęty  w  Montrealu  w  dniu
24  lutego  1988  r.,  dokument  podpisany  przez  Polskę  w  dniu  24  lutego  1988  r.,
ratyfikowany w dniu 31 maja 2004 r. (Dz. U. Z 2006 r., Nr 48, poz. 348);



Konwencja o zapobieganiu i karaniu przestępstw przeciwko osobom korzystającym

z ochrony międzynarodowej, w tym także przeciwko dyplomatom, przyjęta
w Nowym Jorku w dniu 14 grudnia 1973 r., w stosunku do Polski weszła w życie
w dniu 13 stycznia 1983 r. (Dz. U. Z 1983 r., Nr 37, poz. 168);



Międzynarodowa konwencja przeciwko braniu zakładników, przyjęta w Nowym Jorku
w dniu 18 grudnia 1979 r., w stosunku do Polski weszła w życie w dniu
26 czerwca 2000 r. (Dz. U. Z 2000 r., Nr 106, poz. 1123);



Konwencja o ochronie fizycznej materiałów jądrowych została otwarta do podpisu
w Nowym Jorku i Wiedniu w dniu 3 marca 1980 r., wraz z poprawką sporządzoną
w dniu 8 lipca 2005 r., w stosunku do Polski weszła w życie w dniu 8 lutego 1987 r.
(Dz. U. Z 1989 roku, Nr 17, poz. 93);



Konwencja o zwalczaniu bezprawnych czynów skierowanych przeciwko bezpieczeństwu

żeglugi morskiej z dnia 10 marca 1988 r., w stosunku do Polski weszła w życie w dniu
1 marca 1992 r. (Dz. U. Z 1994 r., Nr 129, poz. 635);



Protokół  o  zwalczaniu  bezprawnych  czynów  skierowanych  przeciwko  bezpieczeństwu
platform  stacjonarnych,  położonych  na  szelfie  kontynentalnym  z  dnia  10  marca
1988  r.,  w  stosunku  do  Polski  wszedł  w  życie  w  dniu  1  marca  1992  r.
(Dz. U. z 2002 r., Nr 22, poz. 211);



Konwencja w sprawie znakowania plastycznych materiałów wybuchowych w celu ich
wykrywania, podpisana w Montrealu w dniu 1 marca 1991 r., w stosunku do Polski
weszła w życie w dniu 25 listopada 2006 r. (Dz. U. Z 2007 r., Nr 135, poz. 948);



Międzynarodowa konwencja w sprawie zwalczania terrorystycznych ataków
bombowych, przyjęta w Nowym Jorku w dniu 15 grudnia 1997 r., w stosunku
do Polski weszła w życie w dniu 4 marca 2004 r. (Dz.U. z 2007 r., Nr 66, poz. 438);



Międzynarodowa konwencja o zwalczaniu finansowania terroryzmu, przyjęta
w Nowym Jorku w dniu 9 grudnia 1999 r., podpisana przez Polskę w dniu
9 grudnia 1999 r., weszła w życie 26 października 2003 r. (Dz. U. Z 2004 r., Nr 263,
poz. 2620);



Międzynarodowa konwencja w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego
z dnia 13 kwietnia 2005 r., w stosunku do Polski weszła w życie w dniu 8 maja 2010 r.
(Dz. U. z 2010 r., Nr 112 poz. 740);



Rezolucja Rady Bezpieczeństwa nr 1189 z 1998 r. w sprawie międzynarodowego
terroryzmu;



Rezolucja Rady Bezpieczeństwa nr 1368 w sprawie zagrożeń dla międzynarodowego
pokoju i bezpieczeństwa powodowanych przez terroryzm (z 2001 r.);



Rezolucja Rady Bezpieczeństwa nr 1456 w sprawie spotkania na wysokim szczeblu
Rady Bezpieczeństwa dotyczącego zwalczania terroryzmu (z 2003 r.);



Rezolucja Rady Bezpieczeństwa nr 1373 w sprawie zagrożeń dla międzynarodowego
pokoju i bezpieczeństwa powodowanych przez terroryzm (z 2001 r.);



Rezolucja Rady Bezpieczeństwa w sprawie zagrożeń dla międzynarodowego pokoju
i bezpieczeństwa powodowanych przez terroryzm: nr 1377 z 2001 r., nr 1438 z 2002 r.,
1440 z 2002 r., 1450 z 2002 r., nr 1452 z 2002 r., nr 1455 z 2003 r., nr 1465 z 2003 r.,
nr 1516 z 2003 r., nr 1526 z 2004 r., nr 1530 z 2004 r., nr 1535 z 2004 r., nr 1566
z 2004 r., nr 1611 z 2005 r., nr 1617 z 2005 r., nr 1618 z 2005 r., nr 1735 z 2006 r.,
nr 1787 z 2007 r., nr 1805 z 2008 r., nr 1822 z 2008 r., nr 1904 z 2009 r.;



Międzynarodowych  kodeks  dla  ochrony  statków  i  obiektów  portowych  (International
Ship  and  Port  Facility  Security  Code,  ISPS)  przyjęty  w  dniu  12  grudnia  2002  r.
Rezolucją  nr  2  Konferencji  Umawiających  się  Rządów-Stron  Międzynarodowej
konwencji  o  bezpieczeństwie  życia  na  morzu,  1974  (Dz.  U.  z  2005  r.,  Nr  120,
poz. 1016).

Dokumenty w ramach Unii Europejskiej:



Europejska Strategia Bezpieczeństwa, przyjęta przez Radę Unii Europejskiej w dniu
12 grudnia 2003 r.;



Strategia Unii Europejskiej wobec zwalczania finansowania terroryzmu, przyjęta

przez Radę Unii Europejskiej w dniu 14 grudnia 2004 r.;



Strategia Unii Europejskiej dotycząca zewnętrznych aspektów przestrzeni wolności,
bezpieczeństwa i sprawiedliwości, przyjęta przez Radę Unii Europejskiej w dniu
5 grudnia 2005 r.;



Strategia Unii Europejskiej w zakresie zwalczania terroryzmu, przyjęta na posiedzeniu

Rady Unii Europejskiej w dniach 1-2 grudnia w 2005 r. oraz Plan Działania;



Strategia Unii Europejskiej w sprawie zwalczania radykalizacji postaw i rekrutacji

do ugrupowań terrorystycznych, przyjęta na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej
w dniach 15-16 grudnia 2005 r. oraz Plan Działania;



Strategia  Bezpieczeństwa  Wewnętrznego:  Dążąc  do  europejskiego  modelu
bezpieczeństwa  z  marca  2010  r.  oraz  Plan  Działania  z  listopada  2010  r.  (Komunikat
Komisji  dla  Parlamentu  i  Rady:  Strategia  Bezpieczeństwa  Wewnętrznego  UE:
Pięć kroków w stronę bardziej bezpiecznej Europy);



Deklaracja w sprawie Zwalczania Terroryzmu, przyjęta podczas szczytu szefów państw

i rządów w dniach 25-26 marca 2004 r.;



Traktat Amsterdamski z dnia 2 października 1999 r., w stosunku do Polski wszedł

w życie w dniu 1 maja 2005 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 90 poz. 864);



Traktat z Lizbony z dnia 13 grudnia 2007 r. (Dz. Urz. UE C 306 z 17.12.2007 r.),

w stosunku do Polski wszedł w życie w dniu 1 grudnia 2009 r. (Dz. U. z 2009 r.
Nr 203 poz.1569);



Traktat  Unii  Europejskiej  w  sprawie  ustanowienia  Europejskiego  Urzędu  Policji
(Konwencja  o  Europolu)  z  dnia  26  lipca  1995  r.  (Dz.  Urz.  WE  C  316  z  27  listopada
1995  r.),  w  stosunku  do  Polski  wszedł  w  życie  w  dniu  1  listopada  2004  r.
(Dz. U. z 2005 r. Nr 29, poz. 243);



Decyzja ramowa Rady 2001/500/WsiSW z dnia 26 czerwca 2001 r. w sprawie prania

brudnych  pieniędzy  oraz  identyfikacji,  wykrywania,  zamrożenia,  zajęcia  i  konfiskaty
narzędzi  oraz  dochodów  pochodzących  z  przestępstwa  (Dz.  U.  UE  L,  Nr  182,
poz. 1 oraz z 2006  r., Nr 234, poz. 43), weszła w życie w dniu 5 lipca 2001 r.;



Decyzja ramowa Rady z 13 czerwca 2002 r. w sprawie wspólnych zespołów
dochodzeniowo-śledczych (Dz. U. UE. L 162 z 20 czerwca 2002 r.), weszła w życie
w dniu 20 czerwca 2002 r.;



Decyzja ramowa Rady 2002/475/WsiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie

zwalczania terroryzmu (Dz. U. UE L, Nr 164, poz. 3), weszła w życie w dniu
22 czerwca 2002 r.;



Decyzja ramowa Rady z 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu

aresztowania i procedury wydania między państwami członkowskimi (Dz. U. UE. L 190
z 18 lipca 2002 r.), weszła w życie 7 sierpnia 2002 r.;



Rozporządzenie  Rady  (WE)  nr  2580/2001  z  dnia  27  grudnia  2001  r.  w  sprawie
szczególnych  środków  restrykcyjnych  skierowanych  przeciwko  niektórym  osobom
i podmiotom mających na celu zwalczanie terroryzmu (Dz. U. UE L, Nr 344, poz. 70,
z późn. zm.), od dnia 28 grudnia 2001 r.;



Rozporządzenie  Rady  (WE)  nr  881/2002  z  dnia  27  maja  2002  r.  wprowadzające
niektóre  szczególne  środki  ograniczające  skierowane  przeciwko  niektórym  osobom
i  podmiotom  związanym  z  Osamą  bin  Ladenem,  siecią  Al-Kaida  i  talibami
i  uchylające  rozporządzenie  Rady  (WE)  nr  467/2001  zakazujące  wywozu  niektórych
towarów i usług do Afganistanu, wzmacniające zakaz lotów i rozszerzające zamrożenie
funduszy

innych

środków

finansowych

odniesieniu

talibów

w Afganistanie (Dz. U. UE L, Nr 139, poz. 9, z późn. zm.), od dnia 30 maja 2002 r.;



Rozporządzenie (WE) nr 300/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca
2008 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego
i uchylające rozporządzenie (WE) nr 2320/2002;



Rozporządzenie  nr  1889/2005  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  z  dnia
26  października  2005  r.  w  sprawie  kontroli  środków  pieniężnych  wwożonych
do  Wspólnoty  lub  wywożonych  ze  Wspólnoty  (Dz.  U.  UE  L  3009  z  2005  r.),  od  dnia
15 czerwca 2007 r.;



Rozporządzenie (WE) nr 1781/2006 Parlamentu Europejskiego Rady z dnia
15 listopada 2006 r. w sprawie informacji o zleceniodawcach, które towarzyszą
przekazom pieniężnym (Dz. U. UE L, Nr 345, poz. 1), od dnia 1 stycznia 2007 r.;



Rozporządzenie Komisji (WE) nr 820/2008 z dnia 8 sierpnia 2008 r. ustanawiające
środki w celu wprowadzenia w życie wspólnych podstawowych norm ochrony lotnictwa
cywilnego (Dz. U. UE L, Nr 221, poz. 8), od dnia 20 sierpnia 2008 r.;



Rozporządzenie (WE) nr 725/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca
2004 r. w sprawie wzmocnienia ochrony statków i obiektów portowych (Dz. Urz. UE
L 129 z 09.04.2004 r.), od dnia 1 lipca 2004 r.;



Decyzja Rady 2000/632/WsiSW z dnia 17 października 2000 r. dotycząca uzgodnień

w sprawie współpracy pomiędzy jednostkami wywiadu finansowego Państw
Członkowskich w odniesieniu do wymiany informacji (Dz. U. UE L, Nr 271, poz. 4),
weszła w życie w dniu 17 października 2000 r.;



Decyzja Rady z 28 lutego 2002 r. w sprawie utworzenia Eurojustu (Dz. UE. L 63/1

z 6 marca 2002 r.), weszła w życie w dniu 6 marca 2002 r.;



Decyzja Rady 2002/956/WsiSW z dnia 28 listopada 2002 r. ustanawiająca europejską

sieć ochrony osób publicznych (Dz. U. UE L, Nr 333, poz. 1 z 28 listopada 2002 r.),
weszła w życie w dniu 29 listopada 2002 r.;



Decyzja Rady 2002/996/WsiSW z dnia 28 listopada 2002 r. ustanawiająca mechanizm

oceny systemów prawnych i ich stosowania na poziomie krajowym w walce
z terroryzmem (Dz. U. UE L, Nr 349, poz. 1), weszła w życie w dniu 24 grudnia
2002 r.;



Decyzja Rady 2005/671/WsiSW z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wymiany

informacji i współpracy dotyczącej przestępstw terrorystycznych (Dz. U. UE L, Nr 253,
poz. 22), weszła w życie w dniu 30 września 2005 r.;



Decyzja  Rady  2007/124/WE  z  dnia  12  lutego  2007  r.  ustanawiająca  na  lata  2007  –
2013,  jako  część  ogólnego  programu  w  sprawie  bezpieczeństwa  i  ochrony  wolności,
szczegółowy  program  „Zapobieganie,  gotowość  o  zarządzanie  skutkami  terroryzmu
i innymi rodzajami ryzyka dla bezpieczeństwa” (Dz. U. UE L, Nr 58, poz. 1), od dnia
1 stycznia 2007 r.; utraci moc obowiązującą z dniem 31 grudnia 2013 r.;



Decyzja  Rady  2007/801/WE  z  dnia  6  grudnia  2007  r.  w  sprawie  pełnego  stosowania
przepisów  dorobku  Schengen  w  Republice  Czeskiej,  Republice  Estońskiej,  Republice
Łotewskiej,  Republice  Litewskiej,  Republice  Węgierskiej,  Republice  Malty,
Rzeczypospolitej  Polskiej,  Republice  Słowenii  i  Republice  Słowackiej  (Dz.  U.  UE  L,
Nr 323, poz. 34), od dnia 8 grudnia 2007 r.;



Decyzja Rady 2008/615/WsiSW z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie intensyfikacji

współpracy transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości
transgranicznej (Dz. U. UE L, Nr 210, poz. 1), weszła w życie w dniu 26 sierpnia 2008
r.;



Decyzja Rady 2009/62/WE z dnia 26 stycznia 2009 r. wykonująca art. 2 ust.
3 rozporządzenia (WE) nr 2580/2001 w sprawie szczególnych środków restrykcyjnych
skierowanych przeciwko niektórym osobom i podmiotom mających na celu zwalczanie
terroryzmu i uchylająca decyzję 2008/583/WE (Dz. U. UE L, Nr 23. poz. 25), od dnia
27 stycznia 2009 r.;



Decyzja Rady 2008/616/WsiSW z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie wdrożenia decyzji

2008/615/WsiSW w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej, szczególnie
w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej (Dz. U. UE L, Nr 210,
poz. 12), weszła w życie w dniu 26 sierpnia 2008 r.;



Decyzja Rady 2008/617/WsiSW z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie usprawnienia

współpracy pomiędzy specjalnymi jednostkami interwencyjnymi państw członkowskich
Unii Europejskiej w sytuacjach kryzysowych (Dz. U. UE L, Nr 210, poz. 73), weszła
w życie w dniu 23 grudnia 2008 r.;



Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE z dnia 26 października 2005
r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania
pieniędzy oraz finansowania terroryzmu, (Dz. U. UE L, Nr 309, poz. 15, z późn. zm),
od dnia 15 grudnia 2005 r., z terminem implementacji w dniu 15 grudnia 2007 r.;



Dyrektywa Rady 2008/114/WE z dnia 8 grudnia 2008 r. w sprawie rozpoznawania

i wyznaczania europejskiej infrastruktury krytycznej oraz oceny potrzeb w zakresie
poprawy jej ochrony (Dz. U. UE L, Nr 345, poz. 75), od dnia 12 stycznia 2009 r.;



Dyrektywa Rady 98/41/WE z dnia 18 czerwca 1998 r. w sprawie rejestracji osób
podróżujących na pokładzie statków pasażerskich płynących od portów Państw

Członkowskich Wspólnoty lub z portów Państw Członkowskich Wspólnoty (Dz. U. UE
L 98.188.35 z późn. zm.), od dnia 22 lipca 1998 r.;



Wspólne  Działanie  Rady  96/610/WsiSW  z  dnia  15  października  1996  r.  w  sprawie
utworzenia  i  prowadzenia  zbioru  danych  zawierających  właściwości,  umiejętności
i  wiedzę  w  dziedzinie  walki  z  terroryzmem,  w  celu  ułatwienia  współpracy
w  zwalczaniu  terroryzmu  między  państwami  członkowskimi  Unii  Europejskiej
(Dz. Urz. WE L 273 z 25 października 1996 r.);



Wspólne Działanie Rady 98/428/WsiSW w sprawie utworzenia Europejskiej Sieci
Sądowej z dnia 28 czerwca 1998 r. (Dz. Urz. WE L 191 z 7 lipca 1998 r.);



Wspólne  Działanie  98/699/WsiSW  z  dnia  3  grudnia  1998  r.  przyjęte  przez  Radę
na  podstawie  art.  K.3  Traktatu  o  Unii  Europejskiej,  w  sprawie  prania  brudnych
pieniędzy,  identyfikacji,  wykrywania,  zamrażania,  zajmowania  i  konfiskaty  narzędzi
oraz zysków pochodzących z przestępstwa (Dz. U. UE L, Nr 333, poz. 1 oraz z 2001 r.,
Nr 182, poz. 1), od dnia 9 grudnia 1998 r.;



Wspólne Stanowisko Rady 2001/930/WPZiB z dnia 27 grudnia 2001 r. w sprawie
zwalczania terroryzmu (Dz. U. UE L, Nr 344, poz. 90), od dnia 27 grudnia 2001 r.;



Wspólne Stanowisko Rady 2001/931/WPZiB z dnia 27 grudnia 2001 r. w sprawie
zastosowania szczególnych środków w celu zwalczania terroryzmu (Dz. U. UE L,
Nr 344, poz. 93, z późn. zm.), od dnia 27 grudnia 2001 r.;



Wspólne Stanowisko Rady 2002/402/WPZiB z dnia 27 maja 2002 r. dotyczące środków
ograniczających przeciwko Osamie bin Ladenowi, członkom organizacji Al-Kaida
i

talibom oraz innym osobom fizycznym, grupom, przedsiębiorstwom

i podmiotom z nimi powiązanym oraz uchylające wspólne stanowiska 96/746/WPZiB,
1999/727/WPZiB, 2001/154/WPZiB i 2001/771/WPZiB (Dz. U. UE L, Nr 139, poz. 4),
od dnia 27 maja 2002 r.;



Wspólne Stanowisko w sprawie wyjątków od środków ograniczających nałożonych
przez wspólne stanowisko 2002/402/WPZiB (Dz. U. UE L 53/62 z 27 lutego 2003 r.);



Zalecenie Rady 2007/562/WE z dnia 12 czerwca 2007 r. dotyczące wymiany informacji
na temat porwań terrorystycznych (Dz. U. UE Nr 214, poz. 9), od dnia
12 czerwca 2007 r.;



Konwencja  o  uproszczonych  procedurach  ekstradycji  pomiędzy  państwami
członkowskimi  Unii  Europejskiej  z  dnia  10  marca  1995  r.  (Dz.  Urz.  WE  C  78
z 30 marca 1995 r.), w stosunku do Polski weszła w życie w dniu 16 września 2004 r.
(Dz. U. z 2004 r. Nr 191 poz.1955);



Konwencja o ekstradycji między państwami członkowskimi Unii Europejskiej, przyjęta
w dniu 27 września 1996 r. (Dz. Urz. WE C 313 z 23 października 1996 r.),
w stosunku do Polski weszła w życie w dniu 11 września 2004 r. (Dz. U. z 2004 r.
Nr 187 poz.1923);



Konwencja o pomocy wzajemnej w sprawach karnych z dnia 29 września 2000 r.

(Dz. Urz. WE C 197 z 12 lipca 2000 r.), wraz z dołączonym do niej Protokołem
(Dz. Urz. WE C 326 z 21 listopada 2001 r.), w stosunku do Polski weszła w życie
w dniu 17 czerwca 1996 r. (Dz. U. z 1999 r. Nr 76 poz. 854);



Program Sztokholmski na lata 2010-2014 w zakresie wzmacniania wolności,

bezpieczeństwa i sprawiedliwości, przyjęty przez Radę Europejska na posiedzeniu
w dniach 10-11 grudnia 2009 roku.

Dokumenty w ramach Rady Europy:



Europejska konwencja o ekstradycji z dnia 13 grudnia 1957 r., w stosunku do Polski

weszła w życie w dniu 13 września 1993 r. (Dz. U. z 1994 r., Nr 70 poz. 307);



Europejska Konwencja o Zwalczaniu Terroryzmu z dnia 27 stycznia 1977 r.

wraz z protokołem zmieniającym z dnia 15 maja 2003 r., w stosunku do Polski weszła
w życie w dniu 4 października 1996 r. (Dz. U. Z 1996 r., Nr 117, poz. 557), protokół
zaś wszedł w życie w stosunku do Polski 1 lipca 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 172
poz. 1803);



Konwencja Rady Europy o Zapobieganiu Terroryzmowi z dnia 16 maja 2005 r.,

w stosunku do Polski weszła w życie w dniu 5 września 2008 r. (Dz. U. Z 2008 r.,
Nr 161, poz. 998);



Konwencja  Rady  Europy  o  praniu,  ujawnianiu,  zajmowaniu  i  konfiskacie  dochodów
pochodzących z przestępstwa oraz o finansowaniu terroryzmu z dnia 16 maja 2005 r.,
w  stosunku  do  Polski  weszła  w  życie  w  dniu  12  września  2008  r.  (Dz.  U.  Z  2008 r.,
Nr 165, poz. 1028);



Europejska konwencja o wzajemnej pomocy w sprawach karnych (ETS No. 30)

oraz pierwszy i drugi Protokoły Dodatkowe (ETS Nos. 99 i 182);



Europejska konwencja o pomocy dla ofiar brutalnych przestępstw (ETS No. 116);



Konwencja

cyberterroryzmie,

sporządzona

Budapeszcie

dniu

23 listopada 2001 r. (ETS No. 185) i Protokół dodatkowy o kryminalizacji aktów
rasizmu i ksenofobii popełnianych z wykorzystaniem systemów komputerowych
(ETS No. 189);



Protokół zamieniający Europejską konwencja o zwalczaniu terroryzmu, sporządzony
w Strasburgu w dniu 15 maja 2003 r. (CETS No. 190).

Poza konwencjami i protokołami dodatkowymi szereg dokumentów wydał Komitet

Ministrów, m.in. Deklarację o terroryzmie z 1977 r., Deklarację ws. Walki z terroryzmem
międzynarodowym z 2001 r., wraz z rekomendacjami oraz Zgromadzenie Parlamentarne
Rady Europy (rekomendacje i rezolucje).

Dokumenty w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego:



Nowa Koncepcja Strategiczna NATO z 2010 r.;



Militarna Koncepcja Obrony przed Terroryzmem Plan Działań Partnerstwa na rzecz
Walki z Terroryzmem dot. współpracy z partnerami NATO w ramach EAPC/PfP,
przyjęta w Pradze w 2002 r.;



Plan Działań EAPC przeciwko Terroryzmowi, przyjęty w 2002 r. przez Radę
Partnerstwa Euroatlantyckiego;



Strategia Obrony Cybernetycznej ze stycznia 2008 r.

Dokumenty w ramach Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie:
Decyzje Stałej Rady OBWE:



nr 571 dot. dalszego dialogu i współpracy z partnerami z regionów sąsiadujących
z obszarem OBWE w sferze bezpieczeństwa (z dnia 2 grudnia 2003 r.);



nr 617 dot. dalszych kroków ws. Zwalczania finansowania terroryzmu
(z dnia 1 lipca 2004 r.);



nr 557 dot. Planu Działania OBWE dot. zwalczania handlu ludźmi
(z dnia 7 lipca 2005 r.).

Decyzje Rady Ministerialnej:



nr 1 dot. zwalczania terroryzmu (Bukareszt, z dnia 4 grudnia 2001 r.);



nr 6/03 dot. utworzenia The OSCE Counter-Terrorism Network (Maastricht,

z dnia 2 grudnia 2003 r.);



nr 7/03 dot. ochrony dokumentów podróżnych (Maastricht, z dnia 2 grudnia 2003 r.);



nr 4/04 dot. przekazywania do INTERPOLU informacji o utraconych/skradzionych

dokumentach podróżnych (Sofia, z dnia 7 grudnia 2004 r.);



nr 9/04 dot. bezpieczeństwa przewozów kontenerowych (Sofia, z dnia
7 grudnia 2004 r.);



nr 3/04 dot. zwalczania wykorzystywania Internetu do celów terrorystycznych (Sofia,
z dnia 7 grudnia 2004 r.);



nr 4/05 dot. współpracy prawnej w sprawach kryminalnych dot. zwalczania terroryzmu
(Lublana, z dnia 6 grudnia 2005 r.);



nr 6/05 dot. dalszych kroków na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa przewozów
kontenerowych (Lublana, z dnia 6 grudnia 2005 r.);



nr 6/06 dot. dalszych kroków na rzecz przeciwdziałania wykorzystywaniu w celach
kryminalnych utraconych/skradzionych paszportów i dokumentów podróżnych
(Bruksela, z dnia 5 grudnia 2006 r.);



nr 7/06 dot. przeciwdziałania wykorzystywaniu Internetu do celów terrorystycznych
(Bruksela, 05 grudnia 2006 r.);



nr 4/07 dot. zaangażowania OBWE w Afganistanie (Bruksela, 05 grudnia 2006 r.);



nr 5/07 dot. partnerstwa publiczno-prywatnego w zwalczaniu terroryzmu (Madryt,

z dnia 30 listopada 2007 r.);



nr 6/07 dot. ochrony infrastruktury krytycznej w sferze energetyki przed atakami

terrorystycznymi (Madryt, z dnia 30 listopada 2007 r.);



nr 10/08 dot. dalszej promocji przez OBWE działań w zwalczaniu terroryzmu

(Helsinki, z dnia 5 grudnia 2008 r.);



nr  3/09  dot.  w  sprawie  dalszych  środków  na    rzecz  poparcia  i  promocji
międzynarodowego systemu  prawnego przeciwko terroryzmowi  (dot. konwencji ONZ
z 2005 r.), (Ateny, z dnia 2 grudnia 2009 r.).

Oświadczenia wyrażające poparcie dla inicjatyw i instrumentów międzynarodowych:



w sprawie konwencji i protokołów ONZ dot. przeciwdziałania i zwalczania terroryzmu
oraz Globalnej Strategii Zwalczania Terroryzmu ONZ (Madryt, z dnia 30 listopada
2007 r.);



umacnianiu i promocji międzynarodowej bazy prawnej dot. terroryzmu (Bruksela,
z dnia 5 grudnia 2006 r.);



współpracy partnerskiej w ramach OBWE i regionami sąsiedzkimi w sferze
bezpieczeństwa i walki z terroryzmem (Madryt, z dnia 30 listopada 2007 r.).

Dokumenty w ramach współpracy traktatowej:



Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Austrii
o współpracy w zapobieganiu i ujawnianiu przestępstw oraz zapewnianiu
bezpieczeństwa w ruchu drogowym, sporządzona w Warszawie dnia 22 sierpnia
1987 r. (niepublikowana) – od dnia 1 sierpnia 1988 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  i  Rządem  Republiki  Słowenii
o  współpracy  w  walce  z  terroryzmem,  zorganizowaną  przestępczością,  nielegalnym
handlem  środkami  odurzającymi,  substancjami  psychotropowymi  i  ich  prekursorami,
sporządzona  w  Lublanie  dnia  28  sierpnia  1996  r.  (niepublikowana)  –  od  dnia
6 kwietnia 1998 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Węgier
o  współpracy  w  zwalczaniu  terroryzmu,  nielegalnego  obrotu  narkotykami
i  zorganizowanej  przestępczości,  sporządzona  w  Warszawie  dnia  15  maja  1996  r.
(niepublikowana) – od dnia 14 maja 1998 r.;



Wspólny  program  Rządu  Rzeczypospolitej  Polskiej  i  Rządu  Stanów  Zjednoczonych
Ameryki  dotyczący  zwalczania  przestępczości  i  umacniania  bezpieczeństwa
publicznego,  sporządzony  w  Waszyngtonie  dnia  22  lipca  1996  r.  (niepublikowany)  –
od dnia 22 lipca 1996 r.,



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Francuskiej
o współpracy w dziedzinie spraw wewnętrznych, sporządzona w Warszawie dnia
12 września 1996 r. (niepublikowana) – od dnia 1 marca 1998 r.;



Memorandum  o  porozumieniu  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem
Królestwa  Tajlandii  o  współpracy  w  dziedzinie  zwalczania  narkotyków,  sporządzone
w  Warszawie  dnia  23  września  1996  r.  (M.P.  z  2003 r.,  Nr  16,  poz.  242)  –  od  dnia
4 września 2002 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Arabskiej Republiki
Egiptu w sprawach bezpieczeństwa, sporządzona w Kairze dnia 17 października
1996 r. (niepublikowana) – od dnia 31 grudnia 1998 r.;



List intencyjny w sprawie współpracy Rzeczypospolitej Polskiej i Królestwa Belgii
przy zwalczaniu, zapobieganiu i ściganiu ciężkich przestępstw w zakresie przestępczości
zorganizowanej z dnia 8 listopada 1996 r. (niepublikowany) – od dnia 8 listopada 1996
r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy o współpracy
w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej, sporządzona w Kijowie dnia
3 marca 1999 r. (Dz. U. Z 2004 r., Nr 38, poz. 343) – od dnia 24 sierpnia 2003 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Finlandii

o współpracy w zakresie zapobiegania i zwalczania przestępczości zorganizowanej
i innych przestępstw, sporządzona w Helsinkach dnia 4 listopada 1999 r. (Dz. U.
z 2004 r., Nr 41, poz. 379) – od dnia 20 listopada 2003 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej
o współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i innych poważnych
przestępstw, sporządzona w Warszawie dnia 4 kwietnia 2000 r. (Dz. U.
z 2002 r., Nr 22, poz. 213);



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Królestwa  Belgii
o  współpracy  w  zakresie  zwalczania  przestępczości  zorganizowanej,  sporządzona
w Brukseli dnia 13 listopada 2000 r. Dz. U. Z 2004 r., Nr 36, poz. 329 oraz z 2005  r.
Nr 232, poz. 1978 – od dnia 1 stycznia 2004 r.;



Umowa między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Hiszpanii o współpracy
w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i innej poważnej przestępczości,
sporządzona w Madrycie dnia 27 listopada 2000 r. Dz. U. Z 2004 r., Nr 154, poz. 1621
– od dnia 26 listopada 2003 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii o współpracy
w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i innej poważnej przestępczości,
sporządzona w Warszawie dnia 12 maja 2001 r. (Dz. U. Z 2006 r. Nr 103, poz. 701) –
od dnia 18 marca 2006 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Rumunii  o  współpracy
w  zwalczaniu  przestępczości  zorganizowanej,  terroryzmu  i  innych  rodzajów
przestępstw,  sporządzona  w  Warszawie  dnia  11  lipca  2001  r.  (Dz.  U.  Z  2004  r.,
Nr 154, poz. 1625) – od dnia 27 sierpnia 2003 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej
Niemiec o współpracy policji i straży granicznych na terenach przygranicznych,
sporządzona w Berlinie dnia 18 lutego 2002 r. (Dz. U. Z 2005 r., Nr 223, poz. 1915) –
od dnia 26 czerwca 2003 r.;



Porozumienie  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki
Kazachstanu  o  współpracy  w  zakresie  zwalczania  przestępczości  zorganizowanej
i  innych  rodzajów  przestępstw,  sporządzone  w  Warszawie  dnia  24  maja  2002  r.
(Dz. U. Z 2005 r., Nr 156, poz. 1312) – od dnia 30 marca 2005 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Federalnym  Republiki
Austrii  o  współpracy  w  zapobieganiu  i  zwalczaniu  przestępczości,  sporządzona
w  Wiedniu  dnia  10  czerwca  2002  r.  Dz.  U.  Z  2004   r.  Nr  41,  poz.  377  –  od  dnia
1 grudnia 2003 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Federalnej
Niemiec  o  współpracy  w  zakresie  zwalczania  przestępczości  zorganizowanej
oraz  szczególnie  niebezpiecznych  przestępstw,  sporządzona  we  Wrocławiu  dnia  18
czerwca 2002 r. (Dz. U. Z 2004 r., Nr 248, poz. 2486) – od dnia 18 września 2004 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Bułgarii
o  współpracy  w  zwalczaniu  przestępczości,  sporządzona  w  Warszawie  dnia
19  czerwca  2002  r.  (Dz.  U.  Z  2004 r.,  Nr  154,  poz.  1619)  –  od  dnia  28  listopada
2003 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Uzbekistanu
o  współpracy  w  zwalczaniu  przestępczości  zorganizowanej,  sporządzona
w  Taszkencie  dnia  21  października  2002  r.  (Dz.  U.  Z  2004 r.,  Nr  38,  poz.  345)  –
od dnia 22 listopada 2003 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Meksykańskich  Stanów
Zjednoczonych  o  współpracy  w  zwalczaniu  przestępczości  zorganizowanej  i  innego
rodzaju  przestępczości,  sporządzona  w  Mieście  Meksyku  dnia  25  listopada  2002  r.
(Dz. U. Z 2004 r., Nr 154, poz. 1623) – od dnia 27 listopada 2003 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Indii
o współpracy w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej i międzynarodowego
terroryzmu, sporządzona w New Delhi dnia 17 lutego 2003 r. (Dz. U. Z 2005 r., Nr 34,
poz. 302) – od dnia 9 grudnia 2004 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Turcji
o  współpracy  w  zwalczaniu  terroryzmu,  przestępczości  zorganizowanej  i  innej
przestępczości,  sporządzona  w  Ankarze  dnia  7  kwietnia  2003  r.  (Dz.  U.  Z  2005 r.,
Nr 12, poz. 94) – od dnia 25 lipca 2004 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Estońskiej
o współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej oraz innej
przestępczości, sporządzona w Warszawie dnia 26 czerwca 2003 r. (Dz. U. Z 2004 r.,
Nr 216, poz. 2195 oraz z 2008 r., Nr 12, poz. 71) – od dnia 7 lutego 2004 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Mołdowy
o  współpracy  w  zwalczaniu  przestępczości  zorganizowanej  i  innego  rodzaju
przestępczości,  sporządzona  w  Kiszyniowie  dnia  22  października  2003  r.
(Dz. U. z 2004 r., Nr 228, poz. 2302) – od dnia 26 lipca 2004 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białorusi
o współpracy w zwalczaniu przestępczości, sporządzona w Mińsku dnia
8 grudnia 2003 r. (Dz. U. Z 2005 r., Nr 125, poz. 1044) – od dnia 5 marca 2005 r.;



Umowa między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Słowacką o współpracy
w zwalczaniu przestępczości oraz o współdziałaniu na terenach przygranicznych,
sporządzona w Warszawie dnia 23 marca 2004 r. (Dz. U. Z 2007 r., Nr 85, poz. 568) –
od dnia 18 grudnia 2006 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Tadżykistanu
o współpracy w zakresie zwalczania przestępczości, sporządzona w Warszawie dnia
27 maja 2003 r. (Dz. U. Z 2004 r., Nr 211, poz. 2141) – od dnia 2 kwietnia 2004 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Socjalistycznej Republiki
Wietnamu o współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej,
sporządzona w Warszawie dnia 28 lipca 2003 r. (Dz. U. Z 2004 r., Nr 216, poz. 2197) –
od dnia 26 kwietnia 2004 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Armenii

o współpracy w zakresie przestępczości zorganizowanej, sporządzona w Warszawie
dnia 6 września 2004 r. (Dz. U. Z 2005 r., Nr 125, poz. 1046) – od dnia
7 kwietnia 2005 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypryjskiej
o współpracy w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej i innych form
przestępczości, sporządzona w Nikozji dnia 18 lutego 2005 r. (Dz. U. Z 2006 r., Nr 88,
poz. 611) – od dnia 17 lutego 2006 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji
o współpracy w zwalczaniu poważnej przestępczości, sporządzona w Warszawie dnia
13 kwietnia 2005 r. (Dz. U. Z 2006 r., Nr 14, poz. 100) – od dnia 4 listopada 2005 r.;



Memorandum  o  porozumieniu  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem
Islamskiej  Republiki  Iranu  o  współpracy  w  zwalczaniu  nielegalnego  obrotu  środkami
odurzającymi,  substancjami  psychotropowymi  i  prekursorami,  sporządzone
w  Warszawie  dnia  11  lipca  2005  r.  (Dz.  U.  Z  2008 r., Nr  175,  poz.  1084)  –  od  dnia
4 lutego 2008 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Litewskiej
o  współpracy  w  zwalczaniu  przestępczości  zorganizowanej  i  innych  przestępstw
oraz  współdziałaniu  na  terenach  przygranicznych,  sporządzona  w  Wilnie  dnia
14 marca 2006 r. (Dz. U. Z 2007 r., Nr 177, poz. 1244) – od dnia 8 lipca 2007 r.;



Układ  o  Stabilizacji  i  Stowarzyszeniu  między  Wspólnotami  Europejskimi
i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Albanii, z drugiej strony,
sporządzony  w  Luksemburgu  dnia  12  czerwca  2006  r.  (Dz.  U.  z  2010  r.,  Nr  168
poz. 1133);



Umowa między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Czeską o współpracy w zwalczaniu
przestępczości, ochronie porządku publicznego oraz o współpracy na terenach
przygranicznych,

sporządzona w Warszawie dnia 21 czerwca 2006 r.

(Dz. U. z 2007 r., Nr 177, poz. 1246) – od dnia 2 sierpnia 2007 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Chile
o  współpracy  w  zakresie  zwalczania  przestępczości  zorganizowanej,  sporządzona
w  Santiago  dnia  13  października  2006  r.  (Dz.  U.  Z  2007 r.,  Nr  229,  poz.  1688)  –
od dnia 12 września 2007 r.;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Gruzji  o  współpracy
w  zwalczaniu  przestępczości  zorganizowanej  i  innego  rodzaju  przestępczości,
sporządzona  w  Tbilisi  dnia  31  maja  2007  r.  (Dz.  U.  Z  2008   r.,  Nr  146,  poz.  925)  –
od dnia 3 maja 2008 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Włoskiej
o współpracy w zwalczaniu przestępczości, sporządzona w Warszawie dnia
4 czerwca 2007 r. (Dz. U. Z 2009 r., Nr 133, poz. 1093) – od dnia 25 czerwca 2009 r.;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Arabii
Saudyjskiej o współpracy w zwalczaniu przestępczości, sporządzona w Warszawie dnia

25 czerwca 2007 r. (Dz. U. Z 2009 r., Nr 28, poz. 172) – od dnia
9 sierpnia 2008 r.;



Układ  o  Stabilizacji  i  Stowarzyszeniu  między  Wspólnotami  Europejskimi  i  ich
państwami  członkowskimi,  z  jednej  strony,  a  Republiką  Czarnogóry,  z  drugiej  strony,
sporządzony  w  Luksemburgu  dnia  15  października  2007  r.  (Dz.  U.  z  2010  r.,
Nr 168 poz.1133);



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Macedonii
o współpracy w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej i innego rodzaju
przestępczości, sporządzona w Warszawie dnia 16 czerwca 2008 r. (Dz. U. Z 2009 r.,
Nr 46, poz. 378) – od dnia 21 lutego 2009 r.;



Układ  o  stabilizacji  i  stowarzyszeniu  między  Wspólnotami  Europejskimi
i  ich  państwami  członkowskimi,  z  jednej  strony,  a  Bośnią  i  Hercegowiną,  z  drugiej
strony,  sporządzony  w  Luksemburgu  dnia  16  czerwca  2008  r.  (Dz.  U.  z  2009  Nr  202
poz.1549);



Porozumienie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów
Zjednoczonych Ameryki w sprawie finansowania działań w celu zapobiegania
i zwalczania przestępczości w Polsce, sporządzone w Waszyngtonie dnia 13 listopada
2002 r., oczekuje na wejście w życie;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Indonezji
o  współpracy  w  zwalczaniu  międzynarodowej  przestępczości  zorganizowanej  i  innych
rodzajów  przestępczości,  sporządzona  w  Dżakarcie  dnia  2  lipca  2005  r.,  oczekuje
na wejście w życie;



Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacyjnej Republiki
Brazylii o współpracy w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej i innych
rodzajów przestępczości, sporządzona w Brasili dnia 9 października 2006 r., oczekuje
na wejście w życie;



Umowa  między  Rządem  Rzeczypospolitej  Polskiej  a  Rządem  Republiki  Azerbejdżanu
o  współpracy  w  zwalczaniu  międzynarodowego  terroryzmu,  przestępczości
zorganizowanej  oraz  innego  rodzaju  przestępczości,  sporządzona  w  Warszawie  dnia
4 czerwca 2008 r., oczekuje na wejście w życie.

17.

YKAZ SKRÓTÓW

ABW

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego

ADR

Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods
by Road – Europejska umowa dot. Międzynarodowego przewozu drogowego
materiałów niebezpiecznych

AIS

Automatic Identification System – System Automatycznej Identyfikacji
Statków

ASEM

The Asia-Europe Meeting – Dialog Azja-Europa

ATC

Centrum Antyterrorystyczne przy Służbie Bezpieczeństwa Ukrainy

ATU

Zespół ds. Działań Przeciwko Terroryzmowi

Agencja Wywiadu

AWACS

Airborne Warning and Control System – Lotniczy System Ostrzegania
i Kontroli

BMR

Broń Masowego Rażenia

BOA KGP

Biuro Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej Policji

BOR

Biuro Ochrony Rządu

CAT

Centrum Antyterrorystyczne

CATS

Komitet Koordynacyjny ds. Współpracy Policji i Sądowej w Sprawach
Karnych (Komitet art. 36 Traktatu UE) – The Article 36 Committee

CBA

Centralne Biuro Antykorupcyjne

CBRN

Broń chemiczna, biologiczna, radiologiczna i nuklearna

CBŚ KGP

Centralne Biuro Śledcze Komendy Głównej Policji

CCDCOE

Cooperative Cyber Defence Centre of Excellence – Centrum Kompetencyjne
ds. Obrony Teleinformatycznej

CCIT

Comprehensive Convention on International Terrorism - Kompleksowa
Konwencja ws. Zwalczania Terroryzmu

CCTV

Closed-circuit television – Telewizja Zamkniętego Obiegu

CERT.GOV.PL Rządowy Zespół Reagowania na Incydenty Komputerowe
CEZAR

Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych

COAS

Centralny Ośrodek Analizy Skażeń Sił Zbrojnych RP

CODEXTER

Committee of Experts on Terrorism – Komitet Ekspertów ds. Terroryzmu

COSI

The Internal Security Committee – Stały Komitet ds. Współpracy Operacyjnej
w Zakresie Bezpieczeństwa Wewnętrznego Unii Europejskiej

CTC

The Counter-Terrorism Coordinator – Koordynator ds. Zwalczania
Terroryzmu

CTED

The Counter-Terrorism Committee Executive Directorate – Zarząd
Wykonawczy Komitetu Antyterrorystycznego

CTG

Counter-Terrorism Group – Grupa Robocza ds. Terroryzmu

CTITF

Counter-Terrorism Implementation Task Force – Specjalny Wydział
ds. Walki z Terroryzmem

CZK

Centrum Zarządzania Kryzysowego

EAPC

Euro-Atlantic Partnership Council – Rada Partnerstwa Euroatlantyckiego

EIK

Europejska Infrastruktura Krytyczna

EMSA

European Maritime Safety Agency – Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa
na Morzu

ENA

Europejski Nakaz Aresztowania

ESDZ

Europejska Służba Działań Zewnętrznych

EUROMED

Państwa Basenu Morza Śródziemnego

FATF

The Financial Action Task Force – Finansowa Grupa Specjalna
ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy

FIU

Financial Investigation Unit – Jednostka Wywiadu Finansowego

FRONTEX

European Agency for the Management of Operational Cooperation
at the External Borders of the Member States of the European Union –
Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Granicach
Zewnętrznych Unii Europejskiej

FSC

Forum for Security Cooperation – Forum Współpracy w Dziedzinie
Bezpieczeństwa

GIIF

Generalny Inspektor Informacji Finansowej

HME

Home made explosive – Materiały wybuchowe domowej produkcji

IAEA

International Atomic Energy Agency – Międzynarodowa Agencja Energii
Atomowej

IED

Improvised Explosive Device – Improwizowany Ładunek Wybuchowy

Infrastruktura Krytyczna

ImiGW

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej

IMO

International Military Organisations – Międzynarodowe Organizacje
Wojskowe
International Maritime Organisation – Międzynarodowa Organizacja Morska

ISAF

International Security Assistance Force – Międzynarodowe Siły Wsparcia
Bezpieczeństwa

ISPS

International Ship and Port Facility Security Code – Międzynarodowy kodeks
ochrony statku i obiektu portowego

Inspekcja Weterynaryjna

JHA

Justice and Home Affairs – Rada Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

KG SG

Komenda Główna Straży Granicznej

KPIA

Krajowy Punkt Informacji Antyterrorystycznej

KPZK

Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego

KSBM

National System for Maritime Security – Krajowy System Bezpieczeństwa
Morskiego

LRIT

The Long Range Identification and Tracking – System Identyfikacji
i Śledzenia Dalekiego Zasięgu

MEN

Ministerstwo Edukacji Narodowej

Ministerstwo Finansów

Ministerstwo Gospodarki

Ministerstwo Infrastruktury

MniSW

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

MONEYVAL

Committee of Experts on the Evaluation of Anti-Money Laundering Measures
and the Financing of Terrorism – Komitet Ekspertów ds. Oceny Środków
Zapobiegania Praniu Brudnych Pieniędzy i Finansowania Terroryzmu

MpiPS

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

MSC

Maritime Safety Committee – Komitet ds. bezpieczeństwa morskiego IMO

MSWiA

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji

MSZ

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

MZds.ZT

Międzyresortowy Zespół do Spraw Zagrożeń Terrorystycznych

NASK

Naukowa Akademicka Sieć Komputerowa

NATO

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego

NPOIK

Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej

OAS

Organization of American States – Organizacja Państw Amerykańskich

OBWE

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

ODIHR

Office for Democratic Institutions and Human Rights – Biuro Instytucji
Demokratycznych i Praw Człowieka

ONZ

Organizacja Narodów Zjednoczonych

OPBMR

System Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia

PAA

Państwowa Agencja Atomistyki

PCz

Państwa Członkowskie

PHICS

Polish Harbours Information and Control System – System Kontrolno-
Informacyjny dla Portów Polskich

PIS

Państwowa Inspekcja Sanitarna

PIOŚ

Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska

PKW

Polski Kontyngent Wojskowy

PNR

Passenger Name Rekord – Dane Rejestracyjne Pasażera

PRM

Państwowe Ratownictwo Medyczne

PROCIV

RUE Working Group on Civil Protection – Grupa Robocza Rady Unii
Europejskiej ds. Ochrony Ludności

PSC

Political and Security Comitee – Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa

PSI

Proliferation Security Initiative – Inicjatywa na rzecz Bezpieczeństwa
w kontekście Proliferacji Broni Masowego Rażenia

PSP

Państwowa Straż Pożarna

PWGT

The Police Working Group on Terrorism – Policyjna Grupa Robocza
ds. Terroryzmu

PWPW S.A.

Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A.

RCB

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa

RID

Regulamin międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych

Rzeczypospolita Polska

RUE

Rada Unii Europejskiej

RZZK

Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego

SafeSeaNet

National SafeSeaNet

–

System Monitorowania Ruchu Statków

i Przekazywania Informacji

SAR

Serach and Rescue – Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa

SBU

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy

SCIFA

Strategic Committee on Immigration, Frontiers and Asylum – Strategiczny
Komitet ds. Migracji, Granic i Azylu

SEVESO II

Dyrektywa Rady Unii Europejskiej 96/82/WE (SEVESO II)
z 9 grudnia 1996 r. w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii
związanych z substancjami niebezpiecznymi.

Straż Graniczna

SIS

System Informacyjny Schengen

SITCEN

Situation Center – Centrum Sytuacyjne

SKW

Służba Kontrwywiadu Wojskowego

SOK

Straż Ochrony Kolei

SOM

Straż Ochrony Metra

SPS

Science for Peace and Security – Program Naukowy NATO na Rzecz Pokoju
i Bezpieczeństwa

SUCBAS

Sea Surveillance Cooperation Baltic Sea – System Wspólnego Nadzoru
w obszarze M. Bałtyckiego

SUFO

Specjalistyczne Uzbrojone Formacje Ochronne

Służba Więzienna

SWIBŻ

System Wymiany Informacji Bezpieczeństwa Żeglugi

SWIFT

Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication -
Stowarzyszenie na Rzecz Światowej Międzybankowej Telekomunikacji
Finansowej

SWW

Służba Wywiadu Wojskowego

SZ RP

Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej

TFTP

Terrorist Finance Tracking Program – Program śledzenia przepływów
finansowych w celu identyfikacji środków służących finansowaniu
terroryzmu

TTIU

The Terrorist Threat Intelligence Unit – Jednostka Wywiadu ds. Zagrożenia
Terrorystycznego

Unia Afrykańska

UdSC

Urząd do Spraw Cudzoziemców

Unia Europejska

ULC

Urząd Lotnictwa Cywilnego

WPCP

The Working Party on Civil Protection – Grupa Robocza ds. Ochrony
Cywilnej

WPT

The Working Party on Terrorism – Grupa Robocza ds. Terroryzmu

ZOL

Zespół Ochrony Lotniska

ŻW

Żandarmeria Wojskowa