 | Pobierz cały dokument Badanie układu smarowania silnika .pdf Rozmiar 1,8 MB |
ZESPÓŁ SZKÓŁ SAMOCHODOWYCH
im. in
ż
. Tadeusza Ta
ń
skiego
w Poznaniu
PRACOWNIA TECHNICZNA
Instrukcja do
ć
wiczenia nr ....
TEMAT: Badanie układu smarowania silnika.
Zatwierdził:
..........................................
...................................................
data
piecz
ą
tka i podpis dyrektora
2
1. Cel
ć
wiczenia.
Celem
ć
wiczenia jest ocena stanu technicznego układu smarowania silnika poprzez
pomiar ci
ś
nienia w układzie oraz badanie wybranych jego elementów.
2. Wst
ę
p teoretyczny.
Wiadomo
ś
ci ogólne
Warto
ść
ci
ś
nienia oleju i jego zmiany pod wpływem zmian pr
ę
dko
ś
ci obrotowej
silnika stanowi
ą
miar
ę
stanu technicznego układu smarowania (pompy oleju, układu
regulacji ci
ś
nienia) a tak
ż
e stanu uło
ż
yskowania wału korbowego i wałka rozrz
ą
du.
Wła
ś
ciwe ci
ś
nienie oleju jest niezb
ę
dnym warunkiem poprawnej pracy popychaczy
hydraulicznych układu rozrz
ą
du, systemu zmiennych faz rozrz
ą
du, zapewnia równie
ż
odpowiedni
ą
intensywno
ść
chłodzenia denka tłoka i smarowanie natryskowe gładzi
cylindrowej, za pomoc
ą
dysz nawierconych w korbowodzie.
Rys.1 Zale
ż
no
ść
ci
ś
nienia oleju od parametrów pracy silnika
1-układ smarowania sprawny, 2-zwi
ę
kszony luz w pompie oleju, 3-zwi
ę
kszony luz w uło
ż
yskowaniu
wału korbowego
Ci
ś
nienie oleju zale
ż
y od temperatury silnika i pr
ę
dko
ś
ci obrotowej wału korbowego
(rys.1). Minimalne ci
ś
nienie oleju, jakie wyst
ę
puje na biegu jałowym silnika jest
uwarunkowane oporami przepływu w układzie smarowania. Natomiast ci
ś
nienie
maksymalne jest konstrukcyjnie ograniczone odpowiednim wyregulowaniem zaworu
redukcyjnego.
Rys. 2 Próbnik ci
ś
nienia oleju PCO-10.
3
Budowa i zasada działania awaryjnego czujnika ci
ś
nienia oleju.
Rys.3 Schemat poł
ą
cze
ń
obwodu awaryjnego czujnika ci
ś
nienia oleju.
Awaryjny czujnik ci
ś
nienia oleju zamyka obwód lampki kontrolnej (6 rys.3) w razie
spadku ci
ś
nienia w układzie smarowania poni
ż
ej dopuszczalnego. Membrana (3)
zmniejsza wówczas tak dalece nacisk na d
ź
wigni
ę
ze stykiem (1),
ż
e nast
ę
puje zwarcie
styków (1 i 2), zamkniecie obwodu i zapalenie si
ę
lampki kontrolnej.
Warto
ść
granicznego ci
ś
nienia oleju, przy której lampka si
ę
zapala lub ga
ś
nie jest ró
ż
na
i podawana przez producenta pojazdu w jego danych diagnostycznych (np. przy opisie
układu smarowania lub instalacji elektrycznej).
3. Wykaz pomocy.
-
manometr z ko
ń
cówk
ą
pomiarow
ą
, wskazany zakres pomiarowy do 0,8... 1,0 [MPa].
np. próbnik ci
ś
nienia oleju PCO - 10 (rys. 2);
-
klucz do odkr
ę
cania czujnika ci
ś
nienia oleju;
-
obrotomierz;
-
sonda pomiaru temperatury oleju
-
stanowisko do sprawdzania awaryjnych czujników ci
ś
nienia oleju,
-
dokumentacja diagnostyczna (BOSCH ESI-tronic, AUTODATA itp.
4
4. Schemat stanowiska pomiarowego.
Rys. 4. Sposób podł
ą
czenia układu do sprawdzania ci
ś
nienia oleju w silniku oraz czujnika ci
ś
nienia
oleju: 1-manometr, 2-lampka kontrolna, 3-czujnik ci
ś
nienia oleju, 4- ko
ń
cówka gwintowana, 5,6-
przewody
5. Przebieg
ć
wiczenia.
5.1. Pomiar ci
ś
nienia oleju próbnikiem PCO-10.
W celu przygotowania próbnika do pracy wykona
ć
nast
ę
puj
ą
ce czynno
ś
ci:
-
sprawdzi
ć
poziom oleju w misce olejowej i w razie potrzeby uzupełni
ć
go.
-
wykr
ę
ci
ć
z silnika czujnik steruj
ą
cy lampk
ą
sygnalizuj
ą
c
ą
nadmierny spadek
ci
ś
nienia oleju w zestawie wska
ź
ników - w jego miejsce wkr
ę
ci
ć
ko
ń
cówk
ę
manometru próbnika (w razie potrzeby, w zale
ż
no
ś
ci od modelu pojazdu u
ż
y
ć
odpowiedniej redukcji);.
-
wkr
ę
ci
ć
wymontowany czujnik do gniazda próbnika (3 rys.4) i podł
ą
czy
ć
do niego
przewód (5) lampki kontrolnej (2),
-
podł
ą
czy
ć
przewód masowy (6) próbnika do masy silnika.
Przebieg badania:
-
uruchomi
ć
zimny silnik i uwa
ż
nie obserwowa
ć
zachowanie lampki sygnalizacyjnej
ci
ś
nienia oleju oraz manometru próbnika, zanotowa
ć
spostrze
ż
enia;
-
odczyta
ć
warto
ść
ci
ś
nienia oleju na biegu jałowym pracuj
ą
cego, zimnego silnika,
-
odczyta
ć
warto
ść
ci
ś
nienia oleju pracuj
ą
cego, zimnego silnika przy pr
ę
dko
ś
ci
obrotowej około 2000 obr/min,
5
-
zmienia
ć
pr
ę
dko
ść
obrotow
ą
silnika w zakresie bieg jałowy – podwy
ż
szone obroty
(około 2000 obr./min) i obserwowa
ć
zachowanie wskazówki manometru próbnika,
zanotowa
ć
spostrze
ż
enia;
-
rozgrza
ć
silnik do normalnej temperatury pracy, tj. 85...90°C (powinno nast
ą
pi
ć
zał
ą
czenie si
ę
wentylatora chłodnicy cieczy).
-
zmierzy
ć
warto
ść
ci
ś
nienia oleju dla podanej przez producenta pojazdu warto
ś
ci
pr
ę
dko
ś
ci obrotowej silnika (dane np. instrukcja obsługi pojazdu, AUTODATA,
BOSCH ESI-tronic)
5.2. Badanie awaryjnego czujnika ci
ś
nienia oleju.
Do sprawdzania awaryjnego czujnika ci
ś
nienia oleju, wykorzysta
ć
mo
ż
emy próbnik
PCO – 10 C, wykorzystywany przy pomiarze ci
ś
nienia oleju w układzie smarowania
silnika. Próbnik ten jednak daje jedynie pobie
ż
n
ą
informacj
ę
o sprawno
ś
ci badanego
czujnika.
Do dokładnego sprawdzenia czujnika mo
ż
emy si
ę
posłu
ż
y
ć
specjalnym
stanowiskiem z prask
ą
hydrauliczn
ą
. Przebieg badania czujnika za pomoca tej metody
przedstawiono poni
ż
ej.
Rys. 5 Ogólny widok stanowiska do bada
ń
awaryjnych
czujników oleju: stanowisko wyposa
ż
one w zestaw
wymiennych redukcji, (rys.6), umo
ż
liwiaj
ą
cych badanie
czujników o ró
ż
nych parametrach gwintów, zasilane
z akumulatora 12 V z lampk
ą
kontroln
ą
i manometrem
o du
ż
ej dokładno
ś
ci do odczytu ci
ś
nienia zadziałania
czujnika
.
Rys.6 Zestaw wymiennych redukcji.
Rys.7 Stan pracy urz
ą
dzenia przy braku ci
ś
nienia oleju:
lampki kontrolna czujnika
ś
wieci si
ę
(biegun „-” akumulatora
podł
ą
czony do zacisku konektorowego czujnika, biegun „+”
do lampki kontrolnej).
6
Rys.8. Napełnianie cylindra praski hydraulicznej olejem:
otwieramy zawór zbiornika oleju i obracaj
ą
c pokr
ę
tłem praski
pobieramy olej do cylindra; nale
ż
y pobra
ć
oleju do ok. połowy
skoku praski a nast
ę
pnie zakr
ę
ci
ć
zawór zbiornika.
Rys.9 „Otwieranie zaworów": nale
ż
y nast
ę
pnie otworzy
ć
zawory gniazda czujnika i manometru (podczas tłoczenia
oleju, ci
ś
nienie w układzie b
ę
dzie wsz
ę
dzie równe - prawo
Pascala).
Rys.6 Sprawdzanie czujnika: powoli obracaj
ą
c (w prawo)
pokr
ę
tłem praski, powodujemy wzrost ci
ś
nienia oleju
w układzie; nale
ż
y obserwowa
ć
wskazania manometru i stan
lampki kontrolnej - w momencie kiedy zga
ś
nie, przerywamy
tłoczenie oleju i odczytujemy ci
ś
nienie zadziałania czujnika
z manometru. Czynno
ść
kontroli czujnika powtórzy
ć
5-cio
krotnie, ka
ż
dorazowo obni
ż
aj
ą
c ci
ś
nienie oleju w układzie do
„0".
Rys. 7 Przykładowy odczyt z manometru: ci
ś
nienie
zadziałania czujnik; - ok. 0,03 [MPa].
7
7. Wyniki pomiarów.
Po wykonaniu
ć
wiczenia nale
ż
ało uzyska
ć
nast
ę
puj
ą
ce wyniki i obserwacje:
-
poziom oleju w silniku (prawidłowy/nieprawidłowy);
-
reakcja lampki obwodu awaryjnego czujnika ci
ś
nienia oleju po uruchomieniu
silnika (ga
ś
nie/
ś
wieci si
ę
nadal);
-
zwłoka czasowa wzrostu ci
ś
nienia oleju w układzie smarowania silnika po jego
uruchomieniu (wyst
ę
puje/ nie wyst
ę
puje);
-
ci
ś
nienie oleju pracuj
ą
cego na biegu jałowym, zimnego silnika;
-
ci
ś
nienie oleju pracuj
ą
cego przy pr
ę
dko
ś
ci około 2000 obr/min, zimnego silnika;
-
zachowanie wskazówki manometru próbnika ci
ś
nienia oleju podczas zmian
pr
ę
dko
ś
ci obrotowej silnika (wskazanie ci
ś
nienia oleju zmienia si
ę
nieznacznie/
wskazówka wykonuje gwałtowne – skokowe ruchy);
-
ci
ś
nienie oleju nagrzanego silnika, dla podanej przez producenta pojazdu
pr
ę
dko
ś
ci obrotowej silnika;
-
ci
ś
nienie zadziałania awaryjnego czujnika oleju (wg bada
ń
za pomoc
ą
praski
hydraulicznej - z serii 5 pomiarów, wybieram najcz
ęś
ciej powtarzaj
ą
cy si
ę
) .
8. Opracowanie wyników i wnioski.
Nale
ż
y podj
ąć
prób
ę
interpretacji ka
ż
dego z otrzymanych wg pkt. 7 wyników bada
ń
i spostrze
ż
e
ń
.
Odczytan
ą
warto
ś
ci ci
ś
nienia oleju silnika nagrzanego porówna
ć
z danymi produ-
centa pojazdu (instrukcja obsługi pojazdu, dane diagnostyczne).
Je
ż
eli brak jest danych producenta, to przyjmuje si
ę
,
ż
e ci
ś
nienie oleju powinno wynosi
ć
:
-
0,1 [MPa] (min. 0,03 MPa) na biegu jałowym;
-
0,2...0,4 [MPa] (silniki benzynowe) lub 0,3...0,6 [MPa] (silniki Diesel) przy
wy
ż
szych pr
ę
dko
ś
ciach obrotowych.
Zbyt niskie ci
ś
nienie oleju mo
ż
e by
ć
spowodowane:
-
mał
ą
lepko
ś
ci
ą
oleju lub jego rozcie
ń
czeniem paliwem:
-
uszkodzeniem pompy oleju lub zatkaniem filtra siatkowego;
-
niesprawnym działaniem zaworu redukcyjnego;
-
nadmiernymi luzami w ło
ż
yskach wału korbowego. Zbyt wysokie ci
ś
nienie oleju mo
ż
e
by
ć
spowodowane:
-
zanieczyszczeniem kanałów olejowych;
-
nieprawidłow
ą
regulacj
ą
zaworu redukcyjnego.
Literatura:
K.Trzeciak: Diagnostyka samochodów osobowych; wyd.8; WKiŁ; Warszawa 2010 r.
| Pobierz cały dokument Badanie układu smarowania silnika .pdf Rozmiar 1,8 MB |