1
Psychologia Procesów
Poznawczych
Zajęcia 1
Ewa Magier
Wymagania
Warunki konieczne zaliczenia:
•- obecność na zajęciach (dopuszczalne dwie
nieobecności bez względu na powód).
•-W razie wypadków losowych
uniemoŜliwiających spełnienie tego warunku
wymagana jest pisemna zgoda prowadzącego
oraz Prodziekana na inną formę realizacji
zajęć.
• -uzyskanie pozytywnej oceny z obydwu
testów wiadomości
2
Wymagania cd.
Końcowa ocena uzaleŜniona od:
- oceny kolokwium testowego (2x30 pkt.)
Testy obejmują treści z literatury oraz podawane na zajęciach.
Mogą je poprawiać (jednokrotnie) osoby, które uzyskały mniej
niŜ 16 pkt. Za poprawiony test student uzyskuje najwyŜej 16 pkt.
- oceny dowolnych prac domowych (max. 15 pkt)
Praca
jest
indywidualna,
nieobowiązkowa.
Polega
na
przygotowaniu projektu badawczego o tematyce określonej
problematyką
bieŜących zajęć.
Zawiera opis wszystkich
poszczególnych etapów badania z przewidywanymi wynikami.
Praca powinna być oddana najpóźniej 3 tygodnie od odbycia
zajęć z jej zakresu tematycznego.
- ocen z wejściówek (15 pkt)
Będą 3 niezapowiedziane moŜliwości przystąpienia do
wejściówki z literatury zadanej na bieŜące zajęcia.
- aktywności i sumienność studenta na zajęciach (10 pkt)
oceniana po kaŜdych zajęciach tematycznych.
Punktacja:
35 – 45
pkt
3,0
46 – 56
pkt
3,5
57 – 67
pkt
4,0
68 – 78
pkt
4,5
79 – 89
pkt.
5,0
90 – 100 pkt
6
3
Uwagi ogólne
• ! Ocena końcowa wynika z pracy w całym
semestrze !
• Na kaŜde ćwiczenia student przychodzi po
przeczytaniu wskazanej literatury.
• W trakcie zajęć moŜe zostać podana
dodatkowa
literatura
z której
student
zobowiązany jest przygotować się.
Dzięki czemu wiemy, Ŝe coś jest lub nie jest
naukowe?
Pozwalają
• OdróŜnić jedną naukę (naukową dyscyplinę) od
drugiej (psychologię poznawczą od innych
dziedzin psychologii)
• OdróŜnić to co naukowe od tego co nienaukowe
(poznanie naukowe od poznania
potocznego/zdroworozsądkowego)
Kryteria Naukowości
4
Psychologia poznawcza
Cel
Przedmiot
Metoda
Język
Kryteria
A jak to jest w Psychologii Poznawczej?
Cel
• Poznanie poznania
• Czym jest poznanie:
(1)zdolność do odbioru informacji z
otoczenia, przetwarzanie ich w celu
skutecznej kontroli działania, i lepszego
przystosowania
(2) ogół procesów i struktur poznawczych
biorących udział w przetwarzaniu
informacji
Cel
Przedmiot
Metoda
Język
Kryteria
5
Cel
Przedmiot
Metoda
Język
Kryteria
Trojaki cel kaŜdej nauki:
Deskryptywny
opis: jak jest?
Opis procesów poznawczych
Eksplanacyjny
dlaczego?
(1)Szukanie mechanizmów funkcjonowania umysłu w celu
próby wyjaśnienia jego działania
(2)próby wyjaśnienia funkcjonowania poznawczego w
określonym modelu np. adaptacyjnym
Predyktywny
Co moŜna
przewidzieć
(1)Generowanie ogólnych modeli umysłu w celu
przewidywania zachowania (wyjaśniania innych
zachowań)
(2) zastosowanie modeli/teorii w praktyce (np.
wykorzystanie mechanizmów poznawczych (np.w
reklamie, w technikach negocjacyjnych, tworzeniu profili)
• Przedmiot:
Poznanie
Cel
Przedmiot
Metoda
Język
Kryteria
•Post
awy
•Zdo
lnośc
i
•Pref
erenc
je
•Styl
e
•Orie
ntacj
e
•Cech
y
•Stan
y
•Typ
y
•Proc
esy
6
Metoda:
!!! EKSPERYMENTALNA !!!
Cel
Przedmiot
Metoda
Język
Kryteria
•In
ters
ubi
ekt
yw
nie
spr
aw
dza
lna
•Re
plik
acy
jna
Wi
ęc:
•M
usi
być
dys
kur
syw
na
Metoda Eksperymentalna
Spełnia (lub w zamierzeniu ma spełniać) warunek:
Intersubiektywnej sprawdzalności (kontrolowalności)
Dane twierdzenie (lub teza) jest intersubiektywnie sprawdzalne jeśli grupa
naukowców, specjalistów z danej dziedziny, na mocy swojej wiedzy
akademickiej jest w stanie zaakceptować to twierdzenie jako prawdziwe na dany
moment rozwoju nauki
DąŜy się do spełnienia tego kryterium poprzez zastosowanie metody
eksperymentalnej i jednoznacznie określonych warunków „dobroci” badania i
teorii
Dlatego metoda eksperymentalna jest replikacyjna
Przeprowadzanie z reguły serii eksperymentów, cel: zminimalizowanie
niebezpieczeństwa artefaktu: błędu, w wyniku którego otrzymywane są
nierzeczywiste rezultaty poddawane analizie (błąd wynikający np. z procedury, z
niewłaściwej metody)
Replikacyjność i intersubiektywność moŜna zaliczyć do
kolejnych kryteriów naukowości.
7
Cel
Przedmiot
Metoda
Język
Kryteria
Język:
•
Hermetyczny:
Spuścizna rozwoju nauki
Opisujący czynności/zjawiska
niewystepujące poza nauką (np.
operacjonalizacja, aktywacja, zasoby uwagi)
•
UzaleŜniony od paradygmatu
badawczego
(np. przetwarzanie informacji, zasoby uwagi,
interferencja, kodowanie, struktury
poznawcze, reprezentacja poznawcza, sieć
semantyczna)
„The basic reason for studying cognitive processes
has become as clear as the reason for studying
anything else: because they are there.”
1967, Ulric Neisser „Cognitive Psychology”
8
Pojęcie Paradygmatu
w szerokim sensie
•Paradygmat:
zespół załoŜeń
1. ontologicznych,
2. epistemologicznych,
3. metodologicznych
wyznaczających kierunek, ujęcie i sposób badania przedmiotu,
podzielanych przez społeczność badaczy
w wąskim sensie
• Paradygmat:
metoda badawcza(eksperymentalna) stosowana
w eksperymencie w celu weryfikacji postawionych hipotez.
Np. paradygmat: zadania podwójnego; poprzedzania (primingu);
Stroopa,
Podstawowe załoŜenia paradygmatu
poznawczego
• To co istotne to
poznawczy proces
a nie
zachowanie.
• Podmiot poznający
nie jest pasywnym odbiorcą
bodźców płynących ze środowiska..
• Podmiot poznający
aktywnie
czyni relacje
mentalne pomiędzy nowymi a starymi
informacjami.
• Podmiot poznający organizuje wiedzę w kategorie
i sieć.
9
Nad czym będziemy się zastanawiać?
• Czy odbieramy świat obrazami czy
słowami?
• Co przyciąga naszą uwagę?
• Kiedy i dlaczego zapominamy?
• Czy jesteśmy logiczni?
• Czy potrzebna jest nam świadomość?