DEFICYT 

DEFICYT 

DEFICYT 

DEFICYT 

I DŁUG PUBLICZNY

I DŁUG PUBLICZNY

I DŁUG PUBLICZNY

I DŁUG PUBLICZNY

I. DEFICYT BUDŻETOWY

I. DEFICYT BUDŻETOWY

I. DEFICYT BUDŻETOWY

I. DEFICYT BUDŻETOWY

PODSTAWOWE POJĘCIA 

PODSTAWOWE POJĘCIA 

PODSTAWOWE POJĘCIA 

PODSTAWOWE POJĘCIA 

y

RÓWNOWAGA BUDŻETOWA – sytuacja, 

RÓWNOWAGA BUDŻETOWA  sytuacja, 

w której wydatki budżetowe są w całości 

pokrywane dochodami (dochody = 

wydatkom)  

wydatkom). 

y

NADWYŻKA BUDŻETOWA  dodatnia 

y

NADWYŻKA BUDŻETOWA – dodatnia 

różnica między dochodami a wydatkami 

budżetowymi w danym okresie. 

y

DEFICYT – ujemna różnica między 

d h d

i   

d tk

i  b dż t

i   

 

dochodami a wydatkami budżetowymi w  

danym okresie.

METODY LICZENIA 

METODY LICZENIA 
DEFICYTU BUDŻETOWEGO

DEFICYTU BUDŻETOWEGO

DEFICYTU BUDŻETOWEGO

DEFICYTU BUDŻETOWEGO

y

Numeryczna wielkość deficytu zależy od 

zastosowanej metody liczenia dochodów  i 

wydatków. Wyróżnia się dwie metody rejestracji 

wydatków. Wyróżnia się dwie metody rejestracji 

operacji budżetowych:

y

METODA KASOWA (ujęcie kasowe)  rejestrowanie 

y

METODA KASOWA (ujęcie kasowe) – rejestrowanie 

operacji w momencie faktycznego przepływu 

środków pieniężnych,

y

METODA MEMORIAŁOWA (ujęcie memoriałowe) –

zakłada rejestrowanie operacji w momencie ich 

t i   i

  t i  l b 

ś i i  

powstania, zmiany, ustania lub wygaśnięcia, 

niezależnie od przepływu środków pieniężnych.

W celach analitycznych oblicza się różnego 

rodzaju cząstkowe salda budżetowe.

rodzaju cząstkowe salda budżetowe.

RODZAJE  SALD BUDŻETOWYCH:

J

•

sektora finansów publicznych i 

poszczególnych jego jednostek,

•

pierwotne i bieżące,

•

salda ogólne i krajowe,

ld  l  

i  i l

•

salda realne i nominalne,

•

salda memoriałowe i kasowe.

•

PRZYCZYNY POWSTAWANIA 

PRZYCZYNY POWSTAWANIA 
DEFICYTÓW

DEFICYTÓW

DEFICYTÓW

DEFICYTÓW

Źródłem deficytów są:

y

ą

y

nadmierne wydatki,

y

zbyt niskie podatki

y

zbyt niskie podatki,

y

istnienie silnych grup roszczeniowych i 
związane z tym nadmierne rozbudowanie 

związane z tym nadmierne rozbudowanie 
socjalnych funkcji państwa.

WPŁYW KONIUNKTURY 

WPŁYW KONIUNKTURY 
GOSPODARCZEJ NA DEFICYT

GOSPODARCZEJ NA DEFICYT

GOSPODARCZEJ NA DEFICYT

GOSPODARCZEJ NA DEFICYT

DEFICYT RZECZYWISTY– różnica miedzy 

DEFICYT RZECZYWISTY– różnica miedzy 

dochodami a wydatkami w danym roku,

DEFICYT STRUKTURALNY – kategoria 

hipotetyczna, zakładająca wielkość ujemnego 

salda dochodów i wydatków zrealizowanych 

salda dochodów i wydatków zrealizowanych 

przy pełnym wykorzystaniu zdolności 

wytwórczych gospodarki,

DEFICYT CYKLICZNY – oblicza się mierząc 

wpływ cyklu koniunkturalnego na zmiany w 

wpływ cyklu koniunkturalnego na zmiany w 

dochodach i wydatkach, gdy produkcja różni się 

od potencjalnej, a gospodarka jest w okresie 

boomu lub recesji  Jest on różnicą między 

boomu lub recesji. Jest on różnicą między 

deficytem rzeczywistym a strukturalnym.

KSZTAŁTOWANIE SIĘ DEFICYTU 

KSZTAŁTOWANIE SIĘ DEFICYTU 
BUDŻTOWEGO

BUDŻTOWEGO

Tabela 1. Deficyt sektora finansów publicznych w 

Wyszczególnienie 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000

y

p

y

relacji do PKB.

Deficyt sektora 
finansów 
publicznych

-2,3

-5,3

-2,8

-2,8

-2,3

-2,8

-2,6

-2,4

-3,0

-2,8

Wyszczególnienie 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Deficyt sektora 
finansów 

-4,9

-5,7

-5,2

-4,5

-2,6

-2,1

0,1

-1,6

-3,8

finansów 
publicznych

Tabela 2. Wynik sektora finansów publicznych w podziale na 

Tabela 2. Wynik sektora finansów publicznych w podziale na 
podsektory 

podsektory w latach 

w latach 2006

2006--2008

2008

W

ól i i

2006

2007

2008

2009

Wyszczególnienie

2006

2007

2008

2009

Ogółem

-2,1

0,1

-1,6

-3,8

1. Podsektor rządowy w tym:             

-2,0

-0,8

-1,5

-1,9

- budżet państwa

-2 4

-1 4

-1 9

-1,8

- budżet państwa

-2,4

-1,4

-1,9

,

2. Podsektor samorządowy, w tym:

-0,3

0,2

-0,2

-1,0

-budżety jednostek samorządu 

terytorialnego

-0,3

0,2

-0,2

-1,0

3. Podsektor ubezpieczeń 

0 9

p

społecznych

0,2

0,8

0,1

-0,9

- FUS

0,2

0,7

0,0

-1,0

- FER

0,0

0,0

0,0

0,0

Wyszczególnienie

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Tabela 3. Wynik kasowy, pierwotny sektora finansów publicznych w 
relacji do PKB.

Wyszczególnienie

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Wynik kasowy sektora 
finansów publicznych 

-2,8

-4,9

-5,7

-5,2

-4,5

-2,6

-2,1

0,1

-1,6

-3,8

Wynik pierwotny 

Wynik pierwotny 
sektora finansów 
publicznych 

-0,3

-2,1

-2,6

-1,1

-1,9

-0,3

-3,3

2,6

0,7

1,3

Wynik sektora 
instytucji rządowych i 

-3,7

-7,1

samorządowych

-3,0

-5,1

-5,0

-6,3

-5,7

-4,3

-3,9

-1,9

REGULACJE PRAWNE DOTYCZĄCE 

REGULACJE PRAWNE DOTYCZĄCE 
DEFICYTU

DEFICYTU

y

ustawodawstwo polskie nie zawiera żadnych regulacji 

ustawodawstwo po s e  e  aw e a  ad yc  egu acj  
odnoszących się bezpośrednio do wielkości deficytu sektora 
finansów publicznych czy budżetu państwa,

y

Polskę jako państwo członkowskie Unii Europejskiej obowiązują 

y

Polskę jako państwo członkowskie Unii Europejskiej obowiązują 
regulacje w tym zakresie określone w Traktacie ustanawiającym 
Wspólnotę Europejską. W artykule 104 ust. 1 Traktatu jest 
zawarte stwierdzenie, że „Państwa członkowskie unikają 

zawarte stwierdzenie, że „Państwa członkowskie unikają 
nadmiernego deficytu budżetowego” (przez deficyt budżetowy 
rozumie się deficyt sektora general government, który odpowiada 
mniej więcej sektorowi finansów publicznych w prawie polskim),

j

ę j

p

y

p

p

),

y

konieczność stosowania się przez Polskę do postanowień w 
sprawie deficytu wynikających z Paktu Stabilności i Wzrostu,

y

reforma  Paktu Stabilności i Wzrostu  

y

reforma  Paktu Stabilności i Wzrostu, 

y

do końca I kwartału 2007 r. na podstawie decyzji Eurostatu z 23 
września 2004 r. Polska korzystała z prawa zaliczenia do sektora 
fi

ó  bli

h t

t h 

f

d

 

t l

h   

finansów publicznych otwartych funduszy emerytalnych, co 
powodowało znaczne obniżenie deficytu.  

WYNIK WEDŁUG METODOLOGII UE (I)

WYNIK WEDŁUG METODOLOGII UE (I)

Różnice dotyczą zakresu sektora, jak i metodologii 

liczenia deficytu. W UE stosuje się system ESA95 –

European System of Accounts  który określa jednolite 

European System of Accounts, który określa jednolite 

zasady rejestracji przepływu i stanu środków 

publicznych oraz granice sektora general government.

Zgodnie z nim, w przeciwieństwie do rozwiązań 

stosowanych w Polsce, do tego sektora:

y

nie zalicza się jednostek badawczo-rozwojowych oraz 

Polskiej Żeglugi Morskiej i Polskiego Klubu Wyścigów 

Konnych,

y

zalicza się natomiast Krajowy Fundusz Drogowy.

y

od 2010 r. jednostki badawczo-rozwojowe zostają 

wyłączone z sektora finansów publicznych.

y ą

p

y

WYNIK WEDŁUG METODOLOGII UE (I)

WYNIK WEDŁUG METODOLOGII UE (I)

y

Inna różnica w metodologii liczenia deficytu sprowadza się do 

y

Inna różnica w metodologii liczenia deficytu sprowadza się do 

jego kasowego ujęcia w Polsce (tzn. transakcje są rejestrowane w 

momencie faktycznego przepływu środków pieniężnych) i 

memoriałowej jego prezentacji (tzn. transakcje są prezentowane 

w momencie ich powstania) w państwach UE  Dostosowanie 

w momencie ich powstania) w państwach UE. Dostosowanie 

metodologiczne obejmuje:

y

dostosowanie do memoriału, polegające na uwzględnieniu:

y

zmiany stanu zobowiązań z tytułu wielkości narosłych w danym 

y

zmiany stanu zobowiązań z tytułu wielkości narosłych w danym 

roku,

y

zmiany stanu należności możliwych do ściągnięcia w przyszłości 

(z tytułu podatków, ubezpieczeń społecznych, poręczeń itp.),

y

kosztów obsługi długu netto, jako różnicy między kosztami 

narosłymi a zapłaconymi,

y

umorzenia długu, operacje dokapitalizowania, umorzenia 

podatków i składek  korekta wydatków niewygasających  korekta 

podatków i składek, korekta wydatków niewygasających, korekta 

wydatków militarnych i przepływów unijnych;

y

korekty transakcyjne, sprowadzające się głównie do:

y

wyłączenia z dochodów budżetowych części zysku NBP 

y

wyłączenia z dochodów budżetowych części zysku NBP 

wynikającego z przeszacowania rezerw oraz z tytułu różnic 

kursowych,

y

traktowania kwot rekompensujących ubytek składek w FUS w 

i k  

k

i

 

i h  d   OFE  j k  

d k   b dż

 

związku z przekazywaniem ich do OFE jako wydatku budżetu 

państwa (a nie rozliczanie ich „spod kreski”).

Tabela 4. Wynik sektora instytucji rządowych i 

Wyszczególnienie

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

samorządowych w relacji do PKB. 

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Polska

-3,0

-5,1

-5,0

-6,3

-5,7

-4,3

-3,9

-1,9

-3,7

-

7,1

UE15

0,8

-1,2

-2,3

-3,0

-2,8

-2,4

-1,3

-0,8

UE27

0,6

-1,4

-2,5

-3,1

-2,9

-2,4

-1,4

-0,8

-2,3

-6,8

Strefa euro

0,1

-1,8

-2,5

-3,0

-2,9

-2,5

-1,3

-0,6

2,0

-6,3

EKONIMICZNE KONSEKWENCJE 

EKONIMICZNE KONSEKWENCJE 
DEFICYTÓW BUDŻETOWYCH

DEFICYTÓW BUDŻETOWYCH

y

Najczęściej deficytom przypisuje się cztery podstawowe

j ę

j

y

p yp

j

ę

y p

negatywne skutki:

y

przyspieszenie procesów inflacyjnych przez jego 

monetyzację,

y

występowanie efektu wypychania (wypierania),

y

negatywny wpływ na saldo obrotów bieżących w bilansie 

płatniczym w wyniku działania mechanizmu tzw. 

bliźniaczych deficytów (tzn. deficytu budżetowego i 

deficytu w obrotach bieżących),

y

niebezpieczeństwo tzw. pułapki zadłużeniowej w wyniku 

bki

 t i  

dł

 bli

 

i 

k

tó  

j

 

szybkiego narastania długu publicznego i kosztów jego 

obsługi,

y

wzrost rynkowych stóp procentowych,

b

b j

d

ś i h 

i

j

 

y

absorbcja oszczędności prywatnych ograniczająca 

inwestycje prywatne decydujące o wzroście 

gospodarczym,

y

negatywny sygnał dla rynków finansowych

y

negatywny sygnał dla rynków finansowych.

II. DŁUG PUBLICZNY

II. DŁUG PUBLICZNY

II. DŁUG PUBLICZNY

II. DŁUG PUBLICZNY

DŁUG PUBLICZNY W USTAWIE O FINANSACH 

DŁUG PUBLICZNY W USTAWIE O FINANSACH 
PUBLICZNYCH 

PUBLICZNYCH 

y

DŁUG PUBLICZNY – całość zobowiązań podmiotów 

zaliczanych do sektora finansów publicznych. 

zaliczanych do sektora finansów publicznych. 

Najważniejszą przyczyną powstawania długu są 

deficyty budżetowe. Zobowiązania władz publicznych 

mogą wynikać z tytułu udzielonych poręczeń i 

gą y

y

y

p ę

gwarancji, odszkodowań wobec podmiotów i 

obywateli, przyjętych depozytów i wymagalnych 

zobowiązań jednostek budżetowych.   

y

Ustawodawca wyróżnia dwa rodzaje długu:

y

Ustawodawca wyróżnia dwa rodzaje długu:

- dług Skarbu Państwa – obejmujący nominalne 

zadłużenie Skarbu Państwa,

ń

 dł  bli

  b j

j

  i l  

- państwowy dług publiczny – obejmujący nominalne 

zadłużenie podmiotów sektora finansów publicznych 

po wyeliminowaniu przepływów finansowych między 

nimi  

nimi. 

RODZAJE DŁUGU PUBLICZNEGO

RODZAJE DŁUGU PUBLICZNEGO

y

według kryterium czasu: dług krótkoterminowy i 

dług długoterminowy,

dł  k t i

  d t b ji d h dó  dł  

y

według kryterium redystrybucji dochodów: dług 

publiczny krajowy (wewnętrzny) dług publiczny 

zagraniczny (zewnętrzny), 
i

 

d i ł 

 dł  bli

 

b

 

i 

dł  bli

 

y

inny podział na: dług publiczny brutto i dług publiczny 

netto,

y

w zależności od szczebla władzy zaciągającej 

pożyczki:dług Skarbu Państwa zaciągany przez rząd i 

dług lokalny zaciągany przez samorządy,

y

z punktu widzenia ekonomicznej treści długu 

p

j

g

publicznego dzieli się go według: rodzajów 

zobowiązań (skarbowe papiery wartościowe, kredyty 

bankowe i inne), wierzycieli (banki komercyjne, 

kt  

b k

 

i

t

 

i

i)  

sektor pozabankowy, inwestorzy zagraniczni), 

terminów spłaty.

Państwowy dług publiczny obejmuje 

b

i

i   kt

 fi

ó  

zobowiązania sektora finansów 
publicznych z tytułu:

i

 

i

 

i

 

y

wyemitowanych papierów wartościowych 
(bonów skarbowych lub obligacji) 

i

j

h  i

l

ś i 

opiewających na wierzytelności 
pieniężne,

y

zaciągniętych kredytów lub pożyczek, 

y

przyjętych depozytów,

p yję y

p y

,

y

wymagalnych zobowiązań jednostek 
budżetowych.

budżetowych.

PROCEDURY OSTROŻNOŚCIOWE I 

PROCEDURY OSTROŻNOŚCIOWE I 
SANACYJNE

SANACYJNE

y

PROCEDURY OSTROŻNOŚCIOWE I 

SANACYJNE – szczególne zasady 

funkcjonowania sektora finansów publicznych 

funkcjonowania sektora finansów publicznych 

obowiązujące, gdy wielkość państwowego 

długu publicznego zaczyna zbliżać się do 

k

j j 

i  

60%  PKB

konstytucyjnej granicy 60% PKB.

y

Kontrolę nad sektorem finansów publicznych 

y

Kontrolę nad sektorem finansów publicznych 

w zakresie przestrzegania zasady, państwowy 

dług publiczny nie może przekroczyć 60% PKB 

j   Mi i t   Fi

ó  

sprawuje Minister Finansów. 

y

W przypadku, gdy istnieje zagrożenie dla konstytucyjnie określonego limitu długu 

publicznego, Rada Ministrów może podejmować różne działania ostrożnościowo-

sanacyjne. Charakter tych działań jest określony ustawowo i zależy od relacji kwoty 

yj

y

j

y

y

j

y

państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto. 

y

w przedziale od 50% do 55%, to:

- Rada Ministrów uchwala projekt ustawy budżetowej, w którym relacja deficytu budżetu 

państwa do jego dochodów nie może być wyższa niż analogiczna relacja z roku bieżącego, 

- relacja ta stanowi także górne ograniczenie relacji deficytu każdej jednostki samorządu 

terytorialnego do jej dochodów;

y

w przedziale od 55% do 60%, to:

- Rada Ministrów uchwala projekt ustawy budżetowej, przyjmując jako górne 

ograniczenie deficytu jego poziom zapewniający że relacja długu Skarbu Państwa do PKB 

ograniczenie deficytu jego poziom zapewniający, że relacja długu Skarbu Państwa do PKB 

będzie niższa od tej relacji w roku poprzedzającym rok budżetowy,

- górne ograniczenie relacji deficytu każdej jednostki samorządu terytorialnego do jej 

dochodów zostaje zmniejszone przez pomnożenie współczynnika R wyliczanego 

w następujący sposób: ,

- Rada Ministrów przedstawia Sejmowi program sanacyjny mający na celu obniżenie tej 

relacji;

y

jest równa lub większa od 60%, to:

- poczynając od 7 dnia po ogłoszeniu relacji państwowego długu publicznego do PKB, 

d i t   t

 

kt

 

i  

  d i l ć h  ń i 

ji  Z k  t  d t

 

podmioty tego sektora nie mogą udzielać nowych poręczeń i gwarancji. Zakaz ten dotyczy 

również kolejnego roku budżetowego. Rada Ministrów najpóźniej w terminie miesiąca od 

ogłoszenia tej relacji przedstawia Sejmowi program sanacyjny, mający na celu ograniczenie 

długu do poziomu poniżej 60%,

- projekt ustawy budżetowej na kolejny rok oraz uchwały budżetowe jednostek 

d   i l

 

i   

i

ć  d fi

ó

samorządu terytorialnego nie mogą zawierać deficytów.

- wprowadza  się zakaz udzielania pożyczek i kredytów z budżetu państwa, z wyjątkiem 

rat udzielonych w latach poprzednich,

- nie przewiduje się wzrostu wydatków w jednostkach, których budżety są przez Ministra 

Finansów dołączane do budżetu państwa

Finansów dołączane do budżetu państwa,

DŁUG PUBLICZNY WEDŁUG METODOLOGII UNII 

DŁUG PUBLICZNY WEDŁUG METODOLOGII UNII 
EUROPEJSKIEJ

EUROPEJSKIEJ

P d

  l j  

d

 dł

 bli

  

k j h 

UE 

Podstawowe regulacje dotyczące długu publicznego w krajach UE 

zostały zawarte w następujących dokumentach:

y

Traktacie z Maastricht (art. 104) – poziom długu publicznego, 

obok ograniczeń dotyczących deficytu, stanowi kryterium, na 

obok ograniczeń dotyczących deficytu, stanowi kryterium, na 

podstawie, którego Komisja bada przestrzeganie dyscypliny 

budżetowej w państwach członkowskich.

y

Protokole w sprawie procedury stosowanej w wypadku 

d i

  d fi t  

t

i

  ł

ik d  t kt t    

nadmiernego deficytu, stanowiącym załącznik do traktatu z 

Maastricht – określającym definicję długu oraz wartość bazową 

relacji długu publicznego do PKB na poziomie 60 %.

y

Rozporządzeniu dotyczącym stosowania Protokołu w sprawie 

p

ą

y ą y

p

procedury stosowanej w wypadku nadmiernego deficytu 

(Excessive Deficit Procedure – EDP), stanowiącego załącznik do 

traktatu z Maastricht – określającym definicję długu publicznego, 

z wyszczególnieniem tytułów dłużnych.

z wyszczególnieniem tytułów dłużnych.

y

Rozporządzeniu European System of Accounts (ESA95) 

określającym definicję sektora general government oraz kategorie 

zobowiązań finansowych.

Kraje członkowskie UE mają prawny obowiązek przedstawiania 

Komisji Europejskiej dwa razy w roku (do 1 marca i do 1 

września) danych o długu publicznym (oraz deficycie) obliczonym 

września) danych o długu publicznym (oraz deficycie) obliczonym 

zgodnie z metodologią UE. Jest to tzw. kwestionariusz dotyczący 

deficytu i długu (lub inaczej notyfikacja fiskalna). 

FINANSOWANIE DEFICYT I DŁUGU 

FINANSOWANIE DEFICYT I DŁUGU 
PUBLICZNEGO

PUBLICZNEGO

PUBLICZNEGO

PUBLICZNEGO

y

emitowanie skarbowych papierów wartościowych 

emitowanie skarbowych papierów wartościowych 

nabywanych przez podmioty niebankowe, tzn. 

gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa 

niefinansowe i inwestorów instytucjonalnych,

y

j

y ,

y

emitowanie skarbowych papierów wartościowych 

nabywanych przez banki komercyjne,

y

korzystanie z kredytów banków komercyjnych

y

korzystanie z kredytów banków komercyjnych,

y

korzystanie z kredytów międzynarodowych instytucji 

finansowych,

i

i   k d t  

  b k  

t l

  b dź 

y

zaciąganie kredytu w banku centralnym bądź 

emitowanie papierów wartościowych nabywanych 

przez ten bank,

  

ji  j

 

y

wpływy z prywatyzacji majątku państwowego.

Podstawowymi instrumentami finansowania są:

BONY SKARBOWE  k ótk t

i

  i

  t ś i

 

y

BONY SKARBOWE – krótkoterminowe papiery wartościowe 
emitowane przez państwo w celu pokrycia bieżących potrzeb 
płatniczyc

h, 

i   d l

ś i 

(

k

) 

i   k

 

i   k

 

j d

 k  

◦

termin zapadalności (wykupu) nie przekracza nie przekracza jednego roku, 
najczęściej wynosi trzy lub sześć miesięcy, chociaż może wynosić również parę 
dni,

◦

są oprocentowane przez udzielenie dyskonta przy sprzedaży (nabywca płaci przy 

ą p

p

y

p y p

y (

y

p

p y

zakupie bonu skarbowego kwotę mniejszą od jego wartości nominalnej). 

y

OBLIGACJE SKARBOWE – papiery wartościowe zawierające 

J

p p

y

ją

zobowiązanie emitenta do zapłaty ich posiadaczowi nominalnej 
wartości obligacji wraz z oprocentowaniem. 

Obligacje dzieli się z punktu widzenia :

Obligacje dzieli się z punktu widzenia :

◦

kryterium czasu na: krótkoterminowe – okres zapadalności do 5 lat, 
średnioterminowe – okres  zapadalności od 6 do 15 lat, długoterminowe – termin 
zapadalności przekracza 15 lat;

◦

sposobu oprocentowania na: obligacje o stałym i zmiennym oprocentowaniu;

◦

podmiotu emitującego na: obligacje skarbowe (emitowane przez władze 
centralne i służą finansowaniu deficyt budżetowego oraz długu publicznego), 
obligacje municypalne (samorządowe) – emitowane przez władze lokalne

obligacje municypalne (samorządowe) – emitowane przez władze lokalne.

Wyszczególnienie

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Tabela 5. Dług publiczny w relacji do PKB.

y

g

1. 

Dług Skarbu 

Państwa

35,7

36,4

40,6

44,9

43,6

44,8

45,1

42,6

44,7

47,0

- krajowy

19,5

23,7

27,1

29,8

31,6

32,1

33,2

32,3

33,0

34,5

- zagraniczny

16,2

12,7

13,4

15,2

12,0

12,7

11,9

10,3

11,7

12,5

2. Państwowy Dług 

Publiczny

37 7

38 8

43 6

48 5

46 8

47 5

47 8

44 8

46 9

49 8

Publiczny

37,7

38,8

43,6

48,5

46,8

47,5

47,8

44,8

46,9

49,8

Tabela 6.  Państwowy dług publiczny według podsektorów w latach 2000-2009.

Wyszczególnienie

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Sektor finansów 

publicznych, w tym:

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

podsektor rządowy

95,2

94,1

93,4

93,2

93,4

94,1

94,4

94,8

94,8

93,1

podsektor 

samorządowy

3,3

3,6

4,0

4,1

4,3

4,3

4,6

4,6

4,7

5,9

podsektor 1,5

2,4

2,6

2,7

2,3

1,5

1,0

0,5

0,5

1,0

ubezpieczeń

Wyszczególnienie

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Tabela 8. Struktura długu krajowego Skarbu Państwa według rodzajów 
zobowiązań w latach 2000-2009 (w %).

y

g

1

. Dług krajowy ogółem

100

100

100

100

100

100

100

100

100

100

- skarbowe papiery 

wartościowe, w tym:

91,1

95,1

96,8

97,9

98,4

98,9

99,5

99,9

99,8

99,9

bony skarbowe

– bony skarbowe

16,0

19,0

19,2

19,1

16,1

7,7

7,3

5,9

12,0

10,3

– obligacje

75,1

76,1

77,7

78,8

82,3

91,2

92,2

94,0

87,6

89,6

– pozostały dług

8,9

4,9

3,2

2,1

1,6

1,1

0,5

0,1

0,2

0,0

Tabela 9. Wysokość kosztów obsługi długu Skarbu Państwa i ich udział w PKB w 
latach 2000-2009

Wyszczególnienie

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

w mld zł
Ogółem koszty 

20,9

24,0

24,1

22,5

24,8

27,8

27,5

25,1

32,2

18,0

g

y

obsługi długu:

- krajowy

17,1

20,3

20,4

18,4

21,2

23,3

22,6

20,0

25,5

13,7

- zagraniczny

3,8

3,7

3,7

4,1

3,6

4,5

4,9

5,1

6,7

4,3

w % PKB

Ogółem koszty 

obsługi długu:

2,4

2,7

3,0

2,9

2,4

2,5

2,6

2,3

2,0

2,4

- krajowy

1,8

2,2

2,5

2,4

2,0

2,2

2,2

1,9

1,6

1,9

- zagraniczny

0,6

0,5

0,5

0,4

0,4

0,4

0,4

0,4

0,4

0,5