background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
              NARODOWEJ  

 
 

 

 

 

Michał Piekarek 

 

 

Instalacja urządzeń lokalnych ujęć wody 
713[02].Z1.07 

 

 

 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 

 

 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom  2006 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1

Recenzenci: 
mgr inż. Grażyna Antoniewska 
mgr inż. Janina Falkowska 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Marzena Więcek 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Bożena Zając 
 
 
Korekta: 

 
 

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[02].Z1.07 
„Instalacja urządzeń lokalnych ujęć wody” zawartej w modułowym programie nauczania dla 
zawodu monter instalacji i urządzeń sanitarnych. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 

 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2006

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2

SPIS TREŚCI 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5. Ćwiczenia  

12

5.1. Urządzenia ujmowania płytko położonych wód podziemnych 

12

   5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Urządzenia lokalnego ujęcia głęboko położonych wód podziemnych 

14

   5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Instalacje lokalnych ujęć wody 

16

   5.3.1. Ćwiczenia 16
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia  

18

7. Literatura 

31

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3

1. WPROWADZENIE 

 

 Przekazujemy 

Państwu Poradnik dla nauczyciela „Instalacja urządzeń lokalnych ujęć 

wody”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej  
w zawodzie monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]. 
 W poradniku zamieszczono: 

−  wymagania wstępne, 
−  wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć, 
−  przykładowe scenariusze zajęć, 
−  propozycje  ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności 

praktycznych, 

−  wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki, 

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym 
uwzględnieniem: 

−  pokazu z objaśnieniem, 
−  tekstu przewodniego, 
−  metody projektów, 
−  ćwiczeń praktycznych. 

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej 
pracy uczniów do pracy zespołowej. 
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może 
posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym 
różnego rodzaju zadania. 
W tym rozdziale podano również: 

−  plan testu w formie tabelarycznej, 
−  punktacje zadań i uczenia się, 
−  propozycje norm wymagań, 
−  instrukcję dla nauczyciela, 
−  instrukcję dla ucznia, 
−  kartę odpowiedzi, 
−  zestaw zadań testowych, 
−  test – próba pracy. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 

 

 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 

  

 
 

 

 

 
 
 
 
 
 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

713[02].Z1 

Technologia montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 

713[02].Z1/2/3/4.01 

Prace przygotowawczo – zakończeniowe przy wykonywaniu instalacji sanitarnych 

713[02].Z1/2/3/4.02 

Montaż instalacji z rur stalowych 

713[02].Z1/2/3/4.03 

Montaż instalacji z rur miedzianych 

713[02].Z1/2.04 

Montaż instalacji z tworzyw sztucznych 

713[02].Z1.05 

Montaż instalacji zimnej wody i ciepłej wody użytkowej 

713[02].Z1.06 

Instalacja urządzeń do lokalnego i centralnego przygotowania ciepłej wody 

użytkowej

713[02].Z1.07 

Instalacja urządzeń lokalnych ujęć wody 

713[02].Z1.08 

Montaż instalacji z rur żeliwnych i kamionkowych 

713[02].Z1.09 

Montaż instalacji kanalizacyjnej 

713[02].Z1.10 

Instalacja urządzeń lokalnych ujęć ścieków 

713[02].Z1.11 

Konserwacja instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

−  rozpoznawać rodzaje instalacji, 
−  wykonywać prace montażowe instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych zgodnie  

z obowiązującymi przepisami, 

−  wykonywać prace przygotowawczo-zakończeniowe przy montażu instalacji, 
−  rozróżniać  łączniki do połączeń rozłącznych i nierozłącznych stosowane w instalacjach  

ze stali, miedzi, tworzyw sztucznych, z żeliwa i kamionki, 

−  oceniać stan techniczny rur i łączników do montażu, 
−  wykonywać połączenia rozłączne rur instalacyjnych stalowych, miedzianych, z tworzyw 

sztucznych, żeliwa i kamionki, 

−  wykonywać połączenia nierozłączne rur instalacyjnych stalowych metodą spawania 

gazowego, 

−  wykonywać podstawowe operacje obróbki materiałów stalowych, miedzianych, z żeliwa, 

kamionki i tworzyw sztucznych stosowanych w instalacjach sanitarnych, 

−  montować instalację kanalizacyjną i wodociągową, 
−  stosować terminologię budowlaną i instalacyjną, 
−  przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom, 
−  stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, 
−  odczytywać i interpretować rysunki budowlane i instalacyjne, 
−  posługiwać się dokumentacją budowlaną, 
−  wykonywać przedmiary i obmiary robót, 
−  wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne, 
−  organizować stanowiska składowania i magazynowania, 
−  korzystać z różnych źródeł informacji. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

6

3. CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć: 

-

  wykonać prace przy instalacji urządzeń lokalnych ujęć wody, zgodnie z przepisami bhp 

i ochrony ppoż. 

-

  przygotować materiały potrzebne do montażu urządzeń lokalnych ujęć wody, 

-

  ocenić stan techniczny urządzeń lokalnych ujęć wody do montażu, 

-

  zamontować urządzenia lokalnych ujęć wody, 

-

  zamontować w studni rurociąg ssący pompy, 

-

  zamontować pompę w studni, 

-

  zamontować zespół urządzeń w instalacji typu pompa -zbiornik górny wraz z uzbrojeniem, 

-

  zamontować zespół urządzeń w instalacji wodociągowe zaopatrywanej z lokalnego ujęcia 

wody typu pompa - zbiornik hydroforowy wraz z uzbrojeniem, 

-

  zamontować urządzenie lokalnego uzdatniania wody, 

-

  zamontować aparaturę kontrolno pomiarową i sterującą, 

-

  wykonać  ciśnieniowe próby szczelności po wykonaniu montażu urządzeń lokalnych ujęć 

wody, 

-

  posłużyć się dokumentacją techniczną. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania:   Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02] 
Moduł: Technologia montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 713[02]Z1 
Jednostka modułowa: 

  Instalacja 

urządzeń lokalnych ujęć wody 713[02].Z1.07  

 
Temat:  Planowanie czynności i składu ekipy, sporządzanie wykazu  materiałów, 

sprzętu i narzędzi oraz środków ochrony osobistej dla wykonania studni kopanej  
w gruncie piaszczystym.
 

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności wykonywania studni kopanej, sporządzanie 

wykazów: materiału, sprzętu i narzędzi, środków ochrony osobistej i składu ekipy. 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

−  określić warunki montażu studni kopanych, 
−  zaplanować czynności i ustalić ich kolejność dla wykonania studni kopanej, 
−  sporządzić wykaz materiałów, sprzętu i narzędzi, 
−  dobrać skład ekipy do wykonania studni kopanej, 
−  dobrać niezbędne środki ochrony osobistej podczas wykonywania studni, 
Metody nauczania-uczenia się:  

−  ćwiczenia praktyczne. 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−  indywidualna. 

Strategia: uczenie się przez doświadczenie 
 
Czas:
 45 minut. 
Środki dydaktyczne: 

−  arkusz papieru, 
−  długopis, 
−  ołówek, 
−  gumka, 
−  instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
−  katalogi kręgów betonowych i żelbetowych, 
−  katalogi sprzętu i narzędzi, 
−  literatura z rozdziału 7. 

 

Przebieg zajęć: 

1.  Sprawy organizacyjne. 
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć. 
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 
4.  Wydanie uczniom materiałów do wykonywania ćwiczenia: instrukcji do wykonania 

ćwiczenia z dokumentacją zadania, katalogów kręgów betonowych i żelbetowych, 
katalogów sprzętu i narzędzi. 

5.  Realizacja tematu: 

−  Każdy uczeń zapoznaje się z dokumentacją zadania i z instrukcją wykonania. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

8

−  Uczeń analizuje katalogi i dobiera: materiały, sprzęt i narzędzia do wykonania studni 

kopanej w warunkach zadanych dokumentacją. 

−  Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga dobrać materiały, sprzęt i narzędzia. 

Podpowiada najlepsze rozwiązania. 

6.  Po dokonanym doborze uczeń planuje kolejne czynności dla wykonania studni kopanej. 
7.  Uczeń zapisuje kolejne czynności dla wykonania studni kopanej, wykonuje zestawienie 

materiału, sprzętu i narzędzi, zapisuje skład ekipy do wykonania zadania i niezbędne 
wyposażenie w środki ochrony osobistej. 

8.  Uczeń przeprowadza analizę wykonanych zestawień. 
9.  Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony. 
10. Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza, czy zaplanowane czynności i zestawienia 

zostały prawidłowo przewidziane. 

11. Uczniowie prezentują swoje prace w kolejności wykonywania. 
12. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac. 
 
Zakończenie zajęć 
Praca domowa 
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: ,,Eksploatacja studni kopanych”. Na podstawie 
zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi: Jaki wpływ na 
jakość wody pitnej ma stosowanie urządzeń do jej uzdatniania? 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−  anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych 

umiejętności. 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

9

Scenariusz zajęć 2 

 

Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania:   Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02] 
Moduł:             Technologia montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 713[02]Z1  
Jednostka modułowa: 

  Instalacja 

urządzeń lokalnych ujęć wody 713[02].Z1.07  

 

Temat:  Montaż hydroforu do układu instalacji wodociągowej w budynku 

jednorodzinnym.  

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności montażu hydroforu do układu instalacji 

wodociągowej. 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

−  zorganizować stanowisko montażu hydroforu, 
−  dobrać sprzęt i narzędzia do montażu, 
−  posłużyć się narzędziami i sprzętem do montażu, 
−  ustalić miejsce ustawienia hydroforu, 
−  przygotować instalację wodociągową do przyłączenia do hydroforu, 
−  wykonać połączenie hydroforu z instalacją wodociągową, 
−  uruchomić instalację wodociągową z zamontowanym urządzeniem hydroforowym, 
−  sprawdzić szczelność połączeń, 
−  uruchomić pompę, 
−  sprawdzić parametry pracy hydroforu z założeniami w dokumentacji technicznej 

urządzenia, 

−  sprawdzić prawidłowość pracy zamontowanego układu, 
−  ocenić jakość swojej pracy. 

Metody nauczania-uczenia się:  

−  ćwiczenia praktyczne, 
−  metoda tekstu przewodniego. 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−  indywidualna. 

Strategia: uczenie się przez doświadczenie. 
 
Czas:
 90 minut. 
Środki dydaktyczne: 

−  przymiar liniowy, 
−  poziomnica, 
−  hydrofor, 
−  materiały uszczelniające, 
−  przewody wodociągowe, 
−  środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne, 
−  instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
−  literatura z rozdziału 7. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10

Przebieg zajęć: 

Zadanie dla ucznia 
Przedmiotem  ćwiczenia jest wykonanie montażu urządzenia hydroforowego do układu 
instalacji wodociągowej w budynku jednorodzinnym 
 
FAZA WSTĘPNA 
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą 
metodą tekstu przewodniego. 
 
FAZA WŁAŚCIWA 
INFORMACJE 
1.  Zespół jakich urządzeń składa się na zestaw hydroforowy? 
2.  Jakie pompy mogą pracować w układzie: pompa – zbiornik hydroforowy? 
3.  Jakie czynności należy wykonać, aby ustawić prawidłowo cykl pracy hydroforu? 
4.  Jakie elementy uzbrojenia na zasilaniu i wyjściu z hydroforu są niezbędne dla 

prawidłowej pracy urządzenia? 

5.  Jakie wymagania muszą być spełnione podczas lokalizowania hydroforu? 
6.  Jakich czynności montażowych wymaga włączenie hydroforu w układ wodociągowy? 
7.  W jakie środki ochrony osobistej musi być zaopatrzona ekipa monterska i jaki jest jej 

skład? 

8.  W jaki sposób można dokonać sprawdzenia prawidłowości montażu i pracy hydroforu 

w układzie? 

 
PLANOWANIE 
1.  Ustal, jakie środki ochrony osobistej będą niezbędne dla wykonania montażu hydroforu 

w układzie instalacji wodociągowej. 

2.  Ustal, gdzie określisz miejsce lokalizacji hydroforu. 
3.  Ustal, jakimi narzędziami i sprzętem będziesz się posługiwał podczas montażu hydroforu 

do układu instalacji wodociągowej. 

4.  Zaplanuj kolejność czynności do wykonania przyłączenia hydroforu do układu instalacji 

wodociągowej. 

5.  Zaplanuj czynności końcowe po wykonaniu montażu hydroforu do układu instalacji 

wodociągowej. 

 
UZGODNIENIE 
1.  Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem. 
2.  Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela. 
 
WYKONANIE 
1.  Zgromadź materiały, sprzęt i narzędzia do wykonania montażu. 
2.  Sprawdź stan techniczny sprzętu i narzędzi. 
3.  Ustaw hydrofor w miejscu dobranym zgodnie z dokumentacją zadania i wytycznymi 

lokalizacji hydroforu. 

4.  Przygotuj instalację wodociągową do połączenia z hydroforem poprzez opróżnienie jej 

z wody i rozłączenie przewodów. 

5.  Wykonaj przyłączenie przewodów instalacji wodociągowej do hydroforu uszczelniając 

miejsca połączeń. 

6.  Sprawdź pod opieką uprawnionej osoby zasilanie w energię elektryczną pompy 

studziennej i hydroforu. 

7.  Napełnij ponownie instalację wodą wodociągową. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11

8.  Sprawdź szczelność połączeń. 
9.  Uruchom pompę. 
10. Porównaj parametry pracy hydroforu z założeniami w dokumentacji technicznej 

urządzenia. 

11. Skoryguj ewentualne błędy. 
12. Zwróć uwagę na prawidłowość i dokładność twojej pracy. 
13. Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy. 
14. Zagospodaruj odpady i nieużyte materiały. 
15. Uporządkuj stanowisko po wykonaniu ćwiczenia. 
16. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy. 
 
SPRAWDZANIE 
1.  Czy poprawnie zostało określone miejsce lokalizacji hydroforu? 
2.  Czy prawidłowo zostały dobrane narzędzia? 
3.  Czy prawidłowo posługiwano się sprzętem? 
4.  Czy prawidłowo dobrano parametry pracy hydroforu? 
5.  Czy prawidłowo przygotowano instalację wodociągową do prac przyłączeniowych? 
6.  Czy prawidłowo wykonano przyłączenie hydroforu do układu instalacji wodociągowej? 
7.  Czy sprawdzono jakość prac i szczelność instalacji wraz z przyłączonym hydroforem? 
8.  Czy uruchomiono instalację i sprawdzono parametry pracy układu? 
9.  Czy prace wykonywano z zachowaniem przepisów bhp i ppoż. oraz wytycznych 

montażowych? 

10. Czy utrzymywano ład i porządek na stanowisku pracy? 
11. Czy uporządkowano stanowisko po wykonaniu ćwiczenia? 
 
ANALIZA 

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej 

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe  ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe, ważne 
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać  
w przyszłości. 
 
FAZA KOŃCOWA 
 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa 
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: ,,Nieprawidłowości pracy zespołów 
hydroforowych”. Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się 
do wypowiedzi: Jakie są najczęstsze przyczyny awarii hydroforów, jakie skutki one powodują  
i jak można im zapobiegać. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−  anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności 

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12

5. ĆWICZENIA 

 
5.1. Urządzenia ujmowania płytko położonych wód podziemnych 
 

5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Sporządź wykaz czynności, materiałów, sprzętu i narzędzi oraz środków ochrony 

osobistej dla wykonania studni kopanej w gruncie piaszczystym. Podaj skład ekipy  
do wykonania zadania. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania, 
3)  zapoznać się z wytycznymi wykonania studni kopanej, 
4)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
5)  na arkuszu papieru wykonać niezbędne zestawienia, 
6)  podać skład ekipy, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–  pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  arkusz papieru, 
–  długopis, 
–  ołówek, 
–  gumka, 
–  instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
–  katalogi kręgów betonowych i żelbetowych, 
–  katalogi sprzętu i narzędzi, 
–  literatura z rozdziału 7. 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13

Ćwiczenie 2 

Wykonaj zabezpieczenie obudowy górnej części studni kopanej zgodnie z dokumentacją 

załączoną w instrukcji. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres 

 i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zabezpieczyć się w środki ochrony osobistej wymagane przepisami bhp i ppoż., 
4)  zgromadzić niezbędne materiały budowlane, 
5)  dobrać sprzęt, narzędzia, materiały pomocnicze niezbędne do wykonania ćwiczenia, 
6)  sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi, 
7)  wyznaczyć szerokość i głębokość warstwy ochronnej wokół studni, 
8)  zabezpieczyć teren wykonywania prac, 
9)  zdjąć warstwę ziemi wokół studni, 
10) sprawdzić głębokość warstwy ochronnej, 
11) przygotować tłustą glinę, 
12) obłożyć szyb studzienny gliną, 
13) ubić glinę, 
14) usypać warstwę piasku na glinie, 
15)  ubić piasek lub zagęścić go wodą, 
16) ułożyć kostkę brukową z zachowaniem spadku, 
17) sprawdzić zgodność z dokumentacją ćwiczenia, 
18) uporządkować stanowisko pracy, 
19) zagospodarować odpady i niewykorzystane materiały, 
20) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
21) dokonać oceny ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

–  przymiar liniowy, 
–  poziomnica, 
–  taczka, 
–  piasek, glina, 
–  kostka brukowa, 
–  ubijak, 
–  łopata, szpadel, 
–  wiadro, 
–  barierki ochronne, 
–  środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne, 
–  instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
–  literatura z rozdziału 7. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14

5.2. Urządzenia lokalnego ujęcia głęboko położonych wód 

podziemnych 

 
5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Sporządź wykaz czynności, materiałów, sprzętu i narzędzi oraz środków ochrony 

osobistej dla wykonania studni wierconej sposobem wiercenia ręcznego. Podaj skład ekipy  
do wykonania zadania. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania, 
3)  zapoznać się z wytycznymi wykonania studni wierconej, 
4)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
5)  na arkuszu papieru wykonać niezbędne zestawienia, 
6)  podać skład ekipy, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni. 

 

Środki dydaktyczne: 

–  arkusz papieru, 
–  długopis, 
–  ołówek, 
–  gumka, 
–  instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
–  katalogi orurowania,  
–  katalogi filtrów studziennych, 
–  katalogi sprzętu i narzędzi, 
–  literatura z rozdziału 7. 

 

Ćwiczenie 2 

Dobierz z katalogów pompę do studni wierconej zgodnie z dokumentacją zamieszczoną  

w instrukcji. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien

1)  zapoznać się z dokumentacją zadania 
2)   zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji zadania, 
4)  wybrać z katalogów pompę odpowiednią do studni wierconej, 
5)  sprawdzić, czy wybrana pompa jest odpowiednia do warunków ćwiczenia, 
6)  dokonać oceny poprawności ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

–  pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni. 

 

Środki dydaktyczne: 

–  katalogi różnych pomp głębinowych, ssących, z opuszczanym tłokiem, 
–  przybory do pisania, 
–  arkusze do pisania, 
–  instrukcja do wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania, 
–  literatura z rozdziału 7. 
 

 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16

5.3. Instalacje lokalnych ujęć wody 

 
5.3.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Sporządź wykaz czynności, materiałów, sprzętu i narzędzi oraz środków ochrony 

osobistej dla wykonania instalacji wodociągowej dla układu studnia – pompa – zbiornik 
górny. Podaj skład ekipy do wykonania zadania. 

 
Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres 

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania, 
3)  zapoznać się z wytycznymi wykonania instalacji wodociągowych, 
4)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
5)  na arkuszu papieru wykonać niezbędne zestawienia i wykazy, 
6)  podać skład ekipy, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  arkusz papieru, 
–  długopis, 
–  ołówek, 
–  gumka, 
–  instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
–  katalogi zbiorników górnych, 
–  katalogi pomp, 
–  wytyczne wykonania instalacji wodociągowych, 
–  wymagania techniczne wykonania i odbioru instalacji wodociągowych w zakresie 

lokalnego zaopatrzenia w wodę 

–  literatura z rozdziału 7. 
 
Ćwiczenie 2 

Wykonaj montaż hydroforu do układu instalacji wodociągowej w budynku 

jednorodzinnym, dla którego źródłem wody jest studnia wiercona zgodnie z dokumentacją 
załączoną w instrukcji. 

 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17

Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zabezpieczyć się w środki ochrony osobistej wymagane przepisami bhp i ppoż., 
4)  zgromadzić niezbędne materiały instalacyjne, 
5)  dobrać sprzęt, narzędzia, materiały pomocnicze niezbędne do wykonania ćwiczenia, 
6)  sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi, 
7)  ustalić miejsce ustawienia hydroforu o pojemności wskazanej w instrukcji zadania, 
8)  opróżnić instalację jest z wody, 
9)  rozłączyć przewody instalacji wodociągowej, 
10) połączyć przewody instalacji wodociągowej z hydroforem, 
11) napełnić instalację wodociągową wodą, 
12) sprawdzić zasilanie w energię elektryczną pompy studziennej i hydroforu, 
13) uruchomić pompę, 
14) sprawdzić szczelność połączeń, 
15) sprawdzić parametry pracy hydroforu z założeniami w dokumentacji technicznej 

urządzenia, 

16) skorygować ewentualne błędy, 
17) sprawdzić odpływ wody z instalacji wodociągowej, 
18) sprawdzić zgodność z dokumentacją ćwiczenia, 
19) uporządkować stanowisko pracy, 
20) zagospodarować odpady i niewykorzystane materiały, 
21) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
22) dokonać oceny ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–  

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni. 

 

Środki dydaktyczne: 

–  przymiar liniowy, 
–  poziomnica, 
–  hydrofor, 
–  materiały uszczelniające, 
–  przewody wodociągowe, 
–  środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne, 
–  instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
–  literatura z rozdziału 7. 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
TEST 1 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Instalacja urządzeń lokalnych 
ujęć wody” 
 

Test składa się z 20 zadań, z których: 

−  zadania 1-14 są z poziomu podstawowego, 
−  zadania 15-20 są z poziomu ponadpodstawowego. 
 

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące 
oceny szkolne: 

-

  dopuszczający – za rozwiązanie 10 lub 11 zadań z poziomu podstawowego,  

-

  dostateczny – za rozwiązanie 12;13; lub 14 zadań z poziomu podstawowego, 

-

  dobry – za rozwiązanie 15 lub 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu 

ponadpodstawowego, 

-

  bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 17 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu 

ponadpodstawowego. 

Plan testu                                           
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Klucz odpowiedzi 

Nr zadania 

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia 

ucznia) 

Kateg

or

ia 

celu 

Poziom 

wymaga

ń 

Poprawna 

odpowiedź 

Wskazać element wyposażenia studni 
kopanej  

A P 

Określić maksymalną głębokość studni 
wierconej przez wiercenie ręczne 

B P 

Zastosować przepisy UDT dotyczące 
zabezpieczenia hydroforu 

C P 

Zastosować wytyczne montażu studni 
kopanej 

C P 

Określić głębokość obudowy podziemnej 
studni wierconej 

B P 

Wskazać rodzaj wody podziemnej, którą 
można pobierać do celów wodociągowych 

A P 

Dobrać  średnicę kręgów betonowych dla 
studni kopanych 

C P 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19

Nr zadania 

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia 

ucznia) 

Kateg

or

ia 

celu 

Poziom 

wymaga

ń 

Poprawna 

odpowiedź 

Wyznaczyć strefę ochronną studni 
o określonych głębokościach 

C P 

9 Zastosować przepisy wodno-prawne 

C P 

10 

Przewidzieć ciśnienie w zbiorniku 
hydroforowym przy określonym jego 
napełnieniu wodą 

D P 

11 Zdefiniować pojęcie: studnia wiercona 

A P 

12 

Określić, od czego zależny jest cykl pracy 
pompy w układzie hydroforowym 

B P 

13 

Dobrać miejsce lokalizacji wolnostojącego 
zbiornika hydroforowego 

C P 

14 

Dobrać przyrząd do określenia stopnia 
napełnienia zbiornika hydroforowego 

C P 

15 

Przewidzieć skutki obecności związków 
żelaza w wodzie pobieranej ze studni 
wierconej 

D PP 

16 

Zastosować zasady związane z 
uruchamianiem studni wierconej 

C PP 

17 

Zaplanować usytuowanie studni kopanej  
na terenie nieruchomości 

D PP 

18 

Zastosować wytyczne eksploatacji pomp 
głębinowych 

C PP 

19 

Określić uwarunkowania kształtu zbiornika 
górnego 

B PP 

20 

Wskazać kierunek napływu wody do studni 
kopanej 

A PP 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20

Przebieg testowania 
  

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA 

1.  Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.  Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, 

jakie będą w teście. 

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 

7.  Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony  

na udzielanie odpowiedzi. 

8.  Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru  

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.  Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się 

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które  

sprawiły uczniom największe trudności. 

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń 

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 

2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. 

4.  Test zawiera 20 pytań dotyczących wykonywania instalacji urządzeń lokalnych ujęć 

wody. Pytania w teście są to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest 

prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: 

−  w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku 

pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie 

zakreślić odpowiedź prawidłową), 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.  Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie  

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci 

pytania: 16 – 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe. 

8.  Na rozwiązanie 

testu 

masz 

45 

min. 

      

Powodzenia! 

 

 

Materiały dla ucznia:

 

–  instrukcja, 

–  zestaw zadań testowych, 

–  karta odpowiedzi. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

I część 
1.  Elementem studni kopanej jest: 

a)  drenaż, 
b)  filtr siatkowy, 
c)  rura okładzinowa, 
d)  wieniec. 

2.  Maksymalna głębokość studni wierconej budowanej przez wiercenie ręczne wynosi: 

a)  20 m, 
b)  50 m, 
c)  75 m, 
d)  100 m. 

3.  Zgodnie z przepisami UDT zawór bezpieczeństwa w hydroforze powinien być ustawiony 

na ciśnienie: 
a)  niższe od ciśnienia pracy o 10%, 
b)  równe ciśnieniu pracy, 
c)  równe 0,1 MPa, 
d)  wyższe od ciśnienia pracy o 10%. 

4.  Wokół studni kopanej ułożone zabezpieczenie powinno być ze spadkiem: 

a)  1 – 5 % w kierunku do studni, 
b)  1 – 5 % w kierunku od studni, 
c)  5 – 10 % w kierunku do studni, 
d)  5 – 10 % w kierunku od studni. 

5.  Obudowa podziemna studni wierconej powinna być do głębokości: 

a)  0,8 m, 
b)  1,0 m, 
c)  1,8 m, 
d)  2,0 m. 

6.  Do celów wodociągowych można pobierać wodę podziemną: 

a)  głębinową, 
b)  gruntowa, 
c)  wgłębną, 
d)  zaskórną. 

7.  Najmniejsza średnica kręgów betonowych dla studni kopanych wynosi: 

a)  0,5 m, 
b)  0,6 m, 
c)  0,8 m, 
d)  1,0 m. 

8.  Nie trzeba ustanawiać stref ochronnych gdy głębokość studni nie przekracza: 

a)  10 m, 
b)  20 m, 
c)  30 m, 
d)  40 m. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22

9.  Pozwolenie wodno – prawne nie jest wymagane, gdy pobór wody ze studni 

 

nie przekracza: 
a)  1 m

3

/d, 

b)  2 m

3

/d, 

c)  5 m

3

/d, 

d)  10 m

3

/d. 

10. Najwyższe ciśnienie wody w zbiorniku hydroforowym jest wtedy, gdy: 

a)  cały zbiornik opróżniony jest z wody, 
b)  cały zbiornik wypełniony jest tylko wodą,  
c)  poziom wody jest minimalny, 
d)  poziom wody jest maksymalny. 

11. Studnia wiercona jest to szyb studzienny o: 

a)  dużej średnicy i dużej głębokości, 
b)  dużej średnicy i małej głębokości, 
c)  małej średnicy i dużej głębokości, 
d)  małej średnicy i małej głębokości. 

12. Cykl pracy pompy w układzie hydroforowym zależy od: 

a)  ilości pobieranej wody, 
b)  rodzaju pompy, 
c)  rodzaju wyłącznika ciśnieniowego, 
d)  wysokości zbiornika hydroforowego. 

13. Wolnostojący zbiornik hydroforowy powinien być ustawiony w odległości od ściany 

minimum: 

a)  0,2 m, 
b)  0,6 m, 
c)  1,0 m, 
d)  1,4 m. 

14. Wysokość napełnienia zbiornika hydroforowego można określić na podstawie wskazań: 

a)  manometru, 
b)  pływaka, 
c)  wodomierza, 
d)  wodowskazu. 

15. Związki żelaza obecne w wodzie pobranej ze studni wierconej powodują: 

a)  pogorszenie smaku i zapachu wody, 
b)  zagniwanie wody, 
c)  zwiększenie kwasowości wody, 
d)  zwiększenie twardości wody. 

 

II część 
16. Próbne pompowanie w czasie budowy studni wierconej przeprowadza się: 

a)  na zakończenie wiercenia, 
b)  po opuszczeniu pierwszej rury okładzinowej, 
c)  przed opuszczeniem filtru, 
d)  przed rozpoczęciem wiercenia. 

17. Minimalna odległość studni kopanej od granicy nieruchomości powinna wynosić: 

a)  5,0 m, 
b)  7,5 m, 
c)  10,0 m, 
d)  15,0 m. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23

18. Dla bezpiecznej pracy pompy głębinowej minimalny poziom wody nad pompą powinien 

wynosi: 

a)  0,5 m, 
b)  1,0 m, 
c)  1,5 m, 
d)  2,0 m. 

19. Kształt zbiornika górnego zależy od: 

a)  ilości magazynowanej wody, 
b)  rodzaju gruntu, 
c)  ukształtowania terenu, 
d)  usytuowania w budynku. 

20. Napływanie wody do studni kopanej może być: 

a)  boczne i denne, 
b)  boczne i górne, 
c)  boczne, denne i górne, 
d)  denne i górne. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24

KARTA ODPOWIEDZI 

 
 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Instalacja urządzeń lokalnych ujęć wody 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź poprzez postawienie znaku X przy prawidłowej 
odpowiedzi. Jeżeli pomylisz się – błędną odpowiedź zakreśl kółkiem. 

 
 

Odpowiedź 

Numer 

pytania 

a b c d 

Punktacja 

     

     

     

     

     

     

     

     

     

10 

     

11 

     

12 

     

13 

     

14 

     

15 

     

16 

     

17 

     

18 

     

19 

     

20 

     

Razem  

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25

TEST 2 
Test „próba pracy” 
 

Zadanie: Wykonaj zabezpieczenie obudowy górnej części studni kopanej zgodnie 
z dokumentacją załączoną do instrukcji. 
 

 
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
 

Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną 
czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące 
oceny szkolne: 

-

  dopuszczający – za uzyskanie 13 punktów, 

-

  dostateczny - za uzyskanie 15 punktów, 

-

  dobry - za prawidłowe uzyskanie co najmniej 17 punktów, 

-

  bardzo dobry - za wykonanie wszystkich czynności i uzyskanie co najmniej 19 punktów. 

  
 

Kryteria oceny 
         Klucz 

punktowania 

Obszar 

wymagań 

Numer 

cz

ynno

śc

Sprawdzana czynność Kryterium 

wykonania 

czynności 

Punktacja 

0 - 1 

Uczeń zapoznaje się  
z dokumentacją i instrukcją 
zadania 

Zapoznał się  
z dokumentacją  
i instrukcją zadania 

0 lub 1 

Organizacja 
stanowiska 
pracy 

Uczeń organizuje 
stanowisko pracy 

Zorganizował 
stanowisko pracy 
zgodnie z wymogami 
bhp i ergonomii 

0 lub 1 

Uczeń gromadzi niezbędne 
materiały budowlane 

Dobrał: glinę, 
zgromadził piasek, 
kostkę brukową 

0 lub 1 

Uczeń dobiera sprzęt  
i narzędzia do wykonania 
ćwiczenia 

Dobrał: taczkę, 
przymiar liniowy, 
poziomnicę, ubijak, 
łopatę, szpadel, wiadro, 
barierkę ochronną 

0 lub 1 

Wykonywanie 
zadania  
z zachowaniem 
przepisów bhp  
i wymagań 
ergonomii 

Uczeń sprawdza stan 
techniczny narzędzi 

Sprawdził stan 
techniczny narzędzi 

0 lub 1 

 

Uczeń zabezpiecza się 
w środki ochrony osobistej 

Zabezpieczył się  
w nakrycie głowy, 
rękawice, okulary 
ochronne 

0 lub 1 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26

Obszar 

wymagań 

Numer 

cz

ynno

śc

Sprawdzana czynność Kryterium 

wykonania 

czynności 

Punktacja 

0 - 1 

Uczeń wyznacza szerokość  
i głębokość warstwy 
ochronnej wokół studni 

Wyznaczył prawidłową 
szerokość i głębokość 
warstwy ochronnej 
wokół studni 

0 lub 1 

Uczeń zabezpiecza teren 
wykonywania prac 

Zabezpieczył teren 
wykonywania prac 

0 lub 1 

Uczeń zdejmuje warstwę 
ziemi wokół studni 

Zdjął warstwę ziemi 
wokół studni 

0 lub 1 

10 

Uczeń sprawdza głębokość 
warstwy ochronnej 

Sprawdził głębokość 
warstwy ochronnej 

0 lub 1 

11 

Uczeń przygotowuje tłustą 
glinę 

Przygotował tłustą 
glinę 

0 lub 1 

12 

Uczeń obkłada szyb 
studzienny gliną 

Obłożył szyb 
studzienny gliną 

0 lub 1 

13 

Uczeń ubija glinę Ubił glinę wokół szybu 

studziennego 

0 lub 1 

14 

Uczeń usypuje warstwę 
piasku na glinie 

Usypał warstwę piasku 
na glinie 

0 lub 1 

15 

Uczeń ubija piasek lub 
zagęszcza go wodą 

Ubił piasek ubijakiem 
lub zagęścił go wodą 

0 lub 1 

16 

Uczeń układa kostkę 
brukową z zachowaniem 
spadku 

Ułożył kostkę brukową 
z zachowaniem spadku 
i ubił ubijakiem 

0 lub 1 

17 

Uczeń sprawdza zgodność 
wykonania ćwiczenia  
z dokumentacją zadania 

Sprawdził zgodność 
wykonania ćwiczenia  
z dokumentacją 
zadania 

0 lub 1 

18 

Uczeń likwiduje stanowisko 
pracy 

Zagospodarował 
odpady, odłożył na 
miejsce narzędzia 

0 lub 1 

19 

Uczeń utrzymuje ład 
i porządek w czasie 
wykonywania ćwiczenia 

Uczeń utrzymywał ład  
i porządek w czasie 
wykonywania 
ćwiczenia 

0 lub 1 

20 

Uczeń prezentuje wykonane 
ćwiczenie 

Wskazał ewentualne 
nieprawidłowości  
i zaistniałe trudności 
podczas wykonywania 
ćwiczenia 

0 lub 1 

Prezentowanie  
i ocena 
wykonanego 
ćwiczenia 

21 

Uczeń ocenia wykonane 
ćwiczenie  

Ocenił jakość swojej 
pracy 

0 lub 1 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27

KARTA OBSERWACJI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 

Wykonywanie zabezpieczenia obudowy górnej części studni 
kopanej

 

 
Wykonaj zabezpieczenie obudowy górnej części studni kopanej zgodnie z dokumentacją 
załączoną w instrukcji. 
 
 
 
Obszar 
wymagań 

Czynności oceniane i kryteria wykonania 

Liczba 

punktów 

Czynność 1. Zapoznawanie się z instrukcją i dokumentacją zadania 
Kryterium wykonania:  uczeń zapoznał się z instrukcją  
i dokumentacją zadania 

 

Czynność 2. Organizowanie stanowiska pracy 

Organizacja 
stanowiska 
pracy 

Kryterium wykonania:  uczeń zorganizował stanowisko pracy 
zgodnie z wymogami bhp i ergonomii 

 

Czynność 3. Gromadzenie materiałów budowlanych 
Kryterium wykonania:  uczeń dobrał i zgromadził materiały: 
glinę, piasek, kostkę brukową 

 

Czynność 4. Dobieranie sprzętu i narzędzi do wykonania zadania 
Kryterium wykonania: 
 uczeń dobrał: taczkę, przymiar liniowy, 
poziomnicę, ubijak, łopatę, szpadel, wiadro, barierkę ochronną 

 

Czynność 5. Sprawdzanie stanu technicznego narzędzi 
Kryterium wykonania:  uczeń sprawdził stan techniczny narzędzi 

 

Czynność 6. Zabezpieczanie się w środki ochrony osobistej 
Kryterium wykonania:  uczeń zabezpieczył się w środki ochrony 
osobistej: nakrycie głowy i rękawice ochronne, okulary ochronne 

 

Czynność 7. Wyznaczanie szerokości i głębokości warstwy 
ochronnej wokół studni 
Kryterium wykonania:  uczeń wyznaczył prawidłową szerokość  
i głębokość warstwy ochronnej wokół studni 

 

Czynność 8. Zabezpieczanie terenu wykonywania prac 
Kryterium wykonania:  uczeń rozstawił barierki ochronne wokół 
terenu wykonywania prac 

 

Czynność 9. Zdejmowanie warstwy ziemi wokół studni 
Kryterium wykonania: 
 uczeń zdjął warstwę ziemi wokół studni 

 

Czynność 10. Sprawdzanie głębokości warstwy ochronnej 

Wykonywanie 
zadania  

zachowaniem 
przepisów bhp  
i wymagań 
ergonomii 

Kryterium wykonania:  uczeń sprawdził głębokość warstwy 
ochronnej 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28

 

Czynność 11. Przygotowanie tłustej gliny 

 

Kryterium wykonania:  uczeń przygotował tłustą glinę 

 

Czynność 12. Obkładanie szybu studziennego gliną 
Kryterium wykonania: 
 uczeń obłożył szyb studzienny gliną 

 

Czynność 13. Ubijanie gliny 
Kryterium wykonania:  uczeń ubił glinę wokół szybu 
studziennego 

 

Czynność 14. Usypywanie warstwy piasku na glinie 
Kryterium wykonania:  uczeń usypał warstwę piasku na glinie 

 

Czynność 15. Zagęszczenie piasku 
Kryterium wykonania:  uczeń ubił ubijakiem piasek lub zagęścił 
go wodą 

 

Czynność 16. Układanie kostki brukowej 

Kryterium wykonania:  uczeń ułożył kostkę brukową  
z zachowaniem spadku i utrwalił ją ubijakiem 

 

Czynność 17. Sprawdzanie zgodności wykonania ćwiczenia  
z dokumentacją zadania 
Kryterium wykonania: 
 uczeń sprawdził zgodność wykonania 
ćwiczenia z dokumentacją zadania 

 

Czynność 18. Likwidacja stanowiska pracy 
Kryterium wykonania:  uczeń zagospodarował odpady, odłożył 
narzędzia na miejsce 

 

Czynność 19. Utrzymywanie ładu i porządku na stanowisku pracy 

Wykonywanie 
zadania  

zachowaniem 
przepisów bhp  
i wymagań 
ergonomii 

Kryterium wykonania:  uczeń utrzymywał ład i porządek na 
miejscu pracy 

 

Czynność 20. Prezentacja wykonanego zadania 
Kryterium wykonania: uczeń wskazał trudności i ewentualne 
nieprawidłowości wykonanego ćwiczenia 

 

Czynność 21. Ocena wykonanego zadania 

Prezentowani

 i ocena 
wykonanego 
zadania 

Kryterium wykonania: uczeń ocenił jakość swojej pracy 

 

Łączna liczba punktów 

 

Uzyskana 
liczba 
punktów  
i ocena 

Uzyskana ocena szkolna 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29

Przebieg testowania 
  

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA 

1.  Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.  Zapoznaj uczniów ze sposobem testowania: „próba pracy” oraz z zasadami punktowania. 

4.  Przeprowadź z uczniami próbę ocenienia wykonywanych czynności, jakie będą w teście. 

5.  Omów z uczniami sposób wykonania zadania typu „próba pracy”, 

6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 

7.  Rozdaj uczniom instrukcje do wykonania zadania wraz z dokumentacją, podaj czas 

przeznaczony na wykonanie zadania. 

8.  Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru 

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.  Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się 

czasie zakończenia wykonania ćwiczenia. 

10. Wpisz do karty obserwacji wyniki przeprowadzonego testowania.. 

11. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te czynności, które  

sprawiły uczniom największe trudności. 

12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń 

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Zapoznaj się z dokumentacją zadania. 
3.  Test „próba pracy” oceniany jest według punktacji określającej zarówno czynności 

wykonywane podczas testowania, jak i ich prawidłowość. 

4.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
5.  Postępuj zgodnie z zasadami bhp i ppoż. 
6.  Zaplanuj kolejne czynności. 
7.  Zgromadź niezbędne Ci materiały, sprzęt i narzędzia. 
8.  Kontroluj prawidłowość wykonywanych czynności z dokumentacją zadania. 
9.  Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy. 
10. Po zakończonym zadaniu uporządkuj stanowisko pracy. 
11. Zaprezentuj efekty swojej pracy, wskaż trudności lub niedociągnięcia. 
12. Na rozwiązanie 

testu 

masz 

120 

minut.       

Powodzenia! 

 
 
Materiały dla ucznia: 

−  przymiar liniowy, 
−  poziomnica, 
−  taczka, 
−  piasek, 
−  glina, 
−  kostka brukowa, 
−  ubijak, 
−  łopata, szpadel, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30

−  wiadro, 
−  barierki ochronne, 
−  środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne, 
−  instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
−  literatura z rozdziału 7. 
−  instrukcja z dokumentacją zadania, 
−  zestaw łączników i odcinków rur miedzianych. 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31

7. LITERATURA

 

 

1.  Chorąży R.: Urządzenia i instalacje wodociągowe w nowoczesnej zagrodzie, PWRiL, 

Warszawa 1983 

2.  Chudzicki J., Sosnowski S.: Instalacje wodociągowe – projektowanie, wykonanie, 

eksploatacja.  Wydawnictwo „Seidel – Przywecki”, Warszawa 2005 

3.  Cieślowski S., Karpiński M., Trzaskowski W.: Technologia Instalacje sanitarne, WSiP, 

Warszawa 1996 

4.  Cieślowski S., Krygier K.: Technologia Instalacje sanitarne część 1,WSiP, Warszawa 

1998 

5.  Heidrich Z.: Wodociągi i Kanalizacja Część 1 Wodociągi, WSiP, Warszawa 1999 
6.  Heidrich Z. i in.: Instalacje w domkach jednorodzinnych, Arkady, Warszawa 1986 
7.  Jackson A, Day D.: Własny dom, Wiedza i życie, Warszawa 2002 
8.  Koczyk H., Antoniewicz B.: Nowoczesne wyposażenie techniczne domu 

jednorodzinnego. Instalacje sanitarne i grzewcze, PWRiL, Poznań 2004 

9.  Praca zbiorowa: Technologia instalacji wodociągowych i gazowych część 1 Instalacje 

wodociągowe., Rea, Warszawa1998 

10. Praca zbiorowa: Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano- 

montażowych. tom II Instalacje sanitarne i przemysłowe, Arkady, 1988 

11. Praca zbiorowa: Wodociągi i kanalizacja – projektowanie, montaż, eksploatacja, 

modernizacja, Wydawnictwo Verlag Dashőfer, Warszawa 2005 

12. Sawicki W., Wodociągi i kanalizacje, PWRiL, Warszawa 1985 
13. Strona internetowa: www.e-instalacje.pl 
14. Strona internetowa: www.muratordom.pl