background image

Materiały do ćwiczeń z ogrzewnictwa 

 

Strona 1 

 

SPOSÓB 

OBLICZANIA 

SEZONOWEGO 

ZAPOTRZEBOWANIA 

NA 

CIEP

ŁO  DO 

OGRZEWANIA 

BUDYNKÓW

 

MIESZKALNYCH 

ZAMIESZKANIA 

ZBIOROWEGO WG PB-B-02025 .

 

DANE WEJ

ŚCIOWE 

W  celu  przeprowadzenia  poprawnych  obliczeń należy zdefiniować gra-
nicę przestrzeni ogrzewanej. Granicę tę stanowią ściany, najniższa pod-
łoga,  oraz  stropy  lub  dachy  oddzielające  rozpatrywaną  przestrzeń 
ogrzewaną  od  środowiska  zewnętrznego  lub  od  przyległych  ogrzewa-
nych stref lub przestrzeni nieogrzewanych.  

ZASADA OBLICZE

Ń 

Sezonowe  zapotrzebowanie  na  ciepło  do  ogrzewania  budynku  oblicza 
się ze wzoru: 

]

J

[

)],

Q

Q

(

Q

Q

Q

Q

[

Q

i

sw

m

a

g

w

M

z

h

+

η

+

+

+

=

 

[1] 

w którym: 

Q

h

 - sezonowe zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku, 

Q

Z

 - strata ciepła z i-tej strefy budynku do powietrza zewnętrznego, 

Q

w

 - strata ciepła z j-tej strefy do sąsiedniej strefy o numerze j+1 przez 

przegrodę wewnętrzną, 

Q

g

 - strata ciepła z budynku do gruntu przy dowolnym kształcie rzutu 

budynku,  

Q

v

  -  straty  ciepła  w  sezonie  ogrzewczym  na  podgrzanie  powietrza 

wentylacyjnego,  

Q

s

  -  zyski ciepła w sezonie ogrzewczym od promieniowania słonecz-

nego przez okna,  

Q

i

 - wewnętrzne zyski ciepła w sezonie ogrzewczym, 

η

  –  współczynnik wykorzystania. 

GRL

1

e

1

=

η

 

[2] 

Na  współczynnik  wykorzystania  największy  wpływ  ma  stosunek 

zysków do strat ciepła GLR 

a

g

w

z

i

sw

Q

Q

Q

Q

Q

Q

GRL

+

+

+

+

=

 

[3]

 

 

2.1 

Straty ciep

ła 

 
Straty ciepła w budynku to: 

-

 

straty przez przegrody pełne, drzwi i okna z budynku do powie-

trza zewnętrznego; 

-

 

straty przez przegrody do sąsiadujących stref o innej wewnętrz-

nej temperaturze;  

-

 

straty  z  budynku  do  gruntu  przy dowolnym kształcie rzutu bu-

dynku: 

-

 

straty przez podłogę na gruncie (budynek niepodpiwniczony); 

-

 

straty przez podłogę i ściany piwnicy ogrzewanej; 

-

 

straty przez strop piwnicy nieogrzewanej; 

-

 

straty ciepła na podgrzanie powietrza wentylacyjnego. 

 
Strata ciepła z j-tej strefy budynku do powietrza zewnętrznego Q

z

 lub do 

sąsiedniej strefy o numerze j+1 przez przegrodę wewnętrzną , Q

w

, przez 

przegrody pełne, w miesiącu m-tym , jest równa: 
 

[

]

]

J

[

,

86400

)

m

(

Ld

)

m

(

T

T

A

U

)

m

(

Q

e

ij

1

1

z

=

 [4] 

[

]

]

J

[

,

86400

)

m

(

Ld

T

T

A

U

)

m

(

Q

1

j

,

i

ij

2

2

w

=

+

 [5] 

 
gdzie: 

U

1

 – współczynnik przenikania ciepła przegrody zewnętrznej pełnej (z 

uwzględnieniem mostków termicznych), W/m

2

K; 

A

1

 – pole powierzchni przegrody zewnętrznej w świetle przegród po-

przecznych netto, m

2

Τ

ij

 –temperatura wewnętrzna, K; 

Τ

e

(m) – średnia zewnętrzna temperatura w miesiącu m-tym, K; 

Ld(m) – liczba dni w miesiącu m-tym; 
m – numer miesiąca w sezonie grzewczym; 
86400 – liczba sekund w dobie, s. 

Τ

i,j+1

 –temperatura wewnętrzna w strefie j+1, K; 

U

2

 – współczynnik przenikania ciepła przegrody zewnętrznej pełnej (z 

uwzględnieniem mostków termicznych), W/m

2

K; 

A

2

 – pole powierzchni przegrody wewnętrznej w świetle przegród po-

przecznych netto, m

2

 

Strata ciepła z budynku do gruntu przy dowolnym kształcie rzutu 

budynku, Q

g

,  oblicza się na podstawie wzoru: 

 

]

J

[

,

86400

)

m

(

Ld

)]

6

)

1

m

(

cos(

T

L

)

T

T

(

L

[

Q

a

p

0

i

s

g

β

π

+

=

 

[6] 

w którym: 

L

s

  –  współczynnik  sprężenia  stałych  w  czasie  strat  ciepła  do  gruntu, 
W/K; 

L

p

  –  współczynnik  sprężenia  periodycznych  strat  ciepła  do  gruntu, 
W/K; 

Τ

i

 –temperatura obliczeniowa powietrza w rozpatrywanej strefie, K; 

Τ

e

 – średnia temperatura powietrza zewnętrznego w roku, K; 

Τ

a

  –  amplituda  roczna  temperatury  powietrza  zewnętrznego  w  roku, 
K; 

m – numer miesiąca w sezonie grzewczym; 

β

  -  parametr  zależny  od  rodzaju  podłogi,  należy  przyjmować  : 

β

=  2 

dal  podłogi  na gruncie z izolacją pionową lub 

β

= 1 w pozostałych 

przypadkach. 

 

Wielkości  L

s

  i  L

p

  zdefiniowane  są  w  zależności  od  rodzaju  podłogi. 

Wzory podano w normie PN- B – 02025. 
 
Straty ciepła na podgrzanie powietrza wentylacyjnego, Q

a

, oblicza się na 

podstawie następującego wzoru:  
 

[

]

]

J

[

,

86400

)

m

(

Ld

)

m

(

T

T

c

Q

e

ij

a

a

a

ρ

ψ

=

 [7] 

 
gdzie: 

ψ

  –  strumień  powietrza  w  odniesieniu  do  budynku;  włączając  stru-

mień powietrza w przestrzeniach nieogrzewanych wg  
PN-83/B-03430, m

3

/h; 

ρ

a

c

a

 – pojemność cieplna powietrza w odniesiona do objętości,  

J/m

3

 K.

 

 

2.2 

Zyski ciep

ła 

 
Wewnętrzne zyski ciepła 
 

Na wewnętrzne zyski ciepła, Q

i

, składają się wszystkie ilości ciepła 

wytwarzane w ogrzewanej przestrzeni przez wewnętrzne źródła ciepła z 
pominięciem  instalacji  centralnego  ogrzewania.  Głównymi  elementami 
są: 

-

 

zyski ciepła pochodzące od użytkowników; 

-

 

moc oddawana przez urządzenia i oświetlenie sztuczne; 

-

 

zyski netto pochodzące z instalacji ciepłej wody użytkowej i lo-

kalizacji. 

 
Przyjęto wiec podział na: zyski ciepła przypadające na mieszkańca 

i zyski ciepła przypadające na mieszkanie: 

]

J

[

,

Q

Q

Q

Q

Q

Q

el

os

c

cw

L

i

+

+

+

+

=

 

[8] 

 
gdzie: 

Q

L

 – zyski pochodzące od mieszkańca, J; 

 

Q

c

 – zyski pochodzące od gotowania, J; 

 

Q

os

  –  zyski  pochodzące  od  elektrycznych  urządzeń  oświetleniowych, 

J;  

Q

el

 – zyski pochodzące od elektrycznych urządzeń, J; 

 

Q

cw

 – zyski pochodzące od ciepłej wody użytkowej, J.

 

 
Zyski pochodzące od mieszkańca 

]

J

[

,

86400

)

m

(

Ld

N

)

m

(

Q

L

L

Φ

=

 

[9] 

 
Zyski pochodzące od ciepłej wody użytkowej 

PDF created with pdfFactory trial version 

www.pdffactory.com

background image

Materiały do ćwiczeń z ogrzewnictwa 

 

Strona 2 

 

]

J

[

,

86400

)

m

(

Ld

)

N

(

)

m

(

Q

cw

cw

cw

Φ

+

∆Φ

=

 [10] 

 
Zyski pochodzące od gotowania 

]

J

[

,

86400

)

m

(

Ld

)

m

(

Q

c

c

Φ

=

 

[11] 

 
Zyski pochodzące od elektrycznych urządzeń oświetleniowych 

]

J

[

,

86400

)

m

(

Ld

)

m

(

Q

os

os

Φ

=

 

[12] 

 
Zyski pochodzące od elektrycznych urządzeń 

]

J

[

,

86400

)

m

(

Ld

)

m

(

Q

el

el

Φ

=

 

[13] 

 
gdzie: 

Q

L

  –  zyski  pochodzące  od  mieszkańca przypadające na jedno miesz-

kanie w miesiącu m-tym, J; 

Φ

L

  –  średni  dobowy  strumień  ciepła  wydzielanego  przez  człowieka, 

W; 

N – liczba osób w danym mieszkaniu; 
Q

cw 

  –  zyski  pochodzące  od  ciepłej  wody  użytkowej,  w  miesiącu m-

tym, J; 

Φ

cw

 – uśredniona moc cieplna od ciepłej wody użytkowej, odniesiona 

do jednego mieszkańca, W; 

∆Φ

cw

 – uśredniona moc cieplna od ciepłej wody użytkowej, odniesio-

na do jednego mieszkania, W; 

Q

c,

 – zyski pochodzące od gotowania przypadające na jedno mieszka-

nie w miesiącu m, J; 

Φ

c

  –  uśredniona  moc  cieplna  od  gotowania,  odniesiona  do  jednego 

mieszkania, W; 

Q

os

  –  zyski  pochodzące  od  elektrycznych  urządzeń  oświetleniowych 

przypadające na jedno mieszkanie w miesiącu m-tym, J; 

Φ

oc

 – uśredniona moc cieplna od elektrycznych urządzeń oświetlenio-

wych, odniesiona do jednego mieszkania, W; 

Q

el

  –  zyski  pochodzące  od  elektrycznych  urządzeń  przypadające  na 

jedno mieszkanie w miesiącu m-tym , J; 

Φ

el

  –  uśredniona  moc  cieplna  od elektrycznych urządzeń, odniesiona 

do jednego mieszkania, W.

 

 
Zyski ciepła od nasłonecznienia 

Zyski  ciepła  od  nasłonecznienia,  Q

s

,  oblicza  się na podstawie da-

nych o całkowitym promieniowaniu słonecznym (załącznik C normy) z 
uwzględnieniem  współczynnika  zacienienia  elewacji  (załącznik  D  w 
normie),  oraz  współczynnika  przepuszczalności  promieni  słonecznych 
szyb  (załącznik  E  normy]).  Powierzchnia  przyjmująca  promieniowanie 
słoneczne to powierzchnia szyby.

  

Zyski ciepła, Q

s

, oblicza się na podstawie następującego wzoru:

 

]

J

[

,

3600

Z

)

m

(

S

TR

A

)

m

(

Q

s

s

=

 

[14] 

gdzie:  

S(m)–  suma miesięczna całkowitego promieniowania słonecznego na 

jednostkę powierzchni o orientacji j , podczas okresu obliczeniowe-
go; Wh/m

2

A

 - pole e powierzchni przyjmującej promieniowanie, czyli jest to po-

le powierzchni szyby, m

2

TR  –  współczynnik  przepuszczalności  promieniowania  słonecznego 

szyby; 

Z – współczynnik zacienienia elewacji. 
 

Tablica  1  -  Wartości  obliczeniowe  współczynnika  przepuszczania 
promieniowania  słonecznego  przez  wybrane  układy  oszklenia  wg 
PN-B-02025  
Lp 

Rodzaj oszklenia 

Wspó³czynnik 

promieniowania 

s³onecznego TR 

Pojedyncze 

0,82 

Podwójne 

0,70 

Potrójne  lub  szyba  zespolona  jednokomorowa  zjedna 
powloką niskoemisyjną 

0,64 

j. w. lecz przestrzeń między szybami wypełniona   argo-
nem 

0,64 

Szyba zespolona dwukomorowa z powłoką niskoemisyj-
ną 

0,55 

Szyba specjalna 

0,50 

 

 

 

Tablica 2 - Wartości obliczeniowe dobowych zysków ciepła bytowego wg PN-B-02025 

- Średni dobowy strumień ciepła wydzielanego przez człowieka 

65 W 

- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od ciepłej wody użytkowej, odniesiona do jednego miesz-

kańca 

15 W 

- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od ciepłej wody użytkowej, odniesiona do jednego mieszka-

nia 

25 W 

- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od przygotowania posiłków, odniesiona do jednego miesz-

kania 

110 W 

- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od elektrycznych urządzeń oświetleniowych, odniesiona do 

jednego mieszkania o powierzchni:  

 

< 50 m

 

 

od 50 m

2

 do 100 m

2

  

 

> 100 m

¸ 

 

dodatek, jeśli w mieszkaniu są dzieci 

 
 
15 W  
30 W  
45 W 
15 W 

- Uśredniona moc cieplna (strumień cieplny) od urządzeń elektrycznych, odniesiona do jednego mieszka-

nia, dla każdego z następujących odbiorników:  

 

lodówka  

 

telewizor  

 

pralka, suszarka elektryczna, zmywarka do naczyń, czajnik elektryczny 

 
 
40 W 
35 W  
20 W 

 
 

PDF created with pdfFactory trial version 

www.pdffactory.com