background image

PROBLEMY 

BEZPIECZEŃSTWA 

ENERGETYCZNEGO

Obrona i odbudowa systemu elektroenergetycznego 

w warunkach awarii katastrofalnej

background image

Bezpieczeństwem określana jest zdolność systemu 

elektroenergetycznego do przetrzymania nagłych awarii, 

takich jak zwarcia lub nieprzewidziana utrata elementów 

systemu, włączając w to ograniczenia ruchowe oraz 

zdolność systemu do utrzymania pracy połączonych 

synchronicznie obszarów regulacyjnych i uniknięcia 

wystąpienia niekontrolowanego podziału obszaru 

synchronicznego w wyniku awarii systemowej

background image

Przykłady awarii systemowych

background image

Największe na świecie awarie systemów 

elektroenergetycznych w ostatnich 40 latach (1)

930 MW

6 000 MW

20 000 MW

Moc 

wyłączona

Energii pozbawionych 11 milionów 
mieszkańców

Indie – Bombaj

1,5 h

Maj 
1987 r.

W wyniku silnych mrozów i usterek 
technicznych uszkodzonych 
zostało kilkadziesiąt linii

Polska – województwa 
północno-wschodnie

14 h

Luty 
1987 r. 

skutki dotknęły 2,5 miliona 
mieszkańców

Singapur

8 h

Luty 
1983 r.

Francja - Paryż

25 
minut

Styczeń 
1983 r.

Przyczyną była uszkodzona linia 
wysokiego napięcia; skutki odczuło 
ponad 12 milionów osób.

USA: cały Nowy Jork 
wraz z przedmieściami

26 h

13-14 
sierpnia 
1977 r.

Pierwsza o takim zasięgu wielka 
awaria systemów 
elektroenergetycznych; skutki 
odczuło około 30 milionów osób. 
Błędne zadziałanie zabezpieczenia 
rezerwowego na otwarcie linii 
230 kV zasilającej obszar Toronto

USA: Nowy Jork, New 
Jersey, Pensylwania, 
w Kanadzie: Nowa 
Anglia
i część Ontario

13 h

9-10 
listopada 
1965 r.

Skutki awarii, liczba 

mieszkańców dotkniętych awarią

Obszar dotknięty

Czas 

trwania

Data 

awarii

background image

Największe na świecie awarie systemów 

elektroenergetycznych w ostatnich 40 latach (2)

Skutki dotknęły 2 miliony klientów. 
Początkiem było wyłączenie linii na 
skutek zwarcia linii 345 kV do
drzew. Cały system zachodni 
(Western Interconnections) rozpadł
się na pięć wysp.

USA: zachodnie stany

11 850 MW

kilka 
godzin

2 lipca 
1996 r.

28 000 MW

Moc 

wyłączona

awaria dotknęła 26 milionów osób

Brazylia –
Rio de Janeiro

2 h

Marzec 
1999 r.

Burza śnieżna uszkodziła ponad 
100 linii wysokiego napięcia, 
pozbawionych prądu 1,4 miliona 
odbiorców; usuwanie awarii trwało 
miesiąc

Kanada – Ontario, 
Quebec i Nowa Anglia

kilka-
naście 
godzin

5 – 7 
stycznia 
1998 r.

Skutki odczuło ponad 7,5 miliona 
osób

USA: Kalifornia i Oregon

kilka 

godzin

10 sierpnia 
1996 r.

Skutki dotknęły 4 miliony 
mieszkańców

Grecja - Ateny

kilka 

godzin

Listopad
1993 r.

Skutki awarii, liczba 

mieszkańców dotkniętych awarią

Obszar dotknięty

Czas 

trwania

Data 

awarii

background image

Największe na świecie awarie systemów 

elektroenergetycznych w ostatnich 40 latach (3)

skutki dotknęły 50 miliony osób

USA i Kanada

62 000 MW

30 – 70 

godzin

14 sierpnia
2003 r.

Nieznani sprawcy ostrzelali izolatory na 
słupie linii między elektrownią wodną a 
stacją, co doprowadziło do awarii 
totalnej. Jako przyczynę blackout’u
uznano akt sabotażu.

Gruzja

doba

18 sierpnia 
2003r. 

awaria dotknęła 2 miliony osób

Rosja

12 000 MW

Kilka 
godzin

24 maja 
2005 r.

Awaria systemu 275 kV; prądu nie miało 
0,5 miliona osób

Wielka Brytania –
Londyn i część 
Kentu

800 MW

0,5 h

28 sierpnia 
2003 r.

24 000 MW

Moc 

wyłączona

Skutki dotknęły 410 000 klientów; 20 % 
dostaw energii dla Londynu

Wielka Brytania –
Londyn

kilka-
naście 
godzin

28 września
2003 r.

Awarią dotknięci wszyscy mieszkańcy 
Włoch

Włochy

1,5 – 19 
godzin

28 września
2003 r.

skutki odczuło ponad 2 miliony osób

Szwecja i Dania

1,5 –

6,5 h

23 września 
2003 r.

Skutki awarii, liczba mieszkańców 

dotkniętych awarią

Obszar dotknięty

Czas 

trwania

Data awarii

background image

Blackout 

w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 

14 sierpnia 2003

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Co wydarzyło się 14 sierpnia (1)?

13:31 – wyłączenie 

elektrowni Eastlake 5, 
ważnego źródła mocy 
biernej dla obszaru 
Cleveland-Akron

15:05 – wypadają trzy

linie 345 kV na skutek 
zwarcia do drzew

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Co wydarzyło się w Ohio (2)?

Dlaczego nastąpiły zwarcia linii energetycznych do drzew?

Drzewa pod liniami były zbyt wysokie (oczywiste 
zaniedbania eksploatacyjne)

W lecie przy wysokiej temperaturze i bezwietrznej 
pogodzie linie zwisały nisko a duże obciążenia pogłębiły 
tą sytuację

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Co wydarzyło się w Ohio (3)?

Po wypadnięciu linii 

345 kV, od 15:39 
zaczęły przeciążać 
się i wypadać linie
138 kV wokół 
Akron; automatyka 
zabezpieczeniowa 
wyłączyła 16 linii

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

%

 o

N

o

rm

a

R

a

ti

n

g

s

D

a

le

-W
.C

a

n

to

n

 

W
.A

k

ro

n

 B

re

a

k

e

r

E

.L

im

a

-N

.F

in

la

y

 

C

a

n

to

n

 C

e

n

tr

a

l T

ra

n

s

fo

rm

e

r

W
.A

k

ro

n

-P

le

a

s

a

n

t V

a

lle

y

B

a

b

b

-W
.A

k

ro

n

E

.L

im

a

-N

e

w

 L

ib

e

rt

y

C

lo

v

e

rd

a

le

-T

o

rr

e

y

S

ta

r-

S

.C

a

n

to

n

 

3

4

5

 k

V

H

a

n

n

a

 -

 J

u

n

ip

e

3

4

5

 k

V

H

a

rd

in

g

-C

h

a

m

b

e

rl

in

 3

4

5

 k

V

C

h

a

m

b

e

rl

in

-W
.A

k

ro

n

1

5

:0

5

:4

1

E

D

T

1

5

:3

2

:0

3

E

D

T

1

5

:4

1

:3

5

E

D

T

1

5

:5

1

:4

1

E

D

T

1

6

:0

5

:5

5

E

D

T

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Co wydarzyło się w Ohio (4)?

O 16:05, wyłączona 

została linia 345 kV 
Sammis-Star na 
skutek przeciążenia

(zabezpieczenie 

impedancyjne)

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Kaskada zdarzeń (5) 

Przed wyłączeniem linii Sammis-Star, blackout był 
tylko lokalnym problemem w Ohio

Ten lokalny problem stał się regionalnym
problemem, ponieważ operator (FE – First Energy)
nie informował swoich sąsiadów o zaistniałym 
problemie

Po wyłączeniu linii Sammis-Star o 16:05:57, 
rozpoczęła się kaskada zdarzeń polegających na 
nagłych wzrostach przepływów mocy na północny 
wschód, z przeciążeniem wielu linii i wyłączaniem 
ich przez automatykę zabezpieczeniową.

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Kaskada zdarzeń (6)

1) 16:06

2) 16:09

3) 16:10

4) 16:10

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Kaskada zdarzeń (7)

5) 16:10:39

6) 16:10:44

7) 16:10:45

8) 16:13

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Stan elektrowni

Blackout spowodował 

awaryjne wyłączenie
263 elektrowni (531
jednostek 
wytwórczych) w
USA i Kanadzie, 
większość w czasie 
kaskady po 16:10:44  
– ale żadna z nich nie 
uległa uszkodzeniu

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Zakres awarii

Gdy kaskadowe wyłączenia zakończyły się o 16:13, ponad

50 milionów ludzi w północno wschodnich Stanach i w 
prowincji Ontario było pozbawionych zasilania.

W czasie wyłączeń powstało kilka izolowanych wysp 

pracujących bezprzerwowo (np. wyspa 5700 MW 
obejmująca zachodnią część Nowego Jorku i część 
Ontario, Niagarę oraz Cornwalię).

background image

1:31:34 p.m.

1:31:34 p.m.

14 sierpień 2003

765kV

DC

Napięcia

Montreal

Ottawa

Toronto

Detroit

Cleveland

Akron

Canton

Buffalo

New York

Pittsburg

Toledo

2:02 p.m.

3:05:41 to 3:41:33 p.m.

3:45:33 to 4:08:58 p.m.

4:08:58 to 4:10:27 p.m.

4:10:00 to 4:10:38 p.m.

4:10:40 to 4:10:44 p.m.

16:10:44 to 16:13:00 

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Koszty blackout’u 14 sierpnia 2003

min

max

14.08 - 16:00

14.08 - 20:00

61 800

4

247 200

1,8

2,8

14.08 - 20:00

15.08 -   6:00

30 900

10

309 000

2,3

3,4

15.08 -   6:00

15.08 - 10:00

15 450

4

61 800

0,5

0,7

15.08 - 10:00

16.08 -   0:00

13 200

14

184 800

1,4

2,1

16.08 -   0:00

16.08 - 10:00

6 600

10

66 000

0,5

0,7

16.08 - 10:00

17.08 -   6:00

2 000

20

40 000

0,3

0,4

17.08 -   6:00

17.08 - 16:00

1 000

10

10 000

0,1

0,1

72

918 800

6,8

10,3

Ko s zt blacko utu   

[miliardy $]

Kos z t c ałkowity

Po c z ąte k 

o kre s u

Ko nie c  

okre s u

De fic yt 

moc y 

[MW]

Okre s  

[h]

S trata e ne rg ii 

[MWh]

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Co wywołało blackout ? (1)

O godzinie 14:14 nastąpiło uszkodzenie 
rejestratora zakłóceń – operator FE (First
Energy nie zauważył tego (od tej pory brak 
sygnałów alarmowych).

O 14:20 uszkodzeniu uległo kilka układów 
sterowania a o 14:54 uszkodzenie serwera 
rezerwowego FE.

Po 15:05, FE stracił trzy linie 345 kV na 
skutek zwarcia do drzew, ale nie wiedział o ich 
wyłączeniu.

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Co wywołało blackout ? (2)

Wyłączenie linii spowodowało wzrost obciążeń 
innych linii i doprowadziło do kolejnych wyłączeń.  
FE stracił 16 linii 138kV między 15:39 i 16:06, ale 
był nieświadomy tych problemów aż do 15:42.

FE nie podjął nadzwyczajnych działań stabilizujących 
system przesyłowy i nie informował sąsiednich 
operatorów o zaistniałych problemach.

Strata linii Sammis-Star 345 kV o 16:05:57 była 
początkiem kaskady poza obszarem Ohio. 

background image

Blackout w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie 14.08.03

Co wywołało blackout ? (3)

FirstEnergy nie reagował poprawnie na 

pierwsze zdarzenia, ponieważ nie posiadał 

zdolności do analizy zdarzeń.

FE nie sprawdzał wysokości drzew pod 

liniami.

Procedury sąsiadujących operatorów były 
nieefektywne i nie wystarczały do 
skoordynowania działań wobec problemów 
powstających na granicy ich obszarów.

background image

Blackout we Włoszech  

28 września 2003

background image

Przed zdarzeniem o 3:00 

obciążenie we Włoszech 
wynosiło 27 702 MW a około
25% całkowitego zużycia energii
we Włoszech (6651 MW) 
importowane było przez
piętnaście linii przesyłowych
z Francji, Szwajcarii, Słowenii
i Austrii:

Szwajcaria

Austria

Francja

Słowenia

 na granicy francusko-włoskiej

2 212 MW;

 na granicy szwajcarsko-włoskiej

3 610 MW;

 na granicy austriacko-włoskiej

191 MW;

 na granicy słoweńsko-włoskiej

638 MW.

Blackout we Włoszech 28.09.03

background image

Blackout we Włoszech 28.09.03

Sekwencja zdarzeń

03:00

Włochy importują 6951 MW

03:01:21

Zwarcie linii Mettlen-Lavorgo (Szwajcaria) do drzew

Nieudane ponowne załączenie linii

03:10:47

ETRANS prosi GRTN o zmniejszenie importu (o około 300 MW)

03:25:21

Zwarcie linii Sils-Soazza (Szwajcaria) do drzew

03:25:25 – 03:25:35  Kaskadowe wypadanie linii: Włochy wyizolowane z systemu 

europejskiego.

03:25:35 – 3:28:00 Wolny spadek częstotliwości we Włoszech

03:28

Blackout we Włoszech

03:28 – 08:00

Odbudowa systemu w północnych Włoszech

08:00 – 21:40

Dalsza odbudowa z północy na południe

background image

Blackout we Włoszech 28.09.03

Przebieg częstotliwości we Włoszech

Definitywny

blackout

Odłączenie od systemu

 europejskiego

Wyłączenia elektrowni

w systemie dystrybucyjnym

- 1 700 MW

Wyłączenie linii

 Soazza - Sils

Automatyczne

wyłączenie

pomp

- 1 500 MW

Strata 21 z 50 głównych elektrowni

 przed uzyskaniem krytycznego progu - 3 700 MW

background image

Blackout we Włoszech 28.09.03

Widok z satelity

background image

Blackout we Włoszech 28.09.03

Proces odbudowy systemu włoskiego

Godzina

El. wodne

El. cieplne

Impo rt

Import ze Szwajcarii

45 %

bezpoś rednio

z Francji

45 %

przez Szwajcarię

10 % przez Austrię

 i Słowenię

background image

Blackout we Włoszech 28.09.03

Częstotliwość w sieci UCTE

background image

Blackout we Włoszech 28.09.03

Główne przyczyny blackout’u

według Komisji Dochodzeniowej UCTE

 nieudana próba ponownego załączenia pierwszej wyłączonej linii, 

spowodowana zbyt wielką różnicą kąta fazowego,

 zlekceważenie zagrożenia wywołanego przeciążeniem linii,  w  wyniku

czego doszło do  wyłączenia drugiej linii,  a  następnie nie podjęcie
odpowiednich działań we Włoszech,

 kołysania i  niestabilność napięciowa,  prowadząca  do  załamania się

napięcia we Włoszech i do całkowitego zaniku napięcia w wyizolowanym
systemie elektroenergetycznym,

 niewłaściwa eksploatacja i kontrola tras linii.

background image

Blackout w Szwecji i Danii  

23 września 2003

background image

Blackout w Szwecji i Danii  23.09.03

Sieć przesyłowa Skandynawii

Sieć energetyczna na południu Szwecji jest 
rozbudowywana jako linie 400 kV łączące stacje. 
Obszar generacji jądrowej jest podłączony do  
systemu energetycznego Szwecji z trzech stron 
z jednostkami od 500 do 1200 MW. Trzy linie
wysyłające energię ze Szwecji do Niemiec i 
Polski (po 600 MW każda) są również włączone 
do sieci 400 kV. Sieć wschodniej Danii (Zelandia) 
stanowi stabilne połączenie ze Szwecją dwoma 
kablami podmorskimi 400 kV.

W dniu 23 września 2003 r. obciążenie systemu 
szwedzkiego wynosiło wtedy 15 000 MW - było 
dosyć umiarkowane z powodu nietypowej ciepłej 
pogody w tym sezonie. Ograniczone były 
możliwości generacji z elektrowni jądrowych na 
południu Szwecji z uwagi na realizację rocznego 
planu remontów. Eksport energii elektrycznej z 
Dani do Szwecji, zgodnie z ustaleniami rynku 
NordPool, wynosił 400 MW. Dwie linie 400 kV na 
obszarze południowej Szwecji zgodnie z planem 
remontów były odstawione. Podobnie kable prądu 
stałego do Niemiec i Polski zostały wyłączone do 
rocznych przeglądów i innych drobnych zabiegów 
eksploatacyjnych. 

background image

Blackout w Szwecji i Danii  23.09.03

Sekwencja zdarzeń w szwedzkim systemie 400 kV

12:30 

awaryjne wyłączenie elektrowni jądrowej Oskarsham 

o mocy 1 135 MW w południowo-wschodniej części Szwecji

12:31 

automatyczne uruchomienie rezerw w elektrowniach wodnych

(głównie w Norwegii) rozpoczęło proces stabilizacji częstotliwości 

12:35 

podwójne zwarcie szyn zbiorczych w stacji Horred, 

wyprowadzającej moc z elektrowni jądrowej Ringhals, spowodowane 
mechanicznym uszkodzeniem odłącznika; w trakcie zwarcia wypadły 
dwa bloki jądrowe o mocy łącznej 1 750 MW i dwie linie przesyłowe

12:35 – 12:37

zwiększone przepływy na pozostałych liniach oraz nastąpił

spadek napięcia i częstotliwości w systemie; w następnych 90 
sekundach od zwarcia w stacji, zaczęły wypadać kolejne linie 
przesyłowe oraz nastąpiło oddzielenie systemu południowego Szwecji, 
w którym wystąpił znaczny niedobór mocy skutkujący blackout’em

12:37

odbudowę systemu rozpoczęto natychmiast; napięcie w sieci 400 kV 

przywrócono w ciągu 1 godziny, natomiast zasilanie  odbiorców 
przywrócono o 19:00.

background image

Blackout w Szwecji i Danii  23.09.03

Sekwencja zdarzeń w szwedzkim systemie 400 kV

 

Awaria 

w stacji Horred

Wyłączenie części

 s ys temu- blackout

Sekundy

 

Awaria 

w s tacji Horred

Za łama nie napięcia 

- blackout

Zapis napięcia , mocy P/Q, i częstotliwości 

w podstacji na północy Sztokholmu

Przepływ mocy z Zelandii do Szwecji

background image

Blackout w Szwecji i Danii  23.09.03

Zakres blackout’u 23 września 2003

background image

Blackout w Szwecji i Danii  23.09.03

Skutki awarii 23 września 2003 r.

W Szwecji:

4 700 MW

Ponad 1.6 miliona ludzi dotkniętych awarią

• 10 GWh

Główne miasta prowincji

W Danii:

1 850 MW

Około 2.4 miliona ludzi dotkniętych awarią

• 8 GWh

Stolica - Kopenhaga

Przyczyna blackout’u:

wystąpienie dwóch niezależnych, poważnych awarii 

w systemie w krótkim odstępie czasu.

W odniesieniu do normalnie stosowanych standardów bezpieczeństwa n-1, zaistniała 
kombinacja uszkodzeń w systemie to poziom n-3.
Symulacje pokazały, że system powinien dać sobie radę z przypadkowymi kombinacjami 
zakłóceń na poziomie n-2.
Duże zakłócenia w większości przypadków mają swoje źródło w sekwencji powiązanych ze 
sobą błędów, które  mogą być bez znaczenia, jeśli zdarzą się pojedynczo. 

background image

Blackout w północno-zachodniej części Polski (Szczecin) 

7/8 kwietnia 2008r

Zakres zniszczeń w trakcie awarii

background image

Blackout w północno-zachodniej części Polski (Szczecin) 

7/8 kwietnia 2008r

Obszar największych uszkodzeń sieci SN

background image

Podsumowanie

1.

Awarie systemowe tylko w 2003 roku dotknęły ponad 100 mln odbiorców energii 
elektrycznej. Spowodowały powstanie ogromnych strat materialnych i stanowiły 
poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. 

2.

Zdarzenia te uzmysłowiły, że długotrwałe pozbawienie zasilania w energię
elektryczną jest realnym niebezpieczeństwem i może się zdarzyć praktycznie w 
każdym systemie elektroenergetycznym. 

3.

W okresie poprzedzającym black-out występują najczęściej dwie fazy. Pierwsza 
obejmuje powolne narastanie zagrożenia jako skutek kolejno występujących awarii 
lub zmian pogodowych. W tym okresie możliwe jest jeszcze podejmowanie 
ograniczonych działań operatorskich. Faza druga występuje po przekroczeniu 
parametrów krytycznych pracy systemu i ma przebieg lawinowy (często nazywana 
jest kaskadą zdarzeń lub efektem domina), wykluczający jakiekolwiek działania 
operatorskie. W tej fazie działają jedynie układy automatyki chroniące urządzenia 
przed uszkodzeniem. 

background image

Podsumowanie (2)

Ryzyko  wystąpienia  awarii  systemowej  można  ograniczyć,  poprzez  przyjęcie 
odpowiednio  wysokich  kryteriów  bezpieczeństwa  na  poziomie  planowania  i 
eksploatacji systemu. Największe efekty, jednak bardzo  kosztowne, są możliwe do 
uzyskania na poziomie podejmowania decyzji rozwojowych, między innymi przy:
 utrzymywaniu  dużej  nadwyżki  mocy  zainstalowanej  w  elektrowniach  nad 
zapotrzebowaniem,
 stawianiu wysokich wymagań bezpieczeństwa podczas planowania rozwoju sieci 
elektroenergetycznych,
 zapewnieniu zróżnicowania struktury wytwarzania,
 ograniczeniu koncentracji mocy w elektrowniach,
 stosowaniu wysokich standardów w zakresie doboru urządzeń energetycznych,
 budowie silnych połączeń sieciowych z sąsiednimi systemami,
 zapewnieniu  bezpieczeństwa  oraz  niezawodności  działania  centrów  sterowania 
pracą systemu elektroenergetycznego (w tym również środków łączności).

Problem dyskusyjny:

Czy istnieje związek przyczynowy pomiędzy liberalizacją sektora a serią

blackout’ów oraz jaki jest stopień ścisłości tego związku ?

background image

Standardowy podział awarii, stosowany w systemach UCTE:   

-

typ 1

– awaria lokalna, pozbawienie zasilania nie więcej niż 10% 

odbiorców, linie przesyłowe pracują normalnie, produkcja energii jest 
wystarczająca,

-

typ 2

- awaria średnia, pozbawionych jest zasilania od 10- -30 % 

odbiorców, sieć przesyłowa działa względnie poprawnie,  linie połączeń
międzysystemowych pracują, zauważalny deficyt w produkcji energii,

-

typ 3

– zanik napięcia w podsystemie, co najmniej 50% odbiorców 

pozbawionych jest zasilania, ewentualnie utrzymują się lokalne wyspy, linie 
międzysystemowe wyłączone, istnieje możliwość podania napięcia z sąsiednich 
podsystemów,

-

typ 4

– zanik napięcia w podsystemie, co najmniej 50% odbiorców 

pozbawionych jest zasilania, ewentualnie utrzymują się lokalne wyspy, linie 
międzysystemowe wyłączone, nie istnieje możliwość podania napięcia z 
sąsiednich podsystemów,

W stanie  awarii systemowej, poprzedzającej stan 

odbudowy wyróżnia się:

• stan in extremis – pracują tylko niektóre fragmenty systemu,

• stan black’out-u  - całkowity  zanik  napięcia w SE.

background image

PODSTAWOWE PRZYCZYNY WYSTĄPIENIA BLACK-OUTU

Ekstremalne warunki atmosferyczne

Zagrożenie działaniami wojennymi lub atakami terrorystycznymi

Duża koncentracja mocy w elektrowniach i brak zróżnicowania 
surowców energetycznych w produkcji energii elektrycznej

Rozległość terytorialna systemu i przesyły dużych mocy na duże 
odległości

Niski poziom wystarczalności systemu (brak rezerw mocy 
wytwórczych lub zdolności przesyłowych)

Brak lub ograniczone możliwości korzystania z pomocy awaryjnej z
sąsiednich systemów i nieefektywna współpraca pomiędzy 
operatorami

Zły stan techniczny urządzeń elektroenergetycznych

Niewłaściwa koordynacja  automatyk systemowych i zabezpieczeń

Zawodność systemów informatycznych, telekomunikacyjnych, 
monitorowania i sterowania

background image
background image

 

Awaria systemowa w podsystemie ODM  

 
 

KATASTROFALNA  typu 3 lub 4 

Postępowanie operatywne wg instrukcji 

dyspozytorskiej odbudowy podsystemu ODM 

LOKALNA  typu 1 lub 2: 

Postępowanie operatywne 

wg bieżących wytycznych 

prowadzenia ruchu

 

Identyfikacja stanu podsystemu, sprawdzenie poprawności 

pracy systemów łączności ruchowej – telefonicznej i 

teledacyjnej 

Podział sieci NN 

400 i 220 kV wg 

przyjętych zasad 

Podział sieci 110 kV na 

wyspy obciążeniowe 

wg opracowanych 

schematów 

Identyfikacja stanu elektrowni systemowych 

Praca  z obciążeniem 
potrzebami własnymi 
(PPW) 

Postój wszystkich 
bloków  
elektrowni 

Tworzenie  

ciągów 

rozruchowych 

Odbudowa elektrowni systemowych 

podsystemu z pracy na PPW  lub z 

zewnętrznego źródła rozruchowego 

Odłączenie obciążeń stacji 

110 kV/SN w celu 

zapewnienia odpowiednich 

warunków dociążania 

bloków 

Stopniowe dociążanie bloków elektrowni systemowych 

odbiorami tworzonych wysp  obciążeniowych 

Równoległe tworzenie obszarów zasilania elektrowni systemowych 

Synchronizacja utworzonych obszarów zasilania elektrowni 

systemowych, synchronizacja z sąsiednimi  podsystemami 

Przygotowanie sieci elektroenergetycznej do odbudowy 

P

ro

c

e

s

 o

d

b

u

d

o

w

y

  

z

g

o

d

n

y

 z

 o

p

ra

c

o

w

a

n

ą

 s

tra

te

g

  

D

z

ia

ła

n

ia

  

p

rz

y

g

o

to

w

a

w

c

z

e

 p

rz

e

d

  

o

d

b

u

d

o

w

ą