background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

Charakterystyki 

czestotliwościowe 

Podstawy automatyki 

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

Charakterystyka częstotliwościowa: 

x(t)=A

1

sin 

ωt 

y(t)=A

2

sin (

ωt + φ) 

Jest to przebieg odpowiedzi 

y(t)=A2sin (

ωt + φ)

 

układu dynamicznego  

na podane na jego wejście wymuszenie 

x(t)=A1sin 

ωt

.  

 

Zmienną niezależną jest pulsacja  – 

ω

  

Charakterystyki częstotliwościowe określają zachowanie się obiektu 

dynamicznego w stanach ustalonych przy wymuszeniach harmonicznych 

(sinusoidalnych). 

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

Charakterystyki częstotliwościowe: 

Transmitancja widmowa 

 

 

)

(

)

(

j

s

s

G

j

G

  
  
  
  

  

G(j 

 )   

x( 

  

t 

  

)=A 

 

sin  

  t   

y( 

  

t 

  

)=A 

 

sin( 

  

   

  

t+ 

j

 ) 

  

  

]

[sin

)]

[sin(

t

L

e

t

L

s

j

j

Zgodnie z tw. o przesunięciu w dziedzinie zmiennej rzeczywistej: 

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

Charakterystyki częstotliwościowe: 

Transmitancję operatorową układu automatyki można zapisać: 

 

          

 

sin

 

)

 

sin(

 

1

 

2

 

t

A

L

t

A

L

s

G

j

         

 

sin

  

)

 

sin(

 

 

1

 

2

 

t

L

t

L

A

A

j

s

e

A

A

j

1

 

2

 

t

L

t

L

e

A

A

s

 

sin

 

 

sin

 

 

1

 

2

 

j

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

Charakterystyki częstotliwościowe: 

j

j

s

s

e

A

A

j

G

1

 

2

 

)

(

Zgodnie z def. tr. widmowej: 

j

j

e

A

A

1

 

2

 

j

j

e

A

  

gdzie: 

A

 

– moduł transmitancji 

φ 

– przesunięcie fazowe 

       (argument) 

są funkcjami częstotliwości 

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

Charakterystyki częstotliwościowe: 

Transmitancja widmowa

 

jest więc 

liczbą zespoloną 

,  

której moduł 

A(

ω

)

 

jest równy stosunkowi amplitud 

sinusoidalnego sygnału wyjściowego i wejściowego: 

)

(

j

G

)

(

A

1

 

2

 

A

A



j

j

e

A

A

1

 

2

 

a argumentem 

φ

(

 

j

 

ω

)

 

jest przesunięcie fazowe sygnału 

wyjściowego względem wejściowego: 

)

(

j

)

(

arg

j

G





j

j

e

A

A

1

 

2

 

 

arg

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

Charakterystyki częstotliwościowe: 

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

Charakterystyka amplitudowo-fazowa (Nyquista) 

 

Im  G (j

R e G (j

0  

 

j

 

(

 

i

)

 

A  (

 

i

)

 

0

 

P (

)

 

Q (

)

 

Ch-ka A-F 

– miejsce 

geometryczne punktów, jakie 

zakreśla wektor G(

 

j

ω)

, na 

płaszczyźnie zespolonej przy 
zmianie częstotliwości 
(pulsacji) sygnału wejściowego 

od 

0

 do 

 

UWAGA: 

Ch-ka  A-F 

określa  zachowanie  się  elementu  lub  układu  przy 

wszystkich 

częstotliwościach sygnału wejściowego. 

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

Charakterystyki częstotliwościowe: 

 

Korzystając z tw. Eulera dla liczb zespolonych: 

j

j

j

sin

cos

j

e

j

 

transmitancję widmową można zapisać jako: 

)

(

j

G

j

j

Ae

)

sin

(cos

j

j

j

A

 co daje: 

)

(

 

)

(

)

(

Q

j

P

j

G

 gdzie: 

)

(

P

)}

(

Re{

j

G

)]

(

cos[

)

(

j

A

)

(

Q

)}

(

Im{

j

G

)]

(

sin[

)

(

j

A

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

10 

Charakterystyki częstotliwościowe: 

- na podstawie rysunku (ch-ka A-F) mamy: 

 

Im  G (j

R e G (j

0  

 

j

 

(

 

i

)

 

A  (

 

i

)

 

0

 

P (

)

 

Q (

)

 

)

(

j

G

)

(

A

)

(

)

(

2

2

Q

P

)

(

j

)

(

arg

j

G

)

(

)

(

 

P

Q

tg

arc

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

11 

Inne charakterystyki częstotliwościowe 

2.   

A(

ω)

  –  charakterystyka amplitudowa 

3.   

φ(ω)

  –  charakterystyka fazowa 

oraz 

charakterystyki logarytmiczne

 

(oś odciętych ma podziałkę  

         

logarytmiczną – log 

ω  )

 : 

4.   

L(

ω)

  –  logarytmiczna charakterystyka amplitudowa 

5.   

φ(ω)

  –  charakterystyka fazowa 

[dB]

      

)

(

log

20

)

(

A

L

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

12 

Jak wyznaczać ch-ki częstotliwościowe ? 

 
 
  
  
 
 

• kreślimy odpowiednie ch- ki 

 

1)  

Układ opisany równaniem różniczkowym: 

 

• dokonujemy przekształcenia Laplace’a  r. różniczkowego;  
• i wyznaczamy – 

G(s) 

• korzystając z def. transmitancji widmowej wyznaczamy: 

j

s

s

G

j

G

)

(

)

(

• mnożymy i dzielimy G(j

ω

) przez liczb

ę sprzężoną 

2)  

Układ opisany transmitancją operatorową   

G(s) 

• doprowadzamy do wyznaczenia części Re{G(jω)} i Im{G(jω)} 

jb

a

z

jb

a

z

       

        

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

13 

Przykład (1/3): 

Wyznaczyć ch-kę A-F układu o transmitancji operatorowej: 

 

1

Ts

s

k

s

G

gdzie:       k=20   T=0,1 s 

1

 

Tj

j

k

Rozwiązanie: 

j

T

k

2

 

j

G

j

s

s

G

)

(

 

j

T

j

T

j

T

k

j

G

2

2

2

2

2

4

2

2

4

2

T

k

j

T

T

k

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

14 

Przykład (2/3): 

Wyznaczyć ch-kę A-F układu o transmitancji operatorowej: 

 

1

Ts

s

k

s

G

gdzie:       k=20   T=0,1 s 

Rozwiązanie c.d.: 

2

3

2

2

1

T

k

j

T

kT

stąd 

 

1

2

2

T

kT

P

 

2

3

T

k

Q

po podstawieniu danych liczbowych: 

 

1

01

,

0

2

2

P

               

 

3

01

,

0

20

Q

background image

2013-12-01 

Podstawy automatyki - 

ćwiczenia 

15 

Przykład (3/3): 

Rozwiązanie c.d.: 

otrzymujemy wykres: 

 

0,5 

10 

20 

50 

∞ 

P(

-2 

-1,995 

-1,98 

-1,6 

-1 

-0,4 

-0,077 

Q(

-∞ 

-39,9 

-19,8 

-3,2 

-1 

-0,2 

-0,015 

Wyliczając wartości w tabeli: