Rozwój zarodka 

ryby Danio 

pręgowany 

www.sb-roscoff.fr/CyCell/Page43.html 

Podział jaja jeżowca 

Podział komórek drożdży 

Cykl komórkowy  

 

uporządkowana sekwencja wydarzeń 

prowadzących do podwojenia zawartości 

komórki (w tym informacji genetycznej) i 

jej podziału na dwie komórki potomne 

Komórki embrionalne żaby 

 

~ 

30 minut 

Komórki drożdży  

      

~ 

1.5 - 3 godzin 

Komórki nabłonkowe jelita 

~ 12 godzin 

Fibroblasty in vitro 

 

 

~ 20 godzin 

Hepatocyty człowieka  

 

~ 1 rok 

Fazy cyklu komórkowego 

M – podział jądra komórkowego  

(kariokineza) i cytoplazmy  (cytokineza) 

G1 – przerwa 1 (gap 1)       →   G0 

S – synteza (replikacja) DNA jądrowego 

G2 – przerwa 2 (gap 2) 

Jądro komórkowe 

Rozpad osłonki 

jądrowej 

Podział jądra 

komórki 

eukariotycznej

  

www.cbp.pitt.edu/f
aculty/yong_wan/i
ndex.html 

Mitoza w 
komórce 
in vitro 

Aparat Golgiego 

Aparat Golgiego 

TEM 

Cytoszkielet 

komórki 

• Jądra - 

niebieskie 

• Mikrotubule 

- zielone 

• Filamenty 

aktynowe - 
czerwone 

www.bscb.org/.../
cytoskeleton 

• Jądra – 

niebieskie 

• Mikrotubule 

– zielone 

• Koneksyna43 

- czerwona 

www.connexin.net/fluorescence/
connexin-mitosis.jpg 

Hepatocyty 

in vitro 

Eukariotyczny cykl komórkowy 

Koordynacja procesów cytoplazmatycznych 
 
• genom jądrowy w chromosomach 
• DNA mitochondrialny, chloroplastowy 
• zespoły organelli cytoplazmatycznych 
• filamenty cytoszkieletu 

Układ kontroli cyklu komórkowego 

• Kolejność faz cyklu komórkowego  
 
• Sygnały z otoczenia komórki 

• Fosforylacja kluczowych białek  
  (np. replikacja DNA, mitoza, 

cytokineza) 
 

• Cykliny i Cdk (cyclin-dependent 

protein kinases) - kinazy białkowe 
zależne od cyklin 

Układ kontroli cyklu komórkowego 

MPF (M-phase promoting factor) – 

czynnik stymulujący podział komórki: 

  
• podjednostka katalityczna – Cdk 
• podjednostka regulatorowa – cyklina  

• fosforylacja lamin 



 rozpad 

osłonki jądrowej 

 
• fosforylacja białek 

odpowiedzialnych za rozpad 
mikrotubul cytoszkieletu oraz 
białek związanych z 
kondensacją chromosomów 

Cykliny – cykliczna synteza i degradacja, 

brak aktywności enzymatycznej 

 

Układ kontroli cyklu komórkowego 

• Różne kompleksy cyklina-Cdk 

włączają kolejne etapy cyklu 
komórkowego.  

Inhibitory Cdk 

• mogą zatrzymać cykl komórkowy w 

określonej fazie 

• P53 – białkowy inhibitor Cdk – blokuje 

cykl w fazie G1 umożliwiając naprawę 

uszkodzonego DNA przed wejściem w 

fazę S.