----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Wymiarowanie

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Wymiarowanie jest nieodłącznym elementem rysunków technicznych, do których AutoCAD bądź co bądź został

stworzony i w związku z tym ma bardzo rozbudowane możliwości w tym zakresie.

Rozróżnić należy ważniejsze typy wymiarów jakie rozróżnia program, a które przedstawia poniższy rysunek.

TWORZENIE WYMIARÓW LINIOWYCH i NORMALNYCH

Uruchamianie Wymiarowania liniowego: z menu głównego Wymiary> Liniowy, lub ikona

Uruchamianie Wymiarowania normalnego: z menu głównego Wymiary> Normalny, lub ikona

Po wybraniu opcji „wymiarowanie liniowe” lub „wymiarowanie normalne” program pyta o początek i koniec

odcinka wymiarowanego.

Bardzo ułatwia wybór początku i końca odcinak do zwymiarowania klawisz w linii statusu na dole ekranu

.

Ostatnią czynnością rysowania wymiaru jest wskazanie jego odsunięcia od wymiarowanego boku.

Wymiar KĄTOWY

Wymiar LINIOWY –
prostopadły do rysunku

Wymiar NORMALNY
– równoległy do linii
wymiarowanej

Wymiar ŚREDNICY

drugi punkt wymiarowanego odcinka

pierwszy punkt wymiarowanego odcinaka

odległość wymiaru od wymiarowanego boku

Różnice między wymiarowaniem liniowym i normalnym najłatwiej zauważyć wymiarując ukośny bok

wieloboku jak na rysunku poniżej.

Ć

wiczenie: narysować obiekt jak na rysunku poniżej i zwymiarować go.

TWORZENIE WYMIARÓW ŁAŃCUCHOWYCH

Wymiary łańcuchowe, czyli związane ze sobą szeregowo w jednej linii (rysunek po lewej) lub bazowo jedną

linią wymiarową (rysunek po prawej), są często używane. W programie AutoCAD tworzy się je szybko za

pomocą odpowiednich poleceń.

Wymiary szeregowe jak i bazowe można utworzyć do wymiaru już istniejącego. Należy ponadto wskazać linię

pomocniczą, od której kolejne wymiary mają być przyporządkowane, w innym przypadku program przyjmie

domyślnie odpowiednią z ostatnio rysowanego wymiaru i się do niego dostosuje.

linie pomocnicze

Uruchamianie Wymiarowanie szeregowe: z menu głównego Wymiary> Szeregowy

W przypadku powyższego rysunku uruchomienie szeregu spowoduje, że kolejny wymiar powstanie na bazie

prawej linii pomocniczej. Wybór innej linii pomocniczej może być dokonany z polecenie wybierz z pola

dialogowego [Cofaj/Wybór].

Uruchamianie Wymiarowania od linii bazowej: z menu głównego Wymiary> Baza

Zasada postępowania przy rysowaniu wymiarów od linii bazowej jest bardzo podobna do poprzedniego, z tą

różnicą, że domyślnie program obierze sobie lewą linię pomocniczą, co można oczywiście zmienić.

TWORZENIE WYMIARÓW KĄTOWYCH I ŚREDNIC

Uruchamianie Wymiarowania kątowego: z menu głównego Wymiary> Kątowy, lub ikona

Tworzenie wymiarów kątowych polega na zaznaczeniu dwu nachylonych względem siebie boków po czym

narysowany zostanie łukowata strzałka z podanym kątem nachylenia boków.

Uruchamianie Wymiarowania średnicy: z menu głównego Wymiary> Średnica, lub ikona

Tworzenie wymiarów średnic okręgów zgodnie z normami rysunku technicznego polega na wskazaniu okręgu, a

następnie ustawieniu kąta jego nachylenia.

LINIE ODNIESIENIA I ZNACZNIKI OKRĘGÓW

Specyficznymi wymiarami są linie odniesienia (po lewej) i znaczniki pozwalające ukazać miejsce środka okręgu

(po prawej) lub krzywizny.

t

o jest znacznik w okręgu

Zważywszy na to, że kształt linii odniesień i znaczników okręgów łatwo modyfikować są często stosowane w

projektach zieleni pierwsze jako opisy rysunku, drugie jako lokalizacje pni drzew w inwentaryzacjach.

Uruchamianie wstawianie linii odniesienia: z menu głównego Wymiary> Linia odniesienia, lub ikona

W wersji standardowej odniesienie wymaga wskazania 3 punktów mocujących linie i wpisania tekstu.

Wybierając polecenie ustawienia w polu dialogowym [Ustawienia] w specjalnym oknie można zmodyfikować

cechy grotu, tekstu etc.

Uruchamianie wstawianie znacznika okręgu: z menu głównego Wymiary> Znacznik środka, lub ikona

Znacznik ma postać krzyża, który pojawia się w środku okręgu lub krzywizny (jaką należy wskazać). Postać

znacznika można modyfikować w „menadżerze stylów wymiarowania”, któremu poświęcony zostanie jeden z

kolejnych rozdziałów.

Ć

wiczenie: proszę narysować rysunek jak poniżej wykorzystując polecenie znacznik i odnośnik.

okrąg

EDYCJA WYMIARÓW

Edytowanie wymiaru (1) rozpoczyna się od zaznaczenia wymiaru przeznaczonego do modyfikacji (2).

Przesunięcie punktu kontrolnego wymiaru (niebieskiego kwadracika) spowoduje zmianę kształtu linii wymiaru i

co najważniejsze zmianę liczby.

Program dopuszcza zmianę liczby wymiaru poprzez funkcję „Edycja tekstu”, lecz wówczas wymiar w edytorze

pokazany jako symbol ”<>” zastąpiony cyfrą, która nie będzie skorelowana z rzeczywistym wymiarem i nie

będzie podlegała automatycznym zmianom.

STYLE WYMIAROWANIA

Wykorzystywano dotąd przy wymiarowaniu jeden styl, a więc określony kształt strzałek oraz linii

pomocniczych, typ czcionki i wielkość liczby wymiaru. Możliwości ustawień są bardzo duże, czego przykładem

są poniższe kombinacje wymiaru liniowego.

Standardowo AutoCAD ma ustawiony system nazwany od nazwy normy „ISO-25” (ostatni wymiar liniowy z

rysunku powyżej). Istnieje możliwość modyfikacji tych ustawień w ramach tej nazwy (choć nie będą wtedy

zgodne z normą), ale jeszcze lepiej stworzyć własny styl w „Menadżerze stylów wymiarowania”.

Uruchamianie Menadżera stylu wymiarowania: z menu głównego Format > Styl wymiarowania, lub ikona

Jedynym i jednocześnie aktualnym (w górze napis „Aktualny styl wymiarowania: ISO-25”) jest styl ISO-25.

Jego ustawienia (kształty strzałek i linii wymiarowych, wielkość napisów etc.) są pokazane na schemacie

„Podgląd:”.

Tworzenie nowego stylu wymiarowania. Po wciśnięciu opcji „Nowy...”rozpocznie się proces ustawiania.

W oknie „Utwórz nowy styl wymiarowania” w polu „Nazwa nowego stylu:” należy wpisać nazwę tworzonego

stylu (np. jak w przykładzie „Styl-Cwiczenie”). Pole „Rozpocznij z:” zawiera nazwę ostatnio używanego stylu i

domyślnie będą przyjmowane wszystkie jego ustawienia. Pole można rozwinąć i wybrać z listy, jeśli takie

zostały stworzone, nazwę stylu, którego ustawienia są najbliższe nowemu stylowi. Na zakończenie tego etapu

wybieramy klawisz „Kontynuuj”.

Otwiera się rozbudowane okno do tworzenia własnego stylu wymiarowania. Ustawianie cech stylu jest proste,

gdyż wszelkie zmiany w oknie widoczne są jednocześnie w podglądzie. W pierwszej kolejności ustawić należy

„linie i strzałki”, a właściwie zmienić ustawienia domyślne.

Następnym etapem jest ustawienie wyglądu „tekstu” związanego z wymiarowaniem. Podobnie jak poprzednio

zmiany są widoczne w podglądzie.

Warto jeszcze zwrócić uwagę na zakładkę „Jednostki podstawowe”, gdzie można zdefiniować dokładność

podawanego wymiaru, sposób zaokrąglania i przydatną funkcję „współczynnik skali” (zwłaszcza, gdy korzystać

podkładem rysunku jest skanowana mapa).

Ć

wiczenie: Utworzyć styl: „styl-czarny” o następujących ustawieniach: Groty strzałek - Znak architektoniczny,

kolor linii – czarny, bez linii pomocniczych. Zwymiarować tym sposobem poniższą figurę.