background image

 

 
 
 
 

 

 

Projekt „Wiedza i umiejętności kluczem do sukcesu inżynierów Ochrony Środowiska oraz 
Odnawialnych Źródeł Energii i Gospodarki Odpadami” współfinansowany przez Unię 
Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 

 

Alkohole i fenole 

 

1.  Budowa  cząsteczki  alkoholi    (wzory  alkoholi  pierwszo-,  drugo-  i 

trzeciorzędowych).  Wzory  strukturalne  i  półstrukturalne,  izomeria, 
alkohole  mono-  i  poli-  hydroksylowe  (izomeria    szkieletowa,  położenia 
podstawnika), nazewnictwo systematyczne. 

2.  Właściwości chemiczne alkoholi, reakcje:  

  spalania wobec różnej ilości tlenu  
  zachowanie wobec sodu  
  próba  Lucasa  (  reakcja  chemiczna  alkoholi  z  kwasem  solnym  w 

obecności chlorku cynku) 

   utlenienie do związków karbonylowych i ewentualnie do kwasów 

karboksylowych 

   odwodnienie do alkenów 
   reakcję  z  nieorganicznymi  kwasami  tlenowymi  i  kwasami 

karboksylowymi. 

3.  Budowa cząsteczki fenolu, nazewnictwo. 
4.  Właściwości chemiczne fenoli: 

  kwasowość fenoli 
  rekcje z roztworami wodorotlenków litowców, fenolany. 
  reakcje podstawienia wodoru w pozycjach orto- i para- względem 

grupy hydroksylowej w pierścieniu aromatycznym 

 

Przykładowe zadania 

 

1. Podaj wzory strukturalne następujących związków organicznych: 

a. alkohol m-t-butylobenzylowy 

c. cis-1,2-cyklopentanodiol 

b. 1,3-butanodiol                              d. 1-fenylo-2-metylo-propan-1-ol 

background image

 

 
 
 
 

 

 

Projekt „Wiedza i umiejętności kluczem do sukcesu inżynierów Ochrony Środowiska oraz 
Odnawialnych Źródeł Energii i Gospodarki Odpadami” współfinansowany przez Unię 
Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 

 

 

2. Podaj przykłady reakcji gdzie alkohole wykazują właściwości kwasowe. 
Uszereguj następujące alkohole według wzrastającej kwasowości: 

a. 4-metylo-heptan-4-ol  c. 2-metylo-heptan-4-ol 

b. 2-metylo-heptan-1-ol  d. metanol 

3. Napisz schematy następujących reakcji: 

 

a. 

C

H

3

CH

3

CH

3

OH

+

Na

 

 

c. 

OH

C

H

3

C

H

3

+

NaOH

 

b. 

CH

3

CH

3

OH

C

H

3

KMnO

4

, H

2

O

 

d. 

OH

C

H

3

Br

2

+

H

2

O

 

 

4  Podaj wzory i nazwy 4 izomerycznych alkoholi nasyconych 

zawierających 6 atomów węgla w cząsteczce. Wskaż, które z tych 
alkoholi dają w wyniku utlenienia aldehydy, a które ketony? Podaj 
wzory oraz nazwy tych produktów utlenienia.