North - „Efektywność gospodarcza w czasie”

Neoklasycy przyjmowali dwa błędne założenia:

• instytucje nie mają znaczenia

• czas nie ma znaczenia

Instytucje polityczne i gospodarcze tworzą strukturę bodźców społeczeństwa, leżą u podstaw kształtowania dynamiki gospodarczej.

Czas jest wymiarem, w którym proces uczenia się jednostek kształtuje kierunki instytucjonalnej ewolucji.

Przekonania determinujące wybory są rezultatem uczenia się w długich okresach czasu - w perspektywie życia jednostki oraz między pokoleniowej.

Natura instytucji i to jak wpływają na gospodarczą wydajność

• kształtują strukturę ludzkich interakcji

• ograniczenia formalne i nieformalne

• określają koszty transakcji i transformacji (gracz: cel, środki, informacja)

• instytucje są powoływane w interesie tych, którzy dysponują siłą przetargową

• w polityce konkurencja jest mniej efektowna

Natura zmiany instytucjonalnej

• instytucje to reguły gry, organizacje to gracze

• organizacje odzwierciedlają możliwości jakie daje instytucjonalna matryca

• zmiana kontraktów i norm zachowań -> zmiana instytucji

• szybkość zmiany jest funkcją tempa uczenia się

Poznawczo-naukowe podejście do procesu uczenia

• człowiek nie jest racjonalny (rola idei, dogmatów, religii, uprzedzeń)

• w oparciu o klasyfikacje tworzymy modele umysłowe

• istnieje zasadnicza zbieżność między modelami umysłowymi a instytucjami (modele są wewnętrznymi reprezentacjami tworzonymi przez indywidualne systemy poznawcze do interpretacji otoczenia, instytucje są zewnętrznymi mechanizmami, jakie jednostki tworzą by nadawać strukturę i porządek środowisku)

Instytucjonalno-poznawcza perspektywa historii gospodarczej

• od różnych plemion, różne języki, specjalizacja i podział pracy (bla bla)

• kumulatywny charakter procesu uczenia się: funkcja (I) sposobu w jaki dana struktura przekonań selekcjonuje informacje pochodzące z doświadczenia oraz (II) odmiennych doświadczeń, wobec jakich staja jednostki i społeczeństwa w różnych przedziałach czasu

• nie ma automatyzmu w tworzeniu efektywnych gospodarek

• prawidłowość historii to „zależność od szlaku”

Wskazówki dla polityki rozwojowej

Neoklasyczna analiza to złe narzędzie do badania historii, należy stosować instytucjonalno-poznawczą perspektywę.

1. Gospodarczą efektywność kształtują uzupełniające się formalne reguły, nieformalne normy, sposoby wprowadzania ich w życie i egzekwowania.

• reguły można zmienić szybko

• normy zmieniają się stopniowo

• rewolucyjna zmiana nigdy nie jest tak rewolucyjna jak jej zwolennicy sobie życzą, a rezultaty różnią się od oczekiwań (prywatyzacja nie stanowi panaceum na problemy niskiej wydajności gospodarczej)

Polityka znacząco kształtuje ekonomiczne osiągnięcia przez definiowanie i narzucanie ekonomicznych reguł.

• instytucje polityczne będą stabilne tylko w powiązaniu z utrwalającymi je organizacjami

• aby reformy zakończyły się powodzeniem muszą zmieniać się zarówno instytucje jak i systemy przekonań, skoro modele umysłowe aktorów kształtują ich wybory

• kształtowanie norm zachowań wspierających i legitymizujących nowe reguły jest procesem długotrwałym, a pod nieobecność tych wzmacniających mechanizmów polityka będzie miała tendencję do destabilizacji

• podczas, gdy krótkotrwały wzrost ekonomiczny jest możliwy w autokratycznych reżimach, długotrwały wzrost gospodarki wymaga rozwoju rządów prawa

• nieformalne ograniczenia sprzyjające rozwojowi, mogą niekiedy przyczyniać się do wzrostu gospodarczego nawet w ramach niestabilnych lub niesprzyjających reguł politycznych

• Kluczem długotrwałego wzrostu jest raczej efektywność adaptacyjna niż alokacyjna

---