Wykład 1:

Zastosowanie sip'u:

-wybieranie lokalizacji dla --> uci[Author:w] ążliwego obiektu przy podanych warunkach lokalizacji (buforowanie)

-znajdowanie danych w systemie dotyczących określonej działki (danych graficznych o położeniu, nr budynku, działki )

-wybieranie, wskazywanie, sumowanie działek stanowiących własność urzędu gminy

-wskazanie, sklasyfikowanie działek wg powierzchni (przykład mapy tematycznej)

-klasyfikacja działek wg właścicieli

-pomoc w taksacji, określaniu wartości nieruchomości

Klasyfikacja systemów informacji

-przestrzenna (w zakres informacji wchodzi lokalizacja obiektów)

a)W odniesieniu do powierzchni ziemi to są systemy inf. geograficznej (GIS) oraz systemy informacji terenowej (LIS)

b)Inne systemy

informacja- dana której nadano interpretacje (została przetworzona do formy jednoznacznie zrozumianej i stanowi rzeczywistą lub domniemaną wartość dla akcji lub decyzji)

system-zbiór połączonych elementów i działań które współpracują ze sobą dla określonego celu

system inf.- zbiór procesów działających na szeregu danych które tworzą informację użyteczną do podejmowania działań lub decyzji

system inf. przestrzennej- system pozyskiwania, przechowywania, przetwarzania, analiz i udostępniania danych,w których zawarte są inf. przestrzenne oraz towarzyszące im informacje opisowe o obiektach wyróżnionych w części przestrzeni objętej działaniem systemu

system inf. geograf.- system sprzętu, oprogramowania i procedur pozyskiwania, zarządzania, przetwarzania ,analiz,modelowania i prezentowania danych przestrzennych służących do rozwiązywania problemów planowania, zarządzania i podejmowania decyzji dotyczących zjawisk i obiektów środowiska geograf. (odniesionych do powierzchni ziemi) np.; droga, rzeka, gleby

system inf. terenowej-narzędzie do podejmowania prawnych, administracyjnych i gospodarczych decyzji oraz pomoc w planowaniu i rozwoju; składa się z bazy danych zawierających dane przestrzenne dotyczące określonego obszaru i procedur, technik dla systematycznego zbierania, aktualizowania i udostępniania danych

Różnice między SIG i SIT:

a) skala SIT 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000

-skala SIG 1:25000, 1:50000, 1:100000

-skala SIG i SIT 1:5000, 1:10000

b)sposób pozyskiwania danych

SIT- pomiary bezpośrednie, fotogrametryczne GPS

SIG- z istniejących map analogowych (np.; zdjęcia satelitarne)

SIG i SIT pomiary teledetekcyjne

c) rodzaj danych

SIT- dane geodezyjne, szczególnie katastralne (prawne, fiskalne)

SIG- dane przyrodnicze,społeczno-ekonomiczne

SIG i SIT- dane o infrastrukturze, dane przyrodnicze

d) użytkownicy

SIT administracja, sądy, projektanci, inwestorzy, branże, właściciele nieruchomości

SIG administracja wojewódzka i centralna, organizacje społeczne, turystyka, ochrona środowiska, urzędy statystyczne, instytucje naukowe

SIT i SIG administracja gmin i rejonów administracji, biura planowania przestrzennego

Zadania systemu

SIG powinien służyć:

-administracji i zarządzaniu gminą, miastem, województwem

-statystyce państwowej

-monitoringu i ochronie środowiska

-inwentaryzacji środowiska przyrodniczego i ochronie przyrody

-nauce

-służbom publicznym (policja, straż pożarna.......)

-komunikacji (drogowej, kolejowej, wodnej)

-rolnictwu i leśnictwu

-gospodarce turystycznej

-projektowaniu inwestycji

-obronności kraju

SIT powinien służyć:

-wymiarom podatków i świadczeń

-`-utrzymanie ładu prawnego wzagospodarowaniu terenu (rejestracja i niedopuszczenie do samowoli budowlanych, przeznaczenie trwałe terenów rolnych na cele nierolnicze

-projektowaniu inżynierskiemu

-zabezpieczeniu finansowemu na nieruchomościach

-lokalizacji zaworów, rozgałęźników, utrzymaniu w sprawności sieciowej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej

-obrotowi nieruchomościami

-powszechnej taksacji

-działalności ubezpieczeniowej (inf. czy ubezpieczający podaje dane zgodne z rzeczywistością)

Schemat powiązań

SIG to numeryczna mapa topograficzna i numeryczny model terenu. Istnieje SIG ministerstwa, regionu, województwa. W skład SIG wchodzą systemy: służb publicznych, statystyki państwowej, monitoringu środowiska, gospodarki państwowej i prywatnej.

SIT to numeryczna mapa zasadnicza i numeryczny kataster nieruchomości. Istnieje SIT gminy, miasta, służb rolnych, komunalnych, sieci. W skład SIT wchodzą :system bankowy, firm ubezpieczeniowych, pesel, regon, sąd rejonowy księgi wieczyste.

Cechy danych przestrzennych:

Lokalizacja, ciągłość, kształt, wielkość, rozmieszczenie-cechy te musimy oddać modelowi, by dobrze opisywał rzeczywistość. Nadawanie cech modelowi przynosi czasem trudności, czasem ciężko jest np. ująć wielkość, lub też rozmieszczenie w przypadku gdy teren obejmuje drogę, rzekę, ciężko jest utrzymać skalę, musimy rezygnować z innych cech w pewnych granicach.

Jakość danych przestrzennych:

Dokładność pozycji, dokładność atrybutu, rozdzielczość, logiczna spójność, kompletność, aktualność, wiarygodność. Dane wyjściowe muszą być dobre; jest to ważne dla prawidłowego rozpoznania. Atrybutem może być na mapie wysokość pikiety; rozdzielczość- związana jest z rastrem.

Logiczna spójność- przykład- sprawdzenie, czy powierzchnia określonej działki równa jest powierzchni poszczególnych działek wchodzących w jej skład.

Wiarygodność- jeśli jest wyznaczana powierzchnia z pomiaru, to mamy do niej większe zaufanie niż wtedy, gdy jest brana z mapy; wiąże się to z dokładnością.

Źródła danych przestrzennych SIT:

Mapy analogowe, pomiary bezpośrednie, satelitarne wyznaczanie pozycji (GPS, GLONASS), zdjęcia lotnicze i naziemne, obrazy satelitarne (GIS).

Źródła danych opisowych SIT:

Opisy i atrybuty obiektów map analogowych, księgi wieczyste, rejestry ewidencji gruntów i budynków, katalogi i rejestry branżowe, inne systemy informacyjne (pesel, regon, inne), zestawienia statystyczne, opracowania naukowe, wywiad terenowy.

Historia SIT(SIP):

Jako pierwsze systemy niektórzy traktuja jako mapy nakładowe złożone z kilku warstw ,wykorzystywane w czasie różnych bitw.Pierwszy cywilny model to atlas z serią map nakładkowych :populacji,strumienia przepływu ludności ,geologii i topografii - na bazie tej samej mapy bazowej.Innym były mapy ewidencjonowanych zgonów na epidemię w Londynie.Inni autorzy za początki systemu uważaja poczatki GIS-u komputerowego.Jeżeli tak to pierwsze użycie miało miejsce w 1952r.,był to komputer ENIAC do opracowania spisu powszechnego z USA z 1950r.Inne przykłady to komputery wykorzystane do planu przebudowy linii komunikacyjnych w Detroit.Początki używania nazwy Geographic Information System to 1965r., gdy program służyłdo inwentaryzacji terenów Kanady.Lata 84-85powstawały programy :SYMAP,CALFORM,SYMVU,GRID,POLYVRT,ODYSSEY (ostatni funkcjonuje w USA do dzisiaj).Lata 70 i 80-te to początki systemów: DIME i TIGER.Lata80-te - powstaje program ARCINFO-najbardziej rozpowszechniony dziś.W Kanadzie istniał system złożony z 7 warstw tematycznych: zasobów glebowych dla rolnictwa ,terenów rekreacyjnych ,terenów dla ptactwa wodnego,lasów,(klasyfikowano je i na tej podstawie rozplanowano tereny Kanady),obecnego użytkowania gruntów i linii brzegowych.System ma możliwość skanowania map ,wektoryzacji zeskanowanych rastrów ,podziału danych na warstwy tematyczne,użycia jednolitego ukł.współ.,kodowania granic obiektów powierzchniowych przez krzywe ,typologii wektorowej,interakcyjnego powiązania obiektów na mapie z bazami danych ,podziału informacji na przestrzenne i opisowe ,operowania na danych przestrzennych(nakładania obszarów,pomiaru odległości i powierzchni ,buforowania obszarów,obliczeń statystycznych).Po wykonaniu modelu mapy musimy zapisać informacje na nośnikach informatycznych (poprzez narożniki ,granice)-uproszczony sposób zapisu topologicznego(forma tabel).Zadanie SIT-u od strony technicznej to przedstawienie terenu w postaci modelu w sposób cyfrowy.

Wykład 2:

SIG składa się z :

-bazy graficznej

-bazy opisowej - relacyjna baza danych

-zestawu procedur,funkcji i aplikacji

Sposób zapisania obiektów graficznych to topologia:

Mapa to wizualizacja chwilowa bazy graficznej.Baza graficzna zapisana jest przez topologię.

Baza danych opisowa jest jedna bez względu na sposób wizualizacji bazy graficznej. Przebudowa bazy graficznej nie zmienia bazy opisowej , z chwilą zmiany skali mapy,bo taka zmiana nieuchronnie zmienia bazę graficzną np.tereny zabagnione w bazie danych charakteryzuje go geometria , kształt, łączące go linie proste , łamane itd.

Ma on swój identyfikator w bazie odróżniający go od innych obiektów. Mogą być tu atrybuty (dane tematyczne) oraz atrybuty graficzne(rodzaj,kolor linii,rodzaj symbolu, wypełnienia).

Atrybuty opisowe to np.wilgotność,rodzaj użytku.

Baza danych SIP musi te informacje przechowywać w bazie opisowej i bazie graficznej. Identyfikator łączy obie bazy.

Warstwowe przedstawienie - rozbicie mapy tematycznej na poszczególne warstwy (drogi,budynki) . Baza opisowa i graficzna są powiązane z warstwami (z każdą warstwą rysunku związana jest jedna tabela bazy danych).

Typy opisowych baz danych:

Zadaniem baz danych jest zapisanie rzeczywistości w postaci dysku komputera . Zapis modelu w umownej postaci np. kresek mapy,i zapisania tej postaci jako informatyczne struktury danych,który tłumaczymy na kod komputera zero-jedynkowy.

Informacje zapisuje się w tabelarycznej postaci.Od sposobu budowy modelu zależy rodzaj

stosowanej bazy danych. Pomiędzy klasami obiektów mogą zachodzić różne relacje :

-relacja 1:1 pomiędzy elementami A i B zachodzi tylko jedna informacja np. A punkt-B współrzedne punktu

-relacja 1:n jeden element bazy powiązane z wieloma np. jeden budynek wiele kondygnacji.

-Relacja n:m. - skomplikowana budowa , kilka elementów bazy jednej klasy z kilkoma elementami innej bazy .

Hronologicznie są 4 typy baz danych:

1.Hierahiczny model bazy danych-występują tu poziomy klas elementów w bazie,miedzy każdym poziomem wyższym , a niższym jest relacja 1:m.(rysunek) : prosty model - zaleta(prostota odwołań do bazy),wada(elementy współne).

2.Sieciowa baza danych-zmieniony model herarhiczny zachowano hierarhię typów bazy , ale nie ma powtarzalności , relacji 1:m. RYSUNEK - model prosty w budowie , nie ma powtarzalności danych , ma ograniczenie (trudno poszerzać ,zmieniać elementy bazy ,usuwa się wszystkie powiązania).trudno realizuje się komputerowo model.

3.Relacyjny model bazy danych-powszechny,nie ma hierarhi obiektów,organizacja bazy jest typu tabelarycznego,wiersze tabeli to obiekty,odrębne tabele przyporządkowywuja działki , granice. RYSUNEK Występuje redundacja , dotyczy identyfikatorów ,nie ma potrzeby zapisywania współrzędnych wszędzie.Konieczność użycia kluczy gdzie są identyfikatory.Możliwość przypisania obiektom nieskończonej ilości atrybutów.Można używać rozbudowane liczby kolumn,typem kolumn może być plik,zdjęcie budynku np. jako elementy tabeli.Są to obiekty multimedialne.

4.Obiektowe bazy danych : dane są otoczone metodami,danym przypisane są procedury,funkcje opisujące na danych obiektów. Organizacja tabelaryczna , jedna wielopoziomowa tabela. RYSUNEK Nie ma struktury warstwowej , odpowiednikiem warstwy jest sam obiekt. Elementem podstawowym jest obiekt i przypisane mu procedury np. obliczanie powierzchni.Programowanie obiktowe jest dziedziczne. Zaleta; struktury tworzymy w zależności od potrzeb, decydujemy o kluczu,atrybucie łącznym.

Z bazami danych związany jest język zapytań SQL ,dzieli on się na komendy:

• *dostępu do baz danych (połączenie , rozłączenie , wyjścia).związane z nimi komendy podania nazwy do bazy,użytkownika

• *definiowania danych(tworzenie ,modyfikowanie , usuwanie struktur danych)

• *edycja danych(wprowadzanie ,aktualizacja,usuwanie rekordów danych)

• *kontrola i ochrona danych(potwierdzanie i podwoływanie tranzakcji,udzielanie i odbieranie praw dostępu do danych

*zapytań i tworzenia raportów(operatory i funkcje logiczne ,arytmetyczne, statystyczne)oraz komendy interfejsu użytkownika

BAZY graficzne:

Sposób realizacji komputerowej rysunku i wyświetlanie go na monitorze:

Są dwa typy modeli graficznych baz danych:

1.wektorowy RYSUNEK-zapis dokładniejszy im gęściej punkty.

Atrybuty graficzne dla każdego obiektu:

4. grubość linii,kolor,rodzaj linii,

Grafika wektorowa zbudowana z 5 grup obiektów ,wśród są rodzaje obiektów:

-Obiekty punktowe(zerowymiarowe,nie mają długości,szerokości,powierzchni,tylko punkt).Są 4 typy tych obiektów:

1.punkt niezależny ,może występować jako pikieta wysokościowa(występuje samodzielnie,jestprzedstawiony w postaci symbolu,nie może być samodzielnie ukazany np. kropka.)

2.węzeł np. początek,punkt załamania,rozgraniczenie linii,jej koniec.(na ekranie monitora nie są zaznaczone ,istnieją w graficznej bazie danych)

3. centroid,-abstrakcyjny punkt ,reprezentujący położenie obiektu ,jego lokalizację,środek geometryczny obiektu.

4.punkt etykiety-punkt zaczepienia tekstu,opisu.

-Obiekty liniowe:

1.A. odcinek-prosta łącząca dwa punkty

1.B łamana -sekwencja odcinków(punkty mogą być węzłami,zwykłymi punktami,zaleąy to od tego,czy jest to zapis topologiczny,czy linia nie ma identyfikatorów)

1.C łuk-łuk dowolnej krzywej np.. elipsy.

1.D obiekt liniowy jako połączenie-nie jako odcinek,łączy on dwa węzły.

1.E. połączenie ukierunkowane

1.F.lamana w zapisie topologicznym,nie przecinających się elementów,również łuków ,z węzłem na każdym końcu

1.G.łamana zamknięta.

4. Obiekty dwuwymiarowe(powierzchniowe):

1.powierzchnia-nie zawiera granicy obiektów

2.poligon-zawiera granicę będącą obiektem liniowym

prosty poligon-nie zawiera w środku pow.

Złożona powierzchnia - o granicy zewn. I wenw.

Obiekt typu tekst i symbol, definiowane przez atrybuty graficzne .

-Atrybuty linii: ciągłość,szerokość,kolor

-atrybuty powierzchni :wypełnienie(kolor lub deseń),granica

-atrybuty tekstu:wysokość,styl,kolor,pogrubienie ,podkreślenie,sposób justowania,kąt obrotu tekstu.

-atrybuty symboli: kod symbolu-powinien być zdefiniowany,wielkość,kolor,sposób wstawienia.

Obiekty typu topologicznego:

-obiekty powierzchniowe: wykorzystanie bazy relacyjnej.W tabeli zapisane są węzły i łamane zamknięte dochodzące do nich,są w innej tabeli łamane podporządkowane powierzchniami zamkniętymi,w innej tabeli granice,numery powierzchni po lewej i prawej stronie i lista punktów będących punktami załamań granicy.RYSUNKI

-Obiekty liniowe: w różnych zastosowaniach programowych są różne sposoby zapisu.

Typy zapisu grafiki wektorowej:

1.dla MapInfo - w pliku MIF jest zapisana, postać binarna jest eksportowana do postaci tekstowej,odpowiednio zapisane informacje dotyczące nagłówku,współrzędnych,granic obszaru,typów linii

2.dla AutoCad - format czyta się kolumnowo,w każdej linii jest jedna dana.Te same dane,co w poprzednim typie, jednak inaczej zapisane.

Wykład 3:

Alternatywny sposób zapisu grafiki to model rastrowy.

Powierzchnię rysunku dzielona wtedy na elementarne pola (piksel-elementarny element pola). Sposób podziału to tesolacja. Zapis elementu rysunku (każdemu rastrowi przyporządkowujemy wartość). Obraz zapisujemy przez macierz wartości piksli (0,1).

Gdy chcemy oddać kolory-jest mała gamma (na jednym bajcie jest 8 kolorów).Każdy kolor jest złożeniem trzech różnych kolorów: R-red; G-green ; B-blue , w zależności od nasycenia tych kolorów różne odcienie. Najczęściej są 24 bity=3bajty na jeden piksel. By zapisać obraz potrzeba na każdy piksel w rysunku czarno-białym 1bit pamięci, w odcieniach szarości 1bajt,w kolorze 3bajty.Obraz piksla wyrażamy w rozdzielczości rastra(przyjęło się wyrażać ją miarą dpi (punkty na cal).Dla liniowego odcinka cala ilość piksli to dpi (1cal =25mm).

Rozdzielczość-aby spełniony był warunek dokładności mapy geodezyjnej (0.1mm,dopuszczalnie 0.3mm na mapie).Graniczna rozdzielczość dla rysunku geodezyjnego to 250 dpi. Zarówno plotery (np. drukarka laserowa) jak i skanery rastrowe nie mogą mieć mniejszej rozdzielczości(skale przyjęte w urządzeniach technicznych to z reguły 100,200,300,600,1200 I dopiero przy 300 możemy przyjmować do prac geodezyjnych).

ZADANIA:

*Jaką dokładność skanowania przyjąć dla mapy w skali 1:2000, by nie stracić dokładności w terenie 20cm?.

200mm/2000=0.1mm(minimalna rozdzielczość =250 dpi,bo 250mm/0.1=250 dpi).

*Błąd mapy rastrowej wynosi 7 pikseli, obraz był zeskanowany z rozdzielczością 500 dpi I skala wynosi 1:5000: obliczyć jaki błąd w terenie.

(25/500)·7=0.05·7=0.35mm

0.35·5000=1750mm-błąd.

W związku z rozdzielczością jest w rysunku rastrowym strata dokładności. Skanowanie nadaje każdemu pikslowi wartość (zamienia rysunek analogowy na rastrowy).Mapa bitowa wygląda tak, że kolorom białym nadawane są małe wartości , ciemne kolory mają większa wartość. Nakładamy na mapę filtr ,to otrzymujemy rysunek z mniejszą dokładnością. Dokładność rysunku rastrowego zależy od rozdzielczości. Rysunek wektorowy zapisujemy współrzędnymi kolorem linii, ciągłością linii i grubością linii.

Dokładność rysunku wektorowego jest taka jak dokładność współrzędnych. Metoda kompresji rysunku to np. zapisywanie pixli w kwadratach. Jest skuteczniejsza ,bo na rysunku jest dużo bieli a szczegóły zajmują dużo miejsca.

Inna metoda to;Morton-scan.

Operowanie współrzędnymi na rysunku rastrowymRys.1)

Dla każdego rastra w pliku nagłówkowym zapisany jest jego wymiar(800·600).Jeżeli przyjmujemy układ lokalny to współrzędne dowolnego piksla możemy wyrazić współrzędnymi wewnętrznymi tego rastra. Współrzędne rastra można przeliczyć na współrzędne geodezyjne

X_pixla=x₀+(i-1) rozmiar pixla

y_pixla=y₀+(k-1) rozmiar pixla

i-ilość kolumn

rozmiar pixla =
25mm/dp_i

k- ilość wierszy

i-1 ,bo zależy to od tego, co weźmiemy za punkt początkowy

Jeżeli układ będzie skręcony, to trzeba zastosować wzory transformacji płaskiej

x_T=x_Tcosφ-y_Tsinφ+x₀

y_T=-x_Tsinφ+y_Tcosφ+y₀

x₀,y₀-współrzędne punktów ……………..

Transformacja Helmerta bez zniekształceń, prostokątna bez zmiany skali.

Znając współrzędne rastra można obliczyć współrzędne geodezyjne.

W zapisie rysunku rastrowego musza być współrzędne geodezyjne punktu zerowego rastra, kat obrotu ,ewentualnie współczynnik skali. Podstawowa cecha obrazu rastrowego - nie ma w nim elementów obiektu (liniowych, punktowych, itp.).Jedynym obiektem jest pixel o jednej wartości. Jest to niedogodność, gdyż obrazu rastrowego nie można zastosować do numerycznej mapy. Trzeba mapę rastrową przetworzyć na wektorową. Przetwarzanie polega na :

1.kalibracja rastra (doprowadzanie do zgodności układu współrzędnych rastra z układem współrzędnych zewnętrznych (geodezyjnych),wykonuje się to przez transformację - przesunięcie rastra ,jego obrót I przeskalowanie (transformacja Helmerta).Obraz rastrowy może być zniekształcony (pixel jest prostokątem, inna skala wzdłuż obu osi ,często więc trzeba zastosować transformację afiniczną (liniową) 

x=x₀ + ax+by

y=y₀+cx+dy

W transformacji Helmerta 4 parametry (ϕ,x^a_0,y^b₀,γ),w transformacji afinicznej 6 parametrów(x₀,y_o,a,b,c,d). Kolibracja przez pomiar współrzędnych w dwóch układach, punkty o znanych współrzędnych(z siatki kwadratów lub osnowy),mierząc na ekranie odpowiednio powiększony raster, mierzymy raster będący punktem przecięcia siatki kwadratów (Rys.2)

Program oblicza współrzędne namierzonego pixla .Obliczamy współczynnik

transformacji (w transformacji Helmerta 2 punkty minimum ,dla afinicznej -minimum 3 punkty ).Aby kalibracja była dokładna trzeba wyznaczyć więcej punktów .Otrzymujemy odchyłki I błąd średni kalibracji. Gdy punkt jest źle wykreślony należy wybrać inny punkt do kalibracji.

2.obraz skalibrowany podlega wektoryzacji metodą wektoryzacji manualnej (powiększamy obraz rastrowy i ustawiamy się w punkcie początkowym , na tle obrazu rastrowego rysujemy obraz wektorowy).

Inna metoda to półautomatyczna .Główne założenia tego procesu to :

a)szkieletowanie

Proces szkieletowania dotyczy redukcji grubości linii do szerokości jednego pixla.Odnajdujemy współrzędne punktu charakterystycznego przez redukcję linii.

Są trzy podejścia :

*zeskrobywanie-dla każdej linii zidentyfikowanej odnajdowanie po jednym pixlu ,az grubość linii będzie równa szerokości jednego pixla ,zeskrobywanie z dwóch stron

*balonowanie- zeskrobywanie od środka, aż doprowadzimy do jednego pixla

3.podejście wartości rastra-przesuwanie się wzdłuż rastra ,wprowadzamy algorytm analizujący na podstawie sąsiednich rastrów, czy raster jest zewnętrzny (wartość 1) czy wewnętrzny (2) .Od wartości pixla odejmujemy 1 i pozostają wewnętrzny. Następnie powtarzamy analizę sąsiednich rastrów oraz kolejne przybliżenie i dochodzimy do sytuacji ,gdzie wszystkie rastry dostana wartość 1.Latwo jest wtedy zidentyfikować charakterystyczne punkty (węzły),punkty początkowe i końcowe dla których wyliczane są współrzędne geodezyjne punktów (automatyczna czynność).

b)wektoryzacja -usuwanie punktów nie ze wszystkich stron;

Punktów charakterystycznych może być dużo .Trzeba znaleźć te, które będą tworzyć charakterystyczne załamanie linii (generalizacja przebiegu linii ,gdy zbyt małe załamanie -linia jest prostowana).Metoda automatycznej wektoryzacji mało rozwinięta.

c)rekonstrukcja topologii- dla współrzędnych tworzymy z nich obiekty (linie, powierzchnie i samodzielne punkty). Użytkownik sam nadaje obiekty, wybiera je wskazując punkty (nie ma automatycznych metod).

d)usuwanie błędów( korekcja błędów)

Po automatycznej wektoryzacji mogą nastąpić zniekształcenia obrazu( np. zaokrąglenie konturów, rozmywanie linii, ścinanie wierzchołków, nieprostopadłość, powstawanie kółek na skrzyżowaniu linii, nizapełnienie obszarów). Te błędy trzeba korygować ręcznie.

Skanowanie- przetwarzanie istniejących map analogowych do postaci wektorowej; może się odbyć przez:

1. digitalizację punktową

2. digitalizację powierzchniową (skanowanie)

Ad.1

Służą do niej digitalizery. Są to urządzenia w formie blatu stołu, na którym wtopiona jest siatka gęstych przewodów elektrycznych , przesuwając po tym blacie wskaźnikiem w postaci myszki. Na stół nakładamy rysunek (nie może to być tarcza aluminiowa), znajdujemy granicę rysunku , rejestrując w ten sposób metodą indukcyjną współrzędne punktów w postaci siatki. Przeprowadzamy edycję punktów (nr, inne dane).Kwalifikujemy różne punkty. Jeżeli odczytamy siatkę kwadratów możemy dokonać kolibrację. W ten sposób zdejmujemy cały rysunek (wektorowy).

Kartometr- odmiana digitalizacji: dwie szyny, jedna nieruchoma, druga przesuwa się.

Po podłożeniu mapy najeżdżamy na punkty, sczytujemy współrzędne, jednak nie możemy ich łączyć. Możemy jedynie transformować, ewentualnie planimetrować.

Ad.2 Skaner- rysunek kładziemy na płycie lub odpowiednim bębnie. Skaner ma głowicę z elementami fotoczułymi (półprzewodnikowe, reagujące na zmianę światła ). Każda komórka to jeden pixel obrazu rastrowego. Przez skanowanie powierzchnia rysunku jest naświetlana i każdy element odbiera natężenie światła odbitego od rysunku i zamienia je na wartość (0,1,2- jasna powierzchnia, 248, 250, 256- ciemna powierzchnia ).

Gdy skaner kolorowy - 3 barwy: niebieski, zielony, czerwony. Jest odczytywany ciąg pixli. Pas o szerokości głowicy skanera jest w jednym przebiegu skanowany. Macierz liczb jest wypełniana, głowica przesuwa się o długość tej głowicy i pasami powtarzana kolejno czynność skanowania. W konstrukcjach stołowych cała powierzchnia w jednym przebiegu skanowania. W dużych skanerach kilkakrotny przebieg. W skanerach bębnowych przesuwa się papier, głowica jedynie przesuwa się wzdłuż jednego przebiegu. Obraz surowy uzyskany ze skanera podlega obróbce (stosowane filtry, wyciemnianie, korekta, czyszczenie, kontrastowanie). Dopiero taki obraz zapisujemy w postaci pliku skompresowanego. Dla czarno-białych obrazów wymiar A1 to 500x800mm (rozdzielczość 250dpi to „wychodzi” 500x800 pixli, każdy pixel to 1 bit, więc ok. 4 000 000

Bitów( 1kB = 1024 bajtów), jest to więc ok. 4 Mbity =0.5 Mbyte .Dla rysunku w odcieniach szarości to jest to

4Mbyte. Dla rysunku w kolorach jest to ok. 12 Mbyte. Liczenie przybliżone trzeba ująć jeszcze rozmiar , rozdzielczość, wielkość, nazwę pliku, ostatnie modyfikacje.

Proces przetwarzania skanowaniem daje mapę rastrową Trzeba to przetworzyć do postaci wektorowej (automatycznie lub ręcznie).Skanowanie i wektoryzacja są najczęściej wykonywane.Można to bowiem wykonywać jednocześnie na wielu stanowiskach(proces rozbity na kilka osób),w przeciwieństwie do digitalizacji punktowej.Wektoryzujemy tylko te warstwy,które obecnie nam są potrzebne(budynki, sieci uzbrojenia terenu),a np.żywopłoty są tłem rastrowym.Baza danychopisowych tworzona jest tylko dla warstw wektoryzowanych(następna zaleta).

Wykład 4:

Ustawa „Prawo geodezyjne...” mówi o tym ,że Główny Geodeta Kraju ma moc wydawania instrukcji. Instrukcje SIT - Podstawowa Mapa Kraju - instrukcja K1 oraz Systemy Informacji o Terenie - Standard Informacji Geodezyjnej ściśle dotyczą SIT-u. Instrukcja techniczna Podstawowa Mapa Kraju dotyczy mapy zasadniczej - wielkoskalowej podstawowej mapy kraju .

Dokonane zmiany w instrukcji , wg których treść mapy dzieli się na obligatoryjną i fakultatywną.

Treść obligatoryjna:

-punkty osnów geodezyjnych

-elementy ewidencji gruntów i budynków

-elementy sieci uzbrojenia terenu (szczególnie urządzenia nadziemne, naziemne i podziemne)

Z instrukcji K1:

Ad. § 21

Granice użytków nie zawsze są zgodne ze stanem faktycznym (np. przeorane pastwisko). Kontury klas bonitacyjnych - utwór abstrakcyjny wniesiony na mapę na podstawie klasyfikacji gleboznawczej poprzedzonej odkrywkami i próbkami.

Ad.§ 23

Treść fakultatywna stanowi zbiór otwarty, niewyszczególnioną, zależącą od potrzeb urzędów, instytucji, podmiotów gospodarczych i ich zamierzeń inwestycyjnych.

Skale - 1:500 mapa miast o wysokim stopniu zainwestowania

1:1000 mapa miast o małym stopniu zainwestowania i wiejskich terenów

1:5000, 1:2000, 1:50000 tereny rolne i leśne

Mapa zasadnicza należy do kompetencji starosty powiatu.

Ad.§ 30

Mapa zasadnicza prowadzona jest w ramach krajowego SIT-u. Docelową postacią mapy jest postać numeryczna - wektorowa, związana z bazą informacji o obiektach, czyli z opisową częścią bazy danych.

Ad.§ 38

Obiekty stanowiące treść mapy zasadniczej posiadają unikalne kody.

Ad.§ 39

Każdy obiekt ma przypisane atrybuty:

-atrybuty przestrzenne to np. długość, powierzchnia, współrzędne; ich występowanie jest konieczne w treści mapy graficznej

-atrybuty nieprzestrzenne to identyfikator obiektu oraz inne np. funkcja obiektu, rodzaj użytku, przewód. Rodzaj, ilość, występowanie tych atrybutów są wyszczególnione przy obiekcie.

Wymagania co do SIT-u (wg instrukcji K1 do programów komputerowych dla mapy zasadniczej):

Konieczne jest by systemy miały zapisane w bazie danych takie informacje jak: kod obiektów (punkt danej klasy obiektów), identyfikator obiektu (w odróżnieniu od kodu jest inny dla każdego obiektu), kształt geometryczny obiektu, linie współrzędnych punktów lokalizujących obiekt, sposób pozyskania danych o obiekcie (z pomiarów bezpośrednich czy z digitalizacji, z pomiarów fotogrametrycznych itd.), data pozyskania danych (świadczy o aktualności danych) itd.

Niezależnie od stopnia generalizacji (od skali mapy) opis geometrii musi być wykonany we współrzędnych terenowych (w skali 1:1). To samo dotyczy atrybutów. Ze zmniejszeniem się skali niektóre obiekty przedstawione w najmniejszej skali (np. 1:500) przedstawione są na mapie 1:2000 symbolami. W bazie danych wszystko musi być w opisie, nie może zdarzyć się sytuacja opisana powyżej.

Każda praca geodezyjna jest zarejestrowana w księdze robót. W systemie komputerowym każda informacja o obiekcie powinna mieć odnośnik, której roboty dotyczy (SIT powinien zapewnić identyfikację danych źródłowych).

SIT musi mieć możliwość generowania mapy w formie klasycznej.

Wg starej instrukcji krój mapy jest prostokątny, wg współrzędnych. Wg znowelizowanej instrukcji krój mapy jest obrębowy: dostosowany tak, by obiekt zajmował jak najmniej arkuszy. Musi być umożliwiony sposób przejścia z kroju obrębowego do sekcyjnego. Z każdym obrębem musi być związana informacja, na której sekcji mapy w skali 1:10000 ten obręb się znajduje, gdyż w Ośrodkach Dokumentacji niektóre dane są odniesione do mapy w skali 1:10000. Gdy obręb jest zgodny z podziałem sekcyjnym, to niektóre punkty przebiegającej osnowy mogą występować dwukrotnie.

Ad.§ 44

Istnieje opis standardu mapy geodezyjnej. Obecne oprogramowania komputerowe nie są w stanie importować i eksportować danych do tego standardu (SWING)

Standard wymiany służy do tłumaczenia dla ośrodka innych programów np.

C-GEO , Mapa -9T,GeoInfo, EWMapa, więc są informacje w formacie SWING. Problem polega na tym, że ten standard wymiany nie do końca prawidłowo odczytuje informacje(nie jest to dopracowane). Dlatego przepis nie jest do końca stosowany; dane numeryczne przekazywane są w danych popularnych: opisowe w ASCIT, graficzne(rysunek) w DXF.

Geodeci wojewódzcy (dawnych woj.) określili, że standardem jest GeoInfo , MapaSystem , itd.- zależnie od województwa. SWING miał być dla całej Polski.

KODY

Każdy obiekt ma dwa kody: mnemoniczny (numeryczny czyli znakowy) i alfanumeryczny (liczbowy).

Grupy kodów:

od 100- kody osnowy

od 200-granice

od 300-budynki

od 400-komunikacja

od 500,600,700-uzbrojenia terenu

od 800-rzeźba terenu

od 900-zagospodarowanie terenu

od 990-elementy graficzne

Kody dzielą się na podkody (druga litera kodu)

np. A- granice administracyjne

B- granice własności

Każdy obiekt musi mieć podany typ geometrii(wg K1).

Definicje tworów geometrycznych płaskich użytych do opisu geometrii obiektów mapy:

1.PUNKT-twór bezwymiarowy, posiada x ,y określające jego położenie i h jako atrybut

2.ODCINEK UOGÓLNIONY- odc. Prostej, odc. Łuku kołowego, odc. Klotoidy, odc.łuku B-spline,

3.ŁAMANA UOGÓLNIONA-skończona suma odcinków uogólnionych ,których jedynymi pkt. Wspólnymi są końce kolejnych odc. Uogólnionych

4.WĘZEŁ ŁAMANEJ UOÓLNIONEJ- pkt. Wspólny dwu kolejnych odc. Uogólnionych

5.PKT KOŃCOWY ŁAMANEJ UOGÓLNIONEJ- pkt. Końcowy odc. Uogólnionego nie będący węzłem łamanej uogólnionej.

6.ŁAMANA UOGÓLNIONA OTWARTA-łamana uogólniona posiadająca dwa pkt. Końcowe

7.ŁAMANA UOGÓLNIONA ZAMKNIĘTA-łamana uogólniona nie posiadająca pkt. Końcowych

8.ŁAMANA UOGÓLNIONA ZAMKNIĘTA SAMOPRZECINAJĄCA SIĘ-łamana uogólniona zamknięta ,której wnętrze jest obszarem niespójnym

9.ŁAMANA UOGÓLNIONA ZAMKNIĘTA SAMONIEPRZECINAJĄCA SIĘ-łamana uogólniona zamknięta ,która nie jest łamaną samoprzecinającą się

10.ŁAMANA -łamana uogólniona ,której wszystkie odcinki uogólnione są odcinkami prostej

11.OKRĄG-szczególny przypadek łamanej uogólnionej zamkniętej ,złożonej tylko z jednego odc. Uogólnionego.

TYPY OPISÓW GEOMETRII OBIEKTÓW MAPY

1.Punkt

2.Łamana otwarta

3.Łamana zamknięta

4.Grupy I sieci łamanych otwartych

5.Łamana uogólniona otwarta

6.Łamana uogólniona zamknięta

7.Grupy sieci łamanych uogólnionych otwartych

8.Obszar jednospójny ograniczony łamaną zamkniętą

9.Obszar jednospójny ograniczony łamaną uogólnioną zamkniętą

10.Obszar spójny ograniczony zbiorem wzajemnie nie przecinających się łamanych zamkniętych

11.Obszar spójny ograniczony zbiorem wzajemnie nie przecinających się łamanych zamkniętych uogólnionych

12.Obszar (niekoniecznie spójny) ograniczony zbiorem wzajemnie nie przecinających się łamanych zamkniętych

13. Obszar (niekoniecznie spójny) ograniczony zbiorem wzajemnie nie przecinających się łamanych zamkniętych uogólnionych

PRZYKŁADY DEF.OBIEKTÓW

1.OBRYS BUDYNKU OGNIOODPORNEGO:część:obligatoryjna;dział:budynki;kod:318,BUO;geometria obiektu: obszar spójny ograniczony łamaną uogólnioną; atrybuty opisowe: przeważająca funkcja budynku, funkcja specjalna ,nr najwyższej kondygnacji; przykład przedstawienia graficznego ;elementy przedstawienia graficznego: opis elementu ,wymiar w skali.

2.TARAS,WERANDA:część :fakultatywna; dział:budynki;kody:354,BIO;geometria obiektu: łamana otwarta; brak atrybutów opisowych; przedstawienie graficzne; elementy przedstawienia graficznego.

3.OŚ PRZEWODU PODZIEMNEGO WODOCIĄGOWEGO: część: obligatoryjna; dział: uzbrojenie; kody:581,UPW; geometria obiektu: łamana; atrybuty opisowe: funkcja ,sposób inwentaryzacji, średnica w mm, nr GESUT; przedstawienie graficzne; elementy przedstawienia graficznego.

4.WODOSPAD:część:fakultatywna;dział: zagospodarowanie terenu;kod:957,WDS; geometria obiektu: odc prostej; atrybuty opisowe: rzędna górna jazu, rzędna dolna jazu; atrybuty opisowe.

STANDARD WYMIANY INFORMACJI SWING

Jest czymś szerszym niż zapis graficzny, służy zarówno do części graficznej jak I opisowej. Składa się z części:

pierwsza-prolog(zawiera 3 linie),druga to tabela konwersji, następnie jest spis treści a po nim nagłówek, definicje (tabel ,kolumn w tabelach),część niegraficzna i graficzna.

SWING jest formatem tekstowym (znaki ASCIT o kodach 0-127),może używać kolorów z zakresu 128-255,ale musi być zapisany tu sposób ich używania).Dozwolone są tu tylko znaki tabulacji, odstępu I końca linii ,inne znaki są zamieniane na znaki tabulacji .Znak końca linii w Unixie jest inny niż w Dosie ,czy w Windowsie.

W prologu, w pierwszej linii jest podany identyfikator pliku, wersja Swingu, w drugiej kodowanie polskich liter oraz identyfikator kompresji(w obecnej wersji jest 00)w trzeciej linii. W spisie treści są wymienione następne części pliku. Nagłówek zawiera dane administracyjne (dotyczą opisu, kto wyprodukował plik, numer identyfikacyjny, nazwa jednostki, dla której tworzony jest plik) I geodezyjne(zawierają definicje układu współrzędnych, nr strefy oddziaływań, rodzaj współrzędnych, typ odwzorowania, parametry odwzorowania, parametry elipsoidy odniesienia.

Definicje: podzielone na sekcje: def. Słowników(zdefiniowanie skrótów wybranych dla poszczególnych obiektów), tabel (pola tabeli, typy rekordów danych),pól(kody wg K1).

Wykład 5:

Rodzaje analiz przestrzennych

*Analizy jednej klasy obiektów

-analizy na podstawie atrybutów (są w opisowej bazie danych, np. wyszukiwanie obiektów , wyszukiwanie selektywne tychże ), klasyfikacja względem jakiegoś czynnika

-analizy na podstawie analizy lokalizacji przestrzennej np. analiza sąsiedztwa(przez SQL - przecinanie się obiektów), analiza ciągłości (stwierdzenie że obiekt jest wewnętrznie spójny, nie ma dwóch obiektów graficznych)

• *analizy wielu klas obiektów (bierzemy pod uwagę dane z różnych tabel, np. analiza „najkrótszej drogi”, analiza „przestrzennego oddziaływania”, analiza „zawierania(przecinania rozłączności) obiektów”, „modelowanie kartograficzne”

• *analizy definiujące nowe obiekty: np. buforowanie, nakładanie obszarów( możliwe przez SQL)

Programy komputerowe operują funkcjami analiz przestrzennych

• -pomiary( odległość, długość linii, obwód, powierzchnia obiektu granicznego ze współrzędnych, baza graficzna, wektorowa)

-transformacje współrzędnych

-tworzenie obiektów( np. punkt przecięcia się linii)

-wybór podzbioru obiektów( np. wybór SQL)

-modyfikacja atrybutów obiektów(jest ta możliwość w Mapinfo, dane z jednej kolumny modyfikowane przez dane z innej kolumny)

-podział i łączenie obiektów powierzchniowych( w Mapinfo agregacja danych przez kod kolumn o tym samym kodzie, podział - wydzielanie obiektów powierzchniowych przez inne obiekty)

-generalizacja lub wygładzanie przebiegu linii(smoothing)

-aproksymacja linii przez funkcję matematyczną np. funkcje sklejania

-obliczenia statystyczne na zbiorze obiektów( np. średniej, działów klasowych)

-nakładanie topologiczne( przez systemy o pełnej topologii, są to analizy łączące operacje na zapisie topologicznym, np. w topologii węzłów znalezienie najkrótszej drogi między węzłami)

-operacje powierzchniowe( wiążą się z mapą rastrową, np. wydzielanie strefy o zbliżonych wartościach pikseli, jest to filtracja - zastępowanie wartości np. od 0 do 10 jedną wartością)

-analizy sieciowe( np. rozkład ciśnienia przepływu wody w sieci, zagadnienia drogowe- przepustowość dróg), niewiele programów to potrafi

Funkcje analiz przestrzennych modelu wektorowego :

-wskazywanie i wybór (zapytania)

-reklasyfikacja, dzielenie i łączenie obiektów( grupowanie wg atrybutów, reklasyfikacja na podstawie atrybutów, likwidowanie granic pomiędzy obszarami tego samego typu, łączenie poligonów w większe obszary)

-nakładanie topologiczne( punkt wewnątrz poligonu, linia przecinająca poligon, nakładanie poligonów)

-buforowanie( bufor punktu, bufor linii, bufor poligonu, bufor wielu obiektów)

Funkcje analiz przestrzennych w modelu rastrowym:

-wyświetlanie warstw( wyświetlanie proste, inne rodzaje wyświetlania)

-operacje lokalne( rekordowanie - jest to zmiana wartości piksla za pomocą różnych funkcji, nakładanie warstw - sumowanie wartości piksla z różnych warstw)

-operacje dalekiego sąsiedztwa (przy przestrzennym rozmieszczeniu zjawiska przedstawionego w wartościach piksli, odległość, strefy buforowe, „ widzialność”); znajdujemy kierunek, gdzie np. dane zjawisko najszybciej traci na danym zjawisku, np. .na odległości)

-operacje na strefach (grupach piksli): (identyfikacja stref, powierzchnie stref, średnica strefy, odległość na granicy strefy, kształt strefy), operacje te są możliwe w zaawansowanych programach, operujących na rastrach

-operacje najbliższego sąsiedztwa( filtracja, spadek wartości )

STAN PRAWNY SIT

W oparciu o akty prawne: ustawa „prawo geodezyjne”, rozporządzenie MGPiB oraz MriGŻ w sprawie ewidencji gruntów i budynków z 17.12.1996, rozporządzenie MGPiB z 5.11.1990 w sprawie określenia rodzajów materiałów stanowiących państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny...

Na mocy ustawy geodeta ma prawo do wydawania instrukcji geodezyjnych.

O3 - kompletowanie dokumentacji

O4 - prowadzenie ośrodków dokumentacji geodezyjnej(SWING)

Główne sprawy SIT jeżeli chodzi o ustawę(stan prawny SIT w Polsce):

W ust. Z 17.05.89 zapis o tym, że dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków, ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym(treść mapy zasadniczej) stanowią podstawę do założenia krajowego SIT.

Ustawa narzuca w trybie nakazowym:

*(obowiązek przekazywania do państwowego zasobu geodezyjno - kartograficznego powstałych w wyniku robót opracowań, zmian(dotyczy to nie tylko geodetów lecz również władających gruntami)- art. 12 ust. „prawo geodezyjno -kartograficzne”. Dane te dotyczą przedmiotu i podmiotu władania. Osoby władające gruntem i sądy zgłaszają zmiany do operatu ewidencji gruntów i budynków.

Kompetencje poszczególnych organów państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej

1.Główny geodeta kraju( w randze wiceministra usytuowany w ministerstwie spraw wewnętrznych, w administracji do realizacji jego zadań powołany Główny Urząd Geodezji i Kartografii, wojewoda - wojewódzki inspektor nadzoru GiK) - administracja państwowa

Administracja samorządowa

Wojewodzie podlega w zagadnieniach GiK marszałek województwa, jego zadania wykonuje geodeta wojewódzki, marszałek odpowiada za te zadania. Starosta powiatu, mający do dyspozycji geodetę powiatowego, może na terenie powiatu przekazać część swoich uprawnień dotyczących terenu miasta burmistrzowi miasta(jego funkcję wykonuje geodeta gminny), prezydentowi ,wójtowi.

Głównemu geodecie kraju podlegają systemy inf. przestrzennej na etapie ogólnokrajowym:

Wojewoda - kontroluje przestrzeganie przepływów(zgodność wykonywanych prac), rejestracja lokalnych systemów informacji o terenie, przechowuje kopie bazy danych

Marszałek województwa -prowadzenie wojewódzkiego zasobu GiK i wojewódzkich baz danych. Geodeta wojewódzki ma pod sobą wojewódzki ośrodek dokum. Geod.- kart.

Starosta - prowadzi powiatowy ośrodek dokumentacji GiK, w tym ewid. gruntów, sieć uzbrojenia terenu, klasyfikację gruntów, zespoły uzgadniania dokumentacji(ZUD - opiniowania projektów, czy nie kolidują z sieciami), zakładanie osnów szczegółowych, zakładanie i aktualizacja mapy zasadniczej, przeprowadzanie powszechnej taksacji nieruchomości, prowadzenie powiatowych baz danych wchodzących w skład krajowego SIP.

BAZA SIT

1.ewidencja gruntów(+ mapa + tekst)

2.ewidencja budynków(+ mapa + tekst)

3.plan zagospodarowania przestrzennego

4.mapy tematyczne

5.ewidencja lokali

6.mapa urządzeń podziemnych

7.dzierżawy gruntów

8.opłaty za użytkowanie wieczyste

9.zdjęcia lotnicze i satelitarne

Informacji tych potrzebują:

-wydział geodezji

-wydział gosp. Gruntami

-wydział urbanistyki, architektury, nadzoru budowlanego

-wydział planowania przestrzennego

-wydział ochrony środowiska i rolnictwa

-wydział gospodarki miejskiej

-zarząd miasta, prowadzenie analiz

-wydział komunikacji miasta

-wydział inwestycji miejskich

-miejski inspektorat obrony cywilnej

-wydział kultury fizyczne i turystyki

-wydział finansowy

Zespół uzgadniania dokumentacji projektowej - we współpracy z innymi branżami uzgadnia zgodność z dokumentacją projektów i ewentualnie wprowadza zmiany pozwalające na usytuowanie projektów.

Ogniwo podstawowe SIT - wprowadza dane do mapy numerycznej, wydaje je i wdraża.

Z komórką krajowego SIT-u komunikują się odpowiednie podmioty ewidencji gruntów i budynków, administracja publiczna, itd.

W ośrodku dokumentacji jest obsługa techniczna, stroną admin.-prawną zajmuje się starosta.

Rejestr gruntów powiązany jest z mapą. Każda grupa danych powiązana jest z zewnętrznymi informacjami geodezyjnymi.

Przepływ dokumentów między geodetą(wykonawcą) a ośrodkiem:

1.zlecenie wykonania roboty( cel i zakres roboty, określenie położenia nieruchomości) - geodeta zgłasza robotę w ośrodku

2.wydanie materiałów (odbitki z mapy, opisy topograficzne, wykazy współrzędnych) - ośrodek udostępnia te dane geodecie

3.przekazanie roboty do ODGiK (po wykonaniu roboty). Ośrodek dokumentacji sprawdza operat, rozkłada go na zasoby i materiały(które geodeta musi przekazać zleceniodawcy), wydaje geodecie materiały potwierdzone. Geodeta sprzedaje zleceniodawcy gotową robotę, musi jeszcze zlecić wypis( wydanie wypisów, wykazu właścicieli) urzędowi rejonowemu(ewidencja gruntów i budynków)

ELEMENTY SYSTEMU INFORMATYCZNEGO DLA WYKONAWCY GEODEZYJNEGO I ODGiK W RAMACH SIT

Wykonawca geodezyjny:

-import i export danych(współrzędne i zakodowane obiekty ascii - dBase, Microstation, Totalstation)

-obliczenia geodezyjne(pakiet obliczeń geodezyjnych)

-kodowanie danych w obiekty( automatyczna totalstation w terenie, interaktywnie - myszką, manualnie - wpis z klawiatury)

-wizualizacja danych (stały podgląd graficzny kodowanych obiektów pojedynczo lub grupami)

-projektowanie (podziały, scalenia działek)

-tworzenie wykazu zmian gruntowych( przygotowanie na poziomie wykonawcy danych do aktualizacji części opisowej EG)

ODGiK

-przejmowanie danych od wykonawców w postaci plików danych przetworzonych (w przyszłości SWING) - automatyczne pobieranie danych przez wykonawcę

-kontrola danych (stwierdzenie kompletności i poprawności informacji numerycznych)

-przegląd i edycja istniejących baz danych graficznych (procedury do wizualizacji, tworzenia zestawień, rysunków)

-wydawanie danych numerycznych dla wykonawców (współrzędne punktów osnowy, graniczników i rogów budynków oraz kody połączeń)

-automatyczne uaktualnianie bazy graficznej (zapis starego stanu do archiwum, uaktualnianie bazy graficznej i mapy numerycznej

SIT opiera się na:

-ewidencji gruntów

-instytucji ksiąg wieczystych (sądy rejonowe)

-szczątkowych inf. o budynkach (przeznaczenie, ilość kondygnacji, numer adresowy itd.)

-wielkoskalowej mapie gosp.

-Geodezyjnej ewidencji sieci technicznej uzbrojenia terenu - ogranicza się do treści mapy zasadniczej( nie może do tej pory ukazać się instr. G-7)

-Branżowych ewidencjach sieci uzbrojenia terenu (istnieją, różnie jest z aktualizacją i wiarygodnością)

-Kolekcji map topograficznych a w sferze instytucjonalnej głównie na ośrodkach dokumentacji geod.-kart.

Celem podstawowym modernizacji SIT jest przekształcenie obecnych, rozproszonych działań różnych agend państwowych w obejmujący cały kraj, wysokosprawny, ogólnodostępny, zorientowanych problemowo system informacyjny. Program modernizacji zakładał powstanie komórek SIT:

OGNIWA STOWARZYSZONE - instytucje, bądź podmioty gosp. potrzebujące warstw z ogniw podstawowych, na nich budujące swoje tematyczne moduły np. na warstwie drogowej zakładane bazy tematyczne.

Ogniwa na trzech szczeblach:

-centralne ogniwo

-ogniwo wojewódzkie

-ogniwa lokalne (podstawowe)

Bezpośrednio z tym związany jest sposób organizacji baz danych:

-model centralnej bazy danych (moduł obsługi bazy danych znajduje się tylko u administratora baz danych, użytkownicy mają dostęp bierny do tych baz danych, nie mają weń ingerować)

-model rozproszonej bazy danych (poszczególne warstwy zakładane również u różnych użytkowników, mogą oni wymieniać między sobą te warstwy. Ogniwa stowarzyszone to np. branże, administracje, jest on droższy od poprzedniego modelu, użytkownik musi zabezpieczać dane, ma całe oprogramowanie, więc model w powijakach.

-Wykład 6:

Oprogramowanie dotyczące SIP dzielimy na pakiety w zależności od funkcji systemów:

1.pakiety baz danych (jeżeli chodzi o zastosowanie GIS-u w świecie, -najpowszechniejsze są ORACLE, INFORMIX, SQL, ACCES, Dbase,itd.)

2.pakiety graficzne CAD( tworzą rysunek mapy, dowiązanie elementów mapy do baz danych zewnętrzne )

(AUTOCAD, MICROSTATION, Cadraster, itd)

3.zawierające część graficzną i baz danych pakiety zintegrowane GIS/SIT ( ArcInfo, MGE, MapInfo)

Dla potrzeb SIT-u opracowano programy będące polskimi nakładkami na inne programy ( Geoinfo, C-geo, Terrabit, EW Mapa, itd. ) niektóre z tych programów, np Mapa 500 skłaniają się w kierunku CAD, tymczasem np. Geoinfo, Mapa 95, oparte na ..

-Geo- program mający możliwość edycji mapy numerycznej z bazą danych, itd.

Terrabit - baza obiektowa zastosowana dla..

Wdrożenia oprogramowań (na świecie ) dane z 92r. systemy pracujące w Unixie ESRI ( 26,6% producent ArtInfo ), Intergraph ( 20,5% program NGI) Other (25,9%) BM (2,4%) Mapinfo, DAS (dedykowany do przetworzenia głównie zdjęć satelitarnych ) Systemy pracujące w PC-ie :

-ESRI

-Strategic Mappirg ( rozpowszechniony w USA)

-Mapinfo ( dużo wdrożeń 11,2%)

W Europie programy produkują :

-Simens ( system niemieckojęzyczny SICAD)40%

-INTERGRAPH (MGE)24%

-ESRI (ARCINFO) 10%

-AUTODESK (CAD) 6%

-Others 20%

W Polsce:

Programy narzędziowe części opisowej ewidencji gruntów 97r.

MSEG (36 województw)

MSEG zmodyfikowany (8 województw)m. in. wrocławskie baza danych ORACLE

EWGRUN(4 województwa)

SITGMIN (1 województwo)

Część graficzna (mapa ewidencyjna )

EW MAPA (25 województw)

EW MAPA zmodyfikowany

GEOINFO ( 5 województw)

MICROSTATION ( 3 województwa)

TERRABIT( 2 województwa)

DIGIMAPA (1 województwo)

Mapa zasadnicza stan z 97r:

EW MAPA (17 województw)

GEOINFO ( 6 województw)

MICROSTATION łączony z EW MAPA ( w zależności od powiatów -4 województwa)

EW MAPA

MICROSTATION

GEOMAPA

MAPA

TERRABIT

Prace związane z uproszczeniem używania systemów:

Międzynarodowa działalność normalizacyjna w zakresie SIP:

-komitet techniczny 287*(przygotow. normy spełnione dla potrzeb informacji geogr.) W Polsce początki normalizacji

-komitet techniczny 211 (standaryzacje)*

-podkomisje „Geodezyjne systemy informacji przestrzennej” w ramach normalizacyjnej Komisji Problemowej Nr 255 „Geodezja dla potrzeb budownictwa” Polskiego komitetu Normalizacyjnego

-Europejski Komitet Normalizacji

EW 128762 ( geoinformacja odniesienia przestrzenne definiowanych pozycji ) - projekt, który najszerzej rozwinięty, ale nie dokończony)Inne normy to m. in. przegląd, model odniesienia, definicje, regułyschematów aplikacyjnych, transfer, itd.

---