Bilans - oznacza równowagę dwóch powiązanych ze sobą wielkości ekonomicznych, jest statycznym, podstawowym, tabelarycznym, dwustronnym, sporządzonym w określonej formie, wartościowym zestawieniem majątku przedsiębiorstwa i źródeł jego finansowania sporządzonych na określony dzień, zwykle koniec (bilans zamknięcia) i początek (bilans otwarcia) roku kalendarzowego

• majątek nosi nazwę aktywów, natomiast źródła jego finansowania nazywane są pasywami

• wielkościami ekonomicznymi bilansowanymi w bilansie majątkowym są majątek (a) oraz źródła jego finansowania (p), przedstawione są w postaci równania bilansowego a=p (zasada równowagi finansowej)

W teorii rachunkowości znane są dwa podejścia do równania bilansowego:

• Jednostkowe (a= k + z)

• Własnościowe (k= a - z)

Aktywa odpowiadają na pytanie jakim majątkiem dysponuje jednostka gospodarcza, a pasywa dają odpowiedz na pytanie z jakich źródeł ten majątek pochodzi.

Grupowanie to nie jest przypadkowe i odbywa sie wg przyjętych zasad:

• aktywa grupowane są wg zasady wzrastającej płynności

• pasywa wg zasady wzrastającej wymagalności

Wymogi formalne bilansu:

-nazwa przedsiębiorstwa sporządzającego bilans

-oznaczony dzień na który został sporządzony bilans

-zgodność sumy aktywów i pasywów

-data sporządzenia bilansu

-podpisy kierownika jednostki i osoby odpowiedzialnej za sporządzenie bilansu

W bilansie:

-nie wolno opuścić najmniejszego składnika majątkowego

-nie wolno wykazywać nie istniejących składników majątkowych

-musza być wykazane istniejące składniki majątkowe w rzeczywistej ich wartości

-musza być wykazane wszystkie źródła pochodzenia składników majątkowych

Pojecie i klasyfikacja operacji gospodarczych.

Zdarzenia gospodarcze:

• każda operacja księgowa jest zdarzeniem gospodarczym, ale nie każde zdarzenie gospodarcze jest operacją księgową

• wszelkie zmiany stanu majątkowego lub źródeł jego finansowania nazywane sa operacjami księgowymi.

Operacje księgowe dzieli sie wg:

• kryterium rodzajowego

• kryterium kierunkowego

Operacje księgowe wg kryterium rodzajowego można podzielić na powodujące zmiany w:

• aktywach

• pasywach

Z punktu widzenia bilansu operacje gospodarcze można podzielić na 4 typy:

• operacje aktywne

• operacje pasywne

• operacje aktywno-pasywne (zwiększenie sumy bilansowej)

• operacje aktywno-pasywne (zmniejszenie sumy bilansowej)

Operacje księgowe:

Typ I - wywołujące zmiany wyłącznie w aktywach, przy czym jeden składnik aktywów zwiększa swoja wartość, a inny zmniejsza, w konsekwencji suma bilansowa pozostaje bez zmian:

a + o -o = p

Typ II - wywołujące zmiany tylko i wyłącznie w pasywach firmy, przy czym jeden składnik zwiększa, a drugi zmniejsza swoja wartość, w konsekwencji suma bilansowa pozostaje bez zmian

a= p + o - o

Typ III - wywołujące zmiany w aktywach i pasywach, przy czym w przypadku, gdy składnik aktywów zwiększa swoją wartość, to składnik pasywów także ją zwiększa, w konsekwencji suma bilansowa wówczas wzrasta o kwotę operacji.

a + o = p + o

Typ IV - wywołujące zmiany w aktywach i pasywach, przy czym gdy składnik aktywów zmniejsza swoja wartość, to składnik pasywów również ją zmniejsza, w konsekwencji suma bilansowa maleje.

a - o = p - o

Konto jest to urządzenie księgowe służące do ujmowania stanów początkowych składników majątku i ich źródeł finansowania, rejestrowania wszelkich zmian zachodzących w tych składnikach, a w konsekwencji ustalania w dowolnym czasie stanów końcowych.

T - konto teowe

Na kontach ujmowane sa również wszystkie operacje gospodarcze wynikające z działalności przedsiębiorstwa, związane z kosztami i przychodami, a w konsekwencji z wynikiem finansowym z działalności tej jednostki.

Podstawowe cechy konta księgowego:

• nazwa konta, która wskazuje na przedmiot ewidencji

• dwie strony konta służące do ewidencji zmian wartości poszczególnych rodzajów zasobów, źródeł ich finansowania lub zmian wynikających z działalności gospodarczej. Jedna ze stron konta służy do ujmowania zwiększeń a druga zmniejszeń.

Zasady funkcjonowania kont bilansowych:

• otwarcie konta - polega na wpisaniu na podstawie bilansu stanu (salda) początkowego posiadanych składników majątku lub źródeł ich finansowania na odpowiednią stronę konta

• ujmowanie obrotów - obroty konta to zagregowane wielkości operacji gospodarczych.

• saldo końcowe - stanowi różnicę arytmetyczna pomiędzy ogólnymi sumami dwóch przeciwstawnych stron konta, tzn. Strony debetowej i strony kredytowej.

Zasady ewidencji operacji gospodarczej na kontach:

• każda operacja gospodarcza powoduje zawsze dwustronne zmiany w stanach posiadanego majątku i w stanach źródeł jego finansowania

• niezależnie od charakteru każda operacja gospodarcza musi być ujęta na dwóch rożnych, przeciwstawnych stronach kont w równych kwotach zgodnie z zasada dwustronnego (podwójnego) zapisu.

• w wyniku księgowania operacji gospodarczych na dwóch rożnych kontach - konta które powstają w tym wzajemnym związku noszą nazwę kont korespondujących lub przeciwstawnych.

Kryteria podziału kont:

sposób funkcjonowania konta ze względu:

kryteria podziału kont	rodzaje kont	cechy konta
sposób funkcjonowania konta ze względu na ekonomiczna treść dokonywana w nim zapisów	bilansowe	określa stan i zmianę aktywów i pasywów salda końcowe stanowią podstawę sporządzania bilansu
	wynikowe	*służące do ewidencji wynikowych operacji *odzwierciedlają procesy gospodarcze związane z osiągnięciem wyniku finansowego. *saldo końcowe kont wynikowych przenosi sie do rachunku zysków i strat
	korygujące	*pomocnicze do konta podstawowego *saldo końcowe +/- wielkość salda podstawowe
	rozliczeniowe	*służy do rozliczania zmian ujmowanych na tych kontach w ciągu roku obrotowego. *brak salda końcowego.
Zasada zapisu na koncie w powiązaniu ze stopniem szczegółowości	syntetyczne	*ujecie każdej operacji w mierniku pieniężnym oraz zgodnie z zasadą podwójnego zapisu, ujecie o określonym stopniu uogólnienia
	analityczne	konta pomocnicze do kont syntetycznych, w ewidencji stosuje sie zasady zapisu powtarzanego, w mierniku pieniężnym i wartościowym

Konto aktywne:

Konto pasywne:

Na koniec miesiąca należy sprowadzić zestawienie obrotów i sald:

Zestawienie uproszczone:

Wykład I

5

---