1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI

Nazwa produktu: Siarczan(VI) kadmu(II)

Wzór konstytucyjny: CdSO₄

Wzór sumaryczny: CdO₄S

Producent:

Dostawca:

Użytkownik:

Telefon awaryjny: (042) 631 47 24 (informacja toksykologiczna w Polsce)

2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH

Składniki stwarzające zagrożenie:

Nazwa chemiczna	% wag.	Nr CAS	Nr EINECS	Symbol ostrzegawczy	Symbole zagrożenia (R)
siarczan(VI) kadmu(II)	100	7790-84-3	233-331-6	T	45-53

3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ

Substancja niebezpieczna w myśl dyrektywy 1999/45/EEG.

Zagrożenie pożarowe: Substancja stała, niepalna. W ogniu, w wyniku rozkładu, wydzielają się toksyczne oraz żrące pary, gazy i dymy.

Zagrożenie toksykologiczne: Substancja trująca. Działa toksycznie w przypadku narażenia drogą oddechową i po spożyciu. Unikać stosowania.

Zagrożenie ekotoksykologiczne: Działa rakotwórczo i powoduje mutacje genetyczne roślin i zwierząt.

4. PIERWSZA POMOC

Uwaga: W pierwszej kolejności należy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skażonego siarczanem(VI) kadmu(II) środowiska. Ułożyć na lewym boku z głową skierowaną w dół. Ratujący muszą zadbać o własne bezpieczeństwo.

Zatrucie inhalacyjne:
1.	W przypadku wystąpienia takiej potrzeby - wykonać sztuczne oddychanie lub podać tlen - najlepiej, jeśli tego dokona osoba przeszkolona.
2.	Zapewnić pomoc lekarską.
Skażenie oczu:
1.	Przemyć skażone pyłem oczy strumieniem letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach.
2.	Zapewnić pomoc okulisty.
Zatrucie doustne:
1.	W razie zatrucia doustnego przepłukać usta wodą, dać do wypicia 2-3 szklanki wody i skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznym. Podać osobie przytomnej środki wymiotne, o ile nie upłynęło zbyt wiele czasu od momentu zatrucia. Natychmiast przepłukać żołądek wodą.
2.	Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leżenie na boku i ciepło.
Skażenie skóry:
1.	Zdjąć skażone ubranie. Oczyścić mechanicznie skażoną skórę, przemyć dużą ilością wody, następnie alkoholem oraz wodą z łagodnym mydłem.
2.	W przypadku gdy podrażnienie skóry nie mija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem.

5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU

Szczególne zagrożenia:	Substancja niepalna. W ogniu wydzielają się toksyczne gazy, pary i dymy.
Środki gaśnicze:	Zgodnie z naturą i rozmiarem pożaru obiektów sąsiadujących.
Zalecenia szczegółowe:	Strażacy powinni być wyposażeni w ubrania przeciwchemiczne i niezależne aparaty oddechowe.

6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA

Zalecenia ogólne:	W przypadku wydostania się większej ilości siarczanu(VI) kadmu(II) do środowiska, skażony teren należy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło skażenia środowiska. W razie potrzeby wezwać ekipy ratownicze.
Środki ochrony osobistej:	Unikać kontaktu z siarczanem(VI) kadmu(II). Stosować ubrania ochronne z tkanin powlekanych, rękawice ochronne, okulary ochronne w szczelnej obudowie, a w warunkach zapylenia - ochrony dróg oddechowych. Należy pamiętać o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów cząsteczkowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2).
Zalecenia szczegółowe:	Zabezpieczyć opakowania (pojemniki) przed wydostaniem się siarczanu (VI) kadmu(II) do środowiska, pyły strącać rozproszonymi strumieniami wody. Stosować urządzenia odsysające.
Zabezpieczenie środowiska:	Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skażenia wód powiadomić odpowiednie władze. Skażony grunt podlega wymianie.

7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE

Zapobieganie zatruciom:	Podczas stosowania siarczanu(VI) kadmu(II) nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z siarczanem(VI) kadmu(II), unikać wdychania pyłów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzież i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu. Przechowywać w zamknięciu, poza zasięgiem dzieci.
Zapobieganie pożarom/wybuchom:	Dotyczy wytwarzania się niebezpiecznych koncentracji pyłu: Wyeliminować źródła zapłonu - nie wykonywać prac z otwartym ogniem, nie palić, nie używać narzędzi iskrzących.
Magazynowanie:	W oryginalnych, właściwie, oznakowanych opakowaniach, szczelnie zamkniętych, w magazynie substancji trujących wyposażonym w instalację wentylacyjną. Na terenie magazynu przestrzegać zakazu palenia, spożywania posiłków, używania otwartego ognia i narzędzi iskrzących. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400.

8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania siarczanu(VI) kadmu(II). Sprawna wentylacja i urządzenia odsysające (w przypadku pyłów).

Najwyższe dopuszczalne stężenie w środowisku pracy:

NDS - 0,02 mg/m³ (dymy), 0,04 mg/m³ (pyły),

NDSCh - 0,04 mg/m³ (dymy), 0,2 mg/m³ (pyły).

Ochrony osobiste

Drogi oddechowe:	Maski ochronne z filtrami pyłów P2.
Ręce:	Rękawice ochronne, powlekane.
Oczy:	Okulary ochronne w szczelnej obudowie.
Skóra i ciało:	Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne.
Inne informacje:	Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z siarczanem(VI) kadmu(II). Nie wdychać pyłów. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy dokładnie wymyć powierzchnię ciała. Nie jeść, nie pić podczas pracy. Natychmiast usuwać wszelkie rozsypy.

Metody oceny narażenia w środowisku pracy:

PN-86/Z-04050.01 - Ochrona czystości powietrza. Przyrządy i zestawy do pobierania próbek. Postanowienia ogólne.

PN-89/Z-04008.07 - Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Postanowienia ogólne. Zasady pobierania próbek w środowisku pracy i interpretacja wyników.

Ocena narażenia: Zgodnie z normami polskimi dotyczącymi siarczanu(VI) kadmu(II).

9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

9.1	Masa atomowa: 208,47 g/mol
9.2	Postać fizyczna, barwa, zapach, inne: Siarczan(VI) kadmu(II) w warunkach normalnych jest substancją stałą, krystaliczną, występującą w postaci kryształów barwy białej. Nie posiada zapachu.
9.3	Gęstość: 4,69 g/cm^3 (20^oC)
9.4	Temperatura topnienia: 1000^oC
9.5	Temperatura wrzenia: Rozkład.
9.6	Gęstość par względem powietrza: 7,20
9.7	Rozpuszczalność w wodzie: Siarczan(VI) kadmu(II) w wodzie rozpuszcza się dobrze - 760 g/l/20^oC.
9.8	Wartość pH (50 g/l H2O/20^oC): 3,0 - 6,0
9.9	Inne: Siarczan(VI) kadmu(II) stosowany jest w laboratoriach do wykrywania arsenu, siarczków, rezorcyny, kwasu fumarowego, jako elektrolit w ogniwach galwanicznych, do wytwarzania luminoforów, pigmentów, w laboratoriach medycznych.

10. REAKTYWNOŚĆ I STABILNOŚĆ

Stabilność i reaktywność:	W warunkach normalnych siarczan(VI) kadm(II) jest substancją chemicznie stabilną.
Właściwości korozyjne:	Brak.

11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Drogi narażenia człowieka: Wdychanie pyłów i par, spożycie, kontakt ze skórą.

Informacja ogólna:

Dane toksykologiczne:

LD_{50(doustnieo, szczur)} = 280 mg/kg,

LD_{L0(inhalacyjnie, pies)} = 105 mg/kg.

Ocena działania rakotwórczego kadmu i związków kadmu:

IARC - Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem

Dowód działania u zwierząt doświadczalnych - ograniczony.

Dowód działania u ludzi - wystarczający.

Ocena ogólna - czynnik rakotwórczy dla ludzi (grupa 1).

Polska - substancja rakotwórcza. Czynniki rakotwórcze w środowisku pracy i życia wg rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 11 września 1996 r. CZĘŚĆ I Wykaz czynników rakotwórczych dla ludzi.

USA(NIOSH) - potencjalny kancerogen zawodowy.

Umiejscowienie lub rodzaj nowotworów: skóra, płuco, wątroba, nerki, jelita, okrężnica, pęcherz moczowy, tkanka limfatyczna, tkanka krwiotwórcza.

Działanie miejscowe:

Wdychanie pyłów: Suche usta, trudności w oddychaniu i stale utrzymujący się kaszel. Ucisk w klatce piersiowej. W przypadkach cięższych powstaje niebieskawe zabarwione skóry oraz skrócenie oddechu. Może pojawić się obrzęk płuc i mogą wystąpić drgawki.

Kontakt ze skórą: Pojawia się podrażnienie z zaczerwienieniem. W groźnych przypadkach mogą powstać pęcherze.

Kontakt z oczami: Może pojawić się silne podrażnienie, zaczerwienienie i ból.

Rokowania:

Przy doustnym przyjęciu dużych dawek szybko następuje śmierć. Indywidualna odporność na truciznę jest bardzo różna. Dochodzi do trwałego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Występuje nadmierne rogowacenie skóry mogące wykazywać tendencje do zrakowacenia.

Zapobieganie:

Konieczne jest stosowanie urządzeń odpylających. Pracownicy powinni być przeszkoleni w zakresie higieny i uświadomieni o grożącym niebezpieczeństwie. Konieczna jest stała kontrola lekarska.

12. INFORMACJE EKOLOGICZNE

Działanie na organizmy wskaźnikowe:

Stopień zagrożenia wód: skrajny.

Wskaźnik oceny dla ostrej toksyczności:
	wobec ssaków	3,0
	wobec ryb	3,8
	wobec bakterii	6,8

13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI

Metody unieszkodliwiania:

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).

Zawartość opakowania wg:

rodzaju 06 03 99 - inne, niewymienione odpady.

Opakowania wg:

rodzaju 15 01 02 - opakowania z tworzyw sztucznych,

rodzaju 15 01 04 - opakowania z metali,

rodzaju 15 01 07 - opakowania ze szkła.

14. INFORMACJE O TRANSPORCIE

14.1	Numer ONZ:	2570
14.2	Klasa RID/ADR/IMO:	6.1
14.3	Grupa pakowania:	III
14.4	Numer rozpoznawczy zagrożenia:	60
14.5	Numer indeksowy (EC):	048-009-00-9
14.6	Symbole niebezpieczeństwa (R):	22-48/23/25-49
14.7	Symbole bezpieczeństwa (S):	45-53
14.8	Nalepka ostrzegawcza wg ADR/RID Nr 6:

15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH

Kartę wykonano zgodnie z:

• Normą PN ISO 11014-1; 1998, „Bezpieczeństwo chemiczne - Karta charakterystyki bezpieczeństwa produktów chemicznych”.

• Wytycznymi Dyrektywy UE Nr 1999/45/EG, Dyrektywy 67/548 EEC oraz Dyrektywy UE 88/379/EEC (Dangerous Product Regulations incl. EC Guidelines), dotyczącymi klasyfikowania, oznaczania i sporządzania informacji o materiałach niebezpiecznych.

• Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11 stycznia 2001 r. (Dz. U. Nr 11, poz. 84; Nr 100, poz. 1085; Nr 123, poz. 1350; Nr 125, poz. 1367 ze zmianą z dnia 5 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 142, poz. 1187).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 czerwca 2002 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz. U. Nr 140, poz. 1171).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - Załącznik (Dz. U. Nr 129, poz. 1110).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2002 r. W sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 140, poz. 1173).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 11 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 140, poz. 1172).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 15 lipca 2002 r. w sprawie substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych, których opakowania należy zaopatrywać w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci i wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie (Dz. U. Nr 140, poz. 1174).

• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 14 lipca 2002 r. w sprawie obowiązku dostarczenia karty charakterystyki niektórych preparatów nie zaklasyfikowanych jako niebezpieczne (Dz. U. Nr 142, poz. 1194).

• Normą PN-ISO 11014-1 „Bezpieczeństwo chemiczne - Karta charakterystyki bezpieczeństwa produktów chemicznych”.

• Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1998 r. (Dz. U. Nr 79, poz. 513) ze zmianą z 2 stycznia 2001 r. (Dz. U. Nr 4, poz. 36) w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.

• Rozporządzeniem MZiOS z dnia 11 września 1996 r. (Dz. U. Nr 121, poz. 571) w sprawie czynników rakotwórczych w środowisku pracy oraz nadzoru nad stanem zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki.

• Rozporządzeniem MOŚZNL z dnia 28 kwietnia 1998 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 355) w sprawie dopuszczalnych wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu.

• Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 października 1998 r. (Dz. U. Nr 145, poz. 952) i zmianą z 5 marca 2001 r. (Dz. U. Nr 22, poz. 251) w sprawie szczegółowych zasad usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych.

• Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).

• Klasyfikacją materiałów niebezpiecznych według Umowy Europejskiej dotyczącej Międzynarodowego Przewozu Materiałów Niebezpiecznych ADR (ważnej od 01.07.2001 r.).

• Niniejsza karta charakterystyki substancji niebezpiecznej jest bezpośrednio przekazywana użytkownikowi siarczanu(VI) kadmu(II), bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości odnośnie do wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych.

• Niniejsza karta nie jest żadną podstawą zobowiązującą do jakiejkolwiek odpowiedzialności jakiegokolwiek rodzaju ze strony dostawcy siarczanu(VI) kadmu(II). Przedsiębiorstwo nie będzie odpowiedzialne za jakiekolwiek zejście śmiertelne, chorobę lub uszczerbek na zdrowiu jakiejkolwiek natury, będący następstwem zastosowania lub niewłaściwego wykorzystania karty charakterystyki substancji niebezpiecznej lub materiału, którego karta dotyczy.

• Informacje zawarte w niniejszej karcie przedstawiają aktualny stan naszej wiedzy i doświadczeń dotyczących bezpiecznego stosowania wyrobu.

Na etykietach należy zamieścić następujące informacje:

Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych:
Napis ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych:		„Substancja toksyczna.”
Symbole zagrożenia
R 22	Działa szkodliwie w przypadku spożycia.
R 48/23/25	Działa toksycznie przez drogi oddechowe i po połknięciu, stwarza poważne zagrożenie dla zdrowia człowieka w następstwie długotrwałego narażenia.
R 49	Może być przyczyną raka w następstwie narażenia drogą oddechową.
Symbole bezpieczeństwa
S 45	W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - jeżeli to możliwe, pokaż etykietę.
S 53	Unikać narażenia - przed użyciem zapoznać się z instrukcją.

16. INNE INFORMACJE

Chemiczne określenie produktu: Siarczan(VI) kadmu(II)
16.2 Znaczenie symboli:
Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych
T	Materiał trujący.
Klasa RID/ADR: 6.1-III		Materiał trujący - mniej niebezpieczny.
Numer ONZ: 2570		Związki kadmu.

Uwaga: Użytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacje zawarte w powyższej karcie stanowią opis wymogów bezpieczeństwa użytkowania substancji. Użytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do konkretnych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy użytkownika. Karta charakterystyki nie może być traktowana jako gwarancja właściwości substancji.

* * * * *

Zgodnie z rozporządzeniem MZ z dnia 3 lipca 2002 r., PN-ISO 11014-1 i Dyrektywą 91/155/EEC

	KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI	Wydanie: I Data wydania: 20.11.02 Strona/stron 1/7
Nazwa:	SIARCZAN(VI) KADMU(II)

Siarczan(VI) kadmu(II)

---