POLICYJNA IZBA DZIECKA

Policyjna Izba Dziecka to instytucja diagnostyczna, ale przyjmująca całkowitą opiekę nad dzieckiem. Maksymalny czas pobytu w Izbie wynosi 48 godzin.

Trzy kategorie nieletnich, którzy mogą być osadzeni w Policyjnej Izbie Dziecka:

1. Nieletni co do których istnieje podejrzenie, że popełnili czyn karalny i istnieje obawa, że mogą się ukryć, bądź zatrzeć ślady czynu.

2. Nieletni wobec których nie można ustalić tożsamości: tacy, którzy ukończyli 13 lat, a nie ukończyli 17 lat.

3. Nieletni wymagający natychmiastowej opieki, a nie jest możliwe niezwłoczne dostarczenie ich rodzicom, ani umieszczenie w Pogotowiu Opiekuńczym - nieletni między 13 a 18 rokiem życia - mówi się o nich nieletni zagrożeni demoralizacją.

Osoby poniżej 13 roku życia są natychmiast przewożeni do Pogotowia Opiekuńczo - Wychowawczego lub jeśli nie ukończyły 3 roku życia do Domu Małego Dziecka.

Zadania Policyjnej Izby Dziecka:

1. Potwierdzenie lub ustalenie tożsamości.

2. Zebranie niezbędnych informacji o środowisku rodzinnym nieletniego.

3. Obserwacja pedagogiczna w czasie pobytu w Policyjnej Izbie Dziecka.

O zatrzymaniu nieletniego informuje się:

1. Rodziców bądź prawnych opiekunów.

2. Jednostkę policji, która działa na terenie zamieszkania nieletniego

3. Sąd rodzinny i prokuratura - jeżeli pojawi się przestępstwo

4. Władze oświatowe

5. Instytucje państwowe i organizacje społeczne kompetentne w zakresie opieki i wychowania

W czasie pobytu w Policyjnej Izbie Dziecka przysługuje:

1. Całodzienne wyżywienie

2. Czysta bielizna pościelowa i osobista.

3. Dresy i obuwie sportowe.

4. Środki higieny osobistej.

Nieletni przebywający w Policyjnej Izbie Dziecka ma zapewniony ustalony porządek dnia np. gry świetlicowe, czytelnictwo, pracownicy pedagogiczni prowadzą w tym czasie działalność profilaktyczną (filmy). Prowadzona jest działalność wychowawcza i profilaktyczna. Prowadzi się postępowania w celu przekazania go rodzinie bądź właściwej instytucji.

SCHRONISKO DLA NIELETNICH

Dla chłopców w Chojnicach, dla dziewcząt w Koronowie.

Jest instytucją diagnostyczną, zbierającą pełny zakres informacji o nieletnich. Kierowani są tam nieletni od 13 do 18 roku życia. Podstawą skierowania jest decyzja sądu i sędziego rodzinnego lub prokuratora. Zwolnienie ze schroniska następuje na podstawie organu, który nieletniego tam kierował. Ustawowy czas pobytu nie powinien przekraczać 3 miesięcy. Jeżeli są wskazania żeby nieletni nie przebywał w swoim środowisku rówieśniczym.

Podstawowe zadania Schroniska dla nieletnich;

1. Zapewnienie pozostającego w schronisku nieletniego do dyspozycji organu, który go tam skierował.

2. Zapobieganie działalności, która mogłaby utrudniać prowadzenie przez sąd sprawy nieletniego.

3. Opracowanie diagnozy dotyczącej sprawy nieletniego oraz zapoczątkowanie działalności resocjalizacyjnej nieletniego.

Diagnoza określa (dokonuje jej zespół specjalistów):

1. Osobowość nieletniego

2. Stopień jego demoralizacji.

3. Ocena środowiska wychowawczego.

4. Wnioski dotyczące dalszej opieki i wskazań resocjalizacyjnych.

Prognoza resocjalizacyjna - określa się atrybuty środowiska rodzinnego w zakresie poziomu asocjalności oraz atrybuty nieletniego w tym samym zakresie. Prognoza kończy się sugestią co do środka który może być wykorzystany wobec nieletniego.

Opinia o nieletnim zawiera sugestię poczynań działalności resocjalizacyjnej i zawiera:

1. Opinię o stanie zdrowia.

2. Informacje o uzdolnieniach i zainteresowaniach.

3. Predyspozycje zawodowe nieletniego.

4. Wnioski do prowadzenia działań resocjalizacyjnych.

W trakcie pobytu nieletniego w schronisku zadania edukacyjne prowadzone są w szkole, na zajęciach szkolnych, warsztatowych i w internacie. Grupa dydaktyczna może liczyć od 6 do 12 osób. Organizuje się zajęcia korekcyjno - wychowawcze.

Zajęcia warsztatowe - to zajęcia praktyczne, których celem jest wychowanie zawodowe, przygotowanie do zawodu i zdanie egzaminu czeladniczego.

Działalność internatowa - obejmuje pozostałymi czynnościami regulaminowymi, obejmuje organizację czasu wolnego (koła zainteresowań) oraz organizowanie form sportowych i rekreacyjnych.

Nadzór nad Schroniskami dla nieletnich sprawuje Prezes Sądu Okręgowego.

ZAKŁAD POPRAWCZY

Jest to placówka specjalna o charakterze resocjalizującym. Nadzór nad funkcjonowaniem sprawuje Prezes Sądu Okręgowego, a nadzór nad wychowankiem sprawuje sędzia rodzinny, który to orzekł.

Typy zakładów poprawczych:

1. Zakład dla nieletnich zdemoralizowanych w niewielkim stopniu, które prowadzą działalność wychowawczą w oparciu o środowisko lokalne.

2. Zakłady poprawcze o wzmożonym nadzorze wychowawczym dla nieletnich zdemoralizowanych w wysokim stopniu.

3. Zakłady poprawcze dla nieletnich upośledzonych umysłowo, wobec których stosuje się specjalne oddziaływania rewalidacyjno - resocjalizacyjne.

4. Zakłady dla nieletnich z zaburzeniami neuropsychicznymi i innymi zaburzeniami osobowości, którym zapewnia się opiekę psychoterapeutyczną.

W zakładach poprawczych pierwszego typu proces kształcenia i wychowania odbywa się z wykorzystaniem lokalnej bazy szkolnej, kulturalnej i sportowej. W przypadku placówek drugiego typu działalność resocjalizacyjna odbywa się w oparciu o własne zaplecze szkolne i warsztatowe oraz wyodrębnione obiekty sportowe. Zakłady trzeciego i czwartego typu realizują program szkoły specjalnej zazwyczaj wykorzystując własną bazę współpracując z poradnią pedagogiczną, psychologiczną, diagnozują zajęcia wyrównawcze. W zakładach poprawczych pierwszego i drugiego typu stosuje się indywidualne metody nauczania. Realizuje się program szkoły podstawowej, gimnazjalnej i ponad gimnazjalnej. Istnieje możliwość promocji śródrocznej. Kształcenie zawodowe może obejmować tradycyjną naukę zawodu jak i kształcenie kursowe. Realizuje się je w dwóch wariantach: trwa dwa lata lub półtora roku. Bierze się pod uwagę wiek wychowanka jak i poziom intelektualny.

OŚRODEK KURATORSKI

Jest to instytucja o charakterze otwartym, która działa w miejscu zamieszkania nieletniego. Zajmuje się nieletnim tylko przez pewien czas. Do Ośrodków Kuratorskich kieruje się nieletnich na podstawie orzeczeń sądowych, a ponadto nieletnich, których rodzicom ograniczono władzę rodzicielską, a nieletni ci nie mają zapewnionej należytej opieki i nadzoru w czasie wolnym. Nieletni umieszczani w Ośrodku Kuratorskim ze względu na cechy osobowości i sytuację życiową wymagającą systematycznej kontroli i pomocy.

Zadania Ośrodków Kuratorskich:

1. Wdrożenie do przestrzegania zasad współżycia społecznego i porządku publicznego.

2. Kształtowanie właściwego stosunku do nauki.

3. Rozwijanie zdolności i zainteresowań.

4. Usuwanie zaniedbań wychowawczych i edukacyjnych.

5. Podnoszenie kultury osobistej.

6. Rozwiązywanie problemów psychicznych

7. Rozładowywanie napięć.

8. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności.

Zadania te realizuje się w trakcie zajęć z wychowankami oraz inicjując współpracę z jednostkami samorządowymi. Działalność ośrodka opiera się także o systematyczny kontakt z rodzicami, którego celem jest analiza procesu wychowania oraz ustalenia metod postępowania. W ośrodkach obowiązują trzy metody działania:

1. Metoda pracy grupowej

2. Metoda pracy środowiskowej

3. Metoda indywidualnego przypadku

Polegają na:

1. Organizowaniu czasu wolnego.

2. Nawiązywaniu współpracy ze środowiskiem.

3. Prowadzenie terapii oraz pomoc w usuwaniu zaniedbań edukacyjnych i wychowawczych

Zajęcia prowadzi kierownik ośrodka oraz kuratorzy rodzinni zarówno zawodowi jak i społeczni. Terapię mogą prowadzić wyłącznie osoby posiadający uprawnienia. Zajęcia mogą również prowadzić nieodpłatnie osoby, które otrzymały zgodę kierownika ośrodka. Zajęcia odbywają się w grupie nie większej niż 10 osób. Z reguły zajęcia odbywają się w siedzibie ośrodka, ale jeżeli istnieje możliwość to można wykorzystać bazę lokalną. Koszty pokrywa sąd. W czasie pobytu w ośrodku przysługuje wychowankom dożywianie, a stawkę dzienną ustala sędzia sądu rejonowego. Ośrodek jest czynny w czasie całego roku kalendarzowego, w dniach i godzinach dostosowanych do rzeczywistych potrzeb wychowanków, ale w czasie nie krótszym niż 20 godzin tygodniowo. Jedynie prezes sądu okręgowego na uzasadniony wniosek prezesa sądu rejonowego może zawiesić prowadzenie zajęć na czas nie przekraczający łącznie 3 miesięcy w roku i wyłącznie w okresie przerw wakacyjnych i świątecznych. Pozostali uczestnicy zajęć kierowani są do innych placówek.

Obowiązki kierownika ośrodka:

1. Organizowanie i koordynowanie pracy ośrodka.

2. Sporządzanie pisemnych sprawozdań co 6 miesięcy dla prezesa Sądu Rejonowego

3. Opiniowanie kandydatów do pracy w ośrodkach

4. Organizowanie działalności profilaktycznej

5. Prowadzenie zajęć w wymiarze 6 godzin tygodniowo.

6. Niezwłoczne powiadamianie sędziego Rodzinnego o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez uczestnika ośrodka.

7. Prowadzenie dokumentacji ośrodka.

Obowiązki kuratora zawodowego:

1. Prowadzenie zajęć w wymiarze 8 godzin tygodniowo

2. Prowadzenie dokumentacji przez bieżące wpisy w dzienniku i sporządzane sprawozdania

3. Udział w szkoleniach.

Bezpośredni nadzór nad Ośrodkami prowadzi Minister Sprawiedliwości.

Funkcje Ośrodka:

1. Funkcja resocjalizująco - kompensacyjna

2. Funkcja opikuńczo - wychowawcza

3. Funkcja dydaktyczna

4. Funkcja profilaktyczna - zapoznanie się z sytuacją nieletniego i częściowe izolowanie go i uodpornianie na negatywne bodźce

5. Funkcja integracyjno - społeczna - polega na współdziałaniu z młodzieżą, szkołami, rodzicami oraz innymi instytucjami opiekuńczo - wychowawczymi. Działalność ta stanowi margines.

RODZINA ZASTĘPCZA

Jest to forma opieki na dzieckiem pozbawionym tejże opieki. Istnieją trzy typy rodzin zastępczych:

1. Rodzina zastępcza spokrewniona z dzieckiem w stopniu pozwalającym na jego alimentację (rodzeństwo lub dziadkowie)

2. Rodziny spokrewnione w dalszym stopniu i biorą dzieci na czas określony.

3. Rodziny obce w stosunku do dziecka np. zobowiązały się wykonać wobec dziecka orzeczony środek wychowawczy.

Rodzina zastępcza jest instytucją. Dziecko nie nabywa żadnych praw np. dziedziczenie. Opiekunowie ci są opiekunami prawnymi.

Warunki jakie powinni spełniać rodzice zastępczy:

1. Muszą dawać rękojmię należytego wykonywania zadań związanych z opieką i wychowaniem.

2. Muszą mieć obywatelstwo polskie, mieszkać w kraju i korzystać z pełni praw cywilnych.

3. Nie może być pozbawiona praw obywatelskich i opiekuńczych.

4. Ma ukończone co najmniej 24 lata.

5. Nie jest chora na chorobę psychiczną, przewlekłą, zakaźną czy inną która uniemożliwia jej opiekę.

6. Ma odpowiednie warunki mieszkaniowe i stałe źródło utrzymania.

Obowiązki rodziny zastępczej:

1. Sprawowanie faktycznej i bieżącej opieki nad dzieckiem oraz jego wychowaniem.

Dziecko może być umieszczone w rodzinie zastępczej w przypadku:

1. Orzeczenia ograniczenia, pozbawienia lub zawieszenia władzy rodzicielskiej.

2. Orzeczenia umieszczenia w rodzinie zastępczej jako środka wychowawczego.

3. Za zgodą rodziców posiadających pełnię władzy rodzicielskiej ale będących w trudnej sytuacji.

Państwo udziela pomocy finansowej rodzicom zastępczym od chwili ukończenia przez dziecko 18 lat. W wyjątkowych wypadkach na czas nauki, ale nie dłużej jak do 25 roku życia (renegocjacja umowy).

KURATOR SĄDOWY - KURATELA SĄDOWA

Kurator sądowy sprawuje nadzór nad nieletnimi, którzy:

1. popełnili czyn karalny w wieku 13 - 17 lat i orzeczono wobec nich nadzór kuratora.

2. w sytuacji warunkowego zawieszenia umieszczenia w zakładzie poprawczym

3. w sytuacji warunkowego przedterminowego zwolnienia z zakładu poprawczego

4. nad nieletnimi zagrożonymi demoralizacją do 18 roku życia

W w/w wypadkach pełni funkcje wychowawcze i resocjalizujące.

W postępowaniu opiekuńczym:

1. sprawowanie nadzoru nad sposobem wykonywania obowiązków przez rodziców

2. troska o właściwy rozwój dziecka w rodzinie

3. rozwiązywanie problemów szkolnych

4. organizowanie pomocy materialnej rodzinie

5. organizowanie czasu wolnego

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA PEDAGOGIKI PENITENCJARNEJ

Pedagogika penitencjarna - odnosi się do nieletnich, młodocianych i dorosłych umieszczonych na mocy orzeczenia sądowego w zakładach zamkniętych o charakterze izolacyjnym, podstawowym celem działalności jest odcięcie tych jednostek od środowiska zewnętrznego.

Młodociany - jest to osoba, wobec której podejmuje się oddziaływania penitencjarne, a która w świetle Kodeksu Karnego Wykonawczego nie ukończyła 21 roku życia. Jest to pojęcie prawno - karne.

Recydywista - jest to skazany na karę pozbawienia wolności, który w ciągu 5 lat od popełnienia poprzedniego przestępstwa i po odbyciu 6 miesięcy kary pozbawienia wolności popełnia następne przestępstwo podobne do tego za które był skazany.

Recydywista penitencjarny - to osoba, która odbywała karę pozbawienia wolności i popełnia po jej odbyciu kolejne przestępstwo, inaczej mówiąc to przestępca powrotny. Jest to określenie, które funkcjonuje w zakresie pedagogiki penitencjalnej.

Kara kryminalna - przewidziana jest za popełnienie przestępstwa. Wiąże się z niezaprzeczalną szkodliwością czynu, które popełnił sprawca. Nieletni popełnia czyn karalny, a nie przestępstwo. Dorosły popełnia przestępstwo, bo trzeba je udowodnić.

Przestępstwem jest każdy czyn, który spełnia 3 warunki:

1. czyn musi być dokonany - zasadniczo nie karane są zamiary, chyba że ma charakter dużej szkodliwości

2. niezgodność danego czynu z aktualnie obowiązującymi przepisami

3. czyn musi charakteryzować się dużą szkodliwością społeczną

Polski Kodeks Karny przewiduje następujące kary zasadnicze:

1. kara dożywotniego pozbawienia wolności

2. kara 25 lat pozbawienia wolności - w przypadku nieletniego, który popełnił czyn o szczególnej szkodliwości i odpowiada za jego popełnienie jako młodociany nie można go skazać na dożywocie

3. kara bezwzględnego pozbawienia wolności od 2 - 5 lat

4. od 5 - 10 lat

5. od 10 - 15 lat

6. kara grzywny

7. kara ograniczenia wolności

Kary dodatkowe:

1. grzywna

2. pozbawienie prawa wykonywania zawodu

3. zakaz pełnienia pewnych stanowisk

4. zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych

5. ograniczenie praw publicznych

Kara kryminalna powoduje trojakiego rodzaju dolegliwości:

1. dolegliwość fizyczna - np. kara pozbawienia wolności

2. dolegliwość psychiczna - związana z deprywacją ważniejszych potrzeb psychicznych

3. dolegliwość społeczna - związana z ograniczoną możliwością pełnienia ról społecznych

KONCEPCJA KARY KRYMINALNEJ

Wyróżniamy trzy grupy koncepcji:

1. Zakładają, że kara jest celem samym w sobie, co oznacza, że nie spełnia ona celów użytecznych tzn. że kara jest wykonywana za konkretnie popełniony czyn

2. Zakładają, że kara jest środkiem do realizacji celów użytecznych - cel użyteczny - to naprawa zachowania przestępcy. Zakłada się, że kara nie może być represyjna, należy dać mu szansę na poprawę.

3. Koncepcje koalicyjne łączące dwa poprzednie elementy - ma stosować element represji wobec sprawcy i być jednocześnie drogą pozwalającą na poprawę zachowania.

II podział według Levnela:

1. Teoria retrybutywna - oznacza to, że kara jest odpłatą za zło. Powinna nastąpić równowaga między karą, a czynem. Musi być sprawiedliwa i adekwatna do popełnionego czynu. Bierze się nie charakter przestępstwa, ale charakter czynu. Znajdują wielu zwolenników na całym świecie.

2. Teorie prewencyjne - zakładające konieczność poprawy przestępcy. Osiąga się dzięki temu dwa cele:

• dobro indywidualne czyli odstrasza się sprawcę od popełnienia kolejnych przestępstw

• dobro społeczne - w postaci odstraszenia, przestrogi innych osób - tę rolę spełniają media.

Kara powinna w tej teorii być utylitarna tzn. że kary nie stosuje się wówczas kiedy wyrządzona szkoda została zrekompensowana lub kiedy kara nie przyniesie efektu ze względu na niewspółmierność.

Funkcje kary:

1. Funkcja odwetowa - kara jest odpłatą za zło i sprawca musi odczuć dolegliwość związaną z ukaraniem i musi mieć świadomość rozmiaru popełnionego zła.

2. Funkcja eliminująca - ma za zadanie izolowanie niebezpiecznych sprawców, wykluczenie ze społeczeństwa na pewien czas, pozbawienie możliwości oddziaływania bądź wpływania na inne osoby.

3. Funkcja odstraszająca - odstraszenie innych członków społeczeństwa od popełniania podobnych czynów.

4. Funkcja poprawcza - wynika z założenia, że człowiek jest z natury dobry i danie mu możliwości refleksji i dając mu odpowiednie traktowanie, spowoduje u niego przemianę.

ROZWÓJ INSTYTUCJI WIĘZIENNEJ

Instytucja więzienia zaczęła się wykształcać w różnych państwach w XVI, XVII i XVIII wieku. Pierwsze więzienie powstało w Londynie. Było przekształcone z przytułku dla bezdomnych. Obowiązywała tam surowa kara i przestrzeganie zasad moralnych. Drugi zakład powstał w XVII wieku W Amsterdamie z podziałem na zakład męski i kobiecy. Zostały przekształcone z przytułków. Obowiązywała surowa dyscyplina, ale też obowiązek nauki. Musieli pracować, ale ich praca była odpłatna. Rozbudowana pomoc postpenitencjarna - poszukiwano po zakończeniu kary miejsca zamieszkania i pracę. Przed wzajemną demoralizacją chroniono przez umieszczanie w nocy w pojedynczych celach.

WIĘZIENIA WZORCOWE

1. Więzienie marszałkowskie - powstało w XVII w. w Polsce. Mieściło się w budynku specjalnie na te cele wybudowane. Cele były przestronne i widne i były ogrzewane. Panowały tam bardzo dobre warunki sanitarne. Nie umierano tam z powodu zaniedbania i chorób. Istniała posługa duszpasterska i opieka medyczna, pracowano. Mankament - osadzano tam osoby, które popełniły przestępstwo i pochodzili ze stanu szlacheckiego.

2. Więzienie w Gangawie - budynek wybudowany na cele więzienne. Osadzeni izolowani w pojedynczych celach. Mieli obowiązek opłacanej pracy i przywilej nauki. Pierwsze więzienie, które funkcjonowało według systemu celkowego.

System celkowy - pierwszy znany system penitencjarny. Powstał w USA. Opierał się na trzech przesłankach:

1. wzrost tendencji humanitarnych i wartości życia

2. rzadsze orzekanie kary śmierci

3. doktryna religijna amerykańskich protestantów zwanych kwakrami - rygorystyczne traktowanie moralne.

System celkowy przybrał dwie postacie:

1. Ustrój pensylwański - bazuje na doktrynie kwakrów. Skazanych izolowano w ciągu dnia i nocy. Izolacja wiązała się z całkowitą bezczynnością skazanych

2. Ustrój augsburski - areszty są okrągłe lub wachlarzowate (areszt w Toruniu). Z centralnego punktu można obserwować wszystkie cele, które wyglądały jak klatki. Ten system nazwany był systemem milczenia. Skazani mogli pracować w czasie dnia, ale i skazanych i strażników obowiązywało milczenie.

3. System progresywny - powstał w Anglii i związany był z wprowadzeniem klasyfikacji skazanych (płeć, rodzaj popełnionego czynu, stopień demoralizacji, wcześniejsza karalność, zaburzenia osobowości). Powstał na wyspie Northold. Polegał na tym, że za przejawy pozytywnych zachowań przyznawano w czasie codziennych spotkań określoną liczbę punktów. Suma punktów oznaczała wyznaczony limit, jeżeli osoba go osiągnęła to otrzymywała przywileje. Właściwy rozwój nastąpił w Irlandii, a autorem był Crofton. Polegał na wyróżnieniu trzech faz kary pozbawienia wolności:

• Okres surowego reżimu - trwający 9 miesięcy - panował tu system celkowy

• Okres ciężkiej pracy i trwał połowę kary - praca w dzień, w nocy izolacja w pojedynczej celi

• Okres ograniczonego dozoru - kierowano do lżejszej, opłacanej pracy, nie stosowano kar dyscyplinarnych i okres ten kończył się warunkowym zwolnieniem.

WIĘZIENNICTWO W POLSCE PO 1918 ROKU

Nowoczesny system więziennictwa zaczął się wykształcać po odzyskaniu niepodległości.

Pierwszy akt prawny który regulował powstanie i funkcjonowanie zakładów karnych to Dekret Naczelnika Państwa z 1919r. Reformatorski był akt z 1928r. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej w sprawach więziennictwa obejmował:

1. Ujednolicenie organizacji zakładów karnych

2. Wprowadzenie systemu progresywnego

3. Wprowadzenie zasady segregacji więźniów i adekwatnego ich rozmieszczenia

4. Wprowadzenie obowiązku pracy, nauki, przywileju posługi duszpasterskiej i zasady utrzymywania kontaktów ze środowiskiem rodzinnym

Kodeks Karny z 1932 roku wprowadził typologię więzień. Wprowadzono precyzyjny podział więzień. Do 1956 roku Więzienia były w gestii Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Po roku 1956 więzienia podporządkowano Ministerstwu Sprawiedliwości. W 1958 roku w więzieniach utworzono działy penitencjarne, które organizowały pracę, naukę, działalność kulturalno - oświatową i sportową.

Podział zakładów karnych od 1958 roku:

1. Więzienia

2. Ośrodki pracy

3. Zakłady przejściowe

4. Zakłady dla recydywistów

5. Zakłady dla młodocianych

6. Zakłady dla więźniów z anomaliami psychicznymi

Wprowadzono rygory tzn. karę odbywało się nie tylko w określonym zakładzie, ale w ramach tych zakładów wprowadzano rygory. Wprowadzono również system wolnej progresji. W roku 1969 uchwalono nowy Kodeks Karny i obowiązywał on do 1998 roku, czyli do momentu uchwalenia nowego Kodeksu Karnego. W 1968 roku wprowadzono przymus resocjalizacji, który został zniesiony w 1998roku. Wprowadzono trzy rygory: zasadniczy, złagodzony i zaostrzony. Wprowadzono grupy klasyfikacyjne w oparciu o rodzaj zakładu i rygor.

Podstawy klasyfikacji skazanych:

1. wiek

2. uprzednia karalność

3. wysokość aktualnie orzeczonej kary

4. czas pozostały do końca kary

5. stopień demoralizacji

6. podatność na resocjalizację - najmniej obiektywny

W 1974 roku wydano tymczasowy regulamin wykonywania kary pozbawienia wolności. Na mocy tego regulaminu wprowadzono 4 rygor - surowy - obowiązywał tylko w zakładach dla recydywistów. Przewidywał z wprowadzeniem rygorystycznych kar: ciężka praca fizyczna wykonywana nieodpłatnie, ograniczenie korespondencji, ograniczenie widzeń, ograniczenie udziału w zajęciach kulturalno - oświatowych, ograniczenie racji żywnościowej o ¼ lub ½ nawet do 14 dni, obcięcie włosów tzw. obcięcie na O, cela izolacyjna do pół roku. W 1981 roku zniesiono rygor surowy, zwiększono częstotliwość korespondencji i prawo do widzeń, zniesiono niektóre kary dyscyplinarne - racje żywnościowe i obcięcie włosów.

W 1990 roku wprowadzono nowy regulamin wykonywania kary pozbawienia wolności i na mocy tego regulaminu podwyższono należność za pracę przypadającą skazanemu do 35%. Zwiększono częstotliwość widzeń, objęto tymi widzeniami całą rodzinę. Karę celi izolacyjnej zmniejszono do 28 dni, do świadczeń emerytalnych zaliczano czas pracy w zakładzie karnym.

W 1998 roku wszedł w życie nowy Kodeks Karny na mocy tych aktów: podniesiono należność za pracę do 50%, możliwość noszenia odzieży prywatnej, korzystanie ze sprzętu RTV w celi, możliwość korzystania z samoinkasujących aparatów telefonicznych, przywilej niecenzurowanej korespondencji z instytucjami, zniesiono przymus resocjalizacji - wyjątkiem są nieletni i młodociani.

Typy zakładów karnych od 1998 roku:

1. Zakład dla młodocianych

2. Zakłady karne dla pierwszy raz skazanych

3. Zakłady karne dla recydywistów penitencjarnych

4. Zakłady karne dla odbywających karę aresztu wojskowego

Rodzaje zakładów karnych od 1998 roku:

1. Zakład typu zamkniętego

2. Zakład typu półotwartego

3. Zakład typu otwartego

Różnią się stopniem zabezpieczenia, izolacji skazanego, obowiązków i uprawnień.

Systemy oddziaływań penitencjarnych albo systemy resocjalizacji penitencjarnej:

1. System zwykły - korzystają z niego skazani dorośli, którym przysługuje prawo do korzystania z dostępnych zajęć kulturalno - oświatowych, nauczania, zatrudnienia, mogą też w każdej chwili wyrazić zgodę na tzw. programowe oddziaływanie

2. System programowego oddziaływania - (IPO - indywidualny program oddziaływania) - IPO obejmuje indywidualnie ukierunkowane formy i rodzaje oddziaływań wychowawczych, warunki zatrudnienia, kierunki i warunki kształcenia, rodzaj zajęć kulturalno - oświatowych w jakich będzie brał udział, zakres utrzymywania kontaktów z rodziną, oraz sposób wywiązywania się z warunków alimentacji

3. System terapeutyczny - obejmuje osadzonych z zaburzeniami psychicznymi, upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, uzależnionych od alkoholu, narkotyków.

CHARAKTERYSTYKA POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW ZAKŁADÓW KARNYCH

1. Zakład karny zamknięty - cele mieszkalne mogą być otwarte w porze dziennej w określonym czasie, skazani mogą być zatrudnieni poza zakładem karnym tylko w pełnym systemie konwojowania. Skazani mają prawo korzystania z zajęć kulturalno - oświatowych i sportowych oraz nauczania wyłącznie na terenie zakładu. Ruch skazanych po terenie zakładu odbywa się w sposób zorganizowany i pod dozorem. Skazani maja prawo korzystania z własnej bielizny i odzieży, o ile zgodę wyrazi dyrektor. Mogą korzystać z dwóch widzeń w miesiącu. Dyrektor może zgodzić się na skumulowanie tych widzeń mają prawo do korespondencji, która jest kontrolowana.

2. Zakład karny półotwarty - cele otwarte w ciągu dnia, w ciągu nocy mogą być zamknięte. Mogą być zatrudnieni poza zakładem w systemie zmniejszonego konwojowania. Mogą korzystać z zajęć kulturalno - oświatowych i kształcenia poza zakładem karnym. Skazani mogą poruszać się po terenie zakładu w czasie i miejscach ustalonych porządkiem wewnętrznym. Mogą korzystać z własnej bielizny, odzieży i obuwia. Przysługują im widzenia nie podlegające dozorowi. Można im udzielać przepustek, nie częściej jednak niż co 2 miesiące i łączny czas 14 dni w roku. Widzenia 3 razy w miesiącu i można je kumulować. Korespondencja i rozmowy telefoniczne mogą być kontrolowane, ale nie muszą.

3. Zakład karny otwarty - cele są otwarte całą dobę. Zatrudniani są poza zakładem karnym bez konwojenta na pojedynczych stanowiskach. Z zajęć kulturalno - oświatowych, sportowych i nauki mogą korzystać poza zakładem karnym. Mogą poruszać się w zakładzie w czasie ustalonym wewnętrznie, mogą otrzymywać z depozytu pieniądze pozostające do ich dyspozycji. Mogą nosić własną odzież, bieliznę i obuwie. Można udzielać mu przepustek nie częściej niż 1 raz w miesiącu i nie dłużej niż 28 dni w roku. Nieograniczona liczba widzeń. Można przygotowywać dodatkowe posiłki we własnym zakresie. Korespondencja i rozmowy telefoniczne nie kontrolowane.

Ad. 1. Zakłady dla młodocianych są to zakłady wyodrębnione ze względu na ich specyfikę. Odizolowuje się ich od bardziej zdemoralizowanych. Młodociani mają głęboki poziom demoralizacji. Mniejszy problem sprawiają multirecydywiści - osoby skazane kilka razy.

Młodociani - osoby do 21 roku życia. Są kategorią, która obligatoryjnie poddawana jest zabiegom penitencjarnym. Skazany ma prawo wyboru. Jeżeli młodociany kończy 21 lat zostaje przeniesiony do zakładu dla pierwszy raz skazanych. Bądź, jeśli ma na swoim koncie wcześniejsze kary to zostanie umieszczony w zakładzie dla recydywistów. Jest to rozwiązanie kodeksowe. Młodociani, którzy poprawnie się zachowują mogą pozostać w zakładzie dla młodocianych. Mają mały wymiar kary, poddali się resocjalizacji. To daję im pewność, gwarancję na przyszłość i możliwość osadzenia w zakładzie dla młodocianych dorosłych skazanych. Taki dorosły musi wyrazić zgodę i musi być pierwszy raz skazany. Mają oddziaływać swoją pozytywną postawą społeczną, działać pozytywnie.

Nie wolno umieszczać w zakładach dla młodocianych skazanych:

• skazanych jako niebezpiecznych

• nie wolno umieszczać sprawców szczególnie niebezpiecznych przestępstw, czyli takich, którzy dokonali: zamachu terrorystycznego, zostali skazani za znęcanie się nad rodziną, którzy dokonali rozboju i w czasie przestępstwa użyli broni palnej.

Młodocianym przysługuje dodatkowe widzenie raz w miesiącu poza tym obligatoryjnym.

Ad.2 Zakłady dla recydywistów penitencjarnych to są zakłady, w których karę odbywają dorośli skazani za przestępstwa umyślne, skazani na zasadniczą karę ograniczenia wolności bądź karę zastępczą, oraz zostali skazani za wykroczenia umyślne na karę aresztu.

Kryterium zaliczenia do tej kategorii jest poprzednia karalność związana z karą pozbawienia wolności lub aresztu a nie karą grzywny.

Recydywistę można umieścić w zakładzie karnym dla pierwszy raz skazanych, gdy przemawiają za tym specjalne względy resocjalizacyjne:

• szkodliwość popełnionego czynu jest niewielka

• podobnie jak stan demoralizacji

• uprzednia kara była krótkoterminowa

Ad.3 Zakłady dla pierwszy raz skazanych, przebywają w nich osoby karane po raz pierwszy bądź skazani na zastępczą karę pozbawienia wolności, poza młodocianymi chyba że skończy określony pułap wiekowy.

Rozmieszczenie w zakładach karnych:

1). W zakładach zamkniętych na pewno obligatoryjnie umieszcza się:

• tych skazanych stwarzających zagrożenie społeczne

• tych, którzy popełnili przestępstwo w zorganizowanej grupie przestępczej

• skazanych na dożywocie, bądź 25 lat

Fakultatywnie w zakładach zamkniętych można umieścić:

• skazanych mężczyzn i kobiety, jeżeli ich sposób życia przed popełnieniem przestępstwa oraz sposób zachowania podczas pobytu w areszcie wskazuje na to, że karę należy wykonać w warunkach (wzmożonego) zwiększonego zabezpieczenia.

Dla kobiet są tylko oddziały zamknięte w zakładach typu półotwartego. W większości więzienia nie posiadają zakładów zamkniętych.

• umieszcza się osoby, które podczas pobytu w areszcie lub zakładzie karnym naruszają dyscyplinę

Osoby, które w czasie pobytu w zakładzie karnym półotwartym lub otwartym dopuściły się szczególnie nagannego zachowania :

• odmawiały wykonania poleceń

• nie wróciły z przepustek

Skazani niebezpieczni:

Zakład we Włocławku

-sprawcy przestępstw, których właściwości i motywacje, a także sposób zachowania się popełnionego przestępstwa oraz szczególne następstwa tych czynów sugerują szczególnie duże zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu.

Zakwalifikowani do tej kategorii zgodnie z kodeksem karnym:

Są to sprawcy, którzy dopuścili się zamachu na:

• Prezydenta RP

• Konstytucyjny ustrój państwa-próba dokonania przewrotu

• Zamach na jednostkę zbrojną RP

Poza tym:

• sprawcy, którzy dokonali przestępstwa ze szczególnym okrucieństwem

• wzięli i przetrzymywali zakładnika

• dokonali uprowadzenia samolotu, bądź innego środka transportu masowej komunikacji

• używali broni palnej lub materiałów wybuchowych

• organizowali lub uczestniczyli w zbiorowym buncie

• sprawcy napaści na funkcjonariusza

• dokonali zgwałcenia kwalifikowanego, ogólnie kara za gwałt 8 lat

Zgwałcenie kwalifikowane za szczególnym okrucieństwem tzn. zbiorowy, okaleczeniem ofiary - osoby, które dokonały ucieczki bądź próby ucieczki z aresztu śledczego i zakładu karnego, np. w trakcie transportowania ich.

Skazanych niebezpiecznych nie dotyczy wiele praw:

- przebywanie w celach jednoosobowych o szczególnym zabezpieczeniu tj. warunkiem najbardziej optymalnym

Cela o szczególnym zabezpieczeniu poza kratą w oknie ma przed kratą jeszcze siatkę w oknie, kratę zabezpieczającą.

• udział w zajęciach kulturalno-oświatowych w pomieszczeniu o szczególnym zabezpieczeniu, np. lekcje religii, msze.

• cele są cały czas zamknięte przez całą dobę i są często kontrolowane

• ograniczone jest przemieszczanie na terenie zakładu

• po terenie zakładu porusza się wyłącznie pod wzmożonym nadzorem, dwie osoby konwojujące

• poddawani są kontroli po każdym wyjściu i powrocie do celi

• mają prawo do widzeń, ale widzenia odbywają się w miejscach, gdzie możliwy jest stały nadzór umożliwiających bezpośredni kontakt z odwiedzającym

• nie mogą korzystać z odzieży prywatnej, obuwia

• odzież jest widoczna, pomarańczowe ubranie

• jeżeli wychodzi z oddziału używa się prowadnic

Rozmieszczenie w zakładach typu półotwartego:

Umieszcza się:

• skazanych za przestępstwa nieumyślne, albo umieszczonych na zastępczą karę pozbawienia wolności

• kobiety

• skazanych odbywających karę w systemie programowanego oddziaływania - chyba, że okoliczności na to nie pozwalają

Poza tym:

• przeniesieni z zakładu karnego za pozytywne zachowanie i postawę

• skazani na dożywocie po minimum 15 latach, a do otwartego po 20 latach chyba, że sąd karny postanowi inaczej

Warunki klasyfikacji skazanych: kto w jakim zakładzie i w jakiej podgrupie:

1. Płeć.

2. Wiek.

3. Uprzednia karalność i odbywanie kary pozbawienia wolności.

4. Umyślność bądź nieumyślność czynu.

5. Wysokość pozostałej do odbycia kary pozbawienia wolności.

6. Stan zdrowia fizycznego i psychicznego. Fakt i stopień uzależnienia. Posyła się tam ich bez ich zgody. Takie sprawy, skazani za przestępstwa seksualne. Atlantis - program leczenia. Środki awersyjne - elektrowstrząsy, leki w połączeniu z alkoholem powodują wymioty.

7. Stopień demoralizacji i zagrożenia społecznego.

8. Rodzaj popełnionego przestępstwa.

Kategorie skazanych oznacza się wielkimi literami:

M - zakład dla młodocianych

P - pierwszy raz skazani

R - recydywiści penitencjarni

W - areszt wojskowy

Stopień zabezpieczeń - cyfry arabskie:

1 - zakład zamknięty

2 - zakład półotwarty

3 - zakład otwarty

System wykonywania kary oznacza się małymi literami :

p - system programowanego oddziaływania

t - system terapeutyczny

z - system zwykły

m1-grupa klasyfikacyjna

p - podgrupa klasyfikacyjna

Warunki osadzania:

Skazanych umieszcza się w celach jednoosobowych lub wieloosobowych.

Bierze się pod uwagę:

1. Decyzję klasyfikacyjną.

2. Konieczność oddzielenia skazanych osadzonych tymczasowo aresztowanych. W zakładzie penitencjarnym funkcjonują oddziały aresztów penitencjarnych.

3. Konieczność utrzymania porządku i bezpieczeństwa na terenie zakładu np. przynależność do podkultury.

4. Zalecenia lekarskie, psychologiczne, rehabilitacyjne.

5. Konieczność zapobiegania samoagresji i popełnianiu przestępstw.

6. Zadbanie o dobrą atmosferę wśród skazanych.

W celach wieloosobowych zostaje wybrany starszy celi, do którego obowiązków należy informowanie przełożonych o sytuacji bytowej skazanych, stanie sprzętu.

Skazany ma prawo posiadać:

• dokumenty, dotyczące postępowania, którego jest uczestnikiem

• może posiadać pewną ilość artykułów spożywczych niepsujących się

• mogą posiadać wyroby tytoniu

• środki higieny osobistej

• przedmioty osobistego użytkowania np. zegarek

• listy, fotografie osób najbliższych, członków rodziny

• przedmioty kultu religijnego

• artykuły piśmienne

• notatki osobiste

• książki

• gry świetlicowe

• przedmioty służące wystrojowi

• przedmioty, które wiążą się z zainteresowaniami naukowymi skazanego np. komputer

Skazany nie może posiadać:

• środków łączności

• przedmiotów i narzędzi niebezpiecznych: brzytew, noży

• narzędzi do cięcia metalu

• środków służących do obezwładniania np. gazu łzawiącego, sztućców metalowych

• środków odurzających

• substancji psychotropowych

• alkoholu

• leków nie zaordynowanych przez lekarza

Warunki bytowo sanitarne, w których przebywają osadzeni:

• trzy posiłki dziennie, w tym jeden ciepły - odpowiednia wartość odżywcza

• przestrzega się zaleceń lekarza, o ile jest to możliwe wskazań religijnych

• wartość kaloryczna nie może być niższa niż 2600 kalorii

• dla młodocianych, pracujących poniżej 3200 kalorii

• przysługują im 3 metry kwadratowe powierzchni, ten wymóg może być czasowo ograniczony decyzją dyrektora

• cela musi mieć odpowiednie oświetlenie, właściwą temperaturę, musi być wyposażone w miejsce do spania oraz mieć odpowiednie warunki higieniczne

• rozszerzony kącik sanitarny o miejsce prysznicowe w nowych zakładach

• sposób wyposażenia cel, najlepiej wyłożyć kafelkami - rzadsze remonty

Przysługuje osadzonym:

• ciepła kąpiel raz w tygodniu, kobietom 2 razy w tygodniu, raz dziennie ciepła woda

• spacer 1-godzinny w ciągu dnia

• 8 godzin snu

• prawo do otrzymywania raz w miesiącu paczki żywnościowej

• wagę nie przekraczającą do 5 kg paczki - paczki podlegają ścisłej kontroli

• są komisyjnie otwierane

Za zgodą dyrektora skazany może otrzymać:

• paczki z odzieżą

• środkami higienicznymi

• przedmiotami osobistymi

Mają prawo do widzeń: widzenia trwają 60 minut, przy czym dyrektor może wydać polecenie kumulowania tego czasu raz na miesiąc

W widzeniach mogą uczestniczyć:

• nie więcej niż 2 osoby pełnoletnie, liczba małoletnich jest dowolna, ale muszą być pod kontrolą

• może wydać polecenie na widzenie osób, które nie są najbliższymi krewnymi

• w czasie odwiedzin można kupić produkty z kantyny

• jeżeli przebieg odwiedzin przekracza wskazania regulaminowe może zostać przerwane

• zwykle odwiedziny odbywają się w sali widzeń, przypominają one świetlice

• osoba odwiedzająca nie ma bezpośredniego kontaktu z osadzonym

Charakterystyka oddziaływań penitencjarnych:

Zalicza się do nich:

• nauczanie

• pracę

• zajęcia kulturalno-oświatowe i sportowe

• kontakty z rodziną i światem zewnętrznym

• środki terapeutyczne

• kary i nagrody to środek wspomagający

Oddziaływanie penitencjarne ma mieć charakter pozytywny, nie ma charakteru mechanicznego.

Nauczanie - cele:

1. umożliwia uzyskanie w podstawowym zakresie, zakresie także kwalifikacji zawodowych.

2. pozwala na rozwój umiejętności i zainteresowań.

3. dyscyplinuje skazanych i integruje wokół pewnych celów.

4. wyrabia poczucie odpowiedzialności i przyzwyczaja do planowego wysiłku.

5. uczy współdziałania.

6. rozwija ambicje i nowe perspektywy życiowe

7. jest antidotum na monotonię i nudę więzienną.

Zakład karny zapewnia możliwość uzyskania wykształcenia w zakresie podstawowym, gimnazjalnym, ponadgimnazjalnym, ponadpodstawowym, kształcenie zawodowe. Po pierwsze dostęp do nauki mają ci, którzy nie mają zawodu, lub po wyjściu nie mogą pracować w tym zawodzie. Są możliwości uczeni się poza terenem zakładu.

Trzeba spełnić następujące warunki:

1. Przebywać w zakładzie typu półotwartego lub otwartego

2. Zachowywać się poprawnie.

3. Nie stanowić zagrożenia dla porządku publicznego i uzyskać zgodę dyrektora.

Dyrektor może wyrazić zgodę na podjęcie studiów eksternistycznych

Praca - cele:

1. umożliwia zdobycie odpowiednich kwalifikacji zawodowych, albo podtrzymanie tych, które już posiadają.

2. kształtuje trwałe nawyki aktywności.

3. wyzwala inicjatywę.

4. praca wykonywana w grupie uczy współdziałania.

5. uczy dyscypliny.

6. przynosi także wymierne korzyści ekonomiczne

7. umożliwia wyładowanie energii.

8. uczy punktualności, odpowiedzialności

9. zapobiega nudzie.

10. przerwanie izolacji więziennej

Obecny kodeks karny, zapis prawny nie nakłada obowiązku pracy, ale zapewnia się ją w miarę możliwości artykułu 121.

Artykuł 122 zakłada, że przy zatrudnianiu bierze się pod uwagę: wykształcenie, zawód, zainteresowania i potrzeby osobiste - przewiduje się, że w pierwszej kolejność zatrudniania są osoby zobowiązane do świadczeń alimentacyjnych, bądź, których rodziny są w szczególnie trudnej sytuacji finansowej

Skazani mogą być zatrudniani na podstawie:

• umowy o pracę zawartej z pracodawcą, skierowania do pracy wydanego przez dyrektora

• zakładu karnego

• umowy o pracę,

• umowy o dzieło,

• na własny rachunek

Zawarcie umowy o pracę musi uzyskać zgodę dyrektora, bo on będzie określał warunki zatrudnienia.

Art. 123 KKW wprowadza zasadę, że praca skazanych jest odpłatna a wynagrodzenie nie może być niższe od najniższego wynagrodzenia pracownika danego działu.

Prace na rzecz zakładu karnego, prace porządkowe mogą być wykonywane bezpłatnie, ale w wymiarze nie przekraczającym 90 godzin miesięcznie, do 2003 było to 60 godzin miesięcznie. Praca jest przywilejem.

Miejsce zatrudnienia i formy zatrudnienia:

1. W przywięziennych przedsiębiorstwach różnego rodzaju.

2. W przywięziennych gospodarstwach pomocniczych.

3. Mogą być zatrudnieni przy pracach administracyjnych, porządkowych.

4. W przywięziennych, uspołecznionych zakładach produkcyjnych.

5. Na rzecz samorządu przy pracach publicznych.

Od 1997 roku obowiązuje ich kodeks pracy, czyli za utratę zdrowia uzyskują świadczenia - przysługują im prawa socjalne np. prawo do przerwy w pracy i urlopu.

Zatrudnieni na mocy umowy o pracę nakładczą mają prawo do 14-dniowej przerwy w pracy z prawem do wynagrodzenia po roku.

Skazani na podstawie skierowania o pracę też nabywają prawo do 14-dniowego zwolnienia z pracy po roku.

Ci, którzy zostali zatrudnieni na podstawie umowy o pracę po roku mają prawo do 18-dniowego urlopu wypoczynkowego, który spędzają w zakładzie karnym. Ci, którzy pracowali bezpłatnie mają 14 dni przerwy.

Zyskują oni uprawnienia i nagrody różnego rodzaju:

1. Mogą uzyskać prawo do dłuższego lub dodatkowego widzenia

2. Prawo do dodatkowego zakupu artykułów spożywczych w kantynie.

3. Prawo do dłuższego spaceru.

4. Prawo do częstszego udziału w zajęciach kulturalno-oświatowych kulturalnooświatowych sportowych.

Zgodnie z art. 125 obowiązkowe odliczenia:

• 20% to fundusz pomocy postpenitencjarnej od 2003 roku

• obowiązkowe odliczenia od tej kwoty

• 60% trafia na konto skazanego

• odliczenie podatków

• może on korzystać w sposób bezgotówkowy, dostaje bon, który może zrealizować

• w zakładzie otwartym może dysponować prawdziwymi pieniędzmi

Zatrudnienie:

W zakładach zamkniętych zasadniczo skazani zatrudniani są wewnątrz zakładu.

Dotyczy to zwłaszcza:

- skazanych na dożywocie

- skazanych niebezpiecznych

- skazanych za działalność w zorganizowanej grupie przestępczej

- wszyscy pozostali

Poza zakładem mogą być zatrudniani przebywający w zakładach typu półotwartego i otwartego.

Skazani w zakładach zamkniętych w warunkach wzmożonego konwojowania.

Kontakty ze światem zewnętrznym

Reguły minimalne ONZ.

1. Kontakty bezpośrednie

• kontakty z rodziną, duchownymi, a za zgodą dyrektora z dalszymi krewnymi i znajomymi, z przedstawicielami prasy i mediów, organizacji społecznych i związków wyznaniowych,

• przedstawicieli organizacji zajmujących się ochroną praw człowieka, osoby ze świata

• kultury

• widzenia bezdozorowe, inaczej widzenia intymne, z żoną, mężem są bez dozoru

• przepustki zarówno losowe i nagrodowe

• zezwolenia na opuszczenie zakładu na czas dłuższy, zezwolenia na 14 dni

• wyjścia do pracy lub szkoły, a także przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolności

2. Kontakty pośrednie.

• korespondencja wysyłana i otrzymywana

• paczki z zewnątrz, przekazy pieniężne

• czytelnictwo prasy, książek

• udział w prelekcjach z osobami z zewnątrz

• programy telewizyjne i rozmowy telefoniczne

Przepustki, ich przesłanki i udzielanie:

Przepustki losowe - udzielane w szczególnych sytuacjach na przykład w wypadku śmierci bliskich. Dyrektor nie musi wydać zgody na przepustkę losową.

Przepustki nagrodowe

1. Zezwolenie na widzenie bez dozoru poza zakładem z osobą najbliższą na czas nie przekraczający jednorazowo 30 godzin.

2. Zezwolenie na opuszczenie zakładu bez dozoru na okres nie przekraczający jednorazowo 14 dni.

Limit:

Kodeks ogranicza ilość przyznawanych nagród i limit wynosi 28 dni.

Cele przepustek nagrodowych

1. Sprawdzenie zachowania osadzonego w warunkach wolnościowych

2. Utrzymanie prawidłowych więzi z rodziną

3. Umożliwia załatwienie spraw osobistych

4. Rozładowanie napięć emocjonalnych

5. Przeciwdziałanie tworzeniu kultury podwięziennej

6. Zapobiega prizonizacji - przystosowanie do warunków życia więziennego

7. Zmniejsza dystans między więzieniem a społeczną rehabilitacją

Niebezpieczeństwa związane z udzielaniem przepustek

• Możliwość popełnienia przestępstwa

• Nadmierne picie alkoholu na przepustce, nadużywanie

• Spóźnienia i niepowrotny

• Nie wywiązywanie się z zobowiązań

• Szantażowanie rodzin by wystawiły pozytywną opinię dla zakładu

Zajęcia kulturalno oświatowe i sportowe

Funkcje :

1. Regeneracja sił fizycznych i psychicznych

2. Zaspokojenie potrzeby rozrywki

3. Wspomaganie rozwoju osobowości

Kulturalno-oświatowe:

- czytelnictwo

- oglądanie telewizji

- udział w imprezach masowych na terenie zakładu i poza nim

Zajęcia sportowe pozwalają na:

- Zachowanie zdrowia fizycznego psychicznego

- Na zaspokojenie ruchu

- Przyczynia się do łagodzenia konfliktów

- Służy integracji również z kadrą więzienną

12

---