Na podstawie: „Jak rozpoznać, czy dziecko sięga po narkotyki” T. Dimoff, S. Carper, ELMA BOOKS, Warszawa 1993,

rozdział 3 „Narkotyki i ich kategorie”, s. 35 - 65

Środki tłumiące:

• praktycznie wszystkie są legalne, zwłaszcza dla osób powyżej 18. roku życia;

• łatwo dostępne;

• sprzedaż i kupno odbywa się drogą oficjalną;

• środki tłumiące działają redukująco na czynności mózgu i ośrodkowego układu nerwowego;

• dzięki środkom tłumiącym przede wszystkim następuje rozregulowanie hamulców wewnętrznych, których uczymy się podczas życia społecznego, co może powodować pewnie „rozluźnienie”, a co za tym idzie alkohol - jeden ze środków tłumiących - jest kojarzony z dobrym nastrojem podczas jego spożywania.

a) alkohol:

• ­znany jest na całym świecie w różnych postaciach;

• sprzedaż nieletnim jest zakazana, nie mniej i dla tej grupy jest łatwo dostępny;

• zawartość alkoholu w procentach bywa różna: 0,5% - 70% i więcej.

Wygląd: puszki, butelki, kartony, beczułki itp.

Nazwa handlowa: zbyt wiele

Nazwa slangowa: zbyt wiele

Oznaki użycia: woń oddechu i ubrania, bełkotliwa mowa, czerwone lub szklane oczy, chwiejna równowaga, zimna i wilgotna skóra

Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki): istnieją dwie typowe reakcje:

• podwyższona aktywność, głośne i odbiegające od normy zachowanie, rozmowność, ochota na dalszą zabawę;

• senność, zamknięcie się w sobie, wrogość wobec otoczenia.

Zachowanie to zależy od spożytych ilości i indywidualnej tolerancji. Ponadto dla oby reakcji występuje: upośledzenie funkcji spostrzegania i pamięci, zaburzona orientacja, osłabiony refleks, utrudnienie wysławiania się.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): przejaskrawione emocje, huśtawka nastrojów, niezdolność do wypowiadania się, utrata kontroli ruchowej, „przerwy w życiorysie”, sen, stupor, śpiączka.

Objawy po długotrwałym używaniu: depresja, lęk, „przerwy w życiorysie”, zaburzenia zapamiętywania, społecznie nieakceptowane zachowania, impotencja, marskość wątroby, nowotwór, uszkodzenie mózgu, nagłe zachowania, samobójstwo (1 na 3 związane jest z alkoholem).

Przedawkowanie: stupor, zimna i wilgotna skóra, obniżona temperatura ciała, przyspieszona czynność serca, śpiączka, śmierć.

Objawy abstynencyjne: drżenie, wysoko potliwość, osłabienie, niepokój, bóle głowy, nudności, wymioty, skurcze żołądka, gwałtowne bicie serca, omamy, napady padaczkowe, majaczenie (delirium tremens).

b) leki nasenne i uspakajające:

• do tej grupy zaliczamy leki przepisywane pacjentom;

• produkcja odbywa się na skalę światową, część od razu trafia na nielegalną sprzedaż;

• dzieci podkradają leki swoim rodzicom.

Wygląd: pigułki i kapsułki o różnych kształtach, kolorach, rozmiarach.

Nazwa handlowa:

• barbiturany: Seconal, Nembutal, Amytal, Luminal;

• trankwilizatory: Xanax, Librium (Elenium), Valium (Relanium, Diazepam), Ativan (Lorafen), Serax (Oxazepam);

• inne: Placidyl, Doriden, Tualone, Noctec, Nuludar, Reladorm.

Nazwa slangowa: niektóre nawiązują do koloru tabletek, np.: blues, blue heavens -> Amytal, yellow jackets -> Nembutal, red birds, red devils -> Seconal; inne nawiązują do efektów działania tabletek, np.: blockbusters [uszkodzona bryła, krwista bryła], brain ticklers [zagadka umysłu], courage pills [tabletki na odwagę], downers [uspakajacze], sleepers [usypiacze], goofballs [durne piłki], tranks [euforyzujące]; candies [cukierki].

Oznaki użycia: uspokojenie (słabo lub wyraźnie zaznaczone), lekka euforia, zamazana mowa, niepewny chód, zawroty głowy.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki): stan uspokojenia, odprężenie, rodzaj letargu, upośledzenie zapamiętywania, przymglenie świadomości, zamazane lub podwójne widzenie, utrata kondycji ruchowej, nudności, zaparcie, suchość w ustach, samopoczucie podobne do kaca, może wystąpić podniecenie i euforia lub wrogość, lęk, depresja.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): wyraźne uspokojenie, oszołomienie, upośledzenie czynności ruchowych, huśtawka nastrojów, krótkotrwała niezdolność do zapamiętywania, wrogie i niecelowe zachowania.

Objawy po długotrwałym używaniu: zaburzenia toku myślenia, utrudnione zapamiętywanie i ocena sytuacji, zaburzona orientacja, przymglenie świadomości, zamazana mowa, osłabienie napięcia mięśniowego, niepokój w ciągu dnia, uogólniony niepokój, depresja, trudności ze snem, skargi na stałe zmęczenie.

Przedawkowanie: powolny, płytki, nieregularny oddech, zwężone źrenice na przemian z nieruchomymi i rozszerzonymi, obniżona temperatura ciała, bardzo niskie ciśnienie krwi, słabo wyczuwalny puls, stupor, śpiączka, śmierć.

Objawy abstynencyjne: koszmary nocne, bezsenność, reakcje paniczne, drżenie, depresja, huśtawka nastrojów, nadwrażliwość na światło i dźwięk, drażliwość, utrata łaknienia, spadek ciężaru ciała.

c) inhalatory:

• występują one w klejach, środkach do czyszczenia, zmywaczach do paznokci, płynie do zapalniczek, benzynie, rozcieńczalnikach do farb i lakierów, politurach;

• dają podobne efekty, jak inne środki tłumiące;

• dodatkowo mogą powodować zaburzenia sensomotoryczne oraz efekty zbliżone do halucynacji;

• są niezwykle groźne, gdyż powodują uszkodzenia płuc i dróg oddechowych, serca, wątroby, nerek, mózgu i nerwów.

Wygląd:

• azotyn amylu jest żółtawym płynem w małych szklanych ampułkach, w celu wdychania oparów zbija się ampułki;

• azotyn butynelu - płyn w małych buteleczkach;

• podtlenek azotu - umieszczany jest w metalowe cylinderki, w podobnych opakowaniach do aerozolu.

Rozpuszczalniki przelewa się do papierowych lub foliowych torebek lub na chustki bądź szmaty i z nich wdycha się opary.

Nazwa handlowe: zbyt wiele

Nazwa slangowa: klej, sniffer [wąchacz], locker room [szafka, kabina] (azotyn izobutynelu), gaz rozweselający i whippits (podtlenek azotu), poppers [zatrzaski] i snappers (azotyn amylu), rush [pośpiech, pęd], bolt [strzała, piorun], bullet [kula], locker room, climax [szczyt, orgazm] (azotyn butynelu).

Oznaki użycia: zapach rozpuszczalników, kichanie, kaszel, katar, krwawienia z nosa, nudności, zapalenie spojówek, zamazana mowa.

Objawy po krótkotrwałym używaniu: senność lub euforia, zawroty głowy, odrętwienie, gadatliwość, zaburzeni koordynacji ruchowej, osłabienie napięcia mięśniowego, utrata łaknienia, opóźnione czynności odruchowe, zamazana mowa, zaburzona ocena sytuacji, nadwrażliwość na światło, przyspieszone tętno, stan zapalny i krwawienie z nosa, bóle w klatce piersiowej, bóle stawów, ból głowy.

Objawy po długotrwałym używaniu: osłabienie mięsni, trudności z chodzeniem, ubytek wagi, drżenia, uszkodzenie mózgu i nerwów, uszkodzenia wątroby i nerek.

Przedawkowanie: sen, stupor, uduszenie, niewydolność serca, (SDD: Sudden Sniffing Death: Nagła śmierć od snifowania).

Objawy abstynencyjne: łagodny niepokój, przygnębienie, brak łaknienia, rozdrażnienie, nudności, drżenia.

Środki pobudzające:

• pobudzają czynności mózgu, przez co wyostrzają zmysły;

• wprowadzają człowieka w stan nadaktywności;

• w większości są legalne;

• duże rozpowszechnienie na świecie (tutaj zawiera się kofeina i nikotyna).

a) kokaina:

• występuje jako biały proszek i w takiej postaci jest sprzedawana nielegalnie;

• do sprzedaży jest ona osłabiana różnymi domieszkami;

• po wciągnięciu do nosa bardzo szybko uzyskuje się odurzenie, lecz wymaga ono podsycania;

• ma dwie odmiany: crack i rock;

• crack jest 20 - 50 razy czystszy niż kokaina, co powoduje niemalże natychmiastowe odurzenie, cena jest niższa, nie mniej wymaga powtórzenia „uderzenia” co około 15/20 minut do ponownego odurzenia;

• czystą marihuanę można uzyskiwać z proszku przez podgrzanie go w specjalnym roztworze usuwającym zanieczyszczenia.

Wygląd: kokaina występuje jako biały proszek (dodaje się ją do papierosa lub skręta z marihuany); crack ma postać jasnobrązowych kuleczek, białych okruchów lub „kamyków”, często pakowanych w fiolki. Crack pali się w specjalnej fajce lub wdycha jego opary, podgrzewając substancję na łyżce.

Nazwa handlowa: nie ma

Nazwa slangowa: coke snow [koksowy śnieg], toot [trąbienie klaksonu], flake [płatek, łuska], lady white [biała dama], nose candy [cukierek do nosa], happy dust [szczęśliwy pył]. Crack [pęknięcie, trzask] i rock [skała, głaz] są używane zamiennie.

Oznaki użycia: pociąganie nosem i/lub katar, nadpobudliwość, gadatliwość, niepokój psychoruchowy, rozszerzone źrenice.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki): euforia mogąca przechodzić w lęk i pobudzenie, wzmożona aktywność, niepodatność na zmęczenie, brak łaknienia, przyspieszenie czynności serca, podwyższone ciśnienie krwi.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): drżenie, pobudzenie, wysokie ciśnienie krwi, bóle głowy, bladość, słabo wyczuwalny puls, nudności, wymioty, podwyższona temperatura ciała, zimne poty.

Objawy po długotrwałym używaniu: napięcie, stan pobudzenia, nadpobudliwość, huśtawka nastrojów, bezsenność prowadząca do wyczerpania, brak łaknienia na przemian z intensywnym głodem, impotencja, wysokie ciśnienie krwi, nieregularne tętno.

Przedawkowanie: majaczenie (delirium), szybki, nieregularny, płytki oddech, drgawki, utrata przytomności, śmierć.

Objawy abstynencyjne: wyczerpanie, depresja, niespokojny sen, wzmożony apetyt po przebudzeniu, głód narkotyku.

b) amfetamina:

• po jej zażyciu odczuwamy ogromny przypływ energii, wyraźne podwyższenie nastroju, podniecenie porównywalne do orgazmu;

• istnieje specyficzna jej odmiana: metaamfetamina, znana także jako speed [prędkość], po której mogą wystąpić paranoje i agresywne zachowanie;

• często po długotrwałym używaniu amfetaminy, osoba sięga po środki tłumiące w celu zredukowania poamfetaminowego pobudzenia.

Wygląd: amfetamina występuje w postaci pigułek, tabletek, kapsułek, zaś metaamfetaminy to także pigułki, ale także biały proszek, kostki o wyglądzie parafiny, kryształki.

Nazwa handlowa:

1. amfetaminy: Dexedrine, Desoxyn

2. inne: Ritalin, Tenuate, Cylert, Didrex, Preludin.

W Polsce preparaty amfetaminowe są wycofane z legalnego obrotu.

Nazwa slangowa: uppers [hamowacze], pep pills [pigułki wigoru], wake - ups [pobudzacze], bennies , dexies, truck drivers [kierowcy ciężarówek], co - pilots [drudzy piloci], sky rockets [podniebne rakiety], bombs [bomby].

Oznaki użycia: intensywne poczucie mocy i spotęgowana energia, wzmożona aktywność, bezsenność, brak łaknienia, rozszerzone źrenice, przyspieszona czynność serca, szybki oddech, podwyższone ciśnienie krwi, zwiększone wydalanie moczu.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki): znaczne pobudzenie, niepokój, zawroty głowy, bezsenność, euforia, brak łaknienia, przypływ energii, gotowość do działania, suchość w ustach, biegunka.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): wyraźne ożywienie i euforia, napływ sił fizycznych, pobudzenie psychoruchowe, przymglona świadomość, przywidzenia, bóle klatki piersiowej, omdlenie, obfite pocenie się, gorączka.

Objawy po długotrwałym używaniu: przewlekłe zaburzenia snu, niepokój, napięcie, zanik łaknienia prowadzący do wychudnięcia, wysokie ciśnienie krwi, gwałtowne i nieregularne bicie serca, wysypka, zaburzenia psychiczne.

Przedawkowanie: wysoka temperatura ciała, drgawki, śpiączka, krwawienie z naczyń mózgowych, śmierć.

Objawy abstynencyjne: skrajne wyczerpanie z popadaniem w przedłużony, niespokojny sen, wilczy apetyt po przebudzeniu, drażliwość, przygnębienie, depresja.

Halucynogeny:

• służą wyłącznie chęci przeżycia odmiennego stanu świadomości, w którym rzeczywistość podlega groteskowej deformacji;

• zaburzają czynności mózgu: zniekształcają obraz świata, spowalniają upływ czasu, najzwyklejsze obiekty stają się niezwykłe i pełne znaczenia -> pseudohalucynacje, osoby zażywające mają świadomość nieprawdziwości tych wizji;

• efekty mogą być różne po każdym przyjęciu środka;

• mogą być produkowane przez dealerów, posiadających wiedzę z zakresu chemii.

a) marihuana i haszysz

• marihuana i haszysz to dwie wersje tego samego narkotyku;

• w marihuanie jest mniejsze stężenie czterohydrokanabinolu (THC)niż w haszyszu i oleju haszyszowym.

Wygląd: jest to susz z drobnych liści konopi indyjskich, najczęściej z dodatkiem nasion i łodyg, przypomina natkę pietruszki czy majeranek. Haszysz ma postać brązowych lub czarnych kulek i kostek. Olej haszyszowy to płyn o wyglądzie syropu.

Nazwa handlowa: nie ma

Nazwa slangowa: pot [dzban] i grass [trawa], inne to: bhang, hemp [konopia], weed [chwast], sinse (skrót od sinsemilla -> mocniejsza marihuana bez nasion), jointy [skręty], jays, sticks [patyczki], doobies, supergrass [supertrawa], crystal joints [kryształowe skręty] lub killer weed [zabójczy chwast].

Oznaki użycia: słodkawa woń oddechu, włosów i ubrania, chichot, euforia, przekrwione oczy, zwiększone łaknienie (przegryzanie między posiłkami), kaszel.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki: osłabienie hamulców wewnętrznych, gadatliwość (z czasem zamknięcie w sobie, milczenie), uczucie odprężenia, senność, dobre samopoczucie, obniżona sprawność w prowadzeniu pojazdów, przyspieszone bicie serca, suchość w ustach i gardle.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): halucynacje, zaburzona ocena sytuacji i czas reakcji, zaburzone poczucie czasu, urojenia, pobudzenie, uczucie paniki.

Objawy po długotrwałym używaniu: „syndrom antymotywacyjny”: zmniejszona energia, mniejsza dążność do osiągnięć, apatia, skrócony czas możliwości skupiania uwagi, nieadekwatna ocena sytuacji, upośledzona zdolność do komunikowania się z innymi, upośledzone zapamiętywania i koncentracji uwagi, przewlekłe zapalenie oskrzeli i krtani, astma, zapalenie gardła.

Przedawkowanie: nie zdarza się.

Objawy abstynencyjne: są zwykle stosunkowo łagodne: zaburzenia snu, utrata łaknienia, drażliwość, nadpobudliwość, pocenie się, lęk, niestrawność.

LSD, psylocybina, meskalina, narkotyki „autorskie”:

• pejotl to substancja pochodzenia roślinnego (uzyskiwany z kaktusa meksykańskiego), z pejotlu jest otrzymywana meskalina, choć ją można także produkować syntetycznie, psylocybina - jest pochodzenia organicznego, otrzymywana z grzybów z Meksyku i Ameryki Środkowej, meskalina jest uzyskiwana z owoców pejotlowego kaktusa poddanych rafinacji;

• halucynogeny powszechnie są utożsamioane z dwuetyloamidem kwasu lizegrowego - LSD;

• narkotyki „autorskie”: dwumetylotryptamina (DMT), 3,4-metylenodwuksyamfetamina (MDA), 2,5 dwumetosky-4-metyloamfetamina (STP, DOM), 5-metoksymetylenodwuoksyamfetamina (MMDA);

• działanie LSD na układ nerwowy może powodować utratę kontroli nad czynnością mięśni, tak że nieruchomieje z powodu bądź ich zesztywnienia (freezing) lub zwiotczenia (jamming).

Wygląd: dawka czystego LSD to minimalna dawka, nie dająca się zauważyć gołym okiem. W sprzedaży są pigułki, kostki cukru, papierki nasączane roztworem LSD (do połknięcia). Meskal - brązowe krążki owocu pejotlowego kaktusa (do żucia) lub miałka (do palenia z tytoniem). Meskalina oraz psylocybina - postać proszku, kapsułek, płynu. Narkotyki „autorskie” to na ogół proszek, ale i tabletki czy kapsułki.

Nazwa handlowa: nie ma

Nazwa slangowa: LSD - kwas, sugar cubes [kostki cukru], blooter acid, brown dots [brązowe punkty], blue heaven [niebieskie niebo], orange sunshine [pomarańczowy zachód słońca]; meskalina i pejotl - mesc, cactus, buttons [przyciski]. Psylocybna to sacred [święte], magic [magiczne].

Oznaki użycie: zaburzone postrzeganie rzeczywistości, rozszerzone źrenice, suchość w ustach, potliwość.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (objawy nie ulegają zmianie przy zwiększonych dawkach): przyspieszona czynność serca, podwyższone ciśnienie krwi, podwyższona temperatura ciała, drżenia, ślinotok, nudności.

Objawy po długotrwałym używaniu: „złe podróże”, nawroty doznań, zesztywnienie lub zwiotczenie, oznaczające utratę kontroli nad napięciem mięśniowym.

Przedawkowania: nie występują.

Objawy abstynencyjne: nie występują.

Fencyklidyna (PCP):

• jest to dziwny narkotyk;

• na ogół zamieszczany w osobnym podziale ze względu na objawy imitujące efekty charakterystyczne dla wszystkich środków narkotycznych jednocześnie;

• efekty działania PCP są całkowicie nieprzewidywalne, różne u poszczególnych osób, różne przy jednorazowym użyciu.

Wygląd: krystaliczny proszek, dostępny także w postaci pigułek i płynu do wstrzykiwania.

Nazwa handlowa: nie ma

Nazwa slangowa: angel dust [anieli pył], hog [wieprz], pig [świnia], horse [koń], elephant tranquilizer [spokojny słoń], killer weed , crystal joints.

Oznaki użycia: zamazane widzenie, zwężone źrenice, zamazana mowa, pocenie się, kurcze mięśniowe, nudności.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki):

przyjemne efekty: euforia, poczucie odprężenia lub podniecenia, uczucie lekkości, „pływanie” w powietrzu, zniekształcony odbiór miejsca i czasu;

nieprzyjemne efekty: lęk, pobudzenie nerwowe, urojenia o przykrej treści, panika, przerażenie, przymglenie świadomości, „puste” spojrzenie, stupor, zesztywnienie mięśni, niemożność mówienia, poczucie wyobcowania, depresja.

Fizyczne objawy: podwyższone ciśnienie krwi, przyspieszona czynność serca, wolne, płytki i nieregularne oddychanie, zwiększone wydalanie moczu, potliwość, nudności, wymioty.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): intensyfikacja nieprzyjemnych efektów: niecelowe i dziwaczne zachowanie, niespójna mowa, urojenia o przykrej treści, agresywne zachowania, panika, przerażenie, strach przed śmiercią, na przemian za wysokie i za niskie ciśnienie krwi, wolne, płytkie i nieregularne oddychanie, silne nudności, wymioty, ślinotok, zmniejszone wydalanie moczu.

Objawy po długotrwałym używaniu: zaburzony tok myślenia, upośledzone zapamiętywanie, nawroty doznań, problemy z mową (jąkanie się, zamazana mowa, lub w ogóle niemożność mówienia); silny lęk i depresja, urojenia o przykrej treści, gwałtowne zachowania, samobójstwo.

Przedawkowanie: śpiączka, drgawki, śmierć.

Objawy abstynencyjne: nie występują.

Opiaty:

• stosowany niegdyś do uśmierzania bólu;

• z opium uzyskuje się morfinę i kodeinę, zaś z morfiny i kodeiny -> heroinę;

• są ściśle uzależniające.

Wygląd: heroina - biały lub brązowy proszek; morfina - białe kryształki, tabletki lub płyn; kodeina - w czystej postaci - ciemnobrązowy płyn (w Polsce występuje jako fosforan kodeiny - wówczas jest to biały proszek); opium - ciemnobrązowe bryłki lub proszek; meperydyna, petydyna , hydromofon, oksykodon, pentazocyna, propoksyfen, metadon: pigułki, kapsułki, tabletki.

Nazwa handlowa: Demerol,Dolantin, Dolargan, Dolcontral -> mepedryna, petydyna; Didlaudid -> hydromorfonPercodan, Eucodal -> oksykodon; Talwin, Fortral -> pentazocyna; Davron -> propoksyfen; Dolophine -> metadon; Palfium - dekstromoramid.

Nazwa slangowa: heroina - horse, smack [smak, klaps], brown sugar [brązowy cukier], China White [chiński biały], junk [złom, rupieć] stuff and shit [bzdury i gówno]; morfina - Miss Emma, unkle , morph; kodeina - schoolboy [uczeń]; dilaudid: doctors, lords; Opium - dreamer, poppy [mak]; metadon - meth, dillies [sekcje], methadose.

Oznaki użycia: zwężone źrenice, opadająca głowa, zwilgotniałe oczy, opadające powieki, świeże ślady nakłuć po wstrzyknięciach, swędzenie/pieczenie skóry.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki): euforia, dobre samopoczucie, uczucie odprężenia i senność lub gadatliwość i wzmożona aktywność, uczucie oszołomienia, zawroty głowy, osłabienie, senność, niezdolność do koncentracji uwagi, apatia, zwiększone wydalanie moczu, nudności, wymioty, potliwość, słabsza reakcja na ból.

Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): nasilenie objawów występujących przy małych dawkach oraz sen, powolny i płytki oddech, obniżone ciśnienie krwi, zwolniona czynność serca.

Objawy po długotrwałym używaniu: wyniszczenie fizyczne, huśtawka nastrojów, zaparcia, blizny i zniszczone od wstrzyknięć żyły.

Przedawkowanie: szpileczkowate źrenice, zimna i wilgotna skóra, niskie ciśnienie krwi, wolne i nieregularne tętno, obniżona temperatura ciała, głęboki sen, stupor, śpiączka, śmierć.

Objawy abstynencyjne: ziewanie, pobudzenie, drżenia, depresja, utrata łaknienia, rozszerzone źrenice, zimne dreszcze na przemian z falami gorąca, obfite pocenie się, zwilgotnaiłe oczy, katar, nudności, wymioty, skurcze brzucha, kurcze mięśniowe, bóle stawowo - mięśniowe.

Sterydy:

• hormon sterydowy - testosteron - powoduje wzrost i rozwój tkanki tłuszczowej, następuje porost włosów, obniżenie głosu, rozwój organów płciowych;

• stymulowanie anabolizmu jest pożądane z punktu widzenia sportowców (kulturyści, ciężarowcy, lekkoatleci, gracze futbolu amerykańskiego) - powoduje gwałtowny przyrost wagi i masy mięśniowej, zwiększa agresję;

• są dwie grupy sterydów: tabletki (połykane lub rozpuszczalne pod językiem) oraz płyny do iniekcji;

• istnieje cykl sterydowy: okres brania i przerwy. Oba te okresy powinny trwać od 6 do 10 tygodni;

• w 1990 został wprowadzony Akt o Kontroli Sterydów Anabolitycznych (Anabolic Steroid Control Act), który sprawuje kontrolę nad sterydami: posiadanie, wydawanie recept na nie, handel bez uzasadnionych powodów medycznych jest nielegalne.

Wygląd: tabletki, kapsułki, fiolki z płynem.

Nazwa handlowa:

• środki doustne: Anadrol, Anapolon, Anavar, Dianabol, Metanabol, Maxibolin, Winstrol, Understor

• zastrzyki: Deca - durabolin, Durabolin, Nerobolil, Depo-testosterone, Parablolan. Primobolan-depot, Testosteronum, Omnadren.

Nazwa slangowa: roids, juice.

Oznaki używania: nagły przyrost masy mięśniowej, ciężka postać trądziku, zaczerwieniona i napuchnięta skóra, obrzęk twarzy i szyi, bardzo napięta skóra na mięśniach, wyraźne rozstępy na ciele, siniaki po najlżejszych urazach, wypadanie włosów, żółtaczka, fioletowe lub czerwone plamy na ciele, obrzęk stóp i łydek, drżenia, ciemniejszy okres skóry „z niczego”, utrzymujący się przykry zapach z ust, nagły porost włosów lub utrata owłosienia, gwałtowne, agresywne zachowanie.

Objawy po krótkotrwałym używaniu: przyrost mięśni i ciężaru ciała, zatrzymywanie płynów, wysokie ciśnienie krwi, podwyższone tętno, zaburzony rytm snu, uwydatnione mięśnie klatki piersiowej, porost włosów na ciele. U dziewcząt: zaburzenia cyklu miesiączkowego, widoczne owłosienie na twarzy, trwałe obniżenie głosu.

Objawy po długotrwałym używaniu: osłabienie popędu płciowego, obkurczenie się jąder, niedomoga wątroby, depresja, bezsenność, nadaktywność, gwałtowne zachowania („furia sterydowa”), choroba wieńcowa, uszkodzenie chromosomów, zahamowania wzrostu, jeśli są przyjmowane przed osiągnięciem dojrzałości płciowej.

Przedawkowania: nie występują.

Objawy abstynencyjne: utrata masy mięśniowej, przyrost tkanki tłuszczowej, obniżona energia i zmniejszony popęd płciowy, ciężka depresja, uczucie osłabienia towarzyszące zmniejszaniu się masy mięśniowej, ospałość, zobojętnienie, brak zainteresowania ćwiczeniami fizycznymi i sportem.

9

---