Pielegnacja ukladu oddechowego, 01. PIELĘGNIARSTWO, 05. Podstawy pielęgniarstwa, Różne


Pielęgnacja układu oddechowego

Utrzymanie drożności dróg oddechowych

Do działań diagnostycznych pielęgniarki należą w tym przypadku:

Dodatkowo do zadań pielęgniarki należy stała dbałość o:

W celu zapewnienia drożności dróg oddechowych chorego nieprzytomnego z samoistnym oddechem należy ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej (zwaną też inaczej "bezpieczną", Simsa, NATO). Pozycja ta zapobiega zapadaniu się języka i umożliwia odpływ na zewnątrz wydzieliny z jamy ustnej. W pozycji takiej chory może przebywać do 2 godzin. Po tym czasie należy przełożyć go na drugi bok.

Ułożenie chorego w pozycji bocznej ustalonej

Inną przyczyna, której zaniedbanie może powodować niedrożność dróg oddechowych mogą być niedostatecznie umocowane protezy zębowe. W każdym przypadku pielęgniarka zobowiązana jest sprawdzić czy chory ma sztuczne uzębienie i ewentualnie dokonać jego usunięcia.
Aby zapobiec niedrożności dróg oddechowych stosować można także metody przyrządowe np. rurki ustno - gardłowe lub nosowo - gardłowe. Należy tu jednak zachować ostrożność przy doborze wielkości rurki i sposobie jej zakładania. U chorych z zachowanym odruchem z tylnej jamy gardła drażnienie przy zakładaniu może spowodować wymioty i niebezpieczeństwo zachłyśnięcia. Jeśli chodzi o dobór rurki, zbytnia jej długość powoduje drażnienie, zbyt krótka nie daje gwarancji utrzymania drożności dróg oddechowych. Najłatwiej jest dobrać długość rurki przykładając ją z boku do głowy chorego tak, aby jej początek sięgał ok. 0,5 - 1 cm nad zębami, koniec natomiast znajdował się nad kątem żuchwy. W ostatnich latach pojawiły się modyfikacje rurek ustno - gardłowych, które posiadają np. mankiety uszczelniające. Mają one w założeniach w bardziej efektywny sposób udrażniać drogi oddechowe.

Zakładanie rurki ustno - gardłowej

(u dzieci dopuszcza się możliwość nie rotowania rurki i zakładania jej jak w pozycji ostatecznej po uprzednim przytrzymaniu języka za pomocą szpatułki)

Zakładanie rurki nosowo - gardłowej

Podczas zakładania rurek nosowo - gardłowych mogą wystąpić opory sprawiające trudności i często obfite krwawienia z nosa.

W obu przypadkach po stwierdzeniu prawidłowego umiejscowienia rurki należy umocować je za pomocą przylepca.

Najpewniejszą jednak metodą utrzymania drożności dróg oddechowych u chorych nieprzytomnych jest całkowite odizolowanie oskrzeli i przewodu pokarmowego poprzez intubację dotchawiczą, polegającą na wprowadzeniu do tchawicy rurki z mankietem uszczelniającym.

Zakładanie rurki intubacyjnej


Uwaga: Konieczna jest częsta i skrupulatna kontrola sprawności działania laryngoskopu, szczególnie systemu oświetlenia tj. baterii i żarówek!!!

Powikłania intubacji

  1. uszkodzenie traumatyczno - mechaniczne (spowodowane nieostrożnym postępowaniem podczas intubacji). Do najczęstszych powikłań tego typu należą:
       - uszkodzenia zębów
       - uszkodzenie rogówki
       - perforacja przełyku (przy użyciu prowadnicy)
       - oderwanie części krtani

  2. nierozpoznane wprowadzenie rurki do przełyku, które prowadzi do narastania hipoksji i śmierci

  3. wprowadzenie rurki do jednego oskrzela głównego, z reguły prawego

  4. niedostateczne wypełnienie mankietu uszczelniającego rurkę intubacyjną lub jego nieszczelność (pogarsza to wentylację oraz pozbawia drogi oddechowe dostatecznej ochrony przed zachłyśnięciem).

Możliwa jest także intubacja nosowo - tchawicza, która jak się wydaje jest korzystna w niektórych sytuacjach klinicznych ale rzadko używana w oddziałach toksykologicznych.

W przypadku rurek intubacyjnych istnieje także duża mnogość ich typów i rodzajów. Są rurki z balonami uszczelniającymi wypełnionymi powietrzem lub specjalnie preparowaną pianką, a także ze specjalnymi balonami wskaźnikowymi informującymi o prawidłowym (nie za wysokim) wypełnieniu balonu uszczelniającego. Istnieją rurki z wewnętrznymi wzmocnieniami zapobiegającymi zagryzieniu przez chorego. W końcu są też takie, w których otwór z wyprowadzonym drenem w ścianie rurki pozwala na prowadzenie stałego odsysania z przestrzeni nad balonem uszczelniającym. W chwili obecnej utrzymanie rurki intubacyjnej przy prawidłowej pielęgnacji może sięgać dziesięciu dni.
Rurka intubacyjna lub tracheostomijna ułatwia samodzielne oddychanie, sztuczną wentylację, usprawnia odsysanie wydzieliny.

Wadą ich może być:

Mówiąc o drożności dróg oddechowych nie można zapominać o mechanicznym ich zatkaniu wydzieliną z drzewa oskrzelowego. W oskrzelach i oskrzelikach bez przerwy powstaje wydzielina śluzowa, która jest przesuwana przez rzęski do tchawicy, a stamtąd usuwana podczas kaszlu. Nie usuwana wydzielin może ulegać zakażeniu i staje się przyczyną dalszych komplikacji płucnych. Jedynym skutecznym sposobem na usunięcie tej wydzieliny jest systematyczne, umiejętne, sztuczne jej odsysanie. Przed odsysaniem należy zawsze oklepać klatkę piersiową chorego co powoduje rozluźnienie wydzieliny w drogach oddechowych.

Oklepywanie klatki piersiowej chorego

Odsysanie musi być wykonane w sposób jałowy (częstym i niestety błędnym wytłumaczeniem personelu nie używającego jałowego sprzętu do odsysania jest - fakt iż chory "i tak otrzymuje już antybiotyk"). Do odsysania należy uzywać wyłącznie jałowych rękawiczek i jałowego cewnika. Cewnik użyty raz do odsysania nie może być użyty do niego powtórnie.
Samo odsysanie nie jest pozbawione niebezpieczeństw dla chorego. Po pierwsze w czasie odsysania przerywa się na chwilę wentylację chorego, a ponadto odciąga się nasycone tlenem powietrze z płuc chorego przez co może dochodzić do hipoksemii i niedodmy spowodowanej zapadnięciem się pęcherzyków płucnych. Odsysanie dłuższe niż przez 10-15 sekund może być przyczyną zatrzymania krążenia szczególnie w ciężkiej niewydolności oddechowej.
Jeżeli w tym czasie nie udało się usunąć całej wydzieliny zabieg należy powtórzyć następnym cewnikiem ale koniecznie po przerwie na kilka oddechów chorego lub u nieoddychających samoistnie po kilkakrotnym rozprężeniu płuc workiem AMBU z rezerwuarem tlenu.
Grubość cewnika do odsysania nie powinna przekraczać 1/3 średnicy rurki intubacyjnej lub tracheostomijnej.
Cewnik należy zakładać do tchawicy delikatnie przy zamkniętym ssaniu aż do wyczucia oporu, a wyciągać ruchem śrubowym przy otwartym ssaniu. W przypadku gdy wydzielina w drzewie oskrzelowym jest bardzo gęsta można ją rozrzedzić np. Mistabronem. Przed odessaniem podaje się do rurki dotchawiczej 1 - 2 ml preparatu rozcieńczonego w takiej samej ilości wody destylowanej lub 0,9% NaCl. Zabieg można powtarzać co godzinę aż do rozluźnienia wydzieliny. innym sposobem jest tez podanie tuż przed odessaniem około 10 ml jałowej soli fizjologicznej.

Celowe może być także przeprowadzane co 3 - 5 godzin płukanie oskrzeli w następujący sposób:

Przed odsysaniem należy zwiększyć ilość tlenu w mieszaninie (zwiększyć Fi02) jaka chory otrzymuje lub podać czysty tlen przez parę oddechów (Fi02=1).
Po odessaniu poprosić chorego przytomnego o kilka głębszych wdechów, a u chorych nieprzytomnych rozprężyć płuca workiem AMBU lub włączyć w respiratorze opcję - tzw. westchnień.

Uwaga: Po każdorazowym wykonaniu toalety drzewa oskrzelowego należy sprawdzić położenie i umocowanie rurki dotchawiczej!

Zbiornik ssaka należy opróżniać i oczyszczać co najmniej dwa razy dziennie, w przeciwnym razie staje się źródłem zakażenia wszystkich innych urządzeń i powietrza.

Pielęgnacja rurki dotchawiczej i tracheostomijnej

Gdy pacjent jest nieprzytomny lub gdy jego własne siły nie wystarczają do utrzymania wydolnej wentylacji, wprowadza się rurkę do tchawicy przez usta lub przez nos (intubacja dotchawicza) albo bezpośrednio przez nacięcie w tchawicy (tracheostomia).
Największym niebezpieczeństwem dla chorego jest niedrożność rurki intubacyjnej spowodowana:

Rurka w tchawicy musi być uszczelniona mankietem. Kilka razy dziennie należy sprawdzać wypełnienie balonika wskaźnikowego oraz jeśli to możliwe mierzyć ciśnienie w balonie za pomocą specjalnego urządzenia wskaźnikowego.

Minimum dwa razy dziennie należy zmieniać położenie mankietu uszczelniającego rurkę poprzez:

Zawsze pamiętaj o kontroli ułożenia i szczelności mankietu rurki po wyżej wykonanych czynnościach.

Usuwanie rurki intubacyjnej - ekstubacja

W przypadku kiedy intubacja dotchawicza przedłuża się ponad 10-12 dni należy rozważyć konieczność wykonania tracheostomii. Odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych poprzez tracheostomię odbywa się na takich samych zasadach co odsysanie przez rurkę intubacyjną z niewielkimi wyjątkami.

Odsysanie przez rurkę tracheostomijną:

Technika głębokiego odsysania z obu oskrzeli:



A. głębokie odsysanie prawego oskrzela

B. głębokie odsysanie lewego oskrzela

W przypadku mechanicznej wentylacji chorego przez rurkę tracheostomijną składającą się z dwóch części pamiętaj aby rurkę wewnętrzną usunąć i przechowywać w warunkach jałowych (chory oddycha przez rurkę zewnętrzną!). Do rurki zewnętrznej należy podłączyć łącznik do respiratora, pamiętając o założeniu filtra przeciwbakteryjnego.
Niektóre rurki tracheostomijne wyposażone są w jeden lub dwa mankiety uszczelniające, które wypełnia się powietrzem. Powietrze z mankietu uszczelniającego jednokanałowego, należy wypuszczać co 3-4 godziny na okres około 5 minut. Gdy rurka wyposażona jest w dwa mankiety, wypełnia się je naprzemiennie. Przed spuszczeniem powietrza z pełnego balonu wypełnia się najpierw drugi, dotychczas pusty. Pamiętać należy aby przed wypuszczeniem powietrza z mankietu dokładnie odessać wydzielinę z nad balonu.
Objętość powietrza w mankiecie uszczelniającym rurkę waha się od 5 do 20 ml w zależności od rodzaju rurki. Najpewniejszą jednak metodą wypełniania jest podanie powietrza do balonu do chwili kiedy przestanie być słyszalny wyciek powietrza między rurką (balonem uszczelniającym), a ścianą tchawicy (charakterystyczny, bulgoczący dźwięk słyszalny m.in. stetoskopowo nad krtanią i ustami chorego).

Opróżnianie balonu uszczelniającego w rurce tracheostomijnej powinno odbywać się:

Podczas karmienia ciężko chorego z rurką tracheostomijną przez sondę dożołądkową:

Postępowanie w przypadku wypadnięcia rurki tracheostomijnej:

Rurki tracheostomijnej z tworzywa sztucznego należy wymieniać codziennie. Wymiana rurki w ciągu pierwszych dni jest dość trudna i powinna odbywać się na prowadnicy (np. jałowy cewnik), potem wytwarza się w ścianie po tracheostomii rodzaj kanału, dzięki któremu wprowadzenie nowej rurki staje się łatwiejsze.

Zakładanie opatrunku wokół tracheostomii:

  1. Nawilżanie gazów oddechowych

    W przypadku człowieka zdrowego nos i górne drogi oddechowe nawilżają w stopniu wystarczającym wdychane gazy oddechowe. Aby utrzymać odpowiednią wilgotność organizm poprzez drogi oddechowe traci dziennie 250 - 500 ml wody.
    Pomimo faktu wdychania powietrza o różnej temperaturze, dzięki systemom nawilżania i ogrzewania w ww. strukturach w pęcherzykach płucnych osiąga ono temperaturę około 37,0 stopni C i wilgotność 100%. Intubacja, tracheostomia powoduje więc ominięcie struktur stojących na straży odpowiedniego nawilżenia i ogrzania powietrza wdychanego. Warto zdać sobie sprawę, że około 30% ciepła produkowanego przez noworodka ma na celu ogrzanie wdychanych gazów. Po jednej godzinie wentylacji suchym i nie ogrzanym gazem temperatura w odbycie obniża się o 1,4 stopnia C. U dorosłych w nosogardle po 3,7 godzin takiej wentylacji spada o 3,3 stopnie C. Nienawilżone gazy mogą także powodować pewnego stopnia dehydratację.
    Nadmierne nawilżanie gazów oddechowych może także powodować szereg objawów ubocznych. Do najgroźniejszych zaliczyć można przewodnienie hipotoniczne, zaburzenie funkcji rzęsek, wzmożone wydzielanie w oskrzelach, zmniejszenie aktywności surfaktantu a tym samym pojawienie się np. niedodmy oraz obniżenie FRC.
    Optymalne warunki jakie powinno zapewnić ogrzewanie i nawilżanie gazów oddechowych, to temperatura 32 st. C i wilgotność względna 70 - 100%.
    Najprostszym sposobem nawilżania gazów oddechowych jest użycie tzw. "sztucznych nosów" czyli kondensatorów wilgotności. Ciasno zwiniętych siateczek z metalu lub częściej tworzywa sztucznego. zakłada się je na rurki intubacyjne, tracheostomijne. Zatrzymują one parę wodną, przy wydechu, a podczas następnego wdechu oddają wilgoć suchemu powietrzu oraz ogrzewają je. Muszą one jednak być wymieniane codziennie gdyż zatrzymująca się na siateczce wydzielina zwiększa opory oddechowe i jest miejscem rozmnażania się drobnoustrojów.
    Kondensatory wilgotności nie mogą być używane z innymi nawilżaczami.
    Nawilżacze stosowane przy tlenoterapii biernej wykorzystują nawilżanie gazów przepływających nad poziomem wody o temperaturze pokojowej. Groźnym powikłaniem występującym przy tego typu procedurze może być zakażenie bakteryjne pojemników z wodą. Zaleca się więc wyjaławianie pojemników przed użyciem oraz wypełnianie ich wodą destylowaną tuż przed podłączeniem nawilżania do chorego. Co 24 godziny należy wymieniać pojemnik z wodą na nowy. Niektórzy proponują dodawanie do wody chlorheksydyny.
    Kolejnym sposobem jest tzw. nebulizacja polegająca na mechanicznym wytworzeniu mgiełki z pary wodnej o temperaturze 23 - 26 stopni C. Do drzewa oskrzelowego dostaje się w przypadku tej metody stosunkowo duża ilość wody.
    Innym sposobem jest nawilżanie gazów oddechowych przechodzących przez wodę o temperaturze pokojowej lub podgrzewaną grzałką. Nawilżacze z podgrzewaniem stosowane są w większości respiratorów.

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Psychologia bólu, 01. PIELĘGNIARSTWO, 05. Podstawy pielęgniarstwa, Różne
Psychologia bólu, 01. PIELĘGNIARSTWO, 05. Podstawy pielęgniarstwa, Różne
ROZPOZNAWANIE CHORÓB UKŁADU ODDECHOWEGO, studia pielęgniarstwo
Udział pielegniarki w opiece nad pacjentem geriatrycznym w schorzeniach układu oddechowego (POChP) p
wspomaganie ukladu oddechowego rola pielegniarki, pielęgniarstwo, Interna
w11.farmakologia układu oddechwego, wykłady PMWSZ w Opolu - Pielęgniarstwo, Farmakologia
Opisz co wpływa na opór przepływu w naczyniach układu oddechowego, Pielęgniarstwo, Fizjologia, Oddec
Udział w pielęgnowaniu chorych z ostrymi i przewlekłymi chorobami układu oddechowego
BADANIE PODMIOTOWE I PRZEDMIOTOWE UKŁADU ODDECHOWEGO, Pielęgniarstwo internistyczne, Pulmonologia
Wspomaganie ukladu oddechowego. Rola pielegniarki, MEDYCZNE -materiały z kursów, PACJENT WENTYLOWANY
rehabilitacja układu oddechowego, REHABILITACJA I PIELEGNOWANIE NIEPEŁNOSPRAWNYCH ( zxc )
CHOROBY UKLADU ODDECHOWEGO prelekcja pielegniarstwo
Pielęgnacja układu oddechowego, Medycyna Ratunkowa - Ratownictwo Medyczne
ROZPOZNAWANIE CHORÓB UKŁADU ODDECHOWEGO, studia pielęgniarstwo
Opieka pielęgniarska w schorzeniach układu oddechowego
Problemy pielęgnowania pacjentów z zaburzeniami układu oddechowego
Podstawowe metody badań układu oddechowego

więcej podobnych podstron