M G R A G N I E S Z KA N O WA K O W S KA

Opieka pielęgniarska w

schorzeniach układu

oddechowego

Patofizjologiczne zmiany układu oddechowego

1 Zaburzenia wentylacji typu restrykcyjnego i

obturacyjnego



ograniczenia ruchów oddechowych



zwężenie dróg oddechowych



postacie mieszane ( rozedma )



oddech wahadłowy

2 Zaburzenia perfuzji krwi ( zaburzenia w

krążeniu)

- nieprawidłowe połączenia sercowo –

naczyniowe (przecieki)



- przekrwienie niewentylowanej części płuc



- pierwotne choroby naczyń

3 Zaburzenia dyfuzji gazów



pierwotne płucne



pierwotne sercowe

Przyczyny zaburzeń wentylacyjnych

1 Stany chorobowe zaburzające prawidłowa

mechanikę oddychania np. zmiany w budowie
kręgosłupa piersiowego, klatki piersiowej,
krzywica, osłabienie mięśni
międzyżebrowych, nieprawidłowa czynność
przepony

2 Zmiany chorobowe w obrębie dróg

oddechowych powodujące ich zwężenie
podczas czynnościowe np. astma oskrzelowa
lub anatomiczne np. zmiany nowotworowe
krtani; ucisk na drogi oddechowe

3 Zaburzenia centralnej regulacji oddychania

Badania w układzie oddechowym



Radiologiczne



Bakteriologiczne



Histopatologiczne



Odczyn tuberkulinowy



Bronchoskopia



Ultrasonografia



Tomografia komputerowa



Rezonans magnetyczny, badania

angiograficzne



Scyntygrafia

Objawy w schorzeniach układu

oddechowego



Duszność



Sinica



Niedotlenienie



Kaszel



Plwocina



Chrypka



Bóle w klatce piersiowej ( zwykle towarzyszy

zapaleniu opłucnej)

Przykładowe problemy pielęgnacyjne

1 Ostre zapalenie oskrzeli i płuc



kaszel suchy, męczący spowodowany ostrą

fazą procesu chorobowego



wilgotny kaszel i trudności w odksztuszaniu

gęstej wydzieliny na skutek zmniejszonej
kondycji fizycznej pacjenta



obniżona tolerancja wysiłku fizycznego

spowodowana ogólnym osłabieniem i
dusznością



gorączka z towarzyszącymi dreszczami i

nasilonym poceniem się spowodowana
procesem chorobowym



zmniejszenie łaknienia spowodowane

osłabieniem

cd

2 Przewlekła obturacyjna choroba płuc

POCHP



duszność przewlekła spowodowana
ograniczeniem drożności dróg oddechowych i
zaburzeniami wentylacji płuc



kaszel i trudności w odksztuszaniu plwociny
spowodowane konsystencją wydzieliny i
postępującym ograniczeniem wydolności
fizycznej chorego



obniżony nastrój spowodowany postępującym
wzrostem zależności od pomocy innych ludzi

cd

3 Astma oskrzelowa



duszność ostra napadowa spowodowana
skurczem oskrzeli



lęk spowodowany nasiloną dusznością

4 Palenie tytoniu – problem społeczny

cd

5 Gruźlica



krwioplucie lub ryzyko jego wystąpienia w wyniku
aktywnego procesu chorobowego



chudnięcie spowodowane zmniejszonym
łaknieniem i objawami dyspeptycznymi
wywołanymi stosowanymi lekami



duszność spowodowana zmniejszoną
powierzchnią oddechowa płuc



gorączka w trakcie procesu zapalnego



uczucie zmęczenia wynikające ze złej tolerancji
wysiłkowej oraz procesu chorobowego

cd

6 Rak płuca



skłonność do zakażeń spowodowana obniżeniem
odporności organizmu



zaburzenia krzepliwości krwi spowodowane
chemioterapią



osłabienie spowodowane wyniszczającym
procesem chorobowym i toksycznym działaniem
leków cytostatycznych oraz radioterapią



możliwość wystąpienia stanu wyniszczenia z
powodu procesu chorobowego i niepożądanego
działania leków



nudności i wymioty jako niepożądane

działanie chemioterapii



uczucie pieczenie z powodu zmian

popromiennych na skórze klatki piersiowej



przezywanie negatywnych emocji ( lęk,

strach, gniew, niepewność, brak nadziei,
rozpacz) w związku z rozpoznaniem choroby i
niepewnym lub złym rokowaniem

7 Niewydolność oddechowa



ostra duszność o charakterze napadowym i
towarzyszące jej uczucie silnego lęku



niedrożność dróg oddechowych
spowodowana krwotokiem z płuc



Problemy jak w POCHP

Edukacja pacjenta ze schorzeniami ukł. oddechowego



- unikać czynników i sytuacji które mogą

wywoływać lub nasilać najczęstsze
dolegliwości w przebiegu tych chorób
( kaszel, duszność)



dbać o kondycję fizyczną przez regularny

dostosowany do możliwości organizmu
wysiłek fizyczny



dbać o prawidłową odporność organizmu

przez racjonalne odżywianie



wykonywać ćwiczenia oddechowe

zwiększające udział przepony w fazie
wydechu

Cd



dbać o drożność dróg oddechowych przez
regularne odksztuszanie wydzieliny



stosować środki i sposoby rozrzedzające wydzielinę



zgodnie z zasadami przyjmować leki wziewne



prowadzić samokontrolę



unikać znanych alergenów lub eliminować je z
otoczenia



przestrzegać zasad higieny i odkrztuszania



zwracać uwagę na wystąpienie objawów
niepożądanych stosowanych leków np. nudności,
zawroty głowy, przyspieszone tętno itd

Literatura



,,Pielęgniarstwo internistyczne” D.Tatarska,

D. Zozulińska – Ziółkowska



,, Zarys chorób wewnętrznych dla studentów

pielęgniarstwa” J.Daniluk, G. Jurkowska



,, Badania laboratoryjne i obrazowe dla

pielęgniarek”



Tłumaczenie W.Rowiński