Weterynaria sadowa
def: nauka obejmujaca caloksztalt spraw zwiazanych z postepowaniem, stojacym na strazy przestrzegania przepisow prawnych w przypadku zaistnieniawykroczenia lub przestepstwa zwiazanego ze zw jako przedmitem sprawy.
Wladza orzekajaca (sadownicza) mogła uzyskać wyczerpujace fachowe info, oparte na scisłej i wynikajacej analizie popartej dokumnetacja naukowa ale w gruncie obowiazujecych przepisow.
Ustawy wyd przez sejm.
Konstutucja to ustawa zasadnicza, ustawy ustępują pod wzgledem mocy prawnej tylko konstytucji. Przepis ustawy przyznaje jakiejs kategorii obuwateli prawo do pewnego swiadczenia ze strony państwa, to zwykla upowaznia rade min. lub okreslonego min do wydania rozporzadzenia
Rozporzadzenia wyd przez rada min , premier,
prezdydent RP wydawane sa na podstawie ustawy wowczas, gdy wskazuje ono konkretny przepis ustawy, ktory do wydania takego roporzadzenia upowarznia
Uchwaly wyd. przez sejm, rada min,
1).oparte na ustawach 2). samoistne nieoparte na ustawach
Zarzadzenia wyd przez prezydenta RP, prezes rady ministrow, ministrowie, przewdniczacy komisji, komitetow, urzedow, ktorzy sprawuja funkcja naczelnych organow administracyjnych
Terenowe akty normatywne to rzporzadzenia wojewody, uchawaly rady gminy i zarzadzenia porzadkowe. Wszsytkie wine powolac sie na podstawe ustawowa.
Ogłoszenie aktow prawotworczych
1). dziennik ustaw: ustawy i rozporzadzenia,
ustawy trybunalu konstyt.
2). monitor polski: uchwaly sejmu, inne poza rozporzadzeniami akty prawotworcze naczelnych organow administracyjnych.
Rodzaje i pojecia norm.
Norma normalna: nalezy przestrzegac daltego, ze postepowanie jakie ona nakazuje jest samo w sobie dobre, albo skutki postepowania sa dobre.
Norma prawna: zostala ustanowiona przez organ panstwa, ktory ma nod obywatelami w okteslonym zakresie wladze.
Sad:
Dzialalnosc sadow. Konkretyzowanie i realizowanie norm prawnych w odniesieniu do ustalonych stanow faktycznych.
Sad powszechny:
s apelacyjny, s. Okregowy, s, rejonowy.
Kazdy obywatel ma prawo do:
uczcuiwy proces, rowne dal kazdego prawo do wymiaru sprawiedliwosci, zasade jawnosci, niezawislosci sadu.
Prawo do powodztwa: podmiotowi w stosunku do sadu przysluguja prawa:
1. prawo do zwrocenia sie do sadu o udzielenie ochrony sadowej,2. Do merytorycznego zbadania wysunietego w sadzie zadania,3. Materialno prwne prwo do powodztwa- prawo do merytorycznego uwazglednienia przez sad zadania
Procedura prawna i jaj rodzaje:
rodzaje: postepowniae cywilne, karne, administraceyjne.
Wlasciewosci sadu:
1)rzeczowa: w tych systemach, gdzie przewidziana jaest mozliwosc rozpoznawania spraw w pierwszej instancji przez spis roznych rzadow. Jako zasade przyjmuje sie wlasciwość rzeczową sadu rejonowego jako sadu pierwszej instancji.
2). miejscowa: sluzy rozgraniczeniu kompetencji pomiedzy sodami tego samego rzadu, ze wzgledu na zasieg jego jurysdykcji. Ma istotne znaczenie dla uczestnikow postepowania, ktorzy musza widziec, ktory z rownorzednych sadow bedzie wlasciwy do rozpatrzenia ich spraw. Kodeks wyroznia 3 typy wlasciwosci miejscowej:
a). ogolna: powodztwo nalezy wytczyc w sadzie pozwanego
b). przemienna: polega na tym ze w pewnych przewidzianych przez kodeks spraw powod ma mozliwosc wyboru wq wlasnego uznania sadu i moze i moze wytoczyc powodztwo wq wlasciwosci ogolnej pozwanego lub przez inny sad wskazany
c). wylaczna
3). funkcjonalna: to podzial funcji i czynnosci procesowych w postepowaniu cywilnym pomiedzy sadami roznych instancji lub tez sadami rownorzednymi
Sad okregowy: rozpoznaje spray w 1 instancji w granicach swej wlasciwosci rzeczowej i miejscowej, przyjmowanie srodkow odwolawczych od walsnych orzeczen, rozpoznawanie zazalen na wlasne postanowienia, rozpoznawanie srodkow odwolawczych od orzeczen sadow rejonowych, orzekanie o wyloacznie sadziego rejonowego, wyznaczanie sady rejonowego do rozpoznawania sprawy, gdy sad wlasciwy z powodu przeszkody rozpoznawac nie moze spary
Sad rejonowy: -rozpoznaje spray w 1 instancji w granicach swej wlasciwosci rzeczowej i miejscowej, przyjmowanie srodkow odwolawczych od walsnych orzeczen, rozpoznawanie zazalen na wlasne postanowienia, pelnienie pomocy sedziowskeij, przyjmowanie mimo braku wlasiciowscido ropoznawania sprawy ,powodzt zglaszanych ustnie oraz wniskow,prowadzenie postepowania o zabezpieczenie dowodoww wypadku niecierpiacym zwloki, prowadznie postepowania pojednawczego, rozpoznawanie skarg na czynnosci komornika, nadawanie klauzuli wykonalnosci orzezenia wlasnym oraz orzecz sad okregowego jako sadu 2 instancji
sad apelacyjny::
rozpznawanie w I instancji srodkow odowlawczych od orzeczen sadow okregowych wydanych w I instancji,przyjmowanie kasacji od wlasnych orzeczen, przyjmowanie zazalen od sady najwyzszego, kontrola kasacji pod wzgladem wymogow formalnych, wyznaczanie sadu okregowego do rozpoznawania sprawy gdy sad walsciewy nie moze z powodu przeszkody rozpoznac sprawy, orzekanie o wylosznoci sedziego okregowego
sad najwyzszy:
1).Sprawowania wymiaru sprawiedliwości - przede wszystkim przez rozpoznawanie spraw, a także środków odwoławczych od orzeczeń sądów powszechnych i sądów wojskowych.
2).Rozpoznawania protestów wyborczych oraz stwierdzania ważności wyborów do Sejmu i Senatu oraz wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a także ważności referendum ogólnokrajowego i referendum konstytucyjnego.
3).Opiniowania ustaw i innych aktów normatywnych.
4).Sąd Najwyższy może także wykonywać inne czynności przekazane przez ustawy
5).Rozpoznawanie kasacji wnoszonych od prawomocnych orzeczeń sądów odwoławczych kończących postępowanie sądowe.
6).Podejmowanie uchwał mających na celu wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce.
7).Stwierdzenie ważności wyborów: do sejmu, senatu, na prezydenta, a także prawomocność referendum ogólnokrajowego i konstytucyjnego.
Zdolność sądowa - jest to zdolność do występowania w cywilnym procesie sądowym w charakterze strony.
Zdolność sądową posiada:
-każda osoba fizyczna od chwili urodzenia do śmierci,
-osoby prawne z momentem uzyskania osobowości prawnej, a więc albo z momentem, w którym ustawa powołuje konkretny podmiot do życia albo z chwilą stwierdzenia w trybie przewidzianym dla określonej grupy podmiotów, iż konkretny podmiot do takiej grupy należy, np. w drodze wpisu dokonanego do odpowiedniego rejestru. Nie mają zdolności sądowej jednostki organizacyjne osoby prawnej.
-Zdolność sądową mają także organizacje społeczne, które nie mają osobowości prawnej. Warunkiem posiadania przez te organizacje zdolności sądowej jest to, aby były dopuszczone do działania na podstawie obowiązujących przepisów, a więc - aby ich działalność była zgodna z obowiązującym prawem.
Zdolność procesowa - to zdolność podmiotów procesu sądowego (postępowania sądowego) do samodzielnego podejmowania czynności procesowych, takich jak np. wytaczanie powództwa i zaskarżanie orzeczeń sądowych, składanie wszelkiego rodzaju oświadczeń i wniosków.
Zdolność procesową mają:
-osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych,
-osoby prawne oraz organizacje spoleczne spełniające określone wymogi
Legitymacja procesowa - oznacza wynikające z przepisów prawa materialnego uprawnienie do uczestniczenia w konkretnym postępowaniu cywilnym (w charakterze powoda lub pozwanego) lub dokonania określonej czynności procesowej.
Sklad sadu: zalezy od tego przed jakim sadem w jakim trybie w jakiej spr, oraz w ktorej insdtancji toczy sie strawa.w 1 instancji w zaleznoesci od sprawy rozpoznaje w sakldzie:
1). 1.sedzia zawodowy oraz 2 lawnikow
2). 1.sedzia zawodowy
3). 3 sedziow zawodowych
Sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy:
1) w sprawach, w których jest stroną lub pozostaje z jedną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziaływa na jego prawa lub obowiązki;
2) w sprawach swego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia;
3) w sprawach osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli;
4) w sprawach, w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem albo był radcą prawnym jednej ze stron;
5) w sprawach, w których w instancji niższej brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jako też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator.
Interwencja głowna: Kto występuje z roszczeniem o rzecz lub prawo, o które sprawa toczy się pomiędzy innymi osobami, może aż do zamknięcia rozprawy w pierwszej instancji wytoczyć powództwo o tę rzecz lub prawo przeciwko obu stronom przed sąd, w którym toczy się sprawa (tzw. interwencja główna).
Interwencja uboczna: Kto ma interes prawny w tym, aby sprawa została rozstrzygnięta na korzyść jednej ze stron, może w każdym stanie sprawy aż do zamknięcia rozprawy w drugiej instancji przystąpić do tej strony (interwencja uboczna
przypozwanie:- str w razie niekorzystnego rozstrzygniecia dla swojej sprawy moze za zgoda sadu spowodowac wejscie osoby trzeciej w charakterze interesanta ubocznego do ktorego kieruje roszcniaregresowe albo ma inne roszczenia
ugoda: Ugoda - umowa, mocą której strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego po to, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku, aby zapewnić ich wykonanie lub uchylić spór już istniejący albo mogący powstać
Zwolnienie z kosztow sadowych:
A). Całkowite w następujących wypadkach :
1. Strona dochodzi ustalenia ojcostwa i roszczeń z tym związanych
2. Strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych
3. Prokurator
4. Kurator , wyznaczony przez sąd
5. Strona, zwolniona od kosztów przez sąd
6. strona wnosząca o uznanie postanowień umownych za niedozwolone
7. pracownicy dochodzący roszczeń z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń
B).czesciowe
Skarb Państwa , instytucje państwowe,- prowadzące działalność gospodarczą , gminy , związki gmin ( chyba ,że sprawa dotyczy prowadzonej przez nie działalności gospodarczej
postepowanie cywilne:dzielimy na :
1).postep. Rozpoznawcze:
a). procesowe- sa 2 przeciwstawne stany procesowe zasada jest ,ze sad rozpoznaje sprawy w procesie, chyba ze ustawa stanowi inaczej
b).nieprocesowe- wystepuje wieksza il, uczestnikow bez podzialu na 2 strony
2). postp. Wykonawcze:
a). egzekucyjne- urzeczywistnienie normy prawnej za pomoca egzekucji. Jest to zastosowanie prawnych srdkow przymusu do uzyskania przez wierzyciela nadanego mu swiadczenia
b).upadlosciowe- uniwersalna ezek obejmujaca caly majatek dluznika
c). ukladowe- jest to uklad pomiedzy dluznikiem a wierzycielem
3). post. Pomocnicze:
a). zabezpiczajace- ma na calu tymczasowa ochrone prawna roszczenia pienieznego lub niepienieznego. Istota jest jego szybkosc. Zabezp. Polega na utrzymaniu istniejacegostanu rzeczy przez zakaz jego zmian
b). w razie zaginiecia lub zniszczenia akt ma na celu rekonstrukcj akt sadowych, odtwarzaniu ulegaja akta zaginione luz zniszczone w calosci lub w czesci. Ma na celu umozliwienie kontynuowania nie zakonczonego postepowania
4).post. Miedzynarodowe
jest prawem polski, obejmujaceym zagadnienia z procesowego p. Cywilnego. Reguluje sprawy proceduralne w ktrych wystepuje element zagraniczy np. Nieruchomosc polozona za granica.
Postepowanie gospodarcze: Przepisy niniejszego działu stosuje się w sprawach ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami, w zakresie prowadzonej przez nie działalności gospodarczej (sprawy gospodarcze).
Powod moze dochodzic swoich roszczeń w postepowaniu:
-upominawszym i nakazowym
-pojednawczym
-sadu polubownego
-rozpoznawaniu na posiedzeniu niejawnym bez udzialu stron, ktrego celem bedzie wydalenie orzeczenia czesciowego lub wstepnego
spory gosp dotycza:
oproznienia lokalu uzytkowego
-wydanie nie ruchomosci
-odszkodowanie z tytlulu rekami gwarancji i uslug
-konflikty przedumowne odnosnie np. Uslugi dostaw
-niewykonanie lub zwlaka w wykonaniu zobowiazan
-szkody w transporcie
-usuwanie wad w inwestycji
-odszkodowanie z tytulu powierzonego minia
Prawo karne: dotyczy zagadnien rostrzygajacych , ustawa nakazuje wlasciewe zachowanie.
Kierunki prawa karnego:
1). k. Humanitarny - karanie moze byc odwetem za przestpstwa, musi byc sprawiedliwa, przeciwnik kary smierci
2). k. Klasyczny- kara adekwatna do czynu, przestepstwo to akt zlej woli
3). k.. antropologiczny- charakter, rys zabojcy. Czlowiek bez uczuc rodzi sie juz morderca
4). k. Socjologiczny - bandyci okazjonalni, recydewisci
Funkcje prawa karnego:
-sprawiedliwościowa - oznacza zaspokojenie poczucia sprawiedliwości i osoby pokrzywdzonej, i tzw. społecznego poczucia sprawiedliwości;
-ochronna - ma na celu ochronę dóbr, mających istotne znaczenie dla rozwoju jednostki i funkcjonowania społeczeństwa, przed atakami osób naruszających normy karne; realizowana jest na płaszczyźnie prewencyjnej, represyjnej i zabezpieczającej;
-gwarancyjna - ma zabezpieczać jednostkę przed ingerencją w jej prawa przez władzę pod pretekstem wykonywania funkcji ochronnej
postepowanie dowodowe:
dowod: jest to sordek słuzacy do wykazania prawdziwosci okolicznosci, waznych dla rostrzyniecia sprawy, jest to wszsytko co moze przyczyniec sie do ustalenia stanu faktycznego przez pwykrycie prawdy materialnej.
Dowod z dokumnetu:
a). prywatne- wyrazenie mysli ludzkiej przy pomocy znakow graficznych
b). publiczne(urzedowe)- przez os. Zaufania urzednicy, potweirdzaja dana mysl pieczecia urzedowa, podnosi wartosc w sprawie bo zatwierdzona z mocy prawa
dowod ze swiadka:
Swiadek- os, ktora moze zeznaniami wyjasnic sprawy materialne, gdy dostanie wezwanie do sadu, to nie moze odmowic , musi sie stawic pod kara grzywny. Mozna odmowic zeznan, gdy w procesie bierze udzial os, z nim zwiazana gdy chodzi o szkde majatkowa lub wyznalby tejemnice panstwowa, ma przedstawic seria zdarzen, nie musi posiadac wiedzy specjalistycznej, dostanie zwrot kosztow dojazdu.
Dowod z bieglego:
bieglu sadowy- posiada spacjalistyczna wiedze z zakresu roznych dziedzin, sklada wyjasnienia , powiazuje fakty, by wyciagnac wnioski, ktorych sad nie potrafi rozwiklac.bieglum nie moze byc: malzoneg krewny osoby co do ktorej toczy sie sprawa, os zw z sedzia, os majaca kontakt ze spr, os nie kompetentna.
Kompetencje bieglego:
-wydaje opinie
-udzial w postepowaniu przygotowawczym
-sklada dowod ustny uczestbnicwa w sprawie, ma prawo zadawac pytania pozwanemu, uzyskiwac na to odpowiedzi
-lacznie z wladzami sadowymi dokonuje ogledzin i sporzadza protokol
- sklada przysiege
A). okazjonalny biegly:- powolany jednorazowo
B). staly biegly- min 25 lat
- pelna zdolnosc do wlasciwosci sadowych
- miec dobra wiedze z danej dziedziny
-nieskazitelny charakter
-rekojmia
lek wet jako biegly:
-umowa sprzedarzy zw, posiadajacych wady fiz
-niewyjasniona nagla smierc zw
-wadliwe nie umiejetne stosowanie zabiegow
-nieprzestrzeganie przepisow sanit-wet przy zwalczaniu chorob zakaznych, przy transporcie zw
-zagadnienie ochrny zw
opinie lek wet:
1). abstrakcyjna- informuje organ procesowy o danym zagadnieniu z okreslonej dziedziny, wiedzy weterynaryjnej, bez zaangarzowanie sie w konkretny przypadek
2). oparta na aktach sprawy
3).------II------ i badaniach dodatkowych
4). ----II---- wynikach przewodu sadowego
opinie w zaleznosci od charakteru uzasadnienia:
-o.kategoryczna- jadnoznaczne, dobrze uzasadnione wnioski
- o. Alternatywna- przedstawia organowi procesowemu kilka mozliwych i prawdopodobnych wersji zdarzenia
opinia wynikajace z badan lek wet:
- na podstawie bad klinicznych
- na podst. Bad sekcyjnych
- problem supereksertyzy
postepowanie cywilne:- to rozpoznawanie spraw sadowych , ktore dtyczna stosnkow miedzy ho i powstalym w sferze sprwa majatkowych i rodzinnych
kodek cywilny- reguluje stos cywilno-prawne pomiedzy
- os fiz
-jednostka gosp uspoleczniona
- jedn gosp usp oraz os fiz
sadowe postepowanie cywilne- jest zorganizowanym za pomoca stosunkow prawno- procesowych dzialaniem organow sadowych z udzialem zainteresowanych stron..ma na celu ochrone spolecznych i indywidualnych intersow co jest osiagane przez zastosowanie odp norm prawa cywilnego, rodzinnego lub pracy
proces:- postepowanie w ktorym oprocz sadu wystepuja uczestnicy w charakterze dwoch przeciwnych stron:
a). powod -stron inicjujaca postepowanie cywilne
b).pozwany- strona przeciwko ktorej skierowane jest roszczenie powoda
c). pozew- pismo procesowe skierowane da sadu z zadaniem wydania orzeczenia o okreslonej tresci
Wady zwierzat:
Rekojmia- okres czasu w ktroeym nabywcamoze zadac rozszczen od sprzedawcy co do przdmiotu kupna
Roszczenia- okres w ciagu ktroego przysluguje kupujacemu dochodzenie zadpscuczynianiasadownie w przypadku, gdy sprzedajacy po zawiadomieniu w terminie nie przyjal na siebie odpowiedzialnosci z tytulu rekojmi
Zarzut- prawo kupujacego do uchylaniesie od swiadczenia wzajemengo( czyli zapalcenia ceny kupna z powodu niewykonania lub nienalezytego wykonania zobowiazan przez sprzedawce
Wada fiz, w znaczeniu prawnym:
zw. Z powodu stanu zdrowia lub pewnych indywidulanych wlasciowosci nie moze byc uzytkowane wg swego przeznacenioe, posiada tzw wade fiyczna. Tak pojete wady sa przedmitem spraw sadowych, bo nabywca kwestionuje dobry stan zdrowia czy tez inne przymioty zapewniane umowa
Wada fiz. - wszystkie rodzaja chorob, ulomnosci, brak pewnych zalet, narowy
wada prawna: gdy ktos sprzeda zw nieistniejace lub kradzione lub porzyczone
podstawa prawna z tytulu rekojmi:
sprzedawca nie odpowiada za wady fiz juz po akcie kupna i sprzedazy, wyjatek gdy ujawniona po kupnie wada tkila juz wczesniej, jesli wada ujawnila sie w krotkim czasie po kupnie to zachodzi prawdopodobienstwo, ze istniala juz w chwili kupna- jest to domniemanie: dzielimy na:
1). zwykle- osoba ktra sie na nie powoluje musi dostarczyc dowod, ktory da sie wyprowadzic a innych usatalonych faktow na na podstawie dostarczonych dowodow
2).prawne- nie wymaga dowodu na okolicznosci na ktore sie kots powoluje, ujawnione sie wady gl w terminie rekojmi
3). spaecjalne- kazda w sposob prwidłłowy usalona ustawa musi byc znana wszystkim obywatelomna podstawie przepisow ogolnie znanych
odpowiedzialnosc za wady fiz normuje kodeks cywilny:
a).sprzedawaca w ramach rekojmi odpowiada za wady
-gdy sa wady glowne , nawet gdy nie dal zapewnienia o istnieniu tej wady
-za wszsytki inne wady, ale tylko gdy dal zapewnienie czyli gwarancje o nieistnieniu wady albo o istnieniu pewnych wlasciwosci
b).sprzedawaca nie odpowiada za fiz tylko wtedy gdy kupujacy wiedzial o ich istnieniu
Wady glowne:
1).u eq:
-tykawosc
- dychawica swiszczaca
-wartogowienie( przewlakle ch mozgowia lub opon) z spadkeim swiadowmosci
- przewlekle ch wewnetrzej czesci oka powstale na tle nie urazowym
2). u ov:
-swierzb
3).u norek;
-gruzlica
uprawnienia ustawowe wygasaja, gdy sprzedajcy nie dopelni:
1). w terminie rekojmi nie zglosi sie ch. zw. Z wyjatkiem tykawosci do zbadania prze urzedowego lek wet
2). nie zawoadomi panstwowego org wlasciwego dal przyjmowania zgloszen ch. Zakaznej zw. O wystepowaniu swierzbu u ov zawiadomienie powinno byc dokonanew ciagu 24 godzinliczac od chwili ujawnienia sie choroby, jest to jedyna wada glowmna ktora nalezy zglosci w tak krotkim terminie
termin rekojmi:
-przy wadach fiz niebedeacych wadami glownymi, czas odpowiedzi okreslony umownie miedzy stronami, czyli jest to dowolnie oznaczony termin rekojmi
- przy wadach glownych okreslony przez rozporzadzenie od dnia zakupu liczony tj:
a). 15 dni na dychwice, tykawosc, wartowglowie i swierz u ov
b). 30 dni na pezwlekle schorzenia oka
termin roszczen:
ok w cigu ktorego przysluguje kupujacmu dochodzenie sadoweroszczen w przypadku gdyby sprzedajacy nie przyjal na siebie odpowiedzialnosci z tytlulu rekojmimimo ze zostal w terminie zawiadomiony termin dla wad fiz nie glownych to 1 rok od chwili wydania zw, dla wad glownych 3 mce od konca terminu rekojmi.
Wolnosc i prawa osobiste:
- nietykalnosc i wolnosc osobista , kara tylko na zasadach ustawy
-kazdy pozbawiony wolnosci ma prawo do odszkodowania
-kazdego uwaza sie za niewinnego, dopoki jego wina nie zostala stwierdzona prawomocnym wyrokiem sadu
-kazdy ma prawo do ochrony zycia prywatnego
- kazdt ma prawo do wystapienia do trybunalu konstytucyjnego