Biochemia - ćwiczenie 4
Glikoliza, schemat Embdena-Meyerhofa-Parnasa - ciąg reakcji, podczas których jedna cząsteczka glukozy zostaje przekształcona w dwie cząsteczki pirogronianu. Glikoliza zachodzi w cytoplazmie wszystkich prokariotów i eukariotów.
Sumaryczna reakcja glikolizy jest następująca:
glukoza + 2 Pi + 2 ADP + 2 NAD+ → 2 cząsteczki pirogronianiu + 2 ATP + 2 NADH + 2 H+ + 2 H2O
Glikogenoliza - rozkład glikogenu do glukozo-6-fosforanu (gł. w mięśniach) lub do glukozy (w wątrobie) powodujący uzupełnienie chwilowego niedoboru glukozy w różnych tkankach organizmu m.in. we krwi. Proces pobudzany przez adrenalinę i glukagon.
Poszczególne etapy glikogenolizy są katalizowane przez fosforylazę glikogenową i enzym usuwający rozgałęzienia.
(α-1,6) rozszczepienie rozgałęzień
Fosforoliza , enzymatyczny, odwracalny proces rozkładu wiązania glikozydowego polisacharydów; umożliwia stopniowy rozkład glikogenu u zwierząt i skrobi u roślin; zachodzi przy udziale nieorg. kwasu fortoosforowego (Pi). Powstaje glukozo-1-fosforan
(α-1,4) rozszczepienie łańcucha prostego
Glikogen ( -(-C6H10O5-)-n ) - biopolimer - polisacharyd (wielocukier) zbudowany z glukozy i gromadzony w wątrobie i (w mniejszym stopniu) w tkance mięśniowej.
Jest głównym wielocukrem stanowiącym materiał zapasowy w komórkach zwierzęcych. Ma strukturę podobną do amylopektyny, tylko, że jego cząsteczki są bardziej rozgałęzione i jego łańcuchy są krótsze. Rozgałęzienie następuje co 8-12 reszt glukozy. Glikogen w miarę potrzeby może być szybko rozkładany do glukozy. Do najbogatszych w ten materiał zapasowy tkanek należą wątroba, mięśnie i mózg.
Rozkład glikogenu przebiega dwoma torami: fosforolitycznym i hydrolitycznym. Rozkład ten jest indukowany działaniem glukagonu (hormon produkowany przez komórki α trzustki), a jego skutkiem jest podniesienie poziomu cukru we krwi. Rozkład glikogenu w wątrobie spowodowany jest zapotrzebowaniem organizmu w cukier. Odwrotny proces zachodzi w momencie oddziaływania insuliny (antagonistyczny hormon glukagonu), kiedy to zachodzi wiązanie glukozy z krwi w glikogen w wątrobie.