Kmicic i Akbah, WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MATERIAŁY, TEKSTY


Kmicic i Akbah-Ałan

Zaopatrzony w ten sposób, wrócił pan Andrzej do króla, który był właśnie ze mszy przyjechał, więc padł jeszcze raz młody junak do nóg pańskich, po czym w towarzystwie Kiemliczów i pachołków udał się wprost za miasto, gdzie Akbah-Ułan stał z czambułem.

4931

Stary Tatar przyłożył na jego widok rękę do czoła, ust i piersi, ale dowiedziawszy się, kto jest Kmicic i z czym przyjechał, wnet nasrożył się; twarz mu pociemniała i oblokła się dumą.

4932

— Skoro król cię na przewodnika przysłał — rzekł do Kmicica w łamanym rusińskim języku — to będziesz mi drogę pokazywał, chociaż ja i sam trafiłbym, gdzie potrzeba, a tyś młody i niedoświadczony.

4933

„Z góry mi przeznacza, czym mam być — pomyślał Kmicic — ale póki można, będę politykował.”

4934

Tu ozwał się głośno:

4935

— Akbahu-Ułanie, król mnie tu na wodza, nie na przewodnika przysyła… I to ci powiem, że lepiej uczynisz, woli jego królewskiej mości nie negując.

4936

Pies, Niewola— Nad Tatarami chan, nie król stanowi! — odrzekł Akbah-Ułan.

4937

— Akbahu-Ułanie — powtórzył z naciskiem pan Andrzej — chan darował cię królowi, jakoby mu psa albo sokoła darował, dlatego nie uwłaczaj mu, aby cię zaś jako psa na powróz nie wzięto.

4938

— Ałła! — krzyknął zdumiony Tatar.

4939

Gniew, Przywódca, Niewola, Sługa, Obcy, Okrucieństwo, Służalczość— Ejże, nie rozdrażniaj mnie! — odrzekł Kmicic.

4940

Lecz oczy Akbaha-Ułana krwią zaszły. Przez czas jakiś słowa nie mógł przemówić; żyły na karku mu spęczniały, ręka chwyciła za kindżał[882].

4941

— Kęsim! kęsim[883]! — krzyknął przyduszonym głosem.

4942

Ale i pan Andrzej, chociaż obiecał sobie politykować, miał już dosyć, gdyż bardzo z natury był porywczy. Więc w jednej chwili podrzuciło nim coś tak, jakby go gadzina żgnęła[884], całą dłonią porwał Tatara za rzadką brodę i zadarłszy mu głowę do góry, tak jak gdyby mu coś na pułapie chciał pokazać, począł mówić przez zaciśnięte zęby:

4943

— Słuchaj, kozi synu! Wolałbyś nikogo nad sobą nie mieć, by palić, rabować, wycinać!… Przewodnikiem chcesz mnie mieć! Ot, masz przewodnika! masz przewodnika!

4944

I przyparłszy go do ściany, począł tłuc głowę jego o zrąb.

4945

Puścił go wreszcie zupełnie ogłupiałego, ale nie sięgającego już do noża. Kmicic, idąc za popędem swej gorącej krwi, odkrył mimo woli najlepszy sposób przekonywania ludzi wschodnich, do niewolnictwa przywykłych. Jakoż w potłuczonej głowie Tatara, mimo całej wściekłości, jaka go dusiła, błysnęła zaraz myśl, jak potężnym i władnym być musi ów rycerz, który z nim, Akbah-Ułanem, postępuje w ten sposób, i okrwawione wargi jego powtórzyły po trzykroć wyraz:

4946

— Bagadyr! Bagadyr! Bagadyr[885]!

4947

Pan Kmicic tymczasem nałożył na głowę kołpak Subaghaziego, wyciągnął zielony piernacz, który aż dotąd umyślnie trzymał za plecami, za pas wetknięty, i rzekł:

4948

— Patrz tu, rabie[886]! i tu!

4949

— Ałła! — ozwał się przerażony Ułan.

4950

— I tu! — dodał Kmicic, wydobywając sznur z kieszeni.

4951

Lecz Akbah-Ułan leżał już u jego nóg i bił czołem.

4952

Żołnierz, Przywódca, ObcyW godzinę później Tatarzy wyciągnęli się długim wężem po drodze wiodącej ze Lwowa ku Wielkim Oczom, a Kmicic, siedząc na dzielnym cisawym[887] koniu, którego król mu podarował, oganiał czambuł, jak pies owczarski ogania owce. Akbah-Ułan spoglądał na młodego junaka z przestrachem i podziwieniem.

4953

Tatarzy, znawcy ludzi wojennych, odgadli na pierwszy rzut oka, że pod tym wodzem nie zbraknie im krwi i łupu, więc szli ochotnie, ze śpiewaniem i graniem.

4954

Kmicicowi zaś serce rosło, gdy patrzył na owe postacie, podobne do zwierząt leśnych, bo przybrane w kożuchy i wielbłądzie kaftany wełną do góry. Fala dzikich głów kołysała się pod miarę końskich ruchów, on zaś liczył je i rozmyślał, co będzie można z taką potęgą przedsięwziąć.

4955

„Osobliwszyż to komunik[888] — myślał sobie — i tak mi się wydaje, jakobym stadu wilków przywodził, ale z takimi właśnie można przejść całą Rzeczpospolitę i całe Prusy przetratować. Czekajże, książę Bogusławie!”

4956

Tu chełpliwe myśli poczęły mu napływać do głowy, gdyż do chełpliwości wielce był skłonny.

4957

— Bóg dał człeku obrotność — mówił sobie. — Wczora miałem jeno dwu Kiemliczów, a dziś czterysta koni za mną człapie. Niech jeno taniec rozpocznę, będę miał tysiąc albo i dwa takich hultajów, żeby się ich i dawni kompanionowie nie powstydzili… Czekajże, książę Bogusławie!

4958

Lecz po chwili dla uspokojenia sumienia dodał:

4959

— A przy tym ojczyźnie i majestatowi znacznie usłużę…

4960

I wpadł w wyborny humor. Bawiło go też niezmiernie i to, że szlachta, Żydzi, chłopi, nawet większe kupki pospolitego ruszenia nie mogły się oprzeć w pierwszej chwili przerażeniu na widok jego wojska. A była mgła, bo odwilż przesyciła wilgotnym tumanem powietrze. Więc coraz to się zdarzało, że ktoś nadjeżdżał blisko i nagle postrzegłszy, kogo ma przed sobą, wykrzykiwał:

4961

— Słowo stało się ciałem!

4962

— Jezus, Maria, Józef!

4963

— Tatarzy! orda!

4964

Lecz Tatarzy mijali spokojnie bryki, wozy ładowne, stada koni i przejeżdżających. Inaczej by było, gdyby wódz pozwolił, ale samowolnie nic przedsięwziąć nie śmieli, bo na własne oczy patrzyli przy wyruszeniu, jako temu wodzowi sam Akbah-Ułan strzemię trzymał.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ON CIĘ ZNA (fragm), WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MATERIAŁY, TEKSTY
PRAWO-I-PRZYRZECZENIE-HARCERSKIE-interpretacja, WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MA
Czy inwazja Arabów jest biczem Bożym, WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MATERIAŁY, T
Islam to zło, WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MATERIAŁY, TEKSTY
Kto jeszcze pamięta o, WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MATERIAŁY, TEKSTY
Krwawa brukselska lekcja, WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MATERIAŁY, TEKSTY
Bez oręża - Rozd. IX On cię zna, WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MATERIAŁY, TEKSTY
ON CIĘ ZNA (fragm), WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MATERIAŁY, TEKSTY
PRAWO-I-PRZYRZECZENIE-HARCERSKIE-interpretacja, WYCHOWANIE W CZAS WOJNY RELIGIJNEJ I KULTUROWEJ - MA
Konspekt antropos (III), Religijne, Katechezy, Materiały katechetyczne i duszpasterskie, Katecheza,
konspekt kl.1-godność, Religijne, Katechezy, Materiały katechetyczne i duszpasterskie, Katecheza, Do
Konspekt kerygma (IV), Religijne, Katechezy, Materiały katechetyczne i duszpasterskie, Katecheza, Do
konspekt kl.3 - wiara, Religijne, Katechezy, Materiały katechetyczne i duszpasterskie, Katecheza, Do
Konspekt antropos (II), Religijne, Katechezy, Materiały katechetyczne i duszpasterskie, Katecheza, D
Konspekt antropos (IV), Religijne, Katechezy, Materiały katechetyczne i duszpasterskie, Katecheza, D
Kontrreformacja i wojny religijne w Europie, europeistyka
Lyuis Osmanskaya Turtsiya Byit religiya kultura 229784
konspekt.kl.2-Bierzmowanie®, Religijne, Katechezy, Materiały katechetyczne i duszpasterskie, Kateche

więcej podobnych podstron