Antropologia społeczna, Opracowania z netu


Antropologia społeczna, dziedzina nauki, której przedmiotem zainteresowania jest człowiek jako istota tworząca kulturę w ramach określonej organizacji społecznej. Stanowi wyspecjalizowany dział antropologii, bliski socjologii, odwołuje się także do dorobku psychologii, religioznawstwa, językoznawstwa, filozofii, ekonomii, prawa, nauk politycznych i in. Rozpatruje rozmaite zjawiska oraz fakty kulturowe i społeczne - wierzenia, zwyczaje, wzorce zachowań, hierarchie wartości, formalne i nieformalne systemy norm, systemy pokrewieństwa i podziałów społecznych, struktury władzy świeckiej i religijnej, instytucje, urzędy itp. - w ich wzajemnych związkach i zależnościach, próbuje ustalić ich genezę i rządzące nimi prawidłowości.

Ukształtowała się w Wielkiej Brytanii w 2. poł. XIX w. Jej twórcami byli m.in. E.B. Tylor, J.F. McLennan, Sir J. Lubbock, Sir H.S. Maine, później Sir J.G. Frazer i A. Lang. Znaczny wpływ na nią mieli uczeni niemieccy, zwł. A. Bastian i J.J. Bachofen oraz Amerykanin L.H. Morgan. Początkowo skupiała się na badaniach porównawczych różnych ludów pozaeuropejskich. Odwołując się do założeń ewolucjonizmu (Ch.R. Darwin, H. Spencer, Th.H. Huxley) oraz idei głoszącej zasadniczą jednorodność psychiki ludzkiej, niezależnie od miejsca i czasu, tworzyła hipotetyczne, w wielu przypadkach nie potwierdzone przez późniejsze ustalenia, szeregi obrazujące kształtowanie się, rozwój i przemiany różnych elementów rzeczywistości kulturowo-społecznej (np. przejście od promiskuityzmu, poprzez małżeństwa grupowe, matriarchat, patriarchalne rodziny poliginiczne ( poliginia) do monogamii, które dowodzić miały popularnej w XIX w. tezy, iż w dziejach ludzkości dokonuje się nieustanny postęp. Zasługą ewolucjonistów było wypracowanie zrębów terminologii antropologii społecznej, w tym np. wprowadzenie pojęć: animizm (Tylor), endo- i egzogamia (McLennan), matriarchat (Bachofen).

Po krytycznym przewartościowaniu ewolucjonizmu, zainspirowanym dokonaniami socjologii francuskiej, zwłaszcza É. Durkheima i M. Maussa, w antropologii społecznej dominować zaczęła metoda funkcjonalna (funkcjonalizm) oparta na systematycznych, empirycznych badaniach terenowych, prowadzonych wśród tzw. izolatów, czyli społeczności niemal zupełnie odciętych od świata (wcześniej podstawą konstrukcji teoretycznych były gł. relacje podróżników oraz zbiory amatorów i eksponaty muzealne). Dążono do stworzenia synchronicznego obrazu danej społeczności - wszelkie fakty kulturowo-społeczne wyjaśniano poprzez ustalenie funkcji jaką pełniły w charakterystycznym dla niej, integralnym systemie kulturowo-cywilizacyjnym.

Twórcami i najwybitniejszymi przedstawicielami tego kierunku byli B. Malinowski i Sir A.R. Radcliff-Brown. Ich uczniowie i następcy - m.in. Sir R. Firth, E.E. Evans-Pritchard, E.R. Leach, L.P. Mair - prócz podejmowania prac o profilu czysto synchronicznym, próbowali przedstawiać procesy diachronicznych zmian w obserwowanych społecznościach. Rozpoczęli także badania różnych grup rodzimych społeczeństw przemysłowych, ponadto rozbudowali aparat metodologiczny antropologii społecznej, sięgając np. do strukturalizmusemiotyki. Pozwoliło to na nowo zinterpretować wiele



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Więzi społeczne, Opracowania z netu
Metodologia nauk społecznych, Opracowania z netu
Dewiacje społeczne, Opracowania z netu
Idea nauki o społeczeństwie, Opracowania z netu
Blau - Wymiana nagród społecznych, Opracowania z netu
Prostytucja jako zjawisko społeczne, Opracowania z netu
Wstęp do socjologii - zmiana społeczna, Opracowania z netu
Putnam - Społeczny kapitał a skuces instytucji, Opracowania z netu
Społeczeństwo masowe, Opracowania z netu
Antropologia Opracowanie - Flis - Antropologia R. Browna, Mariola Flis „Antropologia społeczna
Merton - Struktura społeczna i anomia, Opracowania z netu
Coser - Społeczne funkcje konfliktu, Opracowania z netu
Putnam - Społeczny kapitał a skuces instytucji, Opracowania z netu
Konflikt, Opracowania z netu

więcej podobnych podstron