FIL ATOMISTYCZNA DEMOKRYTA . Powiada „Świat, materia składa się z atomu. Atomy są wieczne, podobnie jak odwieczną własnością atomu jest ruch, mogą one poruszać się w próżni”. A różnią się kształtem. Sądził że w świecie istnieje stały porządek że wszystko dokonuje się wg określonych praw i dzieje się w zasadzie konieczności, w tym że atomy poruszają się po określ torach, że zderzają się łączą. Determinizm- to stanowisko w myśl którego nic nie dzieje się bez przyczyny a wszystko z jakiejś racji i konieczności. Zwolennicy det szukają dla każdego zdarzenia procesu bądź rzeczy określonych i ściśle sformułowanych przyczyn. Det demokrytejski zasadza się na przekonaniu że wszystko we wszechświecie zdarzenia fizyczne, mentalne, psychiczne może być wytłumaczone za pomocą kategorii materii i ruchu. D interesowała nie tylko przyroda ale i sprawy etyki. Wyodrębnił sprawy ściśle moralne od tych które spełnione są pod przymusem z chęci przypodobania się innym. Celem życia jest dążenie do szczęścia i unikanie cierpień. Szczęścia nie wolno osiągać za wszelką cenę, granica mojego szcz to gr mojej wolnośi. SOKRATES żył w latach 469 - 399 p.n.e. Z Sokr łączy się bardzo wyrazisty zwrot, który dokonał się w filozoficznym myśleniu. Do tej pory Grecy czerpali wiedzę o świecie poprzez wsłuchiwanie się w bezkres przyrody i kosmosu. Tymczasem S jako pierwszy sprowadził filozofię „z nieba na ziemie” tzn, że w centrum zainteresowania znalazł się człowiek, jego moralna postawa i powołanie. S był pierwszym fil, który zapoczątkował nowy front pytań i refleksji filozoficznej objętej wspólną nazwą etyki. Nie stworzył zamkniętego systemu fil i niejednokrotnie podkreślał świadomość własnej wiedzy „wiem, że nic nie wiem”. Jego dociekania skupione były wokół problemu, co jest dla człowieka dobrem i dróg jego poznania. Uznany jest za twórcę etyki. Był przekonany że każda cnota jest rodzajem mądrości opartej na wiedzy a konsekwencją tego była teza, że cnoty można było się nauczyć. Twierdził że mądrą dyskusją więcej przekaże. Działalność S jednała mu licznych entuzjastów, ale także mędrców. Doprowadzał swoich rozmówców do wściekłości z powodu utraty autorytetu. Mówił iż szczęście pojawia się dopiero wtedy gdy nasze sumienie milczy, tym samym wyraża aprobaty dla naszych działań. Szczęście to nieodłączny partner wiedzy i mądrości. Jeśli ktoś postępuje źle tylko dlatego że nie wie jakie postępowanie jest dobre to taka niewiedza nikogo nie usprawiedliwia. Właściwa wiedza prowadzi do właściwego działania. Punktem wyjścia a zarazem osnową refleksji S stał się napis umieszczony no frontonie świątyni w Delfach „Poznaj samego siebie”. Dla S poznanie samego siebie to zadanie trudne wymagające odwagi i konsekwencji. Metodo elektyczna czyli destrukcji polega na zwijaniu argumentów rozmówców aby w efekcie wykazać fałszywość założonej tezy. Metoda lenktyczna którą stworzył S polega na tym że zgadzał się z rozmówcą aby doprowadzić do kompromitacji tych tez. Metoda majentyczna czyli położnicza - jej zadaniem było wspomóc człowieka w poszukiwaniu prawdy i ułatwić mu przejście z niewiedzy do wiedzr.. Sokratyczna mądrość to umiejętność odróżnienia dobra od zła. Zwracał uwagę na reifikację czyli urzeczowieniu ludzkiego sumienia, polega to na identyfikowaniu samego siebie samego siebie. Sokratyzm - skrajny moralizm połączony ze skrajnym intelektualizmem; cnota wiąże się z pożytkiem i szczęściem tylko to co dobre jest naprawdę pożyteczne NARODZINY I ROZW FIL: Fil starożytnej Eu była fil gr. Żaden inny naród w tym czasie nie współdziałał z Gre. Gr była kolebką fil. Na wpływ rozwoju fil wpływały czynniki: warunki geograficzne (M Jońskie i Azja Mniejsza) te państwa różniły się kulturą, językiem, wierzeniem, miały nieurodzajną i skalistą ziemię. To Gr kolonizowali a nie byli kolonizowani, byli ciekawi świata; tam gdzie ludzie się różnią była konkurencja, Gr z tych wysp stworzyli coś wspólnego - typ myślenia - filozofię. Szacunek dla faktu, umiłowanie kontaktu przy zdolności do abstrakcyjnego myślenia, mentalność, otwarcie się na świat, abstrakcyjne myślenie .Narodziny: Za okres nar fil jako nowej formy duchowej kultury człowieka uważa się przełom VII i VI w.p.n.e kiedy to zaczęto szukać wyjaśnienia niezrozumiałych dla siebie zjawisk przyrody. Była to fil kosmolog tj. zajmująca się kosmosem, przyrodą zewnętrzną. Najważniejsze dla niej były problemy ontologiczne inne natomiast tj. epistemologiczne, etyczne, antropologiczne, estetyczne traktowała ubocznie. Etapy rozwoju fil: A) VII/VI w.p.n.e - fil. Kosmologi., jonia, antologia. Przedstawiciele; Tales, Anaksymander, Heraklit, anaksymenes, Demokryt. B) V/VI w.p.n.e. - złoty wiek kultury greckiej. Szczytowy okres rozw starożytnej Gr (Sokratres, Platon, Arystoteles) okres systemu. C) III/I w.p.n.e - okres szkół, rozwój zagadnień estetycznych, fil hellenistyczna ( epikur - epikureizm, Epiktet - stoicyzm, sceptycyzm, neoplatonizm) D) od I w.p.n.e do V w.n.e - fil. synkretyczna czyli wielowątkowa. Narodziny fil. chrześcijańskiej a prawodawcą filozoficznym był św. August.