Majątek trwały, jakim dysponuje firma w 1999 roku stanowił 47,6% sumy bilansowej, natomiast w 2000 r. osiągnął 41,6% sumy bilansowej. Znaczny wpływ na tę zmianę miał spadek wartości rzeczowego majątku trwałego, którego wysokość w 1999 r. Stanowiła 0,01% wartości majątku trwałego, natomiast w 2000 r. 0,04%. Udział wartości finansowego majątku trwałego w 1999 r. wynosił 46,9% wartości majątku trwałego, a w 2000 r. - 41,3%.
Majątek obrotowy w 1999 r. stanowił 51,9% sumy bilansowej, w 2000 r. wzrósł do wysokości 58,9% sumy bilansowej. Występuje tu wysoki udział należności krótkoterminowych w majątku obrotowym z tendencją do wzrostu w kolejnym okresie (1999 r. - 44,9%, a w 2000 r. - 41,9%). W badanym okresie wystąpił również wzrost udziału papierów wartościowych w majątku obrotowym, który wzrósł z 0,7% w 1999 r. do 5,1% w 2000 r. Zmniejszył się natomiast udział środków pieniężnych z 3,2% w 1999 r. do 1% w roku następnym.
Kapitał własny w 1999 r. stanowił 52,9% sumy bilansowej. Jednak w 2000 r. sytuacja uległa pogorszeniu uzyskując poziom 39,6% sumy bilansowej. Było to w dużym stopniu spowodowane spadkiem udziału w kapitale własnym w 2000 r. kapitału akcyjnego (z 13,7% w 99 r. do 8,9% w 2000 r.) oraz kapitału zapasowego (z 23,5% w 99 r. do 15,3% w 2000 r.). Korzystną zmianą jest tu wzrost udziału zysku netto w kapitale własnym (z 1,7% w 1999 r. do 6,1% w 2000 r.). W poziomie pasywów zauważalny jest również wysoki udział zobowiązań (41,7% w 99 r. oraz 51,9% w 2000 r.). Szczególnie wystąpienie w 2000 r. zobowiązań długoterminowych miało duży wpływ na ich udział w zobowiązaniach ogółem. Zmniejszył się natomiast w 2000 r. udział zobowiązań krótkoterminowych z 41,7% w 99 r. do 32,5% w 2000 r.
Ocena ekonomiczna majątku przedsiębiorstwa w 2000 r. w porównaniu z rokiem ubiegłym wypadła ogólnie gorzej pomimo poprawy udziału: trwałych składników, rzeczowych składników, majątku obrotowego, zapasów oraz krótkoterminowych papierów wartościowych. Wpływ na taka sytuację miało zapewne pogorszenie udziału finansowych składników majątku, należności oraz środków pieniężnych. Na 9 składników - 5 L (2,96%) i 4G (3,02%).
Również ocena kapitałów przedsiębiorstwa w porównaniu z rokiem ubiegłym wypadła gorzej. Przyczyną był malejący udział wyposażenia przedsiębiorstwa w kapitał własny (z 58,3% do 48,2%). Polepszeniu natomiast uległa wartość wyposażenia przedsiębiorstwa w kapitał stały oraz malejąca wartość obciążenia przedsiębiorstwa zobowiązaniami bieżącymi. Na 3 wskaźniki - 2 L (9,2%) i 1 G (10,1%).
Ocena finansowania majątku kapitałami wypadła lepiej w badanym okresie w porównaniu z okresem ubiegłym. Polepszeniu uległ wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym. Duży wpływ miały udziały kapitału obrotowego w finansowaniu majątku ogółem oraz w finansowaniu majątku obrotowego, które znacznie wzrosły w 2000 r. Na 5 wskaźników - 3L (26,9%) i 2G (4%).
Do oceny sytuacji finansowej wykorzystano również wskaźniki rentowności, na których poziom wpływa całokształt zjawisk i procesów gospodarczych zachodzących w firmie. Wskaźnik rentowności sprzedaży informuje o wielkości zysku netto przypadającej na jednostkę wartości sprzedaży. W 2000 r. rentowność sprzedaży okazała się gorsza pomimo uzyskania przy wielu wskaźnikach lepszych wyników. Wpływ na taką sytuację miało pogorszenie się rentowności działalności operacyjnej i rentowności działalności gospodarczej oraz pogorszenie udziału kosztów skorygowanych w przychodach brutto. Ogólna ocena gorzej. Na 10 wskaźników - 7L (7,1% i 3G (7,8%). Udział zysku netto w majątku ogółem wykazuje natomiast tendencję rosnącą, co oznacza, że zysk przypadający na jednostkę wartości tego majątku uległ wydatnemu zwiększeniu. Do wskaźników finansowania należy również cykl zapasów, który uległ znacznemu skróceniu z 11 dni w 1999 r. do 4 dni w 2000 r. Podstawowym źródłem uzyskiwania nadwyżki środków pieniężnych jest cash flow. W przypadku badanej firmy sytuacja ulega poprawie, co oznacza zwiększającą się kwotę wolnej gotówki wygospodarowanej przez jednostkę w danym okresie.
Ocena finansowania przedsiębiorstwa w 2000 r. wypadła lepiej przy poprawie poziomu nasycenia majątkiem trwałym oraz lepszym pokryciu majątku trwałego kapitałem stałym. Wystąpił tu również znaczny wzrost udziału kapitału pracującego w majątku obrotowym. Ogólna ocena lepiej. Na 6 wskaźników 4L (19,7%) i 2G (8,4%).
Ocena płynności finansowej Spółki również wypadła lepiej przy znacznym wzroście szczególnie bieżącej płynności. Wskaźniki te charakteryzują zdolność MOSTOSTAL-EXPORT S.A. do terminowego regulowania zobowiązań. Wskaźnik płynności bieżącej wykazuje tu tendencję rosnącą co powoduje, że zdolność firmy do regulowania krótkoterminowych zobowiązań poprawia się. Natomiast wskaźnik podwyższonej płynności wyraża relację między aktywami obrotowymi pomniejszonymi o wartość zapasów oraz zobowiązań krótkoterminowych. Podwyższona płynność w porównaniu do roku 1999 poprawiła się. Również na dobrą ocenę zasługuje spłata zadłużenia, która zmniejszyła się w 2000 r. z 22,2 lat do 8,5 roku. Ogólna ocena lepiej. Na 4 wskaźniki - 3L (19,3%) i 1G (5,7%).
Rentowność przedsiębiorstwa również uległa poprawie osiągając ocenę ogólną lepiej. Na 5 wskaźników - 5L (4,9%). Natomiast sprawność działania spadła pod wpływem pogarszającego się udziału odsetek od kapitału obcego. Na 3 wskaźniki - 2L (0,1%) i 1G (1,24%).
Ocena upadłości przedsiębiorstwa w 2000 r. wypadła lepiej. Wpłynęła na tę sytuację poprawa wszystkich wskaźników: wzrosła wartość nadwyżki pieniężnej w zobowiązaniach, znacznie wzrósł zysk przed opodatkowaniem w sumie bilansowej, jak również w stosunku do rocznych przychodów, a także zmalały zapasy i w związku z tym zmniejsza się koszt ich utrzymywania.
Analiza MOSTOSTAL-EXPORT S.A. wskaźnikami testu szybkiego wypadła ogólnie dobrze. Zarówno stabilność finansowa uzyskała ocenę dobrą (2), gdzie udział kapitału własnego pozostał w 2000 r. na pozycji oceny bardzo dobrej, a zadłużenie w latach uległo zmniejszeniu uzyskując ocenę średnią (3). Sytuacja dochodowa nieznacznie uległa poprawie, na co wpłynęła ocena aktywów uzyskując w 2000 r. ocenę bardzo dobrą (1). Poprawie uległa również nadwyżka pieniężna w przychodach rocznych, lecz ocena pomimo to nie uległa zmianie i utrzymała się na poziomie złym (4).
Test szczegółowy badający sytuację dochodową (14,9% lepiej) oraz stabilność finansową (13,7% lepiej i 10,1% gorzej) pokazuje w ilu procentach sytuacja się poprawiła oraz w ilu procentach uległa pogorszeniu. Na tej podstawie kierownictwo firmy powinno podjąć decyzję sporządzenia planu inwestycyjnego w strategii rozwoju.
W Spółce Akcyjnej MOSTOSTAL-EXPORT przychody ogółem w 2000 r. uległy znacznemu wzrostowi w porównaniu z poprzednim okresem. Duży wpływ na poprawę miał wzrost przychodów finansowych oraz ze sprzedaży towarów i produktów. Zwiększeniu uległy również koszty ogółem pod wpływem znacznego wzrostu kosztów finansowych oraz kosztów sprzedaży towarów i produktów. Jednak pomimo to przedsiębiorstwo wypracowało większy zysk netto w 2000 r. w porównaniu do roku ubiegłego.
1
Opracowała K. GÓRSKA
3/1