Teoria interakcjonalizmu symbolicznego
G.H. Mead
Założenia:
zakłada się że w interakcji musi wystąpić działalność wielu osób (wielość podmiotów)
rzeczywistość społeczna ma także charakter symboliczny
interakcja zachodzi za pośrednictwem komunikacji
G.H. Mead - twórca modelu stadiów socjalizacji:
1. stadium zabawy (odczytywanie gestów)
2. stadium gry (przewidywanie odpowiedzi)
3. stadium uogólnionego innego (wspólnota postaw
G.H. Mead - ten amerykański socjolog interesował się interakcjami zachodzącymi pomiędzy jednostkami - twórca interakcjonizmu
Zasadniczym elementem teorii społecznej G. H. Meada jest przejscie od gestu do symbolu.
George Mead sformułował oryginalny program behawioryzmu społecznego, który bada procesy adaptacji organizmów, ujmując je jako proces komunikacji.
Mead stwierdza, że w procesie życiowym wyodrębniły się ze względu na sprawności i narzędzia adaptacyjne dwa typy organizmów: organizmy zwierzęce i organizmy ludzkie.
Kryterium podziału dotyczy narzędzi, służących adaptacji do środowiska.
Organizmy zwierzęce posiadają możliwość reagowania na procesy zachodzące w środowisku za pomocą gestów. Zwierzęta reagują na gesty innych zwierząt dostosowując swe działanie tak, aby zwiększyć swe szanse adaptacyjne.
. Organizmy ludzkie także posługują się gestem, ale uzyskały ponadto sprawność posługiwania się gestem znaczącym i samoodniesieniem. Gest znaczący tym różni się od gestu, że posiada tą samą wartość zarówno dla jednostki jak i dla innego człowieka. Samoodniesienie pozwala na refleksyjne zwrócenie się ku symbolom, które reprezentują przedmioty, osoby, stany i przebiegi działań. Refleksja umożliwia odniesienie do przyszłości jako przestrzeni możliwości, gdzie zdarzyć się mogą nierówno prawdopodobne wydarzenia.
Inteligencja i myślenie związane jest z procesami selekcji - co wybrać aby działać skutecznie? Komunikacja za pomocą symboli (język) i możliwość samoodniesienia. Możliwość samoodniesienia wiąże się z istnieniem umysłu i osobowości.
Mead wskazuje, że osobowość dzieli się na "ja przedmiotowe" - związane z wykształceniem się odniesienia do uogólnionego innego (element standaryzujący komunikację) i "ja podmiotowe" - stronę popędową, spontaniczną i umożliwiającą rozróżnienie pomiędzy jednostką a innymi ludźmi. Współdziałanie pomiędzy aktorami społecznymi możliwe jest dzięki temu, że jednostki - byty tego samego rzędu - są wyposażone w tę samą strukturę regulowania interakcji: osobowość (ja przedmiotowe i ja podmiotowe).
Rozróżnienie na "ja przedmiotowe" i "ja podmiotowe" wykształca się w toku procesów socjalizacji, szczególną rolę odgrywają tu zabawa (przyjmowanie ról) oraz gra (wykształcanie się orientacji na reguły, bezosobowy porządek).
Wizja społeczeństwa w teorii Meada oparta jest na użyciu symboli i wytwarzaniu reguł interakcji przez aktorów posiadających możliwość refleksyjnego odniesienia do siebie i świata.