JĄDRA WZGÓRZA
We wzgórze wnikają pasma istoty białej, blaszki rdzenne wewnętrzna i zewnętrzna - lamina medullaris interna et externa, dzielą one istotę szarą na odpowiednie jądra:
jądra przednie - nuclei anteriores
jądra przyśrodkowe - nuclei mediales
jądra śródblaszkowe - nuclei intralaminares
jądra siatkowate - nuclei reticulares
jądra pośrodkowe
jądra grupy bocznej (grzbietowej):
- j. boczne grzbietowe
- j. boczne tylne
jądra grupy brzusznej:
- j. brzuszne przednie
- j. brzuszne pośrednie
- j. brzuszne tylne (boczne i przyśrodkowe)
poduszka - pulvinar
Jądra przednie - pęczkiem suteczkowo-wzgórzowym (Vicq d'Azyra) łączą się z układem limbicznym (hipokamp) i podwzgórzem; połączenia obustronne także z zakrętem obręczy; dochodzą tu włókna od ciał suteczkowatych.
Jądro przyśrodkowe - łączy się obukierunkowo z korą przedczołową, ukł. limbicznym i podwzgórzem. Uszkodzenie powoduje ubytki pamięci.
Jądra grupy bocznej (grzbietowej) - połączenia z zakrętem obręczy i korą ciemieniową.
Jądro brzuszne przednie - dochodzą tu połączenia z ciała prążkowanego, tworu siatkowatego, jądra zębatego i jąder niespecyficznych wzgórza; odchodzą połączenia do prążkowia, kory ruchowej i przedruchowej. Zniszczenie tego jądra znosi drżenia w chorobie Parkinsona, jest to tzw. zabieg stereotaktyczny.
Jądro brzuszne pośrednie - też zw. z motoryką; jest stacją pomiędzy móżdżkiem i korą ruchową oraz przedruchową, dochodzą tu też włókna z j. czerwiennego i gałki bladej.
Jądro brzuszne tylne - kończą się tu włókna czucia powierzchownego i głebokiego, informacje te są wysyłane do kory czuciowej przez odnogę tylną torebki wewnętrznej.
Poduszka - otrzymuje połączenia z dróg słuchowych i wzrokowych, ma połączenia z korą kojarzeniową płata ciemieniowego, potylicznego i skroniowego.
Pod względem czynnościowym jądra dzielimy na:
specyficzne - mające połączenia ze ściśle określonymi polami kory mózgu. Przy zniszczeniu tych pól kory jądra ulegają zwyrodnieniom. Zaliczamy tu:
- jądra przednie
- jądra przyśrodkowe
- jądra grupy bocznej (grzbietowej)
- jądra grupy brzusznej
niespecyficzne - powiązane z wieloma polami kory, wpływają na poziom jej aktywności; otrzymują informacje z tworu siatkowatego, pnia mózgu, jąder podwzgórza i niektórych ośrodków ukł. limbicznego, przekazują je przez pęczki wzgórzowo-korowe do kory. Zaliczamy tu:
- jądra śródblaszkowe
- jądro siatkowate
- jądra pośrodkowe