BAROK

I. Polscy poeci barokowi

Życie	Twórca	Życiorys	Najważniejsze dzieła
1543 - 1607	Sebastian Grabowiecki	O życiu wiemy niewiele, był żonaty, następie został politykiem, by pod koniec życia zostać przełożonym w klasztorze cystersów	1590 Setnik rymów duchowych (zbiór liryków religijnych)
1558 - 1629	Szymon Szymonowic	Studiował w Akademii Krakowskiej, związany z Janem Zamoyskim, który wyjednał dla niego nobilitację. Szymonowic tworzył głównie po łacinie.	1614 - Sielanki (Kołacze, Zalotnicy i swoista antysielanka Żeńcy) Święty Stanisław (poemat) Niewinny Józef (tragedia)
1573 - 1640	Daniel Naborowski	Kalwin, związany z Radziwiłłami, pełnił funkcje dworskie (był utalentowanym dyplomatą). Poezja Naborowskiego traktuje o harmonii między przemijaniem i trwaniem	Róża Na oczy królewny angielskiej (wiersze silnie związane z konceptyzmem) Przełożył poezję Petrarki
1581 - 1623	Hieronim Morsztyn		1606 - Światowa rozkosz (pochwała świata jako dzieła Boga, ujęta w monologi, 12 panien każda ma „inną rozkosz” np. rozkosz muzyki, miłości itd.) Antypasty Filomachia (romanse ukazały się pośmiertnie)
1595 - 1640	Maciej Kazimierz Sarbiewski	Poeta polsko-łaciński, teoretyk literatury. Przedstawiciel jezuickiego klasycyzmu, nazwany Horacym Sarmackim	1636 - Liryki (z kartą tytułową zaprojektowaną przez Rubensa, za nie dostał laur poetycki od Urbana XVIII) O poezji doskonałej (traktat wyrażający przekonanie, iż epos jest szczytem sztuki poetyckiej)
1600-1661	Samuel Twardowski	Szlachcic wielkopolski w służbie dworskiej	Władysław IV (poemat biograficzny) Wojna domowa Nadobna Paskwalina
1608 - 1629	Szymon Zimorowic	Zmarł wcześnie, autor jednego tylko utworu, wydanego pośmiertnie przez brata.	1629 Roksolanki to jest Ruskie panny (zbiór pieśni o wyrafinowanym zamierzeniu kompozycyjnym, turniej poetycki w którym przedstawione są zwierzenia 69 bohaterów, powstały z okazji wesela brata,
1609 - 1655	Krzysztof Opaliński	Był jednym z przywódców opozycji wobec dworu królewskiego.	Satyry albo Przestrogi do naprawy rządu i obyczajów w Polszcze (jego jedyne znane dzieło)
1612 - 1662	Łukasz Opaliński	Był związany z stronnictwem propagującym reformy na rzecz wzmocnienia władzy królewskiej	Rozmowa Plebana z Ziemianinem (dialog o konieczności podjęcia reform) Coś nowego
1621-1702	Wacław Potocki
1621 - 1693	Jan Andrzej Morsztyn	Poeta dworski, w jego poezji widoczny był wpływ marinizmu i konceptyzmu. Poezja o zmysłowości, sensualna. Przełożył Cyda na język polski, dodał prolog w którym Wisła sławi czasy Jana Kazimierza i Marii Ludwiki.	L'Adorne (epos mitologiczno-liryczny w oktawach) Lira Kanikuła lub Psia Gwiazda Pieśń w obozie pod Zwońcem (parodia etosu szlacheckiego, hasło do broni zamienione na do szklanej broni czyli do kufli)
1627-1689	Zbigniew Morsztyn	Arianin, wstąpił na służbę do Radziwiłłów, brał udział w powstaniu antyszwedzkim. W jego poezji żywot ziemiański ściera się z żywotem żołnierza, pochwała tego pierwszego.	Muza domowa Wirydarz poetycki Sławna Wiktoryja nad Turkami (poemat o zwycięstwie pod Chocimiem)
1633-1700	Wespazjan Kochowski	Szlachcic sandomierski, wychowany w poszanowaniu tradycji Kościoła, ukształtowany przez doświadczenia żołnierskie.	Psalmodia polska Niepróżnujace próżnowanie
1642- 1702	Stanisław Herakliusz Lubomirski	Szlachcic, starannie wykształcony, poseł a następnie marszałek sejmu.	Ermida (tragedia) Orfeusz Tobiasz Wyzwolony
1542 - 1612	Stanisław Grochowski	Reprezentuje „niższy” niż Szarzyński i Grabowiecki styl pisarski. Był wychowankiem jezuitów i duchownym, jego młodość przypadała na czasy Zygmunta Augusta, on sam dorastał w czasach tolerancji religijnej i twierdził że był to „złoty wiek”	August wzbudzony (poemat o złotym wieku wg. autora) Wirydarz (poruszał w nim temat szczęśliwego dzieciństwa)
1592 - 1641	Kasper Twardowski	Syn dworskiego krawca, jego poezja jest dokumentem przemiany wewnętrznej autora.	Lekcje Kupidynowe ( rodzaj poradnika ars amandi, od razu trafił do Indeksu ksiąg zakazanych, za bardzo frywolny) Łódź młodzi (palinodia, odwołanie Lekcji.. po chorobie jaką przeszedł autor, opisuje zwycięstwo Amora bożego nad Kupidynem Pochodzenie miłości bożej z piącią strzał ognistych (rozważana jest filozofia miłości bożej, nowy Helikon poetów to Góra Kalwaria)
1550 - 1562	Kasper Miaskowski	Jego poezje to rozmyślania o szczęśliwości, o życiu wiejskim, ujął je jednak w oryginalny sposób antymonia natury i losu, smutek związany z przemijaniem	Zbiór rymów

---