FIZJOTERAPIA KLINICZNA W ORTOPEDII I TRAUMATOLOGII
ACL - ANTERIOR CRUCIATUM LIGAMENTUM
PIERWOTNY BIERNY STABILIZATOR KOLANA - ZABEZPIECZA PRZED PRZEDNIM PRZEMIESZCZENIEM PISZCZELI, CHRONI STAW KOLANOWY PRZED PODWICHNIĘCIEM.NAJCZĘŚCIEJ USZKODZENIA W WYNIKU URAZÓW BEZPOŚREDNICH LUB POŚREDNICH, MECHANIZMÓW ROTACYJNYCH, WALGIZUJĄCYCH I EKSTENSYJNYCH. CZĘSTO PO ZESKOKU Z HUŚTAWKI.
4 MECHANIZMY USZKODZENIA:
ODWIEDZENIE PODUDZIA GDY KOLANO ZGIĘTE A PODUDZIE ZROTOWANE DO WEWNĄTRZ
NADMIERNE WYPROSTOWANIE STAWU KOLANOWEGO Z ROTACJĄ WEWNĘTRZNĄ
PRZYWIEDZENIE PRZY ZGIĘCIU I ROTACJI ZEWNĘTRZNEJ
URAZ BEZPOŚREDNI W OKOLICY PODUDZIA W PŁ. STRZAŁKOWEJ
TOWARZYSZĄ MU USZKODZENIA ŁĄKOTKI I INNYCH STRUKTUR WIĘZADŁOWO- TOREBKOWYCH, W TYM PCL.
STOPNIE USZKODZENIA:
1° DISTORSIO - NADERWANIE NIEWIELKIEJ ILOŚCI WŁÓKIEN ACL, DOCHODZI DO NIEWIELKIEGO STOPNIA NIESTABILNOŚCI - LECZ. ZACHOWAWCZE 6 TYG-3MIES. (UZYSKANIE PEŁNEJ SPRAWNOŚCI KOLANA)
2° LAESIO - USZKODZENIE WIĘKSZEJ LICZBY WŁÓKIEN A NIESTABILNOŚĆ WYNOSI 5-10 MM - LECZ. OPERACYJNE
3° RUBTURA - ROZERWANIE, NIESTABILNOŚĆ AP>1 CM. TOWARZYSZY MU USZKODZENIE ŁĄKOTEK, GŁÓWNIE PRZYŚRODKOWEJ. LECZENIE OPERACYJNE 7-14 DNI PO URAZIE
BADANIE:
- OBJAW SZUFLADKOWY PRZEDNI
- TK, USG, RMI, ARTROSKOPIA, ARTROTOMIA
CZYNNIKI KWALIFIKUJĄCE DO LECZENIA
ROZLEGŁOŚĆ USZKODZEŃ
WIEK PACJENTA
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA
OCZEKIWANIA PACJENTA
LECZENIE ZACHOWAWCZE
CEL:
WZMOCNIENIE STABILIZATORÓW CZYNNYCH
UNIKANIE RYZYKOWNYCH RUCHÓW
PODSTAWY LECZENIA ZACHOWAWCZEGO
ODCIĄŻENIE
WZMOCNIENIE STABILIZATORÓW
WCZESNE WŁĄCZENIE AKTYWNEGO ZAKRESU RUCHU - WZMOCNIENIE APARATU WYPROSTNEGO I POZOSTAŁYCH MM KTÓRE MAJĄ PRZEJĄĆ FUNKCJĘ STABILIZATORÓW PRZEDNIO-TYLNYCH STAWU KOLANOWEGO
LECZENIE OPERACYJNE
CEL:
PRZYWRÓCENIE CIĄGŁOŚCI USZKODZONEGO ACL
ZACHOWANIE JEGO FIZJOLOGICZNEGO NAPIĘCIA
SPOSOBY
ZSZYCIE WIĘZADŁA
WZMOCNIENIE ŚRÓDSTAWOWE ZSZYCIA Z WYKORZYSTANIEM WSZCZEPÓW AUTOGENNYCH Z WIĘZADŁA RZEPKI, ŚCIĘGNA MM SMUKŁEGO I PÓŁBŁONIASTEGO, CZASEM ROZCIĘGNA PODESZWOWEGO
JW. Z WYKORZYSTANIEM WSZCZEPÓW TYPU ALLOGRAFY
PRZY USPRAWNIANIU NIE MOŻE BYĆ BÓLU !!!!!!!!!!!
PRZESZCZEP WGAJA SIĘ OKOŁO 3 LAT - TAK WIĘC PEŁNA PRZEBUDOWA MA MIEJSCE JUŻ W PEŁNOSPRAWNYM STAWIE KOLANOWYM.
ZASADY USPRAWNIANIA PO OPERACYJNYM LECZENIU ACL
2 DZIEŃ - ĆW. CZYNNE STOPY
3-6 DZIEŃ - ĆW. IZOMETRYCZNE MM UDA I PODUDZIA (CO GODZ. 20 POWT.), RUCHY BIERNE ZGINANIA W ZAKRESIE 30-60° NA SZYNIE REHABILITACYJNEJ, UNOSZENIE PIĘTY DO GÓRY, PIONIZACJA BEZ KONTAKTU Z PODŁOŻEM
7-14 DZIEŃ - ĆW. IZOMETRYCZNE MM UDA I PODUDZIA (CO GODZ. 30 POWT.), RUCHY CZYNNE ZGINANIA W ZAKRESIE 30-60° NA SZYNIE REHABILITACYJNEJ, UNOSZENIE KOŃCZYNY DOLNEJ DO GÓRY, PIONIZACJA BEZ OBCIĄŻANIA
15-28 DZIEŃ - ĆW. IZOMETRYCZNE MM UDA I PODUDZIA (CO GODZ.30-50 POWT.), RUCHY CZYNNE ZGINANIA W ZAKRESIE 30-80° W APARACIE SZYNOWO - OPASKOWYM, CHODZENIE PRZY POMOCY KUL BEZ OBCIĄŻANIA KOŃCZYNY
5-8 TYDZ. - ĆW. IZOMETRYCZNE MM UDA I PODUDZIA (CO GODZ. 50-80 POWT.), RUCHY CZYNNE ZGINANIA W ZAKRESIE 30-90° W APARACIE SZYNOWO - OPASKOWYM, CHODZENIE PRZY POMOCY KUL BEZ OBCIĄŻANIA KOŃCZYNY, ĆWICZENIA W ŁAŃCUCHACH OTWARTYCH NA FOTELU TRENINGOWYM, ZABIEGI FIZYKALNE
9-12 TYDZ. - ĆW. IZOMETRYCZNE MM UDA I PODUDZIA (CO GODZ. 100 POWTÓRZEŃ), RUCHY CZYNNE ZGINANIA DO 90°, RUCHY CZYNNE PROSTOWANIA DO 20°, ĆW. CZYNNE WZMACNIAJĄCE PRZEDZIAŁ BOCZNY I PRZYŚRODKOWY KOLANA, ROTOR BEZ OPORU W APARACIE SZYNOWO - OPASKOWYM Z ZABLOKOWANIEM WYPROSTU DO 20°, ROZPOCZĘCIE CHODZENIA O DWÓCH KULACH Z NIEWIELKIM OBCIĄŻENIEM, ĆW. W OTWARTYM ŁAŃCUCHU KINEMATYCZNYM NA FOTELU TRENINGOWYM, ĆW. W ZAMKNIĘTYM ŁAŃCUCHU KINEMATYCZNYM W CZĘŚCIOWYM ODCIĄŻENIU, ZABIEGI FIZYKALNE
POWYŻEJ 12 TYG. - ĆW. IZOMETRYCZNE MM UDA I PODUDZIA (CO GODZ. 150 POWTÓRZEŃ), RUCHY CZYNNE ZGINANIA DO 100°, RUCHY CZYNNE PROSTOWANIA STOPNIOWO OD 20 DO 0°, , ĆW. W OTWARTYM ŁAŃCUCHU KINEMATYCZNYM NA FOTELU TRENINGOWYM Z NIEWIELKIM OPOREM, ĆW. W ZAMKNIĘTYM ŁAŃCUCHU KINEMATYCZNYM (PÓŁPRZYSIADY, WYCISKANIE NOGAMI W POZIOMIE), ZABIEGI FIZYKALNE, ĆW. OPOROWE KD WSZYSTKICH GRUP MM, STOPNIOWE PEŁNE OBCIĄŻANIE KŃCZYNY
PO 6 I 12 MIESIĄCACH OD ZABIEGU - TESTY SPRAWNOŚCIOWE, OCENA SIŁY MM
ŁĄKOTKI
USZKODZENIA Z MECHANIZMU ZGIĘCIOWO - ROTACYJNEGO
OBJAWY:
ZABLOKOWANIE RUCHU W STAWIE W ZGIĘCIU LUB WYPROŚCIE - UWAGA NA MYSZKI
BÓL
OBRZĘK
WYSIĘK
ZANIK GŁOWY PRZYŚRODKOWEJ MM CZWOROGŁOWEGO UDA (3-4 DNI PO URAZIE)
RODZAJE USZKODZENIA ŁĄKOTEK
ODERWANIE OD TOREBKI
PĘKNIĘCIE PODŁUŻNE TYPU UCHA OD WIADERKA
PĘKNIĘCIE POPRZECZNE
ODERWANIE ROGU TYLNEGO / PRZEDNIEGO
LECZENIE ZACHOWAWCZE
PRÓBA RĘCZNEJ REPOZYCJI I ODBLOKOWANIA W MECHANIZMIE ZGIĘCIOWO - ROTACYJNYM
TUTOR GIPSOWY
URUCHOMIENIE
4