Podstawy fizjoterapii klinicznej w ortopedii i traumatologii

Wykład I

Temat: Mianownictwo ortopedyczne i traumatologiczne.

• Abductio- ustawienie kończyny w odwiedzeniu

• Amputatio- odjęcie kończyny lub jej części

• Anyklosis- sztywność stawu

• Orthodesis- zabieg usztywniający staw lub usztywnienie stawu uzyskane na drodze operacyjnej

• Orthopatia- choroba stawu, zwłaszcza długotrwała o zmiennych objawach

• Orthotomia- operacyjne otwarcie stawu

• Bursilitis- zapalenie kaletki

• Epiphyseolysis- złuszczenie nasady – zwichnięcie wrodzone

• Exscisio- wycięcie

• Exsudatum- wysięk

• Chondromalatia- rozmiękanie chrząstki stawowej, najczęściej dotyczy rzepki

• Chondropatnia- choroba chrząstki, zwłaszcza długotrwała o zmiennych objawach

• Contractura- przykurcz

• Cicatrix- blizna

• Clarus- odcisk

• Contusio- stłuczenie

• Correctio- naprawa, poprawa

• Coxitis- zapalenie stawu biodrowego

• Corpus alienum- ciało obce

• Coxorthrasis- zmiany zwyrodnieniowe w stawie biodrowym

• Decompressio- uwolnienie od ucisku

• Decubitus- odleżyna, także ułożenie chorego

• Deformatio- zniekształcenie

• Destorsio orticulatonis- wypadkowe najczęściej skręcenie, wykręcenie, chwilowe nadwichnięcie i jego skutki patologiczne

• Fistula- przetoka

• Fraktura- złamanie; operta- złamanie otwarte

• Ganglion- torbiel galaretowata

• Gibbus- garb; costalis- garb żebrowy

• Gulnus- ustawienie stawu skokowego w zgięciu podeszwowym

• Gonitis- zapalenie stawu kolanowego

• Hallux ilexus- paliczek zgięty –podeszwowo w stawie śródstopno-paliczkowym

• Hypertensio- przeprost stawu

• Implantatio- wszczepienie

• impressio- wygniecenie, wgłebienie

• laceratio- rozdarcie, rozerwanie tkanek

• laesio- uszkodzenie

• ligamentum- więzadło

• luxatio- zwichnięcie

• lordosis- wygięcie kręgosłupa ku przodowi w płaszczyźnie strzałkowej

• laminectomia- wycięcie łuków kręgosłupa

• neurotomia- przecięcie nerwu –w celu leczniczym

• neurolysis- uwolnienie nerwów ze zrostów z otoczeniem

• osteomalatia- rozmiękanie kości

• osteoporosis- zrzeszotnienie kości, osteoporoza

• osteosynthesis- operacyjne zespolenie złamanej lub przeciętej kości

• pesplanus- płaskostopie

• prolapsus- wypadnięcie, wysunięcie się

• punctio- nakłucie diagnostyczne lub lecznicze

• reposito- nastawienie, nadanie poprzedniego właściwego ustawienia

• resectio- wycięcie operacyjne

• ruptura- przerwanie, przepuklina

• sequestrectomia- wycięcie martwaka

• spomdylolisthesis- kręgozmyk- przesunięcie się kręgów, schorzenie samoistne

• tendoraginitis stenosans- zwężające zapalenie pochewki ścięgna

• tenolysis- operacyjne uwalnianie ścięgna ze zrostów

• transplantatio- przeszczepienie

• trauma- uraz

• vulnus- rana

Ortoplastyka- zabieg operacyjny mający na celu uruchomienie stawu

Brak zrostu- brak połączenia kości w miejscu złamania lub po osteotomii

Podwichnięcie- częściowe naruszenie wzajemnej relacji dwóch kości tworzących staw

Przykurcz-utrwalone skrócenie mięśni, więzadła, torebki stawowej

Złamanie typu „zielonej gałązki”- tylko u dzieci, kość ulega złamaniu ale okostna trzyma; niepełne złamanie, uszkodzenie tylko jednej strony kości

Zrost wadliwy- wygojenie się złamania w pozycji która zaburza funkcjonowanie

Temat: Badania dodatkowe w urazach i schorzeniach narządu ruchu.

1. Badanie fizykalne

1. Zalety: możliwe do wykonania w każdych warunkach

2. Wady: niekiedy trudności w precyzyjnej i pewnej diagnozie

1. Badanie laboratoryjne:

1. Zalety: określenie grupy krwi, obrazują rzeczywistą utrate kwri w póżniejszym okresie po przetoczeniu płynów

2. Wady: we wczesnym okresie ppo urazie mało przydatne

1. Badanie radiologiczne:

1. Zalety: powszechna dostępność, wystarczająca w większości przypadkach

2. Wady: odwzorowanie jedynie dwóch wymiarów, nie zawsze wystarczająco szczegółowe

1. USG

1. Zalety: badanie nieinwazyjne

2. Wady: ocena obrazu zależna od „czynnika ludzkiego”, ujemny wynik badania nie wyklucza istnienia obrażeń czy patologii

1. Tomografia komputerowa

1. Zalety: badanie inwazyjne, możliwość monitorowania intensywności niewielkiego krwawienia, poprzez wykonanie ponownego badania możliwa opcja 3D

2. Wady: chory w trakcie badania musi być stabilny krążeniowo, wysoki koszty badania, czas badania ok.40 minut, nie jest badaniem powszechnie dostępnym

1. Rezonans magnetyczny

1. Zalety: badanie nieinwazyjne, przydatne w badaniu tkanek miękkich, wysoka czułość badania

2. Wady: chory busi być stabilny krążeniowo, bardzo wysoki koszt badania, czas badania 40-50 minut, dostępny w określonych ośrodkach medycznych

1. Badanie elektrodiagnostyczne nerwów.

2. Artroskopia diagnostyczna i lecznicza.