Rachunkowość finansowa

Dr Justyna Fijałkowska

2 kolokwia wspólne dla całego roku (5 zwalnia z części praktycznej na egzaminie0

Literatura:

E. Śnieżek, Wprowadzenie dla rachunkowości. Podręcznik z przykładami

E. Walińska, Rachunkowość finansowa - ujęcie sprawozdawcze i ewidencyjne. Podręcznik, Walters Kluwer Polska - OFICYNA, Kraków 2010

E. Walińska, Rachunkowość finansowa - ujęcie sprawozdawcze i ewidencyjne. Zbiór zadań, Walters Kluwer Polska - OFICYNA, Kraków 2010

Funkcje:

• Informacyjna - podstawowa funkcja rachunkowości polega na dostarczeniu informacji niezbędnych, rzetelnych i wiarygodnych, będących podstawą podejmowania racjonalnych decyzji gospodarczych, czyli informacji, które następnie będą wykorzystywane dla potrzeb zarządczych, kontrolnych, analitycznych, planistycznych i statystycznych

• Atestacyjna - poświadczenie wierności odwzorowania rzeczywistego stanu i kondycji finansowej jednostki

• Rozliczeniowa - umożliwienie prawidłowego, uczciwego, rozliczenia zarządu z efektywności gospodarowania powierzonym majątkiem

• Zarządcza

• Kontrolna

• Analityczna (analiza sytuacji przedsiębiorstwa)

• Planistyczno-statystyczna

Cechy jakościowe informacji księgowych:

• Zrozumiałość

• Przydatność

• Wiarygodność

• Porównywalność

Koncepcje i zasady rachunkowości

Cel sprawozdań finansowych

Fundamentalne postulaty i koncepcje rachunkowości

Zasady rachunkowości stosowane w praktyce

Elementem nadrzędnym w strukturze teorii rachunkowości jest cel sprawozdań finansowych, który determinuje wszystkie pozostałe elementy. Z niego wywodzą się fundamentalne postulaty i koncepcje rachunkowości, na podstawie których formułowane są zasady rachunkowości stosowane w praktyce.

Cele sprawozdań finansowych

MSR formułują następujące cele sprawozdań finansowych: dostarczenie informacji o sytuacji finansowej i wynikach jednostki oraz zachodzących zmianach w przedsiębiorstwie

FASB - sprawozdawczość finansowa powinna dostarczać informacji, które są przydatne bieżącym i potencjalnym inwestorom i kandydatom oraz innym użytkownikom sprawozdań w podejmowaniu racjonalnych decyzji inwestycyjnych, kredytowych i innych.

Dla zapewnienia rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej, wyniku finansowego i rentowności jednostek należy stosować określone zasady rachunkowości.

Zasady rachunkowości to konkretne prawidła, metody, konwencje, reguły i praktyki przyjęte przez jednostkę w celu sporządzenia i prezentacji sprawozdań finansowych (MSR 1)

Są to więc normy i wzorce postępowań w rachunkowości. Dzięki ich stosowaniu, powszechnie w wielu krajach, rachunkowość stała się międzynarodowym językiem biznesu. Zasady, które decydują o kształcie rachunkowości nazwano nadrzędnymi zasadami rachunkowości.

Koncepcja podmiotu

Koncepcja jedności pomiaru

Koncepcja kontynuacji działania

Koncepcja periodyzacji

Dzięki koncepcji podmiotu 1) możliwe staje się oddzielenie prywatnego majątku przedsiębiorstwa od tej jego części, która została przeznaczona na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej.

2) oddzielenie funkcji własności od funkcji zarządzania i rozliczenie przez właścicielu kapitału z efektywnego gospodarowania powierzonym mu majątkiem

Klasyfikacja zasad rachunkowości

(slajd)

Przykład 1

Zawarto z kontrahentem transakcję sprzedaży towaru. Przekazano mu towar, kupujący ten towar otrzymał, ale jeszcze nie zapłacił. Ma na to 30 dni.

Zasada memoriałowa - efekty transakcji zdarzeń gospodarczych są ujmowane w rachunkowości w momencie ich wystąpienia niezależnie od przepływów środków pieniężnych.

W tym przykładzie rozsądniejsze jest przyjęcie zasady memoriałowej, gdyż pokazuje rozchody towaru z magazynu i powstanie należności + zysk/strata z danej transakcji. Przyjęcie zasady kasowej jest mylące, gdyż nie pokaże rzeczywistej sytuacji przedsiębiorstwa.

Przykład 2

Przedsiębiorstwo X zakupiło w styczniu (10.01) 10 tys. szt. Torebek damskich po cenie 50zł/szt. Termin płatności to 90 dni. Dnia 20.01. firma sprzedała sklepom detalicznym połowę posiadanych torebek po 70zł/szt. Sklepy detaliczne zapłacą za nie w marcu.

A

Zapasy 250 tys. zł

Należności 350 tys. zł

Suma 600 tys. zł

P

Zysk 100 tys. zł

Zobowiązania 500 tys. zł

Suma 600 tys. zł

Przychód 350 tys. zł

Wartość sprzedanych towarów 250 tys. zł

Zysk 100 tys. zł

Zasada współmierności kosztów

Przykład 3

W firmie X wytworzono w danym czasie 100szt. produktu po 15 zł. Koszt wytworzenia 1500zł. Sprzedano 60szt. za łączną kwotę 1400zł.

Nie możemy pokazać przychodu z 60szt., a kosztu dotyczącego 100szt. Kosztem współmiernym do przychodu z 60szt. jest koszt wytworzenia 60szt. (60x15=900zł). Zysk ze sprzedaży za dany okres to 1400-900=500zł.

Niesprzedane produkty w ilości 40szt., na które ponieśliśmy koszty (15zł/szt.), czyli 600zł (łączna wartość) stanowią zasoby jednostki, czyli aktywa (dokładniej zapasy), które dadzą korzyści ekonomiczne w postaci przychodu w przyszłości.

Przykład 4

W styczniu br opłacono z góry za cały rok czynsz za wynajem pomieszczeń magazynowych w kwocie 12 tys. zł. Wydatek dokonany został w styczniu, co nie oznacza, że koszt prowadzenia działalności powstał w styczniu w tej kwocie. Stąd koszt każdego miesiąca to
1 tys. zł (12 tys. zł / 12 miesięcy). Tylko 1 tys. zł zostaje umieszczony w kosztach. Resztę wykazujemy w bilansie.

Zasada współmierności nakazuje ujęcie w wyniku finansowym danego okresu, tych wszystkich kosztów, które przyczyniły się do powstania przychodów tego okresu.

Zasada ostrożności

Przykład 5

Jeżeli używamy maszyny, której cena nabycia wynosi 50 tys. zł, ale jej realna wartość w dniu sporządzenia sprawozdania finansowego wynosi 40 tys. zł, to właśnie w tej wartości maszyna zostanie wyceniona w sprawozdaniu finansowym. 10 tys. zł obciąży wynik finansowy działalności jednostki w danym okresie (koszty).

Przykład 6

Gdy wartość rynkowa posiadanych aktywów będzie wynosiła 60 tys. zł w dniu sporządzania sprawozdania finansowego, to pozostawiamy ją na poziomie 50 tys. zł.

Zasada ostrożności mówi o tym, że uznajemy wszystkie koszty, ale przychody tylko te, których jesteśmy pewni.

---