Zagospodarowanie lasu- obejmuje prace od zbioru i przygotowania nasion do wysiewu przez produkcję materiału sadzeniakowego, uprawę gleby itd. Pojęcie to obejmuje również cały kompleks ochrony lasu wraz z używanymi do tego celu środkami technicznymi.
Nasiennictwo leśne- dział hodowli lasu obejmujący zagadnienia i czynności związane z wyborem drzew i drzewostanów nasiennych, zbiorem szyszek i owoców, pozyskiwaniem z nich nasion, przechowywaniem i przysposobieniem nasion do wysiewu jak również oceną i transportem nasion.
Cele gospodarki leśnej nasiennej:
Zachowanie naturalnego bogactwa lasu na poziomie ekosystemowym, gatunkowym i genetycznym
Zapewnienie możliwości stałej dostawy nasion gatunków lasotwórczych
Wybór, zagospodarowanie i wykorzystanie najcenniejszych populacji rodzimych gatunków drzew
Wyeliminowanie z udziału w reprodukcji lasu nasion drzew i krzewów obcych gatunków
Zachowanie naturalnego zróżnicowania genetycznego populacji rodzimych gatunków drzew leśnych
Rozszerzenie zasięgów najlepszych populacji o charakterze uniwersalnym
Doskonalenie oceny nasion z uwzględnieniem ich pochodzenia i walorów genetycznych
Dalszy rozwój infrastruktury technicznej dla potrzeb nasiennictwa leśnego
Nasiona głównych gatunków drzew lasotwórczych tworzą regionalne bazy nasienne leśnego materiału podstawowego.
Baza nasienna selekcji populacyjnej:
Wyłączone drzewostany nasienne
Uprawy pochodne
Gospodarcze drzewostany nasienne
Drzewostany zachowawcze
Baza nasienna selekcji indywidualnej:
Drzewa doborowe oraz drzewa mateczne
Plantacje nasienne (rozmnażanie wegetatywne)
Plantacyjne uprawy nasienne (rodowe) (rozmnażanie generatywne)
Plantacje zachowawcze- cel: odtworzyć daną populację, która np. została wycięta
Podstawowe znaczenie ma baza nasienna selekcji populacyjnej. Bazy nasienne utworzone selekcji indywidualnej maja tylko znaczenie uzupełniające.
Racjonalne użytkowanie to: baza pop. 80%, baza ind. 20%
Drzewostany przeszłorębne powinny być częściowo pozostawione (3-10%), aby tworzyły nasiona.
WDN- wyłączony drzewostan nasienny- wyłączony z użytkowania, wyodrębniony, dojrzały, służy tylko do produkcji nasion
GDN- gospodarczy drzewostan nasienny- drzewostan o najlepszych cechach fenotypowych w wieku dojrzałości do obfitego urodzaju nasion. Można pozyskiwać drewno. W miarę usuwania GDN wybiera się nowe o podobnych cechach i funkcjach.
PN- plantacja nasienna- potomstwo generatywne (ze szczepów) co najmniej 40 drzew doborowych dla sosny i świerka i co najmniej 30 drzew doborowych pozostałych gatunków, aby zwiększyć możliwości krzyżowania
PUN- plantacyjna uprawa nasienna- potomstwo generatywne (z nasion), pochodzące z wolnego zapylenia drzew doborowych. Sposób zakładania, rejestrowania i przeznaczenia PUN jak w przypadku PN.
UP- uprawa pochodna- uprawa nasion pochodzących z WDN, PN i PUN, zakładana stopniowo, głównie w dużych blokach o powierzchni 1-2 oddziałów
Dd- drzewo doborowe- drzewo o najlepszych cechach fenotypowych. Są one przeznaczone do zbioru nasion w celu zakładania PUN i do pozyskiwania zrazów. Dd z otuliną jest wyłączone z wyrębu.
De- drzewo elitarne- Dd, dodatkowo przebadane pod względem genetycznym
Drz e- Drzewostan elitarny- drzewostan założony z potomstwa drzew elitarnych
Drz z- drzewostan zachowawczy- drzewostan wytypowany do zachowania puli genetycznej ze względu na jej określone cechy
Dz- drzewo zachowawcze- drzewo o sprawdzonych właściwościach genetycznych przeznaczona do reprodukcji
Uz- uprawa zachowawcza- uprawa o powierzchni nie mniejszej niż 10 ha, założona z nasion pozyskanych z odpowiedniej ilości drzew nasiennych w celu zachowania w warunkach in situ i ex situ na terenach wolnych od zagrożeń lecz o podobnych warunkach glebowych i klimatycznych
Pozyskiwanie nasion prowadzą firmy zewnętrzne.