Rachunek zysków i strat jest zestawieniem osiągniętych w danym roku obrachunkowym przychodów , zysków oraz poniesionych kosztów i wyniku. Nadrzędnym celem szporządzania takiegi sprawozdania jest ustalenie wyniku finansowego oraz wskazanie czynników które wpływają na jego wysokość.

Wynik finansowy jako podstawowe katygorie rachunku zysków i strat stanowi różnicę między osiągniętymi przychodami a poniesionymi kosztami co można zapisać następująco:

wynik finansowy = przychody - koszty

jeżeli przychody są większe od kosztów jednostka osiąga zysk, w przeciwnym przypadku jednostka ponosi stratę.

\zasady sporządzania rachunku zysku i strat określone są w art. 47 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z treścią tego artykułu w rachunku zysków i strat wykazuje się oddzilnie przychody, koszty, zyski , straty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego , może on być sporządzony wg. Różnych metod oraz różnych kryteriów szczegółowości i zawartości.

W ustawie o rachunkowości wyróżnia się trzy metody które można stosować przy sporządzaniu rachunku zysków i strat .Jest to metoda 1. netto 2.brutto 3. mieszana.

Znowelizowana ustawa o rachunkowości wyróżnia 2 warianty sporządzanie rachunku zysków i strat :

1. porównawczy

2. kalkulacyjny

Cechą wspólną obu tych wariantów jest ponoszenie kosztów przychodu w poszczególnych segmentach działalności :

1. segment działalności operacyjnej

2. segment pozostałych działalności operacyjnych

3. segment działalności finansowych

4. segment wyników nadzwyczajnych

5. segment obciążenia wyniku fanansowego

Istotą różnicy pomiędzy tymi wariantami jest sposób ujmowania przychodów i kosztów w ramach podstawowych działalności operacyjnych.

W wersjach kalkulacyjnych rachunku zysków i strat opiera się na ewidencjonowaniu kosztów w układzie funkcjonalnym , koszty prezentowane w tym wariancie dotyczą tylko okresu sprawozdawczego czyli koszty wytworzenia sprzedanych produktów, koszty zarządu , koszty sprzedaży.

Ustalenie wyniku z podstawowej działalności operacyjnej obejmuje dwa etapy:

1. brutto ze sprzedaży

Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów

-

koszty sprzedanych produktów, towarów i usług

=

zysk lub strata brutto ze sprzedaży

2. ustalenie ostatecznego wyniku ze sprzedaży

Zysk lub strata brutto ze sprzedaży

-

koszty sprzedaży

-

ogólne koszty zarządu

=

zysk lub strata za sprzedaży

Porównawczy rachunek zysków i start bazuje na układzie rodzajowym kosztów. Koszty wykazuje się w łącznej kwocie bez wględu na to czy dotyczą one danego okresu czy innych okresów.

W przypadku przychodów w porównawczym Rachunku zysków i starat oprócz przychodów za sprzedaży produktów i materiału ujmuje się zmiany stanu produktu oraz koszty wytworzenia produktów na potrzeby własne tzw. Obrót wewnętrzny.

W porównawczym rachunku zysków i strat koszty ujmuje się w układzie rodzajowym obejmują nastęujące pozycje:

1. Amortyzacja

- zużycie wartościowe i trwałe

- wartości niematerialne i prawne w wyniku narmalnego ich wykożystania w działalności gospodarczej jednostki.

2. Zużycie materiałów i energii

3. usługi obce- obejmują wartość usług i robót wykonywanych przez inne jednostki na rzecz przedsiębiorstwa zalicza się do nich w szczególności koszty usług remontowych, telekomunikacyjnych, prac sportowych itd itp.

4. Podatki i opłaty - obciążają działalności przedsiębiorstwa obejmują między innymi podatek od nieruchomości , środków transportu, akcyzowy podatek VAT , opłaty materialne, sądowe , administracyjne za urzytkowanie wieczystych gruntów.

5. Wynagrodzenie

6. Ubezpieczenia i inne świadczenia

7. Pozostałe koszty

Rachunek przepływów pieniężnych- został po raz 1 wprowadzony w 1991r na rozporządzeniu Rady ministrów do końca 1994r był sporządzany jedynie przez jednostki natowane w publicznym obrocie papierami wartościowymi.

Od 1995r kiedy weszła ustawa o Rachunkowości wniosek sporządzony został ograniczony tylko do jednostek których roczne sprawozdanie polega na badaniu i ogłaszaniu w monitorze P.

Dostarcza informacji nie tylko o stanie zasobów pieniężnych, które zostają do dyspozycji jednostki, ale także o kierunku wpływów i wydatków dokonywanych w jednostce. Obejmuje on z jednej strony źródła pochodzenia tych środków pieniężnych a z drugiej ujmuje kierunki ich wykorzystania. Rachunek przepływów pieniężnych obejmuje 3 rodzaje działalności:

1. Działalność operacyjna - podstawowy rodzaj działalności

1. działalność inwestycyjna - to nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych a także związane z nimi wszystkie pieniężne koszty i korzyści

2. działalność finansowa - oznacza pozyskiwanie lub utratę źródeł finansowania oraz związane z nimi wszelkie koszty i korzyści

Rachunek przepływów pieniężnych może być sporządzony w zależności od decyzji kierownictwa jednostki jedną z dwóch metod:

1. metoda bezpośrednia - w tej metodzie przedstawia się realne wpływy i wydatki we wszystkich rodzajach działalności. Do podstawowych wpływów działalności operacyjnej zalicza się przychody ze sprzedaży wyrobów, towarów, usług, materiałów oraz inne wpływy działalności operacyjnej jak np. odsetki od przedawnionych należności, odsetki od lokat bankowych czy wpływy z licencji

metoda pośrednia - w tej metodzie wynik finansowy netto sprawdza się do wysokości operacyjnego przepływu gotówki czyli do wyniku kasowego.

---